Türk Dönem Dizilerinde Kullanılan Tarihsel Motiflerin Payitaht “Abdülhamid” Üzerinden İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 1, 271 - 287, 30.06.2021

Şina Ceylan Gündüzeri Yalçın Lüleci

https://doi.org/10.46442/intjcss.927368

Öz

Medya, günümüzde bilgiye ulaşmak isteyen bireylerin başvurduğu mecralardan biri haline gelmiştir. Medya araçları içerisinde olan televizyon, birçok konuda olduğu gibi tarih alanında da izleyicileri bilgilendirmeye başlamıştır. Televizyon ve sinema gibi görsel işitsel mecralara konu olan tarih, bu sayede her eve girme fırsatı bulmuştur. Bu sayede araştırma yollarına girmeden herkesin tarih hakkında bilgi sahibi olmasının yolları açılmıştır. Yoruma açık olan tarih, medyanın amacına hizmet edecek biçimde bir propaganda unsuru haline gelmiş, bu durum kurgusal gerçeklik ile olgusal gerçekliğin yer değiştirip değiştirmediği sorusunu akıllara getirmiştir. Bu araştırmada, TRT ekranlarında yayınlanan Payitaht “Abdülhamid” adlı dizisindeki tarihsel göstergeler, temsil ve gerçeklik ilişkisi açısından incelenmiştir. Çalışmada, ele alınan konu göstergeler üzerinden incelendiği için, göstergebilimsel analiz yöntemi kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Göstergebilim, olgusal gerçeklik, kurgusal gerçeklik, tarih anlatımı, sanat yönetimi

Research of Historical Motifs Used in Turkish Period Series on Payitaht “Abdülhamid”

Öz

Media has become one of the channels used by individuals who want to access information today. Television, which is among the media tools, has started to inform the audience in the field of history as well as in many subjects. History, which is the subject of audio-visual media such as television and cinema, has thus found the opportunity to enter every home. In this way, ways have been opened for everyone to have information about history without entering the research routes. History, which is open to interpretation, has become an element of propaganda in a way that serves the purpose of the media, which brings to mind the question of whether fictional reality and factual reality have been replaced. In this research, the historical indicators in the TV series Payitaht “Abdülhamid” broadcasted on TRT screens were analyzed in terms of representation and reality. In the study, the method of semiotic analysis was used, as the subject discussed was examined through indicators.

Anahtar Kelimeler

Semiotic, factual reality, fictional reality, historical narration, art direction

Kaynakça

• Adanır, O. (2003). Sinemada Anlam ve Anlatım. İstanbul: Alfa Basım Yayım ve Dağıtım Ltd. Şti.
• Apak, D. D., Melek Sevüktekin (1997). Osmanlı Dönemi Kadın Giyimleri. Ankara: Türkiye İş Bankası
• Arıburun, L. N. (2012, Mart). 19. Yüzyıl Osmanlı Saray Mobilyaları: Batılılaşma Etkisi ve Biçimsel Açıdan Yemek Kültüründeki Değişim Süreci. İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü Doktora Tezi . İstanbul.
• Barthes, R. (1979). Göstergebilim İlkeleri. (B. V.-M. Rifat, Çev.) Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Baudrillard, J. (2002). Tam Ekran. (B. Gülmez, Çev.) İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Berger, A. A. (2018). Medya Çözümleme Teknikleri, (Nilüfer Pembecioğlu Çev.) Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Dağgülü, M. (1993). Yıldız Sarayı-Selamlık Bahçesi (Tespit ve Envanter Çalışması). İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Baskı İşliği
• Engin, V. (2018). Bir Devrin Son Sultanı II. Abdülhamid. İstanbul: Yeditepe Yayınları
• Görsel Sanatlar Platformu. (2008). Temmuz 08, 2019 tarihinde gorselsanatlar.org: http://www.gorselsanatlar.org/guzel-sanatlar-fakulteleri/sanat-yonetimi-bolumu/ adresinden alındı.
• Görünür, L. (2010). Osmanlı İmparatorluğu'nun Son Döneminden Kadın Giysileri- Sadberk Hanım Müzesi Koleksiyonu. İstanbul: Vehbi Koç Vakfı
• Hall, S. (2017). Temsil İşi. S. Hall içinde, Temsil: Kültürel Temsilller ve Anlamlandırma Uygulamaları (İ. Dündar, Çev., s. 21-84). İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
• İrez, F. (1988). XIX. Yüzyıl Osmanlı Saray Mobilyası. Ankara: Ankara Kültür Merkezi Yayını.
• Koçu, R. E. (1969). Türk Giyim Kuşam ve Süslenme Sözlüğü. Sümerbank Kültür Yayınları.
• Karahüseyin, G. (2009). Bir Döneme Işık Tutanlar "19. YY. Osmanlı Saraylarında Aydınlatma Araçları Koleksiyonu". İstanbul: TBBM Milli Saraylar .
• Kolker, R. (2009). Film, Biçim ve Kültür. Ankara: De Ki Basım Yayım LTD
• Lüleci, Y. (2019). Bir II. Dünya Savaşı Türkiyesi Temsili Olarak Kelebeğin Rüyası Filmi, Egemia (5), 187-211.
• Mutlu, E. (2008). Televizyonu Anlamak. Ankara : Ayraç Kitabevi.
• Osmanoğlu, Ş. (2012). Babam Abdülhamid - Saray ve Sürgün Yılları. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Osmanoğlu, A. (2008). Babam Sultan Abdülhamid-Hatıralarım. İstanbul: Selis Kitaplar.
• Özer, İ. (2014). Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Yaşam ve Moda. İstanbul: Truva Yayınları
• Özön, N. (1985). Sinema Uygulayımı, Sanatı, Tarihi. Hil Yayınları
• Parsa, P. D. (1999). Televizyon Göstergebilimi. Kurgu Dergisi (16), 15-28.
• Rifat, M. (2009). Göstergebilimin ABC'si. İstanbul: Say Yayınları.
• Sarıgül A. F. (2019). Popüler Kültür Nedir? Ne Değildir?. İstanbul: Altınbaş Üniversitesi Yayınları.
• Sevgin, E. (1966). İstanbul Saraylarında Adım Adım "Yıldız Sarayı". Hayat Tarih Mecmuası, 1 (5), 38-47
• Şehsuvaroğlu, H. Y. (1951). Abdülhamid'in Yıldız'daki Hususi Dairesi ve Oradaki Yaşayış Tarzı. Resimli Tarih Mecmuası, 2 (22), 1005-1009.
• Şehsuvaroğlu, H. Y. (2011). Tarihi Odalar. İstanbul: TBMM Milli Saraylar.
• Tahsin Paşa (1996). Sultan Abdülhamid "Tahsin Paşa'nın Yıldız Hatıraları. İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
• Yaylagül, L. (2016). Kitle İletişim Kuramları Egemen ve Eleştirel Yaklaşımlar. Ankara: Dipnot Yayınları.
• Yaylagül, Ö. (2015). Göstergebilim ve Dilbilim. Ankara: Hece Yayınları.
• Yılmaz, H. (Dü.). (2009). Sultan II. Abdülhamid'in Aile Albümü. İstanbul: İBB Kültür A.Ş.
• Yılmaz, Ö. F. (2013). Sultan II. Abdülhamid Han'ın Aile Hayatı. İstanbul: Çamlıca.