Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesindeki Annelerin Bebek Bakımına Katılımı ile Post-Travmatik Stres Bozuklukları Arasındaki İlişki

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 2, 462 - 474, 20.06.2022

Tuğçe Elgin Esra Güney

https://doi.org/10.33715/inonusaglik.1061384

Öz

Araştırma, yenidoğan yoğun bakım ünitesindeki annelerin bebek bakımına katılımı ile post-travmatik stres bozuklukları arasındaki ilişkiyi belirlemek amacı ile yapıldı. Kesitsel tipteki bu çalışma, Nisan ve Ekim 2021 tarihleri arasında Sivas Numune Hastanesi Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde yürütüldü. Araştırmanın verileri 284 anneye uygulanan yüz yüze anket yöntemi ile toplandı. Çalışmada; eğitim düzeyi yüksek, çalışan, çekirdek aile yapısına sahip, emziren, taburculuk eğitimi alan annelerin bakıma katılımlarının daha yüksek olduğu tespit edildi. Aksine; ev hanımı olan, bebeği istemediği cinsiyete sahip olan, bebeğinin ve kendinin sağlık durumunu orta olarak değerlendiren, birden fazla çocuk sahibi olan annelerin ise daha fazla post-travmatik stres bozukluğu yaşadığı belirlendi. Araştırma sonucunda; annelerin eğitim düzeylerinin artırılması, bilgilendirilmesi ve bu dönemde psikolojik olarak desteklemesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Bakıma katılım, Ebelik, Post-travmatik stres, Yenidoğan

THE RELATIONSHIP BETWEEN THE PARTICIPATION OF MOTHERS IN BABY CAREGIVING AND POST-TRAUMATIC STRESS DISORDERS IN THE NEONATAL INTENSIVE CARE UNIT

Öz

The study was carried out to determine the relationship between the participation of mothers in baby caregiving in the neonatal intensive care unit and post-traumatic stress disorders. This cross-sectional study was conducted in Sivas Numune Hospital Neonatal Intensive Care Unit between April and October 2021. Data of the study were collected with a face-to-face survey method conducted with 284 mothers. In the study, it was determined that mothers; who had a high level of education, were employed, had a nuclear family structure, were breastfeeding, and received discharge training had higher participation in caregiving. On the contrary, it was determined that mothers; who were housewives, whose baby was of the gender they did not want, who evaluated the health status of their baby and themselves as moderate, and who had more than one child had more post-traumatic stress disorder. As the result of the research, to increase mothers' education level, informing them and supporting them psychologically during this period are recommended.

Anahtar Kelimeler

Midwifery, Newborn, Participation in caregiving, Post-traumatic stress

Kaynakça

• Ayers, S. (2004). Delivery as a traumatic event: Prevalence, risk factors and treatment for postnatal post-traumatic stress disorder. Clinical Obstetrics and Gynecology, 47(3), 552-567.
• Balcı, M. E. (2018). Prematüre bebeği yenidoğan yoğun bakımda yatan annelerde anne bebek bağlanması ve ilişkili faktörler. (Master's thesis). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
• Çakmak, E. & Karaçam, Z. (2018). Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde bebeği yatan anneler için bakıma katılımı değerlendirme ölçeği: Ölçek Geliştirme. Geçerlik ve Güvenirliği Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 21(2), 69-78.
• Davis, L., Edwars, H., Mohay, H. & Wollin, J. (2003). The impact of very prematüre birth on the psychological health of mothers. Early Human Development, 73(1-2), 61-70.
• Ekşioğlu, A. (2016). Postpartum dönemde annelere verilen emzirme destek programının sadece anne sütü ile beslenme süresi üzerindeki etkisinin değerlendirilmesi. (PhD Thesis). Ege Üniversitesi, İzmir.
• Elmir, R., Schmied, V., Wilkes, L. & Jackson, D. (2010). Women’s perceptions and experiences of a traumatic birth: a metaethnography. Journal of Advanced Nursing, 66(10), 2142-2153.
• Erdeve, Ö., Atasay, B., Arsan, S. & Türmen, T. (2008). Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde yatış deneyiminin aile ve prematüre bebek üzerine etkileri. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 51, 104-109.
• Evren, C., Dalbudak, E., Aydemir, Ö., Koroğlu, E., Evren, B., Özen, S. & Coşkun, K. Ş. (2015). Psychometric properties of the Turkish PTSD-short scale in a sample of undergraduate students. Bulletin of Clinical Psychopharmacology, 26(3), 294-302.
• Furuta, M., Sandall, J., Cooper, D. & Bick, D. (2014). The relationship between severe maternal morbidity and psychological health symptoms at 6-8 weeks postpartum: A prospective cohort study in one English maternity unit. BMC Pregnancy Childbirth, 7(14), 133.
• Grace, S. L., Evindar, A. & Stewart, D. E. (2003). The effect of postpartum depression on child cognitive development and behavior: A review and critical analysis of the literature. Archives of Women's Mental Health, 6(2), 63–74.
• Gülçek, E. (2015). Yenidoğan yoğun bakım servisinde bebeği yatan annelere verilen planlı eğitimin annelerin anksiyete düzeyine etkisi. (Master's thesis). İnönü University, Malatya.
• Jiang, S., Warre, R., Qiu X., O'Brien, K. & Lee, K. S. (2004). Parents as practitioners in preterm care. Early Human Development, 90(11), 781-785.
• Keklikçi, Y., Dorum, B. A. &Vatansever, A. (2020). Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde bebeği yatan ailelerin stres düzeyleri ve baş etme yöntemleri. Van Tıp Dergisi, 27(2), 160-165.
• LeBeau, R., Mischel, E., Resnick, H., Kilpatrick, D., Friedman, M. & Craske, M. (2014). Dimensional assessment of post-traumatic stress disorder in DSM-5. Psychiatry Res, 218(1-2), 143-147.
• Newport, J. D., Hosteter, A., Arnold, A. & Stowe, Z. N. (2002). The treatment of postpartum depression: minimizing infant exposures. Journal of Clinic Psychiatry, 63(7), 31-44.
• Okanlı, A., Tortumluoğlu, G. & Kırpınar, I. (2003). Yenidoğan yoğunbakım ünitesinde bebeği yatan annelerin ailelerinden algıladıkları sosyal destek ile problem çözme becerileri arasındaki ilişki. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 4, 98- 105.
• OpenEpi.com (2021). In 01 March 2021 retrieved from https://www.openepi.com/Menu/OE_Menu.htm.
• Özçelik, H. (2006). Gebelerin bebek bakımına ilişkin bilgi düzeylerinin belirlenmesi. (Master's thesis). Erciyes University, Kayseri.
• Öztürk, R. (2010). Prematüre bebeği olan annelerin depresyon ve maternal bağlanma ilişkisi. (Master's thesis). Ege University, İzmir.
• Özyazıcıoğlu, N. & Güdücü, T. F. (2010). Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde bebekleri bakım alan annelerin kaygı ve umutsuzluk düzeylerini etkileyen faktörlerin incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 12(4), 66-73.
• Republic of Turkey Ministry of Health, Basic Neonatal Intensive Care Book (2019). Temel Yenidoğan Yoğun Bakım Kitabı revised, Ministry of health, General directorate of public health, Department of child and adolescent health.
• Turan, T., Başbakkal, Z. &Özbek, S. (2008). Effect of nursing interventions on stressors of parents of premature infants in neonatal intensive care unit. Journal Clinic Nurse, 17, 2856-2866.
• Turhal, A. & Karaca, A. (2019). Bebeği yenidoğan yoğun bakım ünitesinde tedavi altında olan annelerin yaşadıkları psikososyal sorunlar ve başa çıkma yöntemlerinin belirlenmesi: niteliksel bir araştırma. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleril Enstitüsü Dergisi, 9(3), 172–180.
• Türkiye Anne, Çocuk ve Ergen Sağlığı Enstitüsü (2019). Anne ruh sağlığı ve peripartum depresyon çalıştayı. Editör: Prof. Dr. Esma Sarıkaya, İstanbul. In 30 April 2019 retrieved from http://anneruhsagligi.com/upload/content/files/TUSEB-TACESE_Sunum_Kitapcigi.pdf