DOĞUM SONU DEPRESYONUN KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ İLE İLİŞKİSİ

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 1, 219 - 229, 25.03.2021

Zeliha Sunay , Esra Karataş Okyay , Nilay Gökbulut , Tuba Uçar

https://doi.org/10.33715/inonusaglik.813014

Cited By: 6

Öz

Bu araştırma, doğum sonu depresyonun kişilik özellikleri ile ilişkisini belirlemek amacıyla yapıldı. Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı tipte olan araştırmanın örneklemini, Haziran-Eylül 2018 tarihleri arasında Malatya’da bir kamu hastanesinin kadın doğum polikliniklerine başvuran, doğum sonu 0-3 ay arasında olan 381 kadın oluşturdu. Veriler yüz yüze görüşme yöntemi kullanılarak; Kişisel Bilgi Formu, Edinburgh Postpartum Depresyon Skalası (EPDS) ve On-Maddeli Kişilik Ölçeği (OMKÖ) ile toplandı. Araştırmada kadınların EPDS toplam puan ortalaması 5,66±4,72 olup, kadınların %14,2’sinde (n=54) depresif semptom varlığı olduğu belirlendi. Ayrıca, doğum sonu depresyon ile OMKÖ alt boyutları olan dışa dönüklük, sorumluluk, duygusal dengelilik ve yumuşak başlılık arasında negatif yönde anlamlı ilişki bulundu (sırasıyla r=-0,142, r=-0,242, r=-0,251, r=-0,223; p<0,05). Çoklu doğrusal regresyon modeli sorumluluk, duygusal dengelilik ve yumuşak başlılık gibi kişilik özelliklerinin doğum sonu depresyonun önemli belirleyicileri olduğunu göstermiştir (sırasıyla β=-0,286, β=-0,316, β=-0,267; p<0,05). Elde edilen bulgulara göre; sorumluluk özelliği düşük, duygusal dengesiz ve yumuşak başlı olmayan kişilik özelliklerine sahip kadınların doğum sonu depresyon açısından riskli gruplar olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Doğum sonu depresyon, Ebelik, Kişilik özellikleri, Postpartum, personality traits

The Relationship of Post-Partum Depression with Character Traits

Öz

This research has been conducted to determine the relationship between postpartum depression and personality traits. The sample of this descriptive and relationship seeking study was constituted of 381 women who applied to the obstetrics outpatient clinics of a public hospital in Malatya between June and September 2018, and who were between postpartum 0-3 months. The data were collected by using face to face interview method, with; The Personal Information Form the Edinburgh Postpartum Depression Scale (EPDS) and the Ten-Item Personality Scale (TIPS). In the research, the total EPDS score average of the women was 5.66 ± 4.72, and it was determined that 14.2% (n = 54) of the women had depressive symptoms. Furthermore, a negatively-correlated significant relationship was found between post-partum depression and the TIPS subdimensions of extraversion, conscientiousness, emotional stability and agreeableness (r = -0.142, r = -0.242, r = -0.251, r = -0.223; p <0. 05, respectively). The multiple linear regression model has showed that personality traits such as conscientiousness, emotional stability and agreeableness are important indicators of post-partum depression (β=-0.286, β=-0.316, β=-0.267; p<0.05, respectively). The study results indicate that being irresponsible, emotionally unstable and disagreeable put women at the greatest risk of suffering from post-partum depression. According to the findings, it can be said that women with low responsibility, emotionally unstable and noncompliant personality traits are at risk for postpartum depression.

Anahtar Kelimeler

midwifery, postpartum, post-partum depression, personality traits

Kaynakça

• Aktaş,M.C.,Şimşek Ç., Aktaş S. (2017). “Postpartum Depresyonun Etiyolojisi: Kültür Etkisi.” G.O.P. Taksim E.A.H. JAREN. 3(Ek sayı):10-13.
• Amerikan Psikiyatri Birliği (2014). “Ruhsal Bozuklukların Tanısal Ve Sayımsal Elkitabının Tanı Ölçütleri Başvuru Kitabı.” Ankara: Hekimler Yayın Birliği.
• Atak, H. (2013). “On-Maddeli Kişilik Ölçeği’nin Türk Kültürü’ne uyarlanması. ” Nöropsikiyatri Arşivi, 50, 312-319. https://doi.org./ 10.4274/npa.y6128.
• Aydin N., Inandi T., Karabulut N. (2005). “Depression and associated factors among women within their first postnatal year in Erzurum province in eastern Turkey.” Women Health. 41:1-12.
• Çisem, İ. (2009). “Ev kadınlarında sosyokültürel özelliklere bağlı olarak depresyon düzeyi ve kişilik özellikleri arası ilişkilerin incelenmesi. ” (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Danacı A.E., Dinç G., Deveci A., Sen F.S., Içelli I. (2002). “Postnatal depression in Turkey: Epidemiological and cultural aspects.” Soc Psychatr Epidemiol. 37:125-129.
• Engindeniz, A, N, Küey, L, Kültür, S. (1996). “Edinburgh Doğum Sonrası Depresyon Ölçeği Türkçe formu geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. ” Bahar Sempozyumları, 1, 51-52.
• Erdem, Ö , Erten Bucaktepe, P, G. (2012). “Postpartum Depresyon Görülme Sıklığı Ve Tarama Yöntemleri.” Dicle Tıp Dergisi, 39 (3), 458-461.
• Fairbrother, N, Thordarson, D, S, Challacombe, F, L, Sakaluk, J, K. (2018). “Yeni Annelerin Kazara ve Kasıtlı Zarar ve Obsesif Kompulsif Semptomların Doğum Sonrası Düşüncelerine Verdiği Yanıtları İlişkilendirir ve Tahmin Eder. ” Davranışçı ve Bilişsel Psikoterapi , 46 (4), 437-453.
• Gelaye, B, Rondon, M, B, Araya R, Williams M, A. (2016). “Epidemiology of maternal depression, risk factors, and child outcomes in low-income and middleincome countries. ” Lancet Psychiatry, 3 (10): 973–82.
• Gülsoy, A. (2020). “ Kadınlarda kişilik özellikleri ve bilişsel duygu düzenleme becerilerinin doğum sonrası psikolojik belirtiler ile ilişkisi. ”(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Iliadis S, I, Konulouris P, Gingnell M, Sylven S, M, I Sundström-Poromaa I, Ekselius L, Papadopoulos F, C, Skalkidou A. (2015 ). “Personality and Risk for Postpartum Depressive Symptoms.” Arch Womens Ment Health, 18 (3), 539-46. https://doi.org./ 10.1007/s00737-014-0478-8.
• Jones, L, Scott, J, Cooper, C, Forty, L, Gordon Smith, K, Sham, P, Farmer A, McGuffin P, Craddock N, Jones I. (2010). “Cognitive Style, Personality and Vulnerability to Postnatal Depression.” Br. J. Psychiatry, 196 (3), 200–205. https://doi.org./ 10.1192/bjp.bp.109.064683.
• Karaçam, Z, Çoban, A, Akbaş, B, Karabulut, E. (2018). “Status of postpartum depression in Turkey: A meta-analysis. ” Health Care for Women International, 39 (7), 821-841.
• Maliszewska, K, Bidzan, M, ´Swia¸tkowska-Freund, M, Preis, K. (2016). “Personality Type, Social Support and Other Correlates of Risk for Affective Disorders in Early Puerperium. ” Ginekol. Pol, 87, 814–819. https://doi.org./ 10.5603/GP.2016.0023.
• Maliszewska, K, Świątkowska-Freund, M, Bidzan, M, Krzysztof, P. (2017). “Screening for Maternal Postpartum Depression and Associations with Personality Traits and Social Support a Polish follow-up study 4 weeks and 3 months after delivery. ” Psychiatria Polska, 51 (5), 889-898.
• Marín-Morales D, Carmona Monge F, J, Peñacoba-Puente C. (2014). “Personality, Depressive Symptoms During Pregnancy and Their İnfluence on Postnatal Depression in Spanish Pregnant Spanish Women.” Anales De Psicología, 3, 908-915.https://doi.org/10.6018/analesps.30.3.153101
• O’Hara, M, W, McCabe, J, E. (2013). “Postpartum Depression: Current Status And Future Directions. ” Annu Rev Clin Psychol, 9: 379–407.
• Özcan, N, K, Boyacıoğlu, N, E, Dinç, H. (2017). “Postpartum depression prevalence and risk factors in Turkey: a systematic review and meta-analysis, ” Archives Of Psychiatric Nursing. 31 (4), 420-428.
• Öztürk, O, Uluşahin, A. (2011). “Ruh Sağlığı ve Bozuklukları. ”Ankara: Nobel Tıp Kitabevleri.
• Peñacoba-Puente C, Marín-Morales D, Carmona-Monge F, J, Velasco Furlong L. (2015). “Post-Partum Depression, Personality and Cognitive-Emotional Factors: A Longitudinal Study on Spanish Pregnant Women.” Health Care for Women International, https://doi.org./ 10.1080/07399332.2015.1066788.
• Roman M, Bostan C, M, Diaconu-Gherasim L, R, Constantin T. (2019). “Personality Traits and Postnatal Depression: The Mediated Role of Postnatal Anxiety and Moderated Role of Type of Birth.” Frontiers in Psychology, https://doi.org./10.3389/fpsyg.2019.01625.
• Shorey S, Chee C, Y, I, Ng E, D, Chan Y, H, San Tam W, W, Chong Y, S. (2018). “Prevalence and İncidence Of Postpartum Depression Among Healthy Mothers: A Systematic Review And Meta-Analysis. ” Journal of Psychiatric Research, 235–48. https://doi.org./ 10.1016/j.jpsychires.2018.08.001.
• Tammentie T., Tarkka M.T., Åstedt-Kurki P., Paavılainen E., Laippala P.( 2004). “Family dynamics and postnatal depression.” J Psychiatr Ment Health Nurs. 11(2): 141-9.
• Udoviˇci´c, S. (2014). “Big Five Personality Traits and Social Support as Predictors of Postpartum Depression. ” Journal of European Psychology Students, 66–73. https://doi.org./ 10.5334/jeps.ck.
• Üstgörül, S, Yanıkkerem, E. (2014). “Doğum Sonrası Depresyonun Maternal Bağlanmaya Etkisinin İncelenmesi. ” SSTB International Refereed Academic Journal of Sports, Health & Medical Sciences, 12 (4).
• Verkerk, G, Denollet, J, Van Heck, G, Van Son, M, Pop, V. (2005). “Personality factors as determinants of depression in postpartum women: a prospective 1-year follow-up study. ” Psychosomatıc Medıcıne, 67, 632–637. https://doi.org./10. 1097/01.psy.0000170832.14718.98.
• Yawn, B, P, Olson, A,L, Bertram, S, Pace, W, Wollan, P, Dietrich, A, J. (2012). “Postpartum Depression: Screening, Diagnosis, and Management Programs 2000 Through 2010. ” Depression Research and Treatment, 1-9. https://doi.org/ 10.1155 / 2012/363964.
• World Federation for Mental Health. (2012). “Depression: A Global Crisis. 20th Anniversary of World Mental HealthDay.http://www.who.int/mental_health/management/depression/wfmh_paper_depression_wmhd_2012.pdf. [Erişim tarihi: 13 Temmuz 2019].
• World Health Day (2017). “Postpartum Depression and What it Means for Our Communities.” https://www.curamericas.org/world-health-day-2017-postpartum-depression-means-communities/. [Erişim Tarihi 27.09.2020].