İsim, Büro, Reklam: Avukatlıkta Simgesel Sermaye Biçimleri

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 4, 80 - 111, 09.12.2024

Elyesa Koytak

Öz

Hukukun formel yanıyla yaşanan toplumsal gerçeklik arasındaki ilişkiye dair özgün bir olgu avukatlık mesleğidir: Mevzuata ve meslek kurallarına göre bir yandan bu mesleğin güven, saygınlık ve itibar uyarınca yapılması gerekir, diğer yandan iş elde etmek için hangi eylemlerin makbul ve meşru olduğu tanımlanmamıştır. Oysa avukatların yeni iş alma ve mesleki yetkinliklerine yönelik rağbet ve itimat kazanma yolları toplumsal etkiler altında gerçekleşir. Bu makalenin amacı, avukatların dünyasında tanınırlık ve güvenirlik inşa ve icra etme biçimlerinin nasıl oluştuğunu, Bourdieu’nün simgesel sermaye kavramı ışığında keşfetmektir. Meslek dünyasında geçerli simgesel sermaye biçimlerinin neler olduğunu avukatların anlam ve deneyim dünyaları üzerinden keşfetmek adına, farklı kıdemlerde ve çalışma şartlarında 14 avukatla derinlemesine mülakat yapılmıştır. Yapılan analiz sonucunda avukatlık mesleğinde simgesel sermayenin birbiriyle alakalı dört boyutu olduğu tespit edilmiştir. İsim ve çevre yapmak, güven ve yetkinlik kurmak, büronun kurumsallaşmış simgesel sermayesi ve reklam bu dört boyutu oluşturur. İlk üç boyutun ortak noktası avukatlıkta mesleki rağbet ve itimat inşa etmenin sürekli performans gerektirdiği ve toplumsal etkilere açık bir süreç olduğudur. Reklam ise rağbet ve itibarın kendiliğinden birikeceği yönündeki meslekte yerleşik inancın karşısında yer alır ve simgesel sermaye kazanmanın makbul sürecine kısa devre yapar. Reklamda esasen ilk üç boyutta da içerilen tanınma performansının ve dış etkilerin aleni olması söz konusudur.

Anahtar Kelimeler

Avukatlık, simgesel sermaye, reklam yasağı, meslek sosyolojisi, meslekî itibar, meslek kuralları, güven, hukuk büroları

Name, Office, Advertising: Forms of Symbolic Capital Among Lawyers

Öz

A unique case of the relationship between the legal formalism and social reality is the legal profession: On the one hand, according to the legislation and professional rules, the profession must be practiced with trust, dignity and reputation; on the other hand, it is not defined what actions are acceptable and legitimate to obtain new files and to have new clients. However, the ways in which lawyers obtain new work and gain popularity and confidence in their professional competence are subject to social influences. This article aims to explore the ways in which lawyers construct and perform recognition and credibility in the actual professional world in the light of Bourdieu’s concept of symbolic capital. To explore the forms of symbolic capital in the professional world through the worlds of meaning and experience of lawyers, in-depth interviews were conducted with 14 lawyers of different seniority and working conditions. As a result of the analysis, it was determined that there are four interrelated dimensions of symbolic capital in the legal profession. Making a name and network, establishing trust and competence, the institutionalized symbolic capital of the law office and advertising constitute these four dimensions. The common point of first three dimensions is that professional trust requires continuous performance and is a process that is open to external social influences. Advertising, on the other hand, stands in opposition to the professional doxa that fame and reputation will accumulate spontaneously, and short-circuits the legitimate process of acquiring symbolic capital. In advertising, there is the overt presence of the performance and external social influences already involved in the first three dimensions.

Anahtar Kelimeler

Legal profession, symbolic capital, advertising ban, sociology of professions, professional prestige, professional rules, trust, law offices

Kaynakça

• Abbott, A. (1988). The system of professions: An essay on the division of expert labor. University of Chicago Press.
• Akbaş, K. (2015). Avukatlık mesleğinin ekonomi politiği: Avukatların sınıfsal konumlarındaki değişim (2. baskı). NotaBene Yayınları.
• Akçiçek, N. M. (2023). A Bourdieusian approach to the occupational choices of interpreters in Turkey [Yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Mütercim Tercümanlık Anabilim Dalı.
• Aslan, A. Ç. (2015). Avukatlık hukukunda reklam yasağı. On İki Levha Yayıncılık.
• Barolar Birliği. (2003). Türkiye Barolar Birliği reklam yasağı yönetmeliği. https://d.barobirlik.org.tr/mevzuat/avukata_ozel/yonetmelikler/2011/reklam_yas_yon.pdf
• Barolar Birliği. (2010). Avukatlık Kanunu. https://www.barobirlik.org.tr/Haberler/meslek-kurallari-5433
• Barolar Birliği. (2023). Türkiye Barolar Birliği meslek kuralları. https://www.barobirlik.org.tr/Haberler/meslek-kurallari-5433
• Barolar Birliği. (2024). Disiplin Kurulu kararları. https://www.barobirlik.org.tr/DisiplinKararlari
• Bayhan, B. (2019). Simgesel sermaye olarak tasarım: Mimarlık alanında aktörler, süreçler, ilişkiler [Yüksek lisans tezi]. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bıçakçıoğlu, M. (2020). The social dynamics of the entrepreneurship ecosystem in Turkey: A Bourdieusian perspective [Doktora tezi]. İstanbul Bilgi Üniversitesi Lisansüstü Programlar Enstitüsü Organizasyon Çalışmaları Anabilim Dalı.
• Biçer Olgun, H. (2019). Çağdaş sanatın toplumsal inşası: Sanat eserinin değerinin sosyolojik oluşumu. Çizgi Kitabevi.
• Borthwick, A. M., Boyce, R. A., & Nancarrow, S. A. (2015). Symbolic power and professional titles: The case of “podiatric surgeon”. Health Sociology Review, 24(3), 310-322. https://doi.org/10.1080/14461242.2015.1051081
• Bourdieu, P. (1978). Capital symbolique et classes sociales. L’Arc, 72.
• Bourdieu, P. (1986). La force du droit: Eléments pour une sociologie du champ juridique. Actes de la recherche en sciences sociales, 64(1), 3-19. https://doi.org/10.3406/arss.1986.2332
• Bourdieu, P. (1995). Sur les rapports entre la sociologie et l’histoire en Allemagne et en France. Actes de la recherche en sciences sociales, 106(1), 108-122. https://doi.org/10.3406/arss.1995.3141
• Bourdieu, P. (1997). Méditations pascaliennes. Editions du Seuil.
• Bourdieu, P. (2000a). Esquisse d’une théorie de la pratique. Seuil.
• Bourdieu, P. (2000b). Homo academicus. Minuit.
• Bourdieu, P. (2009). Les règles de l’art: Genèse et structure du champ littéraire. Seuil.
• Bourdieu, P. (2014). Les structures sociales de l’économie. Points.
• Bourdieu, P. (2015). Devlet üzerine. Collège de France dersleri (1989-1992) (A. Sümer, Çev.). İletişim Yayınları.
• Bourdieu, P., & Wacquant, L. (2010). Düşünümsel bir antropoloji için cevaplar (N. Ökten, Çev.; 4. bs). İletişim Yayınları.
• Bühlmann, F. (2023). Professional service firms and the manufacturing of the corporate nobility. Journal of Professions and Organization, 10(1), 36-49. https://doi.org/10.1093/jpo/joad003
• Charmaz, K. (2002). Qualitative Interviewing and Grounded Theory Analysis. İçinde J. Gubrium & J. Holstein (Ed.), Handbook of Interview Research: Context and Method (ss. 675-694). SAGE Publications.
• Charmaz, K. (2006). Constructing grounded theory: A practical guide through qualitative analysis. Sage.
• Cirhinlioğlu, Z. (1995). The changing structure of the legal profession in Turkey: A historical and sociological analysis [Doktora tezi]. University of Leicester.
• Dent, M., Bourgeault, I. L., Denis, J.-L., & Kuhlmann, E. (Ed.). (2016). The Routledge companion to the professions and professionalism. Routledge.
• Evetts, J. (2011). A new professionalism? Challenges and opportunities. Current Sociology, 59(4), 406-422.
• Freidson, E. (1999). Theory of professionalism: Method and substance. International Review of Sociology, 9(1), 117-129.
• Heinz, J. P., & Laumann, E. O. (1982). Chicago lawyers: The social structure of the bar. Russell Sage Foundation ve American Bar Foundation.
• Kalem Berk, S. (2013). Toplumsal cinsiyet ve profesyonelleşme: Hukuk mesleğinde kadın örneği. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 16(1), 74-103.
• Kalem, S. (2010). Contested meanings-imagined practices: Law at the intersection of mediation and legal profession; a socio-legal study of the juridical field in Turkey [Yayımlanmamış doktora
• tezi]. The New School University.
• Koytak, E. (2022). Mesleğin dönüşümü: Hekimler ve avukatlar. Matbu Yayınları.
• Laumann, E. O., & Heinz, J. P. (1977). Specialization and prestige in the legal profession: The structure of deference. American Bar Foundation Research Journal, 2(1), 155-216. https://doi.org/10.1111/j.1747-4469.1977.tb00723.x
• Rosoff, S. M., & Leone, M. C. (1991). The public prestige of medical specialties: Overviews and undercurrents. Social Science & Medicine, 32(3), 321-326. https://doi.org/10.1016/0277-9536(91)90110-X
• Sandefur, R. L. (2001). Work and honor in the law: Prestige and the division of lawyers’ labor. American Sociological Review, 66(3), 382-403.
• Schinkel, W., & Noordegraaf, M. (2011). Professionalism as symbolic capital: Materials for a Bourdieusian theory of professionalism. Comparative Sociology, 10(1), 67-96. https://doi.org/10.1163/156913310X514083
• Şeref, E. (2014). Emergent distinctions in the juridical field: The case of “plaza attorneys” in Turkey [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Sabancı Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.