Assessment of Nursing Students' Perceptions of Gender Roles: A Qualitative Study

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 3, 938 - 953, 29.11.2021

Filiz Ünal Toprak , Zekiye Turan

https://doi.org/10.33715/inonusaglik.840472

Cited By: 2

Öz

This study was conducted to determine the opinions, attitudes and the factors that affect these attitudes of nursing students about gender roles. The descriptive type of research using qualitative methods was carried out with 82 students studying at the nursing department of a university located in a province in the Western Black Sea Region. Data was collected using by a personal information form and a semi-structured interview form. The data was evaluated with content analysis. The average age of the students was 20.82 ± 1.08, 65.9% of them were women, 63.4% of them have 3 or more siblings. It was determined that the mother of 68.3% and the father of 92.7% of the students were high school or higher education. As a result of the content analysis, two themes related to gender perception were determined. The first theme was gender differences, and under this theme, there were sub-themes of being a woman and being a man. The second theme was gender perception in proverbs and idioms. Students mostly used expressions of difficulty, inadequate and violence for the female gender; they used expressions of power, authority and responsibility for the male gender. Gender perceptions of nursing students are positive, but when gender differences are taken into account, gender perceptions of male students are found to be more positive than female students.

Anahtar Kelimeler

Female-Male role, Gender, Nursing students, Qualitative research

HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN TOPLUMSAL CİNSİYET ROLLERİNE İLİŞKİN ALGILARININ DEĞERLENDİRİLMESİ: NİTEL ÇALIŞMA

Öz

Bu araştırma hemşirelik bölümü öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin görüşleri, tutumları ve bu tutumlarını etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Kalitatif yöntemin kullanıldığı tanımlayıcı tipteki araştırma Batı Karadeniz Bölgesi’ndeki bir ilde yer alan bir üniversitenin hemşirelik bölümünde öğrenim gören 82 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Veriler kişisel bilgi formu ve yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak toplanmıştır. Veriler içerik analizi ile değerlendirilmiştir. Öğrencilerin yaş ortalaması 20.82 ±1.08 olup, %65.9’u kadın, %63.4’ü 3 ve üzeri kardeşe sahiptir. Öğrencilerin %68.3’ünün annesinin, %92.7’sinin babasının lise ve üzeri eğitime sahip olduğu belirlenmiştir. İçerik analizi sonucunda toplumsal cinsiyet algısı ile ilgili iki tema belirlenmiştir. İlk tema cinsiyet farklılıkları olup, bu tema altında kadın olma rolü ve erkek olma rolü alt temaları yer almaktadır. İkinci tema atasözü ve deyimlerde toplumsal cinsiyet algısıdır. Öğrenciler çoğunlukla kadın cinsiyeti için zor, yetersiz ve şiddet ifadelerini; erkek cinsiyeti için ise güç, otorite ve sorumluluk ifadelerini kullanmışlardır. Hemşirelik öğrencilerinin toplumsal cinsiyet algılarının olumlu olduğu ancak cinsiyet farklılıkları göz önüne alındığında erkek öğrencilerin toplumsal cinsiyet algılarının kadın öğrencilere göre daha olumlu olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik öğrencileri, Kadın-Erkek rolü, Nitel araştırma, Toplumsal cinsiyet

Kaynakça

• Abduli, S., Qirici, S. (2016). Gender differences in employment in there public of Macedonia. The Eurasia Proceedings of Educational & Social Sciences (EPESS), 5, 385-386.
• Akar, T., Aksoy, A. B. (2018). Çocukların anne babalarına yönelik algılarının toplumsal cinsiyet bağlamında incelenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(1), 31-46.
• Akkaş, İ. (2019). Cinsiyet ve toplumsal cinsiyet kavramları çerçevesinde ortaya çıkan toplumsal cinsiyet ayrımcılığı. Ekev Akademi Dergisi, Icoaef Özel Sayısı, 97-118.
• Alam, S. M. (2016). Gender stereo types among university students towards masculinity and femininity. Rupkatha Journal on Interdisciplinary Studies in Humanities, 7(3), 271-281.
• Aydın, M., Özen-Bekar, E., Yılmaz-Gören, Ş., Sungur, M. (2016). Hemşirelik öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 223-242.
• Bal, M. D. (2014). Toplumsal cinsiyet eşitsizliğine genel bakış. Kadın Sağlığı Hemşireliği Dergisi, 1(1), 15-28.
• Balkır, Z. G. (2012). Toplumsal cinsiyet ve toplumsal cinsiyet ayrımcılığı. TÜBAKKOM 1. Kadın Avukatlar Kurultayı. Ankara: Aydın Barosu Kadın Hukuku Komisyonu.
• Başar, F. (2017). Toplumsal cinsiyet eşitsizliği: Kadın sağlığına etkisi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, (3), 131-137. Bayrakdar, S. (2018). Toplumsal cinsiyet rolleri üzerinden sembolik şiddet: Türk atasözleri ve deyimlerinde annelik-babalık cinsiyet rollerinin kültür kodlarına dayalı bir inceleme. Sosyal Araştırmalar ve Davranış Bilimleri, 4(5), 178-194.
• Ersoz, A. G. (2012). The role of university education in the determination of gender perception: The case of the Gazi University. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 47, 401 – 408.
• Ertung, C. (2013). Toplumsal cinsiyet eşit(siz)liği ve medya: reklamlarda kadın bedeninin kullanımı. Toplumsal cinsiyet ve yansımaları, 90.
• Esen, E., Soylu, Y., Siyez, D. M., Demirgürz, G. (2017). Üniversite öğrencilerinde toplumsal cinsiyet algısının toplumsal cinsiyet rolü ve cinsiyet değişkenlerine göre incelenmesi. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8(1), 46-63.
• Flood, M., Gardiner, J. K., Pease, B. (2007). International encyclopedia of men and masculinities. London: Taylor & Francis.
• Giddens, A. (2017). Sosyoloji. 7. Edition. ÇEV. Mesut Şenol. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
• Gökşin, İ., Erzincanlı, S. (2020). Hemşirelik öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine yönelik tutumları ile bakım davranışları arasındaki ilişki. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi, 12(1), 49-55.
• Gümüş, Z. (2019). Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarının belirlenmesi. Türkiye Bütüncül Psikoterapi Dergisi, 2(3), 31-47.
• Kahraman, A.B., Tunçdemir, N.O., Özcan, A. (2015). Toplumsal cinsiyet bağlamında hemşirelik bölümünde öğrenim gören erkek öğrencilerin mesleğe yönelik algıları. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 18(2), 108-144.
• Koyun, A., Taşkın, L., Terzioğlu, F. (2011). Yaşam dönemlerine göre kadın sağlığı ve ruhsal işlevler: Hemşirelik yaklaşımlarının değerlendirilmesi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 3, 67-99.
• Kömürcü, N., Yıldız, H., Toker, E., Karaman, Ö. E., Genç Koyucu, R., Durmaz, A., Aydın, N. (2016). Nursing and midwifery students attitudes about gender role in society and the perceptions of honor related to women. International Refereed Journal of Gynaecological Diseases and Maternal and Child Health, (5), 1-1.
• Öngen, B., Aytaç, S. (2013). Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları ve yaşam değerleri ilişkisi. Sosyoloji Konferansları, 48, (2013-2), 1-18.
• Özden, S., Gölbaşı, Z. (2018). Sağlık çalışanlarının toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarının belirlenmesi. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4 (3), 95-100.
• Saraç, S. (2013). Toplumsal cinsiyet. Editörler: Gültekin, Lerzan & Güneş, Gül & Ertung, Ceylan & Şimşek, Aslı, “Toplumsal Cinsiyet ve Yansımaları”, Ankara: Atılım Üniversitesi Yayınları.
• The Global Gender Gap Report (2015).10th Anniversary Edition is published by the World Economic Forum. 1 Ekim 2020 tarihinde http://www3.weforum.org/docs/GGGR2015/cover.pdf adresinden erişildi. Turan, Z., Aydın, Y., Toker, E. (2017). “Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Dersi”nin hemşirelik öğrencileri toplumsal cinsiyet algısına etkisinin incelenmesi. Journal of Human Sciences, 14(3), 2677-2687.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK). (2019). Uluslararası eEndeksler. Küresel cinsiyet uçurumu endeksi. 1 Ekim 2020 tarihinde http://www.tuik.gov.tr/menu/ist_endeks_tem.jsp?metod=istendeks&d-5442-p=1 adresinden erişildi.
• World Health Organization. (2020). Gender equity and human rights. 1 Ekim 2020 tarihinde http://www.who.int/gender-equityrights/understanding/gender-definition/en/. adresinden erişildi.
• Yaman-Sözbir, Ş., Vural, G., Ünal-Toprak, F. (2020). A Study for testing the validity and reliability of the Turkish version of the internalized misogyny scale. Internatıonal Journal of Mental Health and Addiction (IJMA), 1-11.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. 7. Basım. Ankara: Seçkin Yayıncılık.