Araştırma Makalesi
Yıl 2018,
Cilt: 19 Sayı: 3, 654 - 669, 30.12.2018
Öz
Bu araştırmanın amacı sporla ilgilenen fiziksel engelli bireylerin sporun yaşam
kaliteleri üzerindeki etkisine ilişkin görüşlerini ve beklentilerini
belirlemektir. Araştırmanın çalışma grubu kolay ulaşılabilirlik ve gönüllülük
ilkesi dikkate alınarak oluşturulmuştur. Çalışma grubuna Samsun il
merkezindeki 5’i (E6, E7, E1, E9,
E10) boccia, 2’si (K1, E3) halter, 2’si (E2, K2) tekerlekli sandalye
basketbolu, 1’i tekerlekli sandalye basketbolu ve masa tenisi (E4), 1’i (E5)
tekerlekli sandalye basketbol ve bilek güreşi, 1’i(E8) badminton ve tekerlekli
sandalye dansı ile ilgilenen çeşitli spor kulüplerine üye 12 fiziksel engelli
birey katılmıştır. Araştırma kapsamında
sporun, bedensel engelli bireylerin kişisel, sosyal, fiziksel, toplumsal yaşam
alanlarına ilişkin olarak yaşam kalitelerine olan katkısına yönelik algılarını
ortaya çıkarmak amacıyla ilgili alanyazısı eşliğinde açık uçlu sorular
hazırlanmıştır. Nitel olarak tasarlanan araştırmada veriler yarı
yapılandırılmış görüşme tekniği ile toplanmıştır. Toplanan veriler içerik analizi
ile yorumlanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Altun, B. (2010). Bedensel engellilerin sportif aktivitelere katılımının yaşam kalitesi üzerine etkisinin değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi), Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.Baştuğ, G., Akandere, M., Yılmaz, M. (2011). Bedensel engelli bireylerde egzersize bağlı kendini fiziksel tanımlama değerlerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, c. 13, (Ek sayı), ss. 63-66.Bogdan, R.C., Biklen, S.K. (1998). Qualitative research for education: an introduction to theory and methods. (3rd ed.). Boston, MA: Allyn & Bacon. Cavkaytar, A. (2005). Özel gereksinimi olan bireylere özbakım ve ev içi becerilerinin öğretimi. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.Creswell, J.W. (2002). Educational research: planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research. Upper saddle river. New Jersey: Merrill Prentice Hall.Civan, A., Özdemir, İ., Taş, İ., Çelik, A. (2012). Bedensel engelli ve engelli olmayan tenis sporcularının durumluk ve sürekli kaygı düzeylerinin karşılaştırılması. Selçuk Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, c. 14, s.1, ss. 83-87.Çalışkan, E. (2011). Engelli çocuklarda spor eğitimi ve ailelerin yaklaşımları. I. Uluslararası Katılımlı Engellilerde Beden Eğitim ve Spor Kongresi Kongre Kitabı, Konya: Canlı Ofset.Çokluk, F.G., Çetin, M.Ç., Çağlayan, H.S., Kırımoğlu, H. (2011). Tekerlekli sandalye basketbol bölgesel liginde oynayan sporcuların yaşam kalitesi düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, c. 13 (Ek sayı), ss. 54-62.Devine M, 2004. Being a 'doer' instead of a 'viewer': The role of inclusive leisure contexts in determining social acceptance for people with disability. Journal of Leisure Research, s.36, ss. 137-159.Ergun, N. (2011). Bedensel engellilerde sportif aktiviteler ve klasifikasyon., Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Konya: I. Katılımlı Engellilerde Beden Eğitimi ve Spor Kongresi E-Bildiri Kitapçığı.Ergun, N., Baltacı, G. (2006). Spor yaralanmalarında fizyoterapi ve rehabilitasyon teknikleri. Ankara: Merdiven Reklam. Esatbeyoğlu, K., Karahan-Güven, B. (2014). Engelli bireylerin fiziksel aktiviteye katılımlarının önündeki engeller. Hacettepe Journal of Sport Sciences, c.25, s. 2, ss. 43–55.Gürer, B., Kılınç, Z., Şahin, M.H., Esentaş, M. (2014). İşitme ve bedensel engelli sporcuların stres düzeylerinin bazı demografik değişkenler yönünden incelenmesi. Akademik Sosyal Araştırma Dergisi, c.2, s.1, ss. 352-359.Hanson, M.J., Hanline, M.F. (1994). Parenting a child with a disabilities: A longitudinal srudy of parental stress and adaptation. Journal of Early Intervent, s.14, ss. 234-248.İlhan, L., Esentürk, K.O. (2014). Zihinsel engelli bireylerde sporun etkilerine yönelik farkındalık ölçeği (ZEBSEYFÖ) geliştirme çalışması. Celal Bayar Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, c.9, s.1, ss. 19-36.İlhan, E.K., Kırımoğlı, H., Çokluk F.G, 2013. The effect of special and sports program on the quality of life of the children with mental retardation. Niğde University Journal of Physical Education and Sport Sciences, c.1, s.1, ss. 1-8.Kalyon, T.A. (1997). Özürlülerde Spor [Sports in disability]. Ankara: Bagırgan Yayınevi. Kaya, B. (2011). Bedensel engelliler masa tenisi oyuncularının fiziksel-fizyolojik profillerinin fonksiyonel sınıflama ile ilişkilendirilmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Kazak, Z. (2004). Sporda güdülenme ölçeği -SGÖ-nin Türk sporcuları için güvenirlik ve geçerlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, c.15, s. 4, ss. 191-206.Kirchner CE, Gerber EG, Smith BC. (2008). Designed to deter: community barriers to physical activity for people with visual or motor impairments. American Journal for Preventive Medicine, c. 34, s.4, ss. 349- 352.Kunter, N. (2006). Türkiye’deki fiziksel engelli çocuk ve gençlerin spora eğilimini belirleyen faktörlerin araştırılması. 9. Uluslararası Spor Bilimleri Kongre Kitabı, Muğla.Kuyken, W., Orley, J., Hudelson, P. and Sartorius, N. (1994) Quality of life assessment across cultures. International Journal Mental Health s. 23, s.5.Muraki, S., Tsunawake, N., Hiramatsu, S., & Yamasaki, M. (2000) The effect of frequency and mode of sports activity on the psychological status in tetraplegics and paraplegics. Spinal Cord, c.38, s.5, ss. 309-314.Müezzinoğlu, T. (2005). Yaşam kalitesi Üroonkoloji derneği 2004 güz dönemi konuşması. Üroonkoloji Bülteni, s. 29, ss. 25-29. Öztürk, M. (2011). Türkiye’de engelli gerçeği [Disabled fact in Turkey]. İstanbul: MUSİAD cep kitapları.Rimmer, J.H., Rubin, S.S., Braddock, D. (2000). Barriers to exercise in African American women with physical disabilities. Archieves of Physical Medicine and Rehabilitation, c.81, s. 2, ss. 182-188.Rimmer, J.H., Riley, B., Wang, E., Rauworth, A., & Jurkowski, J. (2004). Physical activity participation among persons with disabilities. American Journal of Preventive Medicine, c. 26, s.5, ss. 419-425.Soyer, F., Gülle, M., Mızrak, O., Zengin, S., Kaya, E. (2013). Spor yapan bedensel engelli bireylerin çeşitli değişkenlere göre yılmaz düzeylerinin incelenmesi. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Enstitüsü, c.7, s.2, ss. 126-136.Söğüt, M. (2006). Sporun bedensel engellilerin sosyalleşmeleri üzerine etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin.Şah, H. (2005). Spor yapan ve yapmayan bedensel engellilerin problem çözme becerileri arasındaki farklılıkların incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin.Şahin, A. (2014). Spor yapan ve yapmayan bedensel engelli bireylerin öfke ifade tarzlarının araştırılması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Ulusoy, S. (2008). Bedensel engelli okçularda fiziksel performansın değerlendirilmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Van Maanen, J. (1988). Tales of the field: On writing ethnography. Chicago: Univ. of Chicago Press.Vanner, E.A., Block, P., Christodoulou, C.C., Horowitz, B.P., & Krupp, L.B. (2008). Pilot study exploring quality of life and barriers to leisure- time physical activity in persons with moderate to severe multiple sclerosis. Disability and Health Journal, c.1, s.1, ss. 58–65.Yıldırım, A., Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Yılmaz, A., Şentürk, U., Ramazanoğlu, F. (2014). Bedensel engellilerde spor konulu araştırmaların içerik analizi. Spor Yönetimi ve Bilgi Teknolojileri Dergisi, c. 9, s. 1-2, ss. 28-42.
Determining Views about the Effect of Sport on the Quality of Life of People with Physical Disabilities
Öz
The purpose of this study is to investigate views and expectations about
the effect of sports on the quality of life of people with physical
disabilities who are interested in sports. The study
group was formed based on easy accessibility and voluntary participation. The
study group consisted of 12 people with physical disabilities who are members
of several sports clubs. Among the participants, 5 are interested in boccia (M6, M7, M1, M9, M10), 2 (F1, M3) are
interested in weightlifting, 2 (M2, F2) are wheelchair basketball, 1 (E4) is
wheelchair basketball and table tennis, 1 (M5) is interested in wheelchair
basketball and arm wrestling, and 1 (M8) reported being interested in
badminton and wheelchair dance. For the purpose of the study, interviews
questions were framed in line with the literature information to find out what
awareness sports help people with physical disabilities to develop and to
reveal the perceived contributions of sports to the quality of life with
respect to their personal, physical, and social aspects of life. This study
using qualitative research design collected data through semi-structured
interviews. The data were analyzed using content analysis.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Altun, B. (2010). Bedensel engellilerin sportif aktivitelere katılımının yaşam kalitesi üzerine etkisinin değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi), Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.Baştuğ, G., Akandere, M., Yılmaz, M. (2011). Bedensel engelli bireylerde egzersize bağlı kendini fiziksel tanımlama değerlerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, c. 13, (Ek sayı), ss. 63-66.Bogdan, R.C., Biklen, S.K. (1998). Qualitative research for education: an introduction to theory and methods. (3rd ed.). Boston, MA: Allyn & Bacon. Cavkaytar, A. (2005). Özel gereksinimi olan bireylere özbakım ve ev içi becerilerinin öğretimi. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.Creswell, J.W. (2002). Educational research: planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research. Upper saddle river. New Jersey: Merrill Prentice Hall.Civan, A., Özdemir, İ., Taş, İ., Çelik, A. (2012). Bedensel engelli ve engelli olmayan tenis sporcularının durumluk ve sürekli kaygı düzeylerinin karşılaştırılması. Selçuk Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, c. 14, s.1, ss. 83-87.Çalışkan, E. (2011). Engelli çocuklarda spor eğitimi ve ailelerin yaklaşımları. I. Uluslararası Katılımlı Engellilerde Beden Eğitim ve Spor Kongresi Kongre Kitabı, Konya: Canlı Ofset.Çokluk, F.G., Çetin, M.Ç., Çağlayan, H.S., Kırımoğlu, H. (2011). Tekerlekli sandalye basketbol bölgesel liginde oynayan sporcuların yaşam kalitesi düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, c. 13 (Ek sayı), ss. 54-62.Devine M, 2004. Being a 'doer' instead of a 'viewer': The role of inclusive leisure contexts in determining social acceptance for people with disability. Journal of Leisure Research, s.36, ss. 137-159.Ergun, N. (2011). Bedensel engellilerde sportif aktiviteler ve klasifikasyon., Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Konya: I. Katılımlı Engellilerde Beden Eğitimi ve Spor Kongresi E-Bildiri Kitapçığı.Ergun, N., Baltacı, G. (2006). Spor yaralanmalarında fizyoterapi ve rehabilitasyon teknikleri. Ankara: Merdiven Reklam. Esatbeyoğlu, K., Karahan-Güven, B. (2014). Engelli bireylerin fiziksel aktiviteye katılımlarının önündeki engeller. Hacettepe Journal of Sport Sciences, c.25, s. 2, ss. 43–55.Gürer, B., Kılınç, Z., Şahin, M.H., Esentaş, M. (2014). İşitme ve bedensel engelli sporcuların stres düzeylerinin bazı demografik değişkenler yönünden incelenmesi. Akademik Sosyal Araştırma Dergisi, c.2, s.1, ss. 352-359.Hanson, M.J., Hanline, M.F. (1994). Parenting a child with a disabilities: A longitudinal srudy of parental stress and adaptation. Journal of Early Intervent, s.14, ss. 234-248.İlhan, L., Esentürk, K.O. (2014). Zihinsel engelli bireylerde sporun etkilerine yönelik farkındalık ölçeği (ZEBSEYFÖ) geliştirme çalışması. Celal Bayar Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, c.9, s.1, ss. 19-36.İlhan, E.K., Kırımoğlı, H., Çokluk F.G, 2013. The effect of special and sports program on the quality of life of the children with mental retardation. Niğde University Journal of Physical Education and Sport Sciences, c.1, s.1, ss. 1-8.Kalyon, T.A. (1997). Özürlülerde Spor [Sports in disability]. Ankara: Bagırgan Yayınevi. Kaya, B. (2011). Bedensel engelliler masa tenisi oyuncularının fiziksel-fizyolojik profillerinin fonksiyonel sınıflama ile ilişkilendirilmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Kazak, Z. (2004). Sporda güdülenme ölçeği -SGÖ-nin Türk sporcuları için güvenirlik ve geçerlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, c.15, s. 4, ss. 191-206.Kirchner CE, Gerber EG, Smith BC. (2008). Designed to deter: community barriers to physical activity for people with visual or motor impairments. American Journal for Preventive Medicine, c. 34, s.4, ss. 349- 352.Kunter, N. (2006). Türkiye’deki fiziksel engelli çocuk ve gençlerin spora eğilimini belirleyen faktörlerin araştırılması. 9. Uluslararası Spor Bilimleri Kongre Kitabı, Muğla.Kuyken, W., Orley, J., Hudelson, P. and Sartorius, N. (1994) Quality of life assessment across cultures. International Journal Mental Health s. 23, s.5.Muraki, S., Tsunawake, N., Hiramatsu, S., & Yamasaki, M. (2000) The effect of frequency and mode of sports activity on the psychological status in tetraplegics and paraplegics. Spinal Cord, c.38, s.5, ss. 309-314.Müezzinoğlu, T. (2005). Yaşam kalitesi Üroonkoloji derneği 2004 güz dönemi konuşması. Üroonkoloji Bülteni, s. 29, ss. 25-29. Öztürk, M. (2011). Türkiye’de engelli gerçeği [Disabled fact in Turkey]. İstanbul: MUSİAD cep kitapları.Rimmer, J.H., Rubin, S.S., Braddock, D. (2000). Barriers to exercise in African American women with physical disabilities. Archieves of Physical Medicine and Rehabilitation, c.81, s. 2, ss. 182-188.Rimmer, J.H., Riley, B., Wang, E., Rauworth, A., & Jurkowski, J. (2004). Physical activity participation among persons with disabilities. American Journal of Preventive Medicine, c. 26, s.5, ss. 419-425.Soyer, F., Gülle, M., Mızrak, O., Zengin, S., Kaya, E. (2013). Spor yapan bedensel engelli bireylerin çeşitli değişkenlere göre yılmaz düzeylerinin incelenmesi. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Enstitüsü, c.7, s.2, ss. 126-136.Söğüt, M. (2006). Sporun bedensel engellilerin sosyalleşmeleri üzerine etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin.Şah, H. (2005). Spor yapan ve yapmayan bedensel engellilerin problem çözme becerileri arasındaki farklılıkların incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin.Şahin, A. (2014). Spor yapan ve yapmayan bedensel engelli bireylerin öfke ifade tarzlarının araştırılması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Ulusoy, S. (2008). Bedensel engelli okçularda fiziksel performansın değerlendirilmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Van Maanen, J. (1988). Tales of the field: On writing ethnography. Chicago: Univ. of Chicago Press.Vanner, E.A., Block, P., Christodoulou, C.C., Horowitz, B.P., & Krupp, L.B. (2008). Pilot study exploring quality of life and barriers to leisure- time physical activity in persons with moderate to severe multiple sclerosis. Disability and Health Journal, c.1, s.1, ss. 58–65.Yıldırım, A., Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Yılmaz, A., Şentürk, U., Ramazanoğlu, F. (2014). Bedensel engellilerde spor konulu araştırmaların içerik analizi. Spor Yönetimi ve Bilgi Teknolojileri Dergisi, c. 9, s. 1-2, ss. 28-42.
Toplam 1 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Aralık 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 19 Sayı: 3 |
Kaynak Göster
Cited By
2002 INUEFD 
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.