Öz
Kitle iletişim araçlarının kamunun gündemini belirlediğini savunan Gündem Belirleme Kuramı, kitle iletişim araçlarının halk üzerindeki etkilerini açıklamaya çalışır. Gündem kurma ya da gündem saptama olarak da anılan bu kuram, kitle iletişim araçlarının kamuoyunun herhangi bir konu hakkında “ne düşüneceğinden” ziyade “hangi konu” hakkında düşüneceğini belirlemede daha etkili olduğunu savunur. Bireyi tümüyle pasif konuma indirgeyen etki araştırmalarının aksine, kitle iletişim araçlarının kamuoyunun tutumlarının değiştirilmesinde her zaman etkili olamayabileceğini söyler. Ancak bu görüşe göre kitle iletişim araçları herhangi bir konuyla ilgili kamuoyunun görüşlerini değiştirmek yerine o konunun farkında olmasını sağlayarak, tüm dikkati ve idraki o yöne sevk eder (Becker ve diğerlerinden aktaran Erdoğan ve Alemdar, 2002, s 211).
Bu çalışmada siyasi gündemin sosyal medya aracılığıyla kamu gündemini nasıl belirlediği, bundan hareketle siyasetin yeni medya araçlarıyla kamuoyunun biçimlenmesinde ne oranda etkili olduğu sorgulanmıştır. Geleneksel medya için temel teşkil eden “gündem belirleme” tezinin geçerliliği, kullanıcılarının en fazla siyasallaştığı Twitter’daki “Türkiye Gündemi” başlığı altında yer alan etiketler ile amaçlı örneklem kullanılarak belirlenen politik söylem üreten siyasi aktörlerin paylaşımları karşılaştırılarak tespit edilmiştir. İçerik analizi yöntemiyle gerçekleştirilen bu çalışma kapsamında, 3 Mayıs 2020-9 Mayıs 2020 tarihleri arasında “Trend Topic” olan başlıklar ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ve T. C. İletişim Başkanlığının sosyal medya hesapları üzerinden yapılan paylaşımlar karşılaştırılmıştır. Ele alınan tarihler arasında Türkiye gündeminin yoğun bir biçimde Covid-19 Pandemisi etrafında şekillenmesi nedeniyle, bu sürecin gündem belirleyicilerinden olan Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın ile Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk’un sosyal medya hesapları üzerinden yaptığı paylaşımlar da araştırmaya dâhil edilmiştir. Çalışma sonucunda, Twitter Türkiye gündemi ile seçili siyasi aktörler ile kurumların gündemi arasında dikkate değer bir farklılık olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Atabek, N. (2012). Gündem Belirleme Yaklaşımı. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi|Istanbul University Faculty of Communication Journal, 0 (7), 174-155.
- Terkan, B. (2007). Basın ve Siyaset İlişkisinin Gündem Belirleme Modeli Çerçevesinde Bir Analizi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (1), 561-584.
- Berelson, B. (1984). Content Analysis in Communications Research. New York: Hafner Press.
- Çetin, M. ve Bel, A. (2014). Geleneksel Medya Gündeminin Belirlenmesinde Sosyal Medyanın Rolü. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 38 (2), 58-73.
- Dearing, J. and Rogers, E. M. (1996). Agenta - Sedding, Communication Concepts. California: Sage
- Erdoğan, İ. ve Alemdar, K. (2002). Öteki Kuram- Kitle İletişimine Yaklaşımların Tarihsel ve Eleştirel Bir Değerlendirmesi. Ankara: Erk Yayınları.
- İrvan, S. (2001). Gündem Belirleme Yaklaşımının Genel Bir Değerlendirmesi. İletişim, Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 9, 69-106.
- Kılıç, Ç. (2015). Gündem Belirleme Kuramı Çerçevesinde Siyasal Karar Verme Sürecine Sosyal Medya Etkisinin İncelenmesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
- Kılıç, S. (2020). Gündem Belirleme Kuramı Bağlamında Twitter ve İnternet Gazetelerinin Karşılaştırılması: Hürriyet ve Milliyet Gazeteleri Örneği. Selçuk İletişim,13 (1), 91-129.
- Shoemaker P. and Reese S. D. (2002). İdeolojinin Medya İçeriği Üzerindeki Etkisi, Medya Kültür Siyaset. (Der. Süleyman İrvan). Ankara: Alp Yayınevi.
- Tekinalp, Ş. ve Uzun. R. (2009). İletişim Kuram ve Araştırmaları. İstanbul: Beta Yayınları.
- Turam E. (1994). Medyanın Siyasi Hayata Etkileri. İstanbul: İrfan Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | İletişim ve Medya Çalışmaları |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Kasım 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 6 Sayı: 2 |
