ÇOCUK GELİŞİMİ ÖN LİSANS ÖĞRENCİLERİNİN EKRAN BAĞIMLILIĞI VE ÇEVRİMİÇİ MAHREMİYET FARKINDALIKLARININ İNCELENMESİ

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 3, 1802 - 1815, 16.10.2023

Alperen Avcı , Derya Kayıran

https://doi.org/10.33715/inonusaglik.1288292

Öz

Günümüz dünyasında bilgi ve iletişim teknolojilerinin yaygın olarak kullanımı, çevrimiçi mahremiyet kavramının gerekliliğini beraberinde getirmiştir. Çevrimiçi mahremiyet kavramı bilgi ve iletişim teknolojileri kullanan bireylerin kişisel hayatlarının gizliliğine dikkat çeken bir kavramdır. Bu çalışmanın amacı çocuk gelişimi ön lisans öğrencilerinin ekran bağımlılığı ve çevrimiçi mahremiyet farkındalıklarının incelenmesidir. Çocuk gelişimi ön lisans öğrencilerinin ekran bağımlılığı ile çevrimiçi mahremiyet farkındalıkları arasındaki ilişkinin incelendiği çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmada elde edilen bulgulara göre; çocuk gelişimi ön lisans öğrencilerinin ekran bağımlısı olmadığı ve çevrimiçi mahremiyet farkındalıklarının yüksek olduğu tespit edilmiştir. Çalışmada ekran bağımlılığı ve çevrimiçi mahremiyet farkındalık düzeylerinin cinsiyet, sınıf ve sosyal medya kullanma amacı değişkenlerine göre katılımcılar arasında anlamlı bir farklılık bulunmadığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Çocuk gelişimi, Çevrimiçi mahremiyet, Ekran bağımlılığı

Investigation of Screen Addiction and Online Privacy Awareness in Child Development Associate's Degree Students

Öz

The widespread use of information and communication technologies in today's world has highlighted the necessity of the concept of online privacy. The concept of online privacy focuses on safeguarding the personal lives of individuals using information and communication technologies. The aim of this study is to examine the screen addiction and online privacy awareness of Associate Degree child development students. In this study, which explores the relationship between screen addiction and online privacy awareness in child development associate's degree students, a descriptive survey model, one of the quantitative research methods, was employed. According to the findings obtained in the study, it was revealed that child development students at the associate's degree level were not addicted to screens, and their awareness of online privacy was high. The study also observed that there was no significant difference in screen addiction and online privacy awareness levels based on the variables of gender, class, and the purpose of using social media.

Anahtar Kelimeler

Child development, Online privacy, Screen addiction.

Kaynakça

• Acılar, A., Olgun, H. ve Görür, A. (2015). Kamu çalışanlarının internet’te mahremiyet kaygısı: Bursa ilinde bir çalışma. İşletme ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(3), 334-347.
• Ağırtaş, A.ve Güler, Ç. (2020). Sosyal medya kullanan üniversite öğrencilerinin internet bağımlılığı ve sosyal kaygı durumlarının değerlendirilmesi. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), 76-89. https://dergipark.org.tr/en/pub/cagsbd/issue/55510/760162
• Alexander, B. K. ve Schweighofer, A. R. (1988). Defining addiction. Canadian psychology/Psychologie canadienne, 29(2), 151. https://doi.org/10.1037/h0084530
• Aslanyürek, M. (2016). İnternet ve sosyal medya kullanıcılarının internet güvenliği ve çevrimiçi gizlilik ile ilgili kanaatleri ve farkındalıkları. Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 3(1), 80- 106.
• Baysal Berkup, S. (2015). Sosyal ağlarda bireysel mahremiyet paylaşımı: x ve y kuşakları arasında karşılaştırmalı bir analiz. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ege Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Bodur, E.(2022). Okul öncesi çocuklarda ekran bağımlılığı ile öz bakım becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul, Ulusal Tez Merkezi (747847).
• Boerman, S. C., Kruikemeier, S. ve Zuiderveen Borgesius, F. J. (2018). Exploring motivations for online privacy protection behavior: Insights from panel data. Communication Research. 0. 0 (2018), 1–25.
• Cho, H., Lee, J. S. ve Chung, S. (2010). Optimistic bias about online privacy risks: Testing the moderating effects of perceived controllability and prior experience. Computers in Human Behavior, 26(5), 987-995. https://doi.org/10.1016/j.chb.2010.02.012
• Cho, H., Rivera-Sánchez, M. ve Lim, S. S. (2009). A multinational study on online privacy: global concerns and local responses. New Media & Society, 11(3), 395-416. https://doi.org/10.1177/1461444808101618
• Çinar, M. (2021). Üniversite öğrencilerinde ekran bağımlılığı ve etkileri. (Tıpta Uzmanlık Tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul, Ulusal Tez Merkezi (683280).
• Çom Aybal, N. (2021). 4-11 yaş çocuklarda ekran bağımlılığı eğiliminin incelenmesi ve ebeveynlerin ekran bağımlılığını önlemeye yönelik tutumlarının değerlendirilmesi. (Tıpta Uzmanlık Tezi ). Sağlık Bilimleri Üniversitesi, İstanbul. Ulusal Tez Merkezi (674047).
• Davis, K. ve James, C. (2013). Tweens' conceptions of privacy online: implications for educators. Learning, Media and Technology, 38(1), 4-25. https://doi.org/10.1080/17439884.2012.658404
• Deniz, N. (2022). Üniversite öğrencilerinde pandemi sürecinde artan kaygı ve ekran bağımlılığı arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul, Ulusal Tez Merkezi (722866).
• Dinç, M. (2015). Teknoloji bağımlılığı ve gençlik. Gençlik Araştırmaları Dergisi 3: Sayı: 3, 31-65.
• Dinç, M.(2017). Lise öğrencilerinde özgül internet bağımlılığının bağlanma stilleri ve mizaç özellikleri açısından incelenmesi. (Doktora tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, Ulusal Tez Merkezi (469571).
• Jordaan, Y. ve Van Heerden, G. (2017). Online privacy-related predictors of facebook usage intensity. Computers In Human Behavior, 70, 90-96. https://doi.org/10.1016/j.chb.2016.12.048
• Kalaman, S. (2017). Yeni medya ve mahremiyetin dönüşümü: Facebook Türkiye örneği. Uluslararası Hakemli İletişim ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 14(1),1-19. https://doi.org/10.17361/UHIVE.2017.1.0011
• Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi “kavramlar ilkeler teknikler (26. Basım). Ankara: Nobel Akademik.
• Karslıoğlu, F. (2014). Toplumsal denetim aracı olarak internetin dönüşümü. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, Ulusal Tez Merkezi (380717).
• Korkmaz, Ö., Vergili, M., & Karadaş, E. (2021). Çevrimiçi Mahremiyet Farkındalık Ölçeğinin Geliştirilmesi: Güvenirlik ve geçerlilik çalışması. Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 6(2), 297-311.
• Korkmaz, K., Vergili, M. ve Töngel, E. (2019). Üniversite öğrencilerinin çevrimiçi mahremiyet farkındalık düzeylerinin incelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Uluslararası 100.Yıl Eğitim Sempozyumu, Samsun.
• Korucu, A. T. ve Gürkez, Ş. (2019). An analysis of online privacy concerns of teacher candidates. Participatory Educational Research, 6(2), 15-25. https://doi.org/10.17275/per.19.9.6.2
• Köprülü, Ö. (2014). Ekran bağımlılığı olan çocuklarda insülin duyarlılığının değerlendirilmesi. (Tıpta Uzmanlık Tezi). Ege Üniversitesi , İzmir, Ulusal Tez Merkezi (374900).
• Lankton, N. K., McKnight, D. H. ve Tripp, J. F. (2017). Facebook privacy management strategies: A cluster analysisof user privacy behaviors. Computers in Human Behavior, 76, 149-163. https://doi.org/10.1016/j.chb.2017.07.015
• Leonhard, G. (2018). Teknolojiye karşı insanlık: İnsan ile makinenin yaklaşan çatışması. İstanbul, Siyah Kitap.
• Okumuş, M. ve Atılgan, S. S. (2021). Üniversite öğrencilerinin dijital okuryazarlık becerileri ile dijital mahremiyet kaygısı arasındaki ilişki. TRT Akademi, 6(12), 342-363. https://doi.org/10.37679/trta.907558
• Rhodes, R.(2020). Justice and guidance for the COVID-19 pandemic. Am J Bioeth., 20(7), 163-166. https://doi.org/10.1080/15265161.2020.1777354
• Saeri, A. K., Ogilvie, C., La Macchia, S. T., Smith, J. R. ve Louis, W. R. (2014). Predicting Facebook users’ online privacy protection: Risk, trust, norm focus theory, and the theory of planned behavior. The Journal of Social Psychology, 154(4), 352-369. https://doi.org/10.1080/00224545.2014.914881
• Saritepeci, M. (2021). Multiple screen addiction scale: validity and reliability study. Instructional Technology and Lifelong Learning 2(1), 1- 17. https://doi.org/10.52911/itall.796758
• Seferoğlu, S., Yıldız Durak, H., Karaoğlan Yılmaz, F. G. ve Yılmaz, R. (2018). Bilgi güvenliği farkındalığı ve bilgi güvenliği politikalarıyla ilgili bir inceleme. Buket Akkoyunlu, Aytekin İşman ve Hatice Ferhan Odabaşı (Ed.), Eğitim teknolojileri okumaları 2018 içinde (s. 27-41). Ankara: Pegem Akademi.
• Semiz-Türkoğlu, H. (2018). Sosyal medya üzerinden mahremiyet farkındalığı ve değişimin ölçümlenmesine yönelik bir araştırma. Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences, 54, 163-189 https://doi.org/10.26650/CONNECTIST408216
• Tataroğlu, M. (2013). Mahremiyet Sorunlarının Önlenmesinde Mahremiyet Etki Değerlendirmesi (MED). Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 20(1), 263-289. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/yonveek/issue/13698/165807.
• Tekin, O. (2019). Öğretmenlerin sosyal medya bağımlılık seviyelerinin genel erteleme davranışlarıyla ilişkisi . Türkiye Eğitim Dergisi,, 4 (1), 36-47. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/turkegitimdergisi/issue/46280/522367.
• Timm, D. M. ve Duven, C. J.(2008) Privacy and social networking sites. Faculty Research & Creative Activity. 34. https://doi.org/10.1002/ss.297
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2022). https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2022-45587 adresinden erişildi.
• Utma, S. (2018). Mahremiyet olgusu ve sosyal medyada mahremiyetin serüveni. Journal of International Social Research, 11(59). 1193-1204. https://doi.org/10.17719/jisr.2018.2726
• Wu, Y., Lau, T., Atkin, D. J. ve Lin, C. A. (2011). A comparative study of online privacy regulations in the US And China. Telecommunications Policy, 35(7), 603-616. https://doi.org/10.1016/j.telpol.2011.05.002
• Yavanoğlu, U., Sağıroğlu, Ş. ve Çolak, İ. (2012). Sosyal ağlarda bilgi güvenliği tehditleri ve alınması gereken önlemler. Politeknik Dergisi, 15(1), 15-27.
• Yazgan, Ç. Ü. (2022). Investigationof the relationship between online privacy concerns and internet addiction among university students. Medya ve Din Araştırmaları Dergisi (MEDİAD), 5(1), 61-77. https://doi.org/10.47951/mediad.1090414
• Zaralı, M.(2022). Dijital dönüşüm çağında siber güvenlik ve mahremiyet (Yüksek Lisans Tezi) Bahçeşehir Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.