Leisure Time-Physical Activity Constraints At High Schools

Yıl 2014, Cilt 2 (Özel Sayı 1), 814 - 825, 22.03.2016

Hüseyin Gümüş Özcan Işık Ömür Karakullukçu İrfan Yıldırım

https://doi.org/10.14486/IJSCS152

Öz

The aim of the study was to investigate the constraints that prevented the young people who studied at high schools from participating in leisure time physical activities. The population of the study was composed of the students who studied at high schools in Afyonkarahisar Province. Method of population selection and sample recruitment was purposive sampling. 783 volunteers participated in the study. It was seen that some of the answers were invalid and therefore, sample was made up by 750 participants [14-18 age (x=15.77, sd=1.05), 64.9% (487) of them female students]. As the data collection tool; Leisure Time-Physical Activity Constraints (LTPA-C) developed by Öcal (2012) was used. The scale is composed of 8 subscales: body perception, facilities, income, family, skill perception, time, willpower and society. It is a 6-point Likert type scale and measures participants’ physical activity participation status in their leisure times. For the analyses of the data; descriptive statistics, univariate analysis of variance (ANOVA) and Independent Samples T-Test were used. According to the study findings; it was found out that there were significant differences among the participants in terms of the scores of LTPA-C as far as participants’ genders, parental educational status, maternal professional status, school types and grades (p<0.05).

Anahtar Kelimeler

high school, leisure time, physical activity

ORTAÖĞRETİM KURUMLARINDA SERBEST ZAMAN FİZİKSEL AKTİVİTE KISITLAYICILARI

Öz

Bu araştırmanın amacı; ortaöğretim kurumlarında öğrenim gören geçlerin serbest zamanda fiziksel aktivitelere katılımları kısıtlayan nedenlerin incelenmesidir. Araştırmanın evrenini Afyonkarahisar ilinde öğrenim gören ortaöğretim öğrencileri oluşturmuştur. Evren seçimi ve örneklem seçimi amaca yönelik (purposive sampling) yöntemdir. Araştırmaya gönüllü olarak rasgele örneklem yoluyla seçilmiş 783 öğrenci katılmıştır. 783 veride bazı öğrencilerin cevaplarının “geçersiz” olduğu saptanmış ve araştırmanın örneklemi 750 katılımcıdan oluşmuştur [14-18 yaş ( =15.77, ss=1.05), %64.9 (487)‟si kadın]. Veri toplama aracı olarak Öcal (2012) tarafından geliştirilen Serbest Zaman Fiziksel Aktivite Kısıtlayıcıları (SZFA-K) kullanılmıştır. 8 alt boyut (fiziksel algı, tesis, gelir, aile, yetenek algısı, zaman, irade, sosyal çevre) ve 38 maddeden oluşan SZFA-K 6‟lı likert tipinde olup, katılımcıların serbest zamanda fiziksel aktiviteye katılımlarını kısıtlayan unsurları ölçmektedir. Verilerin analizinde betimleyici istatistik ve tek değişkenli varyans analizi (ANOVA) ile ilişkisiz örneklemler TTesi (Independent Samples T-Test) yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre, SZFA-K ölçek puanlarında katılımcıların baba eğitim durumları açısından bir farklılık tespit edilemezken, cinsiyetleri, anne eğitim durumları, anne çalışma durumları, okul türleri ve sınıflarına göre anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Sonuç olarak ortaöğretim kurumlarında eğitim gören öğrencilerin serbest zaman fiziksel aktivite kısıtlayıcılarının katılımcıların cinsiyetleri, anne eğitim durumları, anne çalışma durumları, okul türleri ve sınıf derecelerinden etkilendiği söylenebilir

Anahtar Kelimeler

Ortaöğretim, Serbest Zaman, Fiziksel Aktivite

Kaynakça

• Arıkan İ, Metintaş Ş, Kalyoncu C (2008). Genç Erişkenlerde fiziksel aktivite düzeyinin belirlenmesinde iki metot karşılaştırması. Osmangazi Tıp Dergisi, 30 (1), 19,28.
• Atara S, Hillel R (2000). Leisure Education, Community Development and Populations with Special Needs. UK: CABI Publishing.
• Avcı K, Pala K (2004). Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesinde Çalışan Araştırma Görevlisi ve Uzman Doktorların Yaşam Kalitesinin Değerlendirmesi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 30 (2), 81-85.
• Bek N. (2008). Fiziksel Aktivite ve Sağlığımız. Sağlık Bakanlığı. Yayın no:730.
• Bulgu N, Koca Arıtan C, Aşçı H (2007). Gündelik Yaşam, Kadın ve Fiziksel Aktivite. Hacettepe Spor Bilimleri Dergisi. 18 (4), 167-181.
• Coalter F (2005). The Social Benefits of Sports: An Overview to Inform the Community Planning Process. Sportscotland Research Raport no.98.
• Culp, RH (1998). “Adolescent Girls and Outdoor Recreation: A Case Study Examining Constraints and Effective Programming.” Journal of Leisure Research, 30 (3), 356-379.
• Demir C, Demir N (2006). “Bireylerin Boş Zaman Faaliyetlerine Katılmalarını Etkileyen Faktörler İle Cinsiyet Arasındaki İlişki: Lisans Öğrencilerine Yönelik Bir Uygulama”, Ege Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Ege Akademik Bakış Dergisi, 6 (1) Ocak,36-48.
• Ergün S (2013). Okul Çağı Çocuklarında Egzersizden Hoşlanma İle Fiziksel Aktivite Arasındaki İlişki. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi.
• Garcia-Villamisar DA, Dattilo J (2010). Effect of a Leisure Programme on Quality of Life and Stress of Indivuduals with ASD. Journal of Intellectual Disability Research; 54 (7), 611-619.
• Güngörmüş HA (2007). Özel Sağlık Spor Merkezlerinden Hizmet Alan Bireyleri Rekreasyonel Egzersize Güdüleyen Faktörler. Gazi Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
• Gürbüz B (2006). Kentsel Yaşam Sürecinde Rekreasyonel Katılım Sorunları. Gazi Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
• Henderson KA, Bialeschki MD, Shaw SM, Freysinger VJ (1996). Both Gains and Gaps: Feminist Perspectives on Women's Leisure. State College, PA: Venture Publishing, Inc.
• Hu F, Manson J, Stampfer M, Graham C (2001). Diet, lifestyle, and the risk of type 2 diabetes mellitus in women. The New England Journal of Medicine; 345 (11), 790-797.
• Hudson S (2000). “The Segmentation of Potential Tourists: Constraint Differences between Men and Women.” Journal of Travel Research, 38 (4), 363-368.
• İnal AN (2009). Beden Eğitimi ve Spor Bilimi. 2. Baskı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Karaküçük S (2008). Rekreasyon Boş Zamanları Değerlendirme. 6. Baskı. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Kılbaş Ş (2010). Rekreasyon Boş Zamanı Değerlendirme. 4. Baskı. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Kim B, Heo J, Chun S, Lee Y (2011). Construction and Inital Validation of the Leisure Facilitatör Scale. Leisure/Loisir; 34 (4), 391-405.
• Kozanoğlu ME (2004). Adolesan ve Egzersiz. http://www.sabem.saglik.gov.tr/kaynaklar/229_28egzersiz.pdf (19.04.2011).
• MacPhail A, Lyons D, Quinn S, Hughes AM, Keane SA (2010). Frame work for Lifelong Involvement in Sport and Physical Activity: the Irish Perspective. Leisure Studies; 29 (1), 85-100.
• Moccia FD (2000). “Planning Time: An Emergent European Practice.” European Planning Studies, 8 (3), 367-376.
• Müderrislioğlu H, Kutay EL, Örnekci Eşen S (2005). Kırsal Rekreasyonel Faaliyetlerde Kısıtlayıcılar. Tarım Bilimleri Dergisi; 11 (1), 40-44.
• Nahas MV, Goldfine B, Collins MA (2003). Determinants of Physical Activity in Adolesecents and Young Adults: The Basics for High School and College Physical Education to Promote Active Lifestyles. Physical Educator; 60 (1), 42-56.
• Öcal K (2012). Ölçek Geliştirme: Serbest Zaman Fiziksel Aktivite Kısıtlayıcıları (SZFA-K). Spor Bilimleri Dergisi, 23 (2), 50–60.
• Ramazanoğlu F, Altıngül O, Özer A (2004). Sportif Açıdan Rekreasyon Etkinliklerinin Değerlendirilmesi. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları Dergisi; s.176.
• Stampfer MJ, Hu FB, Manson JE, Rimm EB, Willett WC (2000). Primary Prevention of Coronary Heart Disease in Women through Diet and Lifestyle. New England Journal of Medicine; 343 (1), 16-22.
• Tekin A, Ramazanoğlu F, Tekin G (2004). Sporda Sosyal Alanlar Seçme Konular 1. Ankara: Bıçaklar Kitabevi.
• Tezcan M (1994). Boş Zamanların Değerlendirilmesi Sosyolojisi. 4. Baskı. Ankara: Atilla Kitabevi.
• Torkildsen G (2005). Leisure and Recreation Management. 5. Baskı. London: Routledge.
• Ünlü Ç (2010). Lise Öğrencilerinde Fiziksel İnaktivite ve Beden Ölçüt Düzeyleri İle Öğrenim Yılları Arasındaki İlişki. Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi.
• Vaizoğlu SA, Akça O, Akdağ A, Aykut A, Omar AH, Coşkun O, Güler Ç (2004). Genç Erişkinlerde Fiziksel Aktivite Düzeyinin Belirlenmesi. TSK Koruyucu ekimlik Bülteni; 3 (4).
• World Health Organization. (2010). World Health Raport. http://www.who.int/whr/2010/en/index.html (02.01.2012).
• Yıldız MS (2010). Spor ve Fiziksel Etkinlik Hizmetleri Pazarlaması. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Zorba E, İkizler HC, Tekin A, Miçoğullar O, Zorba E (2006). Herkes İçin Spor. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.