ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE GÖRÜLEN DUYGUSAL VE DAVRANIŞSAL SORUNLARLA İLGİLİ TÜRKİYE’DE YAPILAN LİSANSÜSTÜ TEZLERİN İNCELENMESİ
Yıl 2019,
, 196 - 210, 25.12.2019
Mine Ayanoğlu
,
Ebru Boğa
,
Mehmet Akif Kay
,
Ramazan İnci
,
Suna Tarkoçin
,
Cihangir Kaçmaz
,
Ahmet Temiz
,
Şahin Göğebakan
Öz
Bu çalışmanın
amacı, duygusal ve davranışsal sorunlarla ilgili Türkiye’de yapılan lisansüstü
tezlerin incelenmesidir. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden betimsel
tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini Yüksek Öğretim Kurumu
Ulusal Tez Merkezi internet sitesinden ulaşılan 145 yüksek lisans, doktora ve
tıpta uzmanlık tezleri oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, araştırmacılar tarafından araştırmanın
amacına uygun olarak hazırlanan veri toplama formu oluşturulmuştur. İncelenen
tezler, veri toplama formunda yer alan sorular doğrultusunda incelenmiş, elde
edilen verilerin frekans ve yüzdeleri analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda duygusal
ve davranışsal sorunları içeren en fazla çalışmanın tıpta uzmanlık tezi
(%44.83) olduğu; yıllara göre bakıldığında en fazla 2000-2009 yılları arasında
(%41) çalışma yapıldığı saptanmıştır. Çalışma gruplarına bakıldığında en fazla
farklı yaş grubundaki çocuklar (%39.31) üzerinde çalışmaların yapıldığı;
lisansüstü çalışmalarında en fazla amaçsal örnekleme tekniğinin (%58.62)
kullanıldığı görülmüştür. Hastalık
türü/çalışılan sorun türüne göre en fazla birden fazla bozukluk türünü aynı
anda çalışılan (%50.34) lisansüstü tezlere rastlanmıştır. İncelenen lisansüstü
tezlerin çoğunlukla tam metin (%79.31) olarak ulaşıldığı; anabilim dalları
incelendiğinde duygusal ve davranışsal sorunlarla ilgili lisansüstü
çalışmaların çoğunluğunun Çocuk Ruh Sağlığı/Çocuk Ergen Ruh Sağlığı ve
Hastalıkları anabilim dalında (%30.34)
yayınlandığı tespit edilmiştir. İncelenen lisansüstü tezlerde model ve
desen olarak en fazla betimsel model (%42.76) çalışıldığı; yöntemine
bakıldığındaysa en fazla nicel araştırma yönteminin (%67.59) kullanıldığı
görülmüştür.
Kaynakça
- Atkins,M.S. & Stoff,D.M. (1993). Instrumental and Hostile Aggression in Childhood
Disruptive Behavior Disorders. Journal of Abnormal Child Psychology, 21 (2), 165-178.
- Balcı, A. (2012). Türkiye'de Çocuk Edebiyatı Üzerine Hazırlanan Lisansüstü Tezler Hakkında Bir Meta-Analiz Çalışması/A Meta-Analysis Study On Post-Graduate Theses Written On Children's Literature In Turkey, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(17), 195-206.
- Behar, D. & Stewart, M.A. (1984). Aggressive Conduct Disorder: The Influence Of Social Class, Sex and Age on The Clinical Picture. Journal Of Child Psychology& Psychiatry& Allies Disciplines,25 (1),119-124.
- Bertan, M., Haznedaroğlu, D., Yurdakök, K., & Güçiz, B. D. (2009). Ülkemizde erken çocukluk gelişimine ilişkin yapılan çalışmaların derlenmesi (2000-2007), Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 52(1).
- Boz, M. (2001). Internet üzerinden tezlere tam metin erişim: Türk üniversiteleri için kavramsal bir model. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2019). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara : Pegem, 2019.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2012). Örnekleme yöntemleri. http://w3.balikesir.edu.tr/~msackes/wp/wp-content/uploads/2012/03/BAY-Final-Konulari.pdf sitesinden 28 Kasım 2019 tarihinde erişilmiştir.
- Can Yaşar, M. ve Aral, N. (2011). Türkiye'de okul öncesinde drama alanında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(22), 70-90.
- Cummings, S. M., J. A. Neff & B. A. Hussaini. (2003). Functional impairment as a predictor of depressive symtomatology: the role of race, religiosity, and social support, Health and social work, 28 (1), 23-32.
- Crnic,K.A., Gaze, C. & Hoffman, C. (2005). Cumulative Parenting Stres Across The Preschool Period: Infant and Child Development, 14,117-132.
- Davkins,M.P., Fullilove,C., & Dawkins,M. (1995). Early Assessment of Problem Behavior Among Young Children in High-Risk Enviroments. Family Therapy,22(3),133-141.
- Erdem, D. (2011). Türkiye’de 2005–2006 yılları arasında yayımlanan eğitim bilimleri dergilerindeki makalelerin bazı özellikler açısından incelenmesi: Betimsel bir analiz, Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 2(1), 140-147.
- Fayyad, J., De Graaf, R., Kessler, R., Alonso, J., Angermeyer, M., Demyttenaere, K., ... & Lepine, J. P. (2007). Cross-national prevalence and correlates of adult attention-deficit hyperactivity disorder. The British Journal of Psychiatry, 190(5), 402-409.
- Horner, C. G. & Wallace, T. L. (2013). Measuring emotion socialization in schools. Journal of School Health, 83(10), 697-703.
- Johnston, C. (1996). Addressing Parent Cognition in interventions with Families of Disruptive Children. K.S. Dobson & K.D. Craig (Ed.) Advances in cognitive- behavioral therapy, 193- 209.London: Sage.
- Kessler, R. C., Adler, L., Barkley, R., Biederman, J., Conners, C. K., Demler, O., ... & Spencer, T. (2006). The prevalence and correlates of adult ADHD in the United States: results from the National Comorbidity Survey Replication. American Journal of psychiatry, 163(4), 716-723.
- Kirby, S. E., P. G. Coleman & D. Daley. (2004). Spirituality and well-being in frail and nonfrail older adults. Journal of gerontology, 59b (3), 123-129
- Shaw, D.S.,Owens,E.B.,Vondra,J.I. & Kennan,K. (1996). Early Risk Factors And Pathways in The Development of Early Disruptive Behavior Problems. Development and Psychopathology, 8(4),679-699.
Örnek, Ö. K. (2017). Çalışan Çocukların Psikolojik Sağlık Sorunları: Sistematik Derleme. Yayın Kurulu, 26 (4), 151-161.
- Özer, Ş. (2009). İstemimiz: Ruh Sağlığı Yasası; Herkes İçin, Yaygın, Ulaşılabilir Ruh Sağlığı Hizmeti. Türki̇ye Psi̇ki̇yatri̇ Derneği̇ Bülteni, Cilt 12,Sayı 3, 19-20.
- Yağmurlu, B. ve Altan, Ö. (2010). Maternal socialization and child temperament as predictors of emotion regulation in Turkish preschoolers. Infant and Child Development, 19, 275–296
- Yavuzer, H.(2008). Çocuk Psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Yörükoğlu, A. (1996) Çocuk Ruh Sağlığı. İstanbul: Özgür Yayınları. 20. Basım
Investıgatıon of Childhood to Be Made in Emotıonal and Behavıoral Problems with Graduate Thesis on Turkey
Yıl 2019,
, 196 - 210, 25.12.2019
Mine Ayanoğlu
,
Ebru Boğa
,
Mehmet Akif Kay
,
Ramazan İnci
,
Suna Tarkoçin
,
Cihangir Kaçmaz
,
Ahmet Temiz
,
Şahin Göğebakan
Öz
The purpose of this study is the examination of
graduate theses related with emotional and behavioral problems in Turkey. Descriptive scanning model, one of the
quantitative research methods, was used in the study. The sample of the study
consists of 145 master's, doctorate and medicial speciality theses which can be
accessed from the website of National Thesis Center of Higher Education
Institution. In the study, as a data collection tool, a data collection form
was prepared by the researchers in accordance with the purpose of the research.
The aforementioned theses were examined in accordance with the questions in the
data collection form and the frequency and percentages of the obtained data
were analyzed. As a result of the research, it was found that the most studies
including emotional and behavioral problems were the medicial speciality theses
(44.83%); the most dense period is 2000-2009 with (% 41) studies. When the
study groups were examined, it was found that the studies were mostly done on
children (39.31%) in different age groups; in graduate studies, purposeful
sampling technique (58.62%) was used. Theses which studied more than one
diaseses/problems at the same time have 50.34% of 145 theses. 79.31% of the
postgraduate theses examined were mostly full text; the majority of graduate studies related to emotional and behavioral
problems were published in the Department of Child Mental Health / Child
Adolescent Mental Health and Diseases (30.34%). The descriptive model (42.76%)
was the most used model and pattern in the theses examined; when the method of
the dissertations examined, it was seen that the quantitative research was the
most used method (67.59%).
Kaynakça
- Atkins,M.S. & Stoff,D.M. (1993). Instrumental and Hostile Aggression in Childhood
Disruptive Behavior Disorders. Journal of Abnormal Child Psychology, 21 (2), 165-178.
- Balcı, A. (2012). Türkiye'de Çocuk Edebiyatı Üzerine Hazırlanan Lisansüstü Tezler Hakkında Bir Meta-Analiz Çalışması/A Meta-Analysis Study On Post-Graduate Theses Written On Children's Literature In Turkey, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(17), 195-206.
- Behar, D. & Stewart, M.A. (1984). Aggressive Conduct Disorder: The Influence Of Social Class, Sex and Age on The Clinical Picture. Journal Of Child Psychology& Psychiatry& Allies Disciplines,25 (1),119-124.
- Bertan, M., Haznedaroğlu, D., Yurdakök, K., & Güçiz, B. D. (2009). Ülkemizde erken çocukluk gelişimine ilişkin yapılan çalışmaların derlenmesi (2000-2007), Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 52(1).
- Boz, M. (2001). Internet üzerinden tezlere tam metin erişim: Türk üniversiteleri için kavramsal bir model. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2019). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara : Pegem, 2019.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2012). Örnekleme yöntemleri. http://w3.balikesir.edu.tr/~msackes/wp/wp-content/uploads/2012/03/BAY-Final-Konulari.pdf sitesinden 28 Kasım 2019 tarihinde erişilmiştir.
- Can Yaşar, M. ve Aral, N. (2011). Türkiye'de okul öncesinde drama alanında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(22), 70-90.
- Cummings, S. M., J. A. Neff & B. A. Hussaini. (2003). Functional impairment as a predictor of depressive symtomatology: the role of race, religiosity, and social support, Health and social work, 28 (1), 23-32.
- Crnic,K.A., Gaze, C. & Hoffman, C. (2005). Cumulative Parenting Stres Across The Preschool Period: Infant and Child Development, 14,117-132.
- Davkins,M.P., Fullilove,C., & Dawkins,M. (1995). Early Assessment of Problem Behavior Among Young Children in High-Risk Enviroments. Family Therapy,22(3),133-141.
- Erdem, D. (2011). Türkiye’de 2005–2006 yılları arasında yayımlanan eğitim bilimleri dergilerindeki makalelerin bazı özellikler açısından incelenmesi: Betimsel bir analiz, Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 2(1), 140-147.
- Fayyad, J., De Graaf, R., Kessler, R., Alonso, J., Angermeyer, M., Demyttenaere, K., ... & Lepine, J. P. (2007). Cross-national prevalence and correlates of adult attention-deficit hyperactivity disorder. The British Journal of Psychiatry, 190(5), 402-409.
- Horner, C. G. & Wallace, T. L. (2013). Measuring emotion socialization in schools. Journal of School Health, 83(10), 697-703.
- Johnston, C. (1996). Addressing Parent Cognition in interventions with Families of Disruptive Children. K.S. Dobson & K.D. Craig (Ed.) Advances in cognitive- behavioral therapy, 193- 209.London: Sage.
- Kessler, R. C., Adler, L., Barkley, R., Biederman, J., Conners, C. K., Demler, O., ... & Spencer, T. (2006). The prevalence and correlates of adult ADHD in the United States: results from the National Comorbidity Survey Replication. American Journal of psychiatry, 163(4), 716-723.
- Kirby, S. E., P. G. Coleman & D. Daley. (2004). Spirituality and well-being in frail and nonfrail older adults. Journal of gerontology, 59b (3), 123-129
- Shaw, D.S.,Owens,E.B.,Vondra,J.I. & Kennan,K. (1996). Early Risk Factors And Pathways in The Development of Early Disruptive Behavior Problems. Development and Psychopathology, 8(4),679-699.
Örnek, Ö. K. (2017). Çalışan Çocukların Psikolojik Sağlık Sorunları: Sistematik Derleme. Yayın Kurulu, 26 (4), 151-161.
- Özer, Ş. (2009). İstemimiz: Ruh Sağlığı Yasası; Herkes İçin, Yaygın, Ulaşılabilir Ruh Sağlığı Hizmeti. Türki̇ye Psi̇ki̇yatri̇ Derneği̇ Bülteni, Cilt 12,Sayı 3, 19-20.
- Yağmurlu, B. ve Altan, Ö. (2010). Maternal socialization and child temperament as predictors of emotion regulation in Turkish preschoolers. Infant and Child Development, 19, 275–296
- Yavuzer, H.(2008). Çocuk Psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Yörükoğlu, A. (1996) Çocuk Ruh Sağlığı. İstanbul: Özgür Yayınları. 20. Basım