İtalyan L’asino Siyasi Hiciv Dergisinin Trablusgarp Savaşı’na Muhalif Yaklaşımı

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 21, 142 - 158, 29.12.2024

Caner Çakı , Mehmet Ozan Gülada

https://doi.org/10.56133/intermedia.1467441

Öz

İtalya, 1911 yılında Osmanlı İmparatorluğu’na ait olan Trablusgarp’ı işgale girişmiştir. İtalya içerisinde bu işgal girişimini destekleyenler olduğu kadar savaşa muhalif bir cephe de meydana gelmiştir. Savaş sırasında İtalyan siyasi hiciv dergisi L’Asino, muhalif bir tutum sergileyerek İtalya’nın Trablusgarp İşgali’ni kapaklarında görsel ve yazılar üzerinden eleştirmiştir. Çalışmada L’Asino Dergisi’nde İtalya’nın Trablusgarp İşgali’ni hicveden çeşitli kapakları üzerinden Trablusgarp Savaşı’na muhalif İtalyan kamuoyuna ışık tutulmaya çalışılmıştır. Bu şekilde çalışmada İtalya’da savaş karşıtı ne tür söylemlere yer verildiğinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla konuya ilişkin L’Asino Dergisi’nin sekiz kapağı, David A. Snow’un sembolik etkileşim yaklaşımı üzerinden analiz edilmiştir. Çalışmada derginin kapakları üzerinden her iki taraftan da asker kayıplarının önemsenmeksizin savaşın belirli askeri ve siyasi amaçlar ve belirli grupların çıkarları doğrultusunda devam ettirildiğinin ileri sürüldüğü tespit edilmiştir. Ayrıca kapaklar içerisinde savaşın İtalya’da belirli bir zümrenin zenginleşmesine yol açtığı belirtilmiştir. Bunun yanında dergide İtalyan ve Türk halkının barış içerisinde hareket etmesi teşvik edilmeye çalışılmıştır. Neticede çalışmada L’Asino Dergisi’nin, hükümet karşıtı bir tutum içerisinde milliyetçiliğe ve işgale karşı tavır alarak Trablusgarp Savaşı’na yönelik eleştiride bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Trablusgarp Savaşı, Dergi, Siyasi Hiciv, İtalya, Osmanlı İmparatorluğu

Italian L'Asino Political Satire Magazine's Opposition Approach to the Italo-Turkish War

Öz

In the study, L'Asino Magazine, which exhibited an oppositional attitude towards the Tripoli War through its covers among the Italian press, was examined. Within the scope of the study, it was aimed to reveal the anti-war discourses in Italy by examining the covers of L'Asino Magazine through symbolic interaction. In the study, the following questions were sought to be answered based on the findings obtained from the covers:

- How was the Italian side presented on the covers of L'Asino Magazine?
- How was the Ottoman side presented on the covers of L'Asino Magazine?
- Which anti-war discourse/s were highlighted on the covers of L'Asino Magazine?

The Italian press, which supported the Tripoli War through nationalist discourses, was discussed. The study differs in that it examines the discourse opposing the Tripoli War within the Italian press. In this respect, the study is important in that it enriches the literature on the subject by emphasizing the opposition in the Italian press in the Tripoli War.

In the study, all covers of L'Asino Magazine covering the Tripoli War period (29 Sep 1911 - 18 Oct 1912) constitute the universe of the study. Since only 51 covers of L'Asino Magazine from 1912 can be accessed in the digital library of the Giangiacomo Feltrinelli Foundation, within the scope of the study, only the 51 covers of the magazine from 1912 were selected. Using the purposeful sampling method in the study, 8 covers directly covering the Tripoli War and satirizing the war or its outcome were analyzed as the sample of the study. It was revealed that the covers selected as samples in the study generally tried to form certain meanings about human interaction. For this reason, within the scope of the study, magazine covers were examined through David A. Snow's symbolic interaction approach in order to comprehensively reveal the meanings intended to be constructed on the basis of human interaction through the visuals and texts on the covers. Eight magazine covers selected as samples in the study were analyzed respectively based on human activity, interactive determination, symbolization and development.
The Tripoli War was one of the last wars in which the Ottoman Empire took part in the disintegration process, and as a result of the war, it lost the last piece of land it dominated in the African continent. Both the Italian press and the Ottoman press sought to convey to their readers what happened during the war and sometimes made various evaluations about the war. While these evaluations sometimes led directly to a discourse in support of the war, sometimes they emerged as criticism of the war. In the Italian political satire magazine L'Asino, which was examined within the scope of the study, discourses criticizing the war and encouraging peace were sometimes published.

Anahtar Kelimeler

Italo-Turkish War, Magazine, Political Satire, Italy, Ottoman Empire

Kaynakça

• Altunsoy, B. (2022). İtalya’nın Trablusgarp’a nüfuzu ve Trablusgarp Savaşı’nın başlamasında İtalya basınının etkisi. OTAM Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, (52), 31-69.
• Arslanyürek, Y. (2019). Halil (Kut) Bey’in Trablusgarp Savaşı’ndaki faaliyetleri. Belgi Dergisi, 2(18), 1563-1586. https://doi.org/10.33431/belgi.567071
• Başkan, Ö. F., & Yetişgin, M. (2018). Trablusgarp Savaşı’nda İngiliz Teğmen Herbert Gerald Montagu’nun faaliyetleri. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(3), 1536-1553. https://doi.org/10.15869/itobiad.408598
• Çetin, V. (2023). The New York Times gazetesi haberlerinde Trablusgarp Savaşı yansımaları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (44), 726-758. https://doi.org/10.14520/adyusbd.1301811
• Çiftsüren, A. (2022). Trablusgarp Savaşı’nın Urdu şiirine yansıması. Şarkiyat Mecmuası, (41), 39-60. https://doi.org/10.26650/jos.1161855
• Dağlar Macar, O. (2017). Hilal-i Ahmer Cemiyeti’nin kurumsal tarihinde önemli bir deneyim: Trablusgarp Savaşı (1911-1912). Belleten, 81(292), 947-986.
• Demir, E. (2020). Türkiye açısından Libya’nın (Trablusgarp) tarihsel ve stratejik önemi. Türk Dünyası Araştırmaları, 125(246), 149-166.
• Durgun, B. (2014). Italian spark on Balkan arsenal: Italian-Turkish War (1911-1912). Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, 14(28), 127-148.
• Ertuş, A. (2021). Beyânü’l Hak gazetesi’ndeki Trablusgarp işgalini konu edinen manzumelere bir bakış. Edebi Eleştiri Dergisi, Takvîm-i Vekâyi'den 1928 Yılına Süreli Yayınlar ve Edebiyat Özel Sayısı, 82-99. https://doi.org/10.31465/eeder.928380
• Geuna, A. (2020). The first proof of international solidarity. The Italo-Turkish War, the Italian Socialist Party and the International. Cahiers Jaures, 237(3), 93-111.
• Güzel, H. T. (2017). “Hasta Adam” Osmanlı Devleti karşısında başarılı bir İtalyan diplomasi örneği: Trablusgarp Savaşı. Vakanüvis - Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi, 2(1), 78-118. https://doi.org/10.24186/vakanuvis.303272
• İpek, N. (2015). Trablusgarb ve Bingazi mültecileri (1911-1912). Ondokuz Mayis University Journal of Education Faculty, 9, 90-109.
• Karabulut, S. (2018). Osmanlı Devleti’nin ‘Muhasım Devlet’ politikasına bir örnek: Trablusgarp Savaşı ve İzmir’deki İtalyanlar. Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, 17(34), 185-205.
• Malkoç, E. (2020). İtalyanların Trablusgarp Savaşı sırasında Oniki Ada’yı işgallerinin Türk basınındaki yankısı: İkdam ve Şehbal örnekleri. Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi - CTAD, (31), 79-117.
• Mete, Ş. (1998). Trablusgarp Savaşı ve İtalya’nın Akdeniz’deki faaliyetler. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, 3(8), 261-292.
• Öksüz, M. (2013). “Trablusgarp ve Bingazi Havalisi Mevaki-i Harbiyyesi İane Defteri” ne göre Trablusgarp Savaşı için Trabzon’dan toplanan yardımlar. Karadeniz İncelemeleri Dergisi, 15(15), 147-204.
• Özaslan, F. (2019). Trablusgarp Savaşının Osmanlı basınına yansımaları: Donanma Mecmuası örneği. Çeşm-i Cihan: Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi E-Dergisi, 6(2), 61-72.
• Özcan, H. (2022). Telgrafçı İhsan (Pere) Bey’in gözünden Trablusgarp ve Balkan savaşları sırasında Çanakkale Boğazı’nın ablukası ve Bozcaada’nın işgali. Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi (CTAD), 18(35), 103-135.
• Patrimonio. (1912a). “L’Asino Dergisi.” URL: https://patrimonio.fondazionefeltrinelli.it/new-feltrinelli/pubblicazioni/detail/FF9000006825/l-asino-1912-2.html.html, Erişim Tarihi: 14.11.2024.
• Patrimonio. (1912b). “21 Ocak 1912 Tarihli L’Asino Dergisi’nin Kapağı.” URL: https://patrimonio.fondazionefeltrinelli. it/new feltrinelli/pubblicazioni/detail/FF9000006825/l-asino-1912 2.html.html, Erişim Tarihi: 14.11.2024.
• Patrimonio. (1912c). “4 Şubat 1912 Tarihli L’Asino Dergisi’nin Kapağı.” URL: https://patrimonio.fondazionefeltrinelli. it/new-feltrinelli/pubblicazioni/detail/FF9000006825/l-asino-1912-2.html.html, Erişim Tarihi: 14.11.2024.
• Patrimonio. (1912d). “17 Mart 1912 Tarihli L’Asino Dergisi’nin Kapağı.” URL: https://patrimonio.fondazionefeltrinelli. it/new-feltrinelli/pubblicazioni/detail/FF9000006825/l-asino-1912-2.html.html, Erişim Tarihi: 14.11.2024.
• Patrimonio. (1912e). “21 Mart 1912 Tarihli L’Asino Dergisi’nin Kapağı.” URL: https://patrimonio.fondazionefeltrinelli.it/new-feltrinelli/pubblicazioni/detail/FF9000006825/l-asino-1912-2.html.html, Erişim Tarihi: 14.11.2024.
• Patrimonio. (1912f). “21 Nisan 1912 Tarihli L’Asino Dergisi’nin Kapağı.” URL:https://patrimonio.fondazionefeltrinelli.it/new-feltrinelli/pubblicazioni/detail/FF9000006825/l-asino-1912-2.html.html, Erişim Tarihi: 14.11.2024.
• Patrimonio. (1912g). “10 Haziran 1912 Tarihli L’Asino Dergisi’nin Kapağı.” URL: https://patrimonio.fondazionefeltrinelli. it/new-feltrinelli/pubblicazioni/detail/FF9000006825/l-asino-1912 2.html.html, Erişim Tarihi: 14.11.2024.
• Patrimonio. (1912h). “18 Ağustos 1912 Tarihli L’Asino Dergisi’nin Kapağı.” URL: https://patrimonio.fondazionefeltrinelli. it/new-feltrinelli/pubblicazioni/detail/FF9000006825/l-asino-1912 2.html.html, Erişim Tarihi: 14.11.2024.
• Patrimonio. (1912i). “6 Ekim 1912 Tarihli L’Asino Dergisi’nin Kapağı.” URL: https://patrimonio.fondazionefeltrinelli. it/new-feltrinelli/pubblicazioni/detail/FF9000006825/l-asino-1912-2.html.html, Erişim Tarihi: 14.11.2024.
• Seyhan, E. (2023). Trablusgarp Savaşı’nda Çanakkale Boğazı’nın mayınlanması. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, 22(34), 162-183. https://doi.org/10.17518/canakkalearastirmalari.1260802
• Snow, D. A. (2001). Extending and broadening Blumer’s conceptualization of symbolic interactionism. Symbolic Interaction, 24(3), 367-377. https://doi.org/10.1525/si.2001.24.3.367
• Şeber, N. İ. (2011). Arşiv belgelerine göre Trablusgarp Savaşı’nın Osmanlı topraklarındaki İtalyan tebaaya yansımaları. Osmanlı Araştırmaları, 38(38), 236-262.
• Şimşek, M. (2011). Trablusgarp Savaşı’nda Alman Kızılhaç (Salib-i Ahmer) Cemiyeti’nin çalışmaları. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 35(100), 325-352. https://doi.org/10.33419/aamd.642317
• Tekin, A. S. (2020). Trablusgarp Harbi ve havacılık tarihinde ilkler. Akademik Tarih ve Araştırmalar Dergisi, 3(2), 16-29.
• Temel, M. (2005). Trablusgarp savaşında Osmanlı devleti ve İtalya tarafından savaş kaçağı ilan edilen maddeler ve denizlerde karşılıklı el koymalar. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 22(1), 203-214.
• Umar, Ö. O. (2001). Trablusgarb Savaşı sırasında İtalya’nın Beyrut’u bombardımanı. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 51(17), 727-784.