Parlamenter ve Başkanlık Sistemiyle Yönetilen Ülkelerde Gelir Dağılımı Eşitsizliği ve Yoksulluk

Yıl 2017, Cilt: 4 Sayı: 11, 5 - 39, 24.01.2017

H. Emre Bağce

https://doi.org/10.29224/insanveinsan.289189

Cited By: 4

Öz

Bu makalede parlamenter, başkanlık ve yarı başkanlık sistemiyle yönetilen ülkeler gelir
dağılımı eşitsizliği ve yoksulluk bakımından incelenmektedir. Bu şekilde, yönetim sistemlerinin
avantaj veya dezavantajlarına dair hipotetik tartışmaların aşılması, somut araştırma sonuçları
üzerinden yönetim sistemlerinin niteliğine dair daha rafine bilgiye ulaşılması amaçlanmıştır.
Çalışmanın ilk kısmında, dünyada hangi ülkelerin parlamenter sistemle, hangilerinin başkanlık
ve yarı başkanlık sistemleriyle yönetildiği belirlenmiş ve tasnif edilmiştir. İkinci bölümde,
yüz elliden fazla ülkenin gelir dağılımı eşitsizliği - Gini Endeksi (Dünya Bankası tahmini) yö-
netim sistemlerine göre gözden geçirilmiş ve karşılaştırılmıştır. Üçüncü bölümde ise Oxford
Yoksulluk ve İnsani Gelişme Girişimi’nin Çok Boyutlu Yoksulluk Endeksi’ndeki yüz bir ülkenin
yoksulluk seviyesi rakip siyasi sistemlere bağlılıkları açısından incelenmiştir. Çalışmanın sonuçlarına
göre, parlamenter sistemle yönetilen ülkelerde gelir dağılımı eşitsizliğinin daha az
olduğu, bu ülkelerin benzer şekilde yoksulluk açısından da daha olumlu durumda olduğu tespit
edilmiştir. Başkanlık ve yarı başkanlık ülkelerinin ise bilakis her iki kategoride de olumsuz
durumda bulunduğu belirlenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Parlamenter sistem, Başkanlık sistemi, Yarı başkanlık sistemi, Gelir dağılımı eşitsizliği, Gini endeksi, Yoksulluk

Inequality of Income Distribution and Poverty in Countries Governed by Parliamentary and Presidential Systems

Öz

In this article, parliamentary, presidential and semi-presidential governments are
examined in terms of inequality of income distribution and poverty. In this way, it is aimed
that hypothetical discussions about the advantages or disadvantages of political systems can
be overcome and more refined knowledge about the nature of political systems can be reached
through the concrete results of the analyses. In the first part of the study, it is determined and
classified which countries in the world are governed by parliamentary system and which
are governed by presidential and semi-presidential systems. In the second part, inequality of
income distribution, measured by Gini Index (World Bank estimate) in more than one hundred
and fifty countries of the world are reviewed and compared by parliamentary, presidential
and semi-presidential systems. And in the third part, the poverty levels of one hundred and
one countries in Multidimensional Poverty Index, which is developed by Oxford Poverty and
Human Development Initiative, are assessed in terms of their affiliation to the competing
political systems. According to the results of the study, it is found that inequality of income
distribution is less in the countries governed by the parliamentary system, and in a similar way,
it is more favorable in terms of poverty. Presidential and semi-presidential countries were found
to be in somewhat negative condition in both categories.

Anahtar Kelimeler

Parliamentary system, Presidential system, Semi-presidential system, Inequality of income distribution, Gini index, Poverty

Kaynakça

• “2015 World Development Indicators: Distribution of Income or Consumption”, The World Bank, http://wdi.worldbank.org/table/2.9, Son Güncelleme: 16.12.2015. (Erişim: 26 Ocak 2016).
• Alkire, Sabina ve Gisela Robles, Multidimensional Poverty Index - 2015: Brief Methodological Note and Results, Oxford Poverty and Human Development Initiative, University of Oxford, Briefing 31, 2015
• “Angola Country Profile”, BBC News, http://www.bbc.com/news/worldafrica-13036732, 11 Ocak 2016, (Erişim: 2 Şubat 2016).
• “Angola”, Freedom House, https://freedomhouse.org/report/freedom-world/2015/angola, (Erişim: 2 Şubat 2016).
• Bağce, H. Emre, Parlamenter Sistem mi, Başkanlık mı?: Yoksulluktan Hukukun Üstünlüğüne Ülkelerin Dünyadaki Yeri, İstanbul: Gonca Yayınevi, 2016.
• Bağce, H. Emre, “Parlamenter ve Başkanlık Sistemiyle Yönetilen Ülkelerde İstikrar Durumu”, Köprü Dergisi 136 (2016): 23-36.
• Bağce, H. Emre, “The Role of Political Institutions in Tackling Political Fragmentation and Polarization: Presidentialism versus Parliamentarism”, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 3/1 (2002): 147-162, Çevrimiçi: http://www.emrebagce.com/yayinlar/The-role-of-political-institutions-in-tackling-political-fragmentationand-polarization.pdf.
• Barrington, Lowell, Comparative Politics: Structures and Choices, 2. Baskı, Wadsworth: Cengage Learning, 2012.
• Clark, William Roberts, Matt Golder, Sona Nadenichek Golder, Principles of Comparative Politics, 2. Baskı, Los Angeles, London, New York: Sage Publications, 2013.
• “Côte D’ivoire: Public Administration Country Profile”, United Nations Division for Public Administration and Development Management (DPADM), Department of Economic and Social Affairs (DESA), September 2007, Çevrimiçi: http://unpan1.un.org/intradoc/groups/public/documents/un/unpan028168.pdf, (Erişim: 2 Şubat 2016).
• “Distribution of Family Income - Gini Index”, CIA The World Factbook, https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html, (Erişim: 5 Şubat 2016).
• “Djibouti: Government”, Global Edge, Michigan State University, http://globaledge.msu.edu/countries/djibouti/government, (Erişim: 4 Şubat 2016).
• Elgie, Robert, “What is Semi-Presidentialism and Where is It Found?”, Robert Elgie ve Sophia Moestrup (ed.), Semi-Presidentialism Outside Europe: A Comparative Study, London, New York: Routledge, 2007.
• “Executive Branch”, Government of Namibia, http://www.gov.na/executive, (Erişim: 6 Şubat 2016).
• “Executive Branch”, Government of the Federated States of Micronesia, http://www.fsmgov.org/ngovt.html, (Erişim: 3 Şubat 2016).
• Gastwirth, Joseph L., “The Estimation of the Lorenz Curve and Gini Index”, The Review of Economics and Statistics, 54/ 3 (1972): 306-316.
• “General Information on the Political System of AR”, Azerbaycan Respublikasının Ali Mahkemesi, http://www.supremecourt.gov.az/en/static/view/1, (Erişim: 2 Şubat 2016).
• “Global MPI Data Tables for 2015: Table 1.1 Main MPI Results”, Oxford Poverty and Human Development Initiative, http://www.ophi.org.uk/multidimensionalpoverty-index/mpi-2015/mpi-data, (Erişim: 14 Ocak 2016).
• “Government System”, The Government of the Republic of Armenia, http://www.gov.am/en/gov-system, (Erişim: 6 Şubat 2016).
• “Government: Overview”, Embassy of Angola Washington D.C., http://www.angola.org/index.php?page=overview, (Erişim: 2 Şubat 2016).
• “Government”, Services du Premier Ministre du Cameroun, http://www.spm.gov.cm/en/government.html, (Erişim: 5 Şubat 2016).
• “Government”, The Government of the Republic of Nauru, http://www.naurugov.nr/government.aspx, (Erişim: 4 Şubat 2016).
• “Income Gini Coefficient”, United Nations Development Programme, Human Development Reports, http://hdr.undp.org/es/content/income-gini-coefficient, (Erişim: 28 Ocak 2016).
• “Information about the President’s Office”, The Government of the Republic of Nauru, http://www.naurugov.nr/government/the-president’s-office.aspx, (Erişim: 4 Şubat 2016).
• “Islamic Republic of Iran: An Islamic Popular System (13)”, Iran English Radio, http://english.irib.ir/analysis/articles2/item/169658-islamic-republic-of-iran,-an-islamic-popular-system-13, (Erişim: 2 Şubat 2016).
• Korkmaz, Tuğrul, “Hükümet Sistemleri ve Türkiye Üzerine Bir Analiz”, Akademik Hassasiyetler Dergisi 3/6 (2016): 43-57.
• “Organisation Structure”, Parliament of Singapore, https://www.parliament.gov.sg/organisation-structure, (Erişim: 3 Şubat 2016).
• “Parline Database: Parliamentary Oversight Module”, Inter-Parliamentary Union, http://www.ipu.org/parline-e/mod-oversight.asp, Erişim: 18 Eylül 2016).
• “Political System”, Slovak Republic.Org, http://www.slovak-republic.org/politics, (Erişim: 5 Şubat 2016).
• “Prime Ministry”, The Hashemite Kingdom of Jordan: The Official Site of the Jordanian e-Government, http://www.jordan.gov.jo/wps/portal/!ut/p/b1/04_SjzQ0tjS-1NLYwNNCP0I_KSyzLTE8syczPS8wB8aPM4sMsvS3CvN0NDSw83C0MPL0MjMx8zZ2MDVwN9YNT8_RzoxwVAdrPvkU!/?nameEntity=The%20Prime%20Ministry, (Erişim: 3 Şubat 2016).
• Reilly, Benjamin, “Semi-presidential Democracy in East Asia”, East Asia Forum: Economics, Politics and Public Policy in East Asia and the Pacific, http://www.eastasiaforum.org/2008/11/08/semi-presidentialism-and-democraticdevelopment-in-east-asia-grows (Erişim: 2 Şubat 2016).
• Sánchez, Roberto Gándara, “Parliamentary and Presidential Systems”, Puerto Rico Encyclopedia, http://www.enciclopediapr.org/ing/article.cfm?ref=13010903, 11 Eylül 2014 (Erişim: 2 Şubat 2016).
• Shugart, Matthew Søberg, “Semi-Presidential Systems: Dual Executive And Mixed Authority Patterns”, French Politics, 2005, no. 3, ss. 323-351.
• “State: Political System”, Slovania.Si, http://www.slovenia.si/slovenia/state, (Erişim: 5 Şubat 2016).
• “Switzerland’s Political System”, The Federal Council: The Portal of the Swiss Government, https://www.admin.ch/gov/en/start/federal-council/politicalsystem-of-switzerland.html, (Erişim: 2 Şubat 2016).
• “The Cabinet: 12 December 2015 – Present”, Embassy of Tanzania, Germany, http://www.tanzania-gov.de/tanzania/the-cabinet, (Erişim: 2 Şubat 2016).
• “The Executive Powers of State”, The Presidency, Republic of Ghana, http://www.presidency.gov.gh/executive, (Erişim: 3 Şubat 2016).
• TÜİK, “Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması, 2012: En Zengin Kesimin Geliri En Yoksul Kesimin Gelirinin 8 Katı Oldu”, Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni,13594, 23 Eylül 2013, http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=13594 (Erişim: 25 Ekim 2016).