The Belief of Hıdrellez Among Turks: Macedonia Case

Yıl 2015, , 380 - 392, 31.07.2015

Şerife Erol Çalışkan

https://doi.org/10.14486/IJSCS303

Öz

In this study, it is aimed to introduce hıdrellez, a celebration which has been carried out by
two neighboring countries since earlier times and also maintained by their own and similar
cultural elements, with the help of collective works whose sources are Turks living in
Macedonia. Thus, sustainability of the historic-national tie resulting from the reflection of
some beliefs which has an effect on Turks living in Macedonia to the celebrations can be
ensured and protected. In this study, both collective works and literature rewiev are used as
the data gathering methods. Besides, by using comparison method, the similarities and
differences of the celebrations and the beliefs between Turks living in Turkey and Turks
living in Macedonia are given.

Anahtar Kelimeler

Hıdrellez, Macedonia, Anatolia, culture, ritual

Türklerde Hıdrellez İnancı: Makedonya Örneği

Öz

Bu çalışmayla amaçlanan, Anadolu ve Balkanlarda yaşayan komşu iki halkın geçmişten gelen benzer kültürel öğeler yardımıyla sürdürdüğü bir kutlama töreni olan hıdrellez kültürünü Makedonya Türklerinden bazı kaynak şahıslarla yapılan derlemeler yardımıyla ortaya koymaktır. Böylelikle Makedonya Türkleri üzerinde etkisi olan bazı inanışların kutlamalara yansıması yoluyla sürdürülen tarihî-millî bağın sürekliliği sağlanmış ve korunmuş olacaktır. Bilgi toplama tekniklerinden derleme ve yazılı kaynakları tarama yöntemlerinin her ikisinin de kullanıldığı bu çalışmada kaynak şahısların verdiği bilgiler diğer yazılı kaynaklara eklenerek çalışma zenginleştirilmiştir. Karşılaştırma yönteminden faydalanılarak aktarılan inançlar ve kutlamaların Türkiye Türkleri arasında yaşatılagelen kutlamalar ve inançlar ile ortak olan veya ayrışan noktaları da ortaya konmuş olacaktır

Anahtar Kelimeler

Hıdrellez, Makedonya, Anadolu, kültür, ritüel

Kaynakça

• YAZILI KAYNAKLAR
• DEMİR Sema (2005) “Karanlıktan Aydınlığa, Kıştan Bahara Geçiş: Hıdırellez”. Milli Folklor Dergisi. Ankara: Geleneksel Yayıncılık.
• ERCAN Emine Hilal (2006). “Balkanlarda Gökyüzü İle İlgili İnanışlar ve Halk Takvimi”. Milli Folklor Dergisi. Ankara: Geleneksel Yayıncılık.
• EREN İsmail (1984). “Üsküp’te Hıdrellez Adetleri ve Kiril Harfleriyle Yayımlanmış Üsküp Manileri”. Halk Kültürü-Derleme-Araştırma 3. İstanbul: Gümüş Basımevi.
• EROL Şerife Seher (2015). “Bartın’da Özel Günler; Bayram, Tören ve Kutlamalar”. Uluslararası Karadeniz Havzası Halk Bilimi Araştırmaları Dergisi (UKHAD). Trabzon: Eser Ofset Matbaacılık.
• GÖKÇEN İbrahim (1951). “19. Asırda Makedonya Yürük Folkloru”. İstanbul: Türk Folklor Araştırmaları Dergisi, C.1, S.20.
• KALAFAT Yaşar (1994). Makedonya Türkleri Arasında Yaşayan Halk İnançları. İstanbul: Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Yayınları.
• ÖGEL Bahaeddin (1989). Türk Mitolojisi (Kaynakları ve Açıklamaları ile Destanlar). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• SÖZLÜ KAYNAKLAR
• K.Ş.-1: Nurhan ABDULAİ, 21, Gostivar/MAKEDONYA, Üniversite Öğrencisi, (İzmir-2007).
• K.Ş.-2: Ozan AMEDOV, 19, Vrapçişte/MAKEDONYA, Üniversite Öğrencisi, (İzmir-2007).
• K.Ş.-3: Fatma EROL, 67, Silifke/MERSİN, Ev Hanımı, (Silifke-2007).
• K.Ş.-4: Emre USENOV, 22, Doyran-Kurtamzali/MAKEDONYA, Üniversite Öğrencisi, (İzmir-2007).
• K.Ş.-5: Arzu SALİHİ, 22, Gostivar/MAKEDONYA, Üniversite Öğrencisi, (İzmir-2007).
• K.Ş.-6: Abdulvahap DAVRAN, 24, Solhan/BİNGÖL, Üniversite Öğrencisi, (Bartın-2015).
• K.Ş.-7: Harun BEĞEN, 23, Gölköy/ORDU, Üniversite Öğrencisi, (Bartın-2015).
• K.Ş-8: Recep AYGÜL, 24, Saraykent/YOZGAT, Üniversite Öğrencisi, (Bartın-2015).
• K.Ş.-9: Halil ÇALIŞKAN, 30, Avanos/NEVŞEHİR, Esnaf, (Bartın-2015).
• K.Ş.-10: Mahmut DAVRAN, 75, Solhan/BİNGÖL, Emekli Memur, (Bartın-2015).
• K.Ş.-11: Hacer BEĞEN, 42, Gölköy/ORDU, Ev Hanımı, (Bartın-2015).
• K.Ş.-12: Ayşe ÇELİK, 85, Gölköy/ORDU, Eski Köy Ebesi, (Bartın-2015).
• K.Ş.-13: Âlime TURAN, 27, Gölköy/ORDU, Memur, (Bartın-2015).
• K.Ş.-14: Hüseyin BAYRAK, 75, Kışla Köyü/BARTIN, Emekli, (Bartın-2014).