Yanlış Peygamber Algısından Olumsuz Peygamber İmajına: Hadisleri Anlama ve Yorumlamada Bilimsel Verileri Kullanma Konusuna Eleştirel Bir Yaklaşım

Yıl 2015, Cilt 3 (Özel Sayı 2), 19 - 36, 27.08.2015

Osman Oruçhan

https://doi.org/10.14486/IJSCS348

Öz

Kur’an, Müslümanlara Hz. Peygamber’i örnek gösterir. Bu nedenle onun söz ve davranışları Müslümanlar nezdinde büyük öneme sahiptir. Onların doğru anlaşılıp yorumlanmaları bir zorunluluktur. Bu da büyük oranda onun şahsiyetinin ve tarihi misyonunun doğru anlaşılmasına bağlıdır. Hadisleri anlama ve yorumlamada, doğru bir metodoloji kullanılmaması halinde hatalı, yanlış ve olumsuz sonuçlara ulaşılacaktır. Bunlardan biri de Hz. Peygamber hakkında olumsuz bir imaj oluşturmaktır. Bu tebliğde, hadisleri anlama ve yorumlamada bilimsel verilerin kullanılması esnasında yapılan algılama yanlışlıkları ve bunun yol açtığı olumsuz peygamber imajı incelenmiştir. Konuyu araştırma esnasında bilimin ilgi alanına giren hadisler üzerine yapılan yorumlar dikkate alınmış; bu hadisler, örnekleme yöntemiyle seçilmiştir. İlgili hadisler hakkındaki yorumların belirlenmesi için hadis şerh kitaplarından bazıları, hadisler üzerine yorum yapılan diğer bazı kitaplar ve ilgili hadisler üzerine bazı internet sitelerindeki yorumlar incelenmiştir. Tebliğde, ilgili hadislerin anlaşılması ve yorumlanmasında görülen hatalı ve yanlış yaklaşımlar tespit edilerek değerlendirilmiştir. Yanlış peygamber algısının sebepleri üzerinde durulmuştur. Bu algıyı benimseyenlerin ilgili hadisleri anlama ve yorumlamada düştükleri hatalar, ya da hatalı peygamber algısına sahip olmaları nedeniyle kasten yaptıkları hatalı yorumlar ve bu yorumlarla oluşturulan olumsuz peygamber imajı örnekleriyle gösterilmiştir. Son bölümde ise araştırmada ulaşılan sonuçlara yer verilmiştir. Ayrıca hadisleri bilimsel veriler kullanarak anlama ve yorumlama konusunda yanlışlık ve hataların önlenmesi adına bazı öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Hadith, Understandig, Explication, Scientific Informations

Yanlış Peygamber Algısından Olumsuz Peygamber İmajına: Hadisleri Anlama ve Yorumlamada Bilimsel Verileri Kullanma Konusuna Eleştirel Bir Yaklaşım

Öz

Kur’an, Müslümanlara Hz. Peygamber’i örnek gösterir. Bu nedenle onun söz ve davranışları Müslümanlar nezdinde büyük öneme sahiptir. Onların doğru anlaşılıp yorumlanmaları bir zorunluluktur. Bu da büyük oranda onun şahsiyetinin ve tarihi misyonunun doğru anlaşılmasına bağlıdır. Hadisleri anlama ve yorumlamada, doğru bir metodoloji kullanılmaması halinde hatalı, yanlış ve olumsuz sonuçlara ulaşılacaktır. Bunlardan biri de Hz. Peygamber hakkında olumsuz bir imaj oluşturmaktır. Bu tebliğde, hadisleri anlama ve yorumlamada bilimsel verilerin kullanılması esnasında yapılan algılama yanlışlıkları ve bunun yol açtığı olumsuz peygamber imajı incelenmiştir. Konuyu araştırma esnasında bilimin ilgi alanına giren hadisler üzerine yapılan yorumlar dikkate alınmış; bu hadisler, örnekleme yöntemiyle seçilmiştir. İlgili hadisler hakkındaki yorumların belirlenmesi için hadis şerh kitaplarından bazıları, hadisler üzerine yorum yapılan diğer bazı kitaplar ve ilgili hadisler üzerine bazı internet sitelerindeki yorumlar incelenmiştir. Tebliğde, ilgili hadislerin anlaşılması ve yorumlanmasında görülen hatalı ve yanlış yaklaşımlar tespit edilerek değerlendirilmiştir. Yanlış peygamber algısının sebepleri üzerinde durulmuştur. Bu algıyı benimseyenlerin ilgili hadisleri anlama ve yorumlamada düştükleri hatalar, ya da hatalı peygamber algısına sahip olmaları nedeniyle kasten yaptıkları hatalı yorumlar ve bu yorumlarla oluşturulan olumsuz peygamber imajı örnekleriyle gösterilmiştir. Son bölümde ise araştırmada ulaşılan sonuçlara yer verilmiştir. Ayrıca hadisleri bilimsel veriler kullanarak anlama ve yorumlama konusunda yanlışlık ve hataların önlenmesi adına bazı öneriler sunulmuştur

Anahtar Kelimeler

Hadis, Anlama, Yorumlama, Bilimsel Veri

Kaynakça

• Akbulut, A. (1992). Nübüvvet Meselesi Üzerine. Ankara: Birleşik Yay.
• Aynî, B., (1420/1999). Şerhu Ebî Davud. Thk. Ebu’l-Munzir Halid b. Muhammed el-Mısrî, Riyad: Mektebetu’r-Rüşd.
• Aynî, Bedruddin (t.y.) Umdetu’l-Kârî Şerhu Sahîhi’l-Buhârî., Beyrut: Dâru İhyâi’t-Turâs
• Bâcî, Ebu’l-Velîd Süleyman b. Halef (1332) Muntekâ Şerhu’l-Muvatta’. Kahire.
• Bâr, M. A. (2014). el-İ’câzu’r-Rasûl (sav) an Acbu’z-Zeneb. http://www.eajaz.org/index.php/Scientific-Miracles/Medicine-and-Life-Sciences/96-Medical-miracles-in-the-sayings-of-the-Prophet-peace-be-upon-him-for-the-tailbone Erişim:04.12.2014
• Bozer, F. vd. (1986). Evrim Anaforu ve Gerçek. İzmir.
• Buharî, Muhammed b. İsmâil (1410/1990) es-Sahîh. (Thk., Mustafa Dîb el-Buğâ), Beyrut: Dâru İbn Kesîr.
• …………………, (t.y.). et-Târîhu’l-Kebîr. (Thk.: es-Seyyid Hâşim en-Nedvî), Beyrut: Dâru’l-Fikr.
• Canan, İbrahim (1995). Hz. Peygamber’in Sünnetinde Tıp: Tıbb-ı Nebevî. Ankara.
• Ali, C. (1959) Tarîhu’l-Arab Kable’l-İslâm, Bağdat.
• Ebû Ya’la, Ahmed b. Ali (1404/1984) el-Musned. Dımaşk.
• Ebû Yusuf, Muhammed b. Yakub (t.y). Kitâbu’l-Âsâr. (Thk. Ebu’l-Vefâ) Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-Ilmiyye.
• Erul, B. (1998). Hz. Peygamber’e Kur’an Dışında Vahiy Geldiğini İfade Eden Rivayetlerin Tahlil ve Tenkidi. İslâmiyât, I. Ankara.
• Görmez, M. (2000). “Klasik Oryantalizmi Hadis Araştırmalarına Sevk Eden Temel Faktörler Üzerine”. İslâmiyât, Ankara,.
• Günaydın, H. (1998). Kur’an ve Hadislerde Günümüzde Ortaya Çıkan İlmî Gerçekler. İstanbul: TÜRDAV Yay.
• Hâkim, Muhammed b. Abdillah en-Neysâbûrî (1411/1990). el-Mustedrak ale’s-Sahîhayn. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-Ilmiyye.
• Hâtır, H. İ. M. (1405) el-İsâbe fî Hadîsi’z-Zubâbe. Riyad: Dâru’l-Kıble li’s-Sekâfeti’l-İslâmiyye.
• Hatiboğlu, M. S. (2000). Hz. Peygamber ve Kur’an Dışı Vahiy. Ankara: Otto Yay.
• Hekim, M. T. (1985). Sünnetin Etrafındaki Şüpheler. (Çev. Hüseyin Aslan), İstanbul: Pınar Yay.
• Hoernle, A. F. R. (1994). Studies in the Medicine of Ancient India. New Delhi/India: Ashok Kumar Mittal Concept Publishing Company
• İbn Adiy, Abdullah, el-Curcânî (1409/1988). el-Kâmil fî Duafâir-Ricâl, Beyrut: Dâru’l-Fikr.
• İbn Ebî Şeybe (1409). el-Musannaf. Riyad: Mektebetu’r-Ruşd.
• İbn Ebî Usaybia (1299/1882). Uyûnu’l-Enbâ’. Mısır: Matbaatu’l-Vehbiyye.
• İbn Hacer, el-Askalani (1379). Fethu’l-Bâri Şerhu Sahîhi’l-Buhârî. (Thk.: M. F. Abdulbâkî-Muhyiddin el-Hatib), Beyrut: Dâru’l-Marife.
• İbn Haldun (1979) Târîhu İbn Haldun (Mukaddime). Beyrut.
• İbn Hanbel, Ahmed (t.y.) el-Musned. Mısır: Muessesetu Kurtuba.
• İbn Hıbbân, Muhammed (1414/1993). es-Sahih. Beyrut: Muessesetu’r-Risâle.
• İbn Kesîr, Ebu’l-Fidâ (1969). Tefsîru’l-Kur’âni’l-Azîm. Dâru’l-Ma’rife, Beyrut.
• İbn Kuteybe (1989) Hadis Müdâfaası (Te’vîlu Muhtelifi’l-Hadis) (Çev. M. Hayri Kırbaşoğlu), İstanbul.
• İbnu’l-Kayyım el-Cevziyye (1403). el-Menâru’l-Munîf. (Thk., Abdulfettâh Ebû Gudde), Haleb: Mektebetu’l-Matbûât el-İslâmî.
• İspirlioğlu, H. (1979). Su Ayakta mı İçilmeli. Sızıntı Dergisi, Yıl:1 Sayı 1.
• Kaçmaz, Z. (2013). Efendimiz’in (sas) Sağlık Tavsiyelerindeki Hikmetler: http://www.yenibahardergisi.com/yenibahar/newsDetail_getNewsById.action?newsId=271683 02.05.2014
• Karabulut, A. R. (1993). Tıbb-ı Nebevî Ansiklopedisi. Kayseri.
• Kardâvî, Y. (1991). Sünneti Anlamada Yöntem. (Çev. Bünyamin Erul) Kayseri.
• Keleş, A. (1998). Hadislerin Kur’an’a Arzı. İstanbul: İnsan Yay.
• Kırbaşoğlu, M. Hayri (2002). Alternatif Hadis Metodolojisi, Ankara: Kitabiyat.
• Kızıl, F., Toprak, M. S., Palabıyık, A., Dayhan, A. T., Yiğit, M. (2012). “Oryantalistik Hadis Çalışmaları”. Hadis ve Hadis Metinleri, İzmir:Dokuz Eylül Üniversitesi Yay.
• Kileci, M. R. (1992). Bilim Efendimiz'i (Sav) Geriden Takip Ediyor.Yeni Ümit Dergisi, Sy: 298, Eylül: http://www.yeniumit.com.tr/konular/detay/bilim-efendimiz-i-sav-geriden-takip-ediyor
• Kohler, K. (1904). “Luz”, The Jewish Encyclopedia. USA: Funk and Wagnalls Comp.
• Köşe, A.(1996). “Hacamat md.”. DİA, İstanbul: TDV Yay.
• Kugle, S. (2007). Sufis and Saints Bodies: Mysticizm. Corporeality and Sacred Power In Islam,The University of North Carolina Press.
• Küçüksille, E. (2013). “Ayın Evresi Etkisi ve İMKB’de Bir Uygulama”. Muhasebe ve Finansman Dergisi, Temmuz.
• Makdisî, Ebû Abdullah Muhammed b. Ahmed (1428/2007) Tenkîhu’t-Tahkîk fî Ehâdîsi’t-Ta’lik , Riyad: Advâu's-Selef.
• Mâlik b. Enes (t.y.) el-Muvatta’. (Thk.: M. F. Abdulbâkî), Beyrut: Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî.
• Mayda, A. (1997) Bir Mucize Daha: Her Ekleme Bir Sadaka. Sızıntı Dergisi, Ocak: http://www.sizinti.com.tr/konular/ayrinti/bir-mucize-daha-her-ekleme-bir-sadaka.html Erişim: 01.02.2015
• Muslim b. el-Haccac (t.y.). es-Sahîh. (Thk. M. F. Abdulbaki), Beyrut: Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî
• Naggar, Z. (2004) Treasures in the Sunnah, a Scientific Approach I, Egypt: al-Falah Foundation, Cairo.
• Naggar, Z. (2005). Treasures, in the Sunnah: a Scientific Approach II. Egypt: Al-Falah Foundation, Cairo.
• Nevevî, Ebû Zekeriyya Yahya (1392). Şerhu Sahihi Muslim. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî.
• Oruçhan, O. (2011). Hadis ve Bilim. Ankara: TDV. Yay.
• Özen, F. (2004). “Sağlıklı Hayat İçin Mantarlar”. Sızıntı Dergisi, Sayı, 303.
• Öztürk, L. (2004) “Tıbb-I Nebevî’de Tıbbî Etik”İn Meta-Etik Analizi”. Sakarya: Sakarya Ü.İ.F.D. Sy. 9.
• Râzî, Ebü'l-Abbâs Ahmed b. Abdullah Muhammed (1409/1989). Tarihu Medineti San’a. Thk: Huseyn b. Abdullah el-Umrî, Dımaşk: Dâru’l-Fikr.
• Russel, Bertrand (1992) Bilim ile Din. (Çev. Akşit Göktürk), İstanbul: Yapı Kredi Yay.
• Saygı, G. (1998). Temel Tıbbî Parazitoloji, Esnaf Ofset Matbaacılık.
• Sezgin, F. (2008). İslam’da Bilim ve Teknik. İstanbul.
• Şahin, Raci; Prostat: http://www.medikabil.com/yasamSaglikDetay.aspx?yaziKayitNo=56 Erişim, 04.03. 2015.
• Şerbînî, I. (1422/2002). Kitâbâtu A’dâu’l-İslâm ve Munâkaşâtuh. Kahire: Dâru’l-Kutubi’l-Mısriyye.
• Taberânî, Suleyman b. Ahmed (1415). el-Mu’cemu’l Evsat. Kahire: Daru’l Harameyn.
• Tahâvî, Ebû Cafer Ahmet b. Muhammed (1994). Şerhu Muşkili’l-Âsâr. Beyrut: Muessesetu’r-Risale.
• Tekin, A. (1986). Mesane ve Ayakta İdrar: http://www.sizinti.com.tr/konular/ayrinti/mesane-ve-ayakta-idrar.html
• Thakur, C.P., Sharma, D. (1984). Full Moon and Crime; British medical journal (Clinical research ed.) 12/1984; 289(6460):1789-91.
• Tirmizî, Muhammed b. Îsâ (t.y.). es-Sunen (el-Câmiu’s-Sahîh), (Thk.: A. M. Şakir), Beyrut: Dâru İhyâi’t-Turâs el-Arabî.
• http://articles.islamweb.net/media/index.php?page=article&lang=A&id=31096 Erişim: 04.01.2015.
• Tunçer, S. (2014). 1400 Yıllık Kıble Tayinini Uydular da Doğruladı: http://www.haber7.com/guncel/haber/1164631-1400-yillik-kible-tayinini-uydular-da-dogruladi
• Yavuz, Y. Ş. (1988). Acbu’z-Zeneb md. DİA., İstanbul: TDV Yay.