Okul Öncesi Öğretmenlerinin Çocuğu Tanıma ve Değerlendirme Yöntemi Olarak Oyuna İlişkin Görüşleri

Yıl 2021, Cilt: 22 Sayı: 3, 2140 - 2164, 31.12.2021

Özlem Okatan Özlem Tagay

https://doi.org/10.17679/inuefd.892681

Cited By: 1

Öz

Okul öncesi eğitimi öğretmenlerinin çocukları oyunla tanıma ve değerlendirmeye ilişkin görüşlerini almayı amaçlayan bu araştırma, tarama modelinde olup nitel yöntem kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırma kapsamında Burdur ilindeki devlet okullarında görev yapan 45 okul öncesi öğretmeninin görüşüne başvurulmuştur. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre okul öncesi öğretmenleri için oyun; öğrenciyi tanıma ve yönlendirme, eğitimi planlama ve öğrenciyle iletişim kurabilme açısından önemlidir. Öğretmenler genellikle öğrenciyi tanıma ve değerlendirme yöntemlerinden gözlem, aileyle iletişim ve oyunu tercih etmektedir. Oyun çocuğun dünyası, esas işi, öğrenme ve keşfetme aracı olarak görülmektedir. Öğretmenler daha çok eğitim ve çocuğu tanıma aracı olarak oyunu tercih etmektedir. Öğretmenlere göre öğrenciler oyun sırasında daha çok mutluluk, neşe, heyecan ve rahatlama gibi olumlu duyguları yaşamakla beraber kaybetme, kızgınlık, korku gibi olumsuz duyguları da yaşamaktadır. Çocuklar oyunlarda daha çok paylaşma, liderlik, rol dağılımı gibi konularda sorun yaşarken, bu sorunları konuşarak ya da öğretmene baş vurarak çözmektedir. Çocuklar oyunlarında daha çok aile bireylerinin rollerini üstlenmektedir. Çocukların tercih ettikleri oyun, oyuncak ve roller cinsiyete göre farklılaşmaktadır. Çocuklar gerçek hayatta yaşadıkları, gözlemledikleri olayları oyuna yansıtmaktadır. Öğretmenler çocuğun gelişimini etkileyebilecek önemli bilgileri oyun aracılığıyla öğrenebilmektedir. Sonuçların araştırmacılara ışık tutması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi, erken çocukluk, çocuğu tanıma teknikleri

Destekleyen Kurum

YOK

Proje Numarası

YOK

Teşekkür

Sayın hocam, çalışmamızı derginizin şablonuna göre düzenlemeye çalıştım. En son sayıda yayınlanan makaleleri de referans aldım. Bazı yazım kurallarında ikilemde kaldım. Vereceğiniz dönütlere göre sonradan da düzeltebilirim diye düşündüm. Çalışmamızı değerlendirmeye alırsanız çok memnun olurum. Teşekkürler, iyi çalışmalar.

Kaynakça

• Alabay, E. (2020). “Kahramanın kim?”: Okul öncesi dönem çocuklarının kahramanlarının incelenmesi. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 4(1), 152-171.
• Alessandri, S. M. (1991). Play and social behavior in maltreated preschoolers. Development and Psychopathology, 3(2), 191-206.
• Adak Özdemir, A., & Ramazan, O. (2014). Okul öncesi öğretmenlerinin oyuna ilişkin görüşleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(4).
• Akdağ, F. (2015). Çocukta beyin gelişimi ve erken müdahale. Hacettepe University Faculty of Health Sciences Journal, 2.
• Aktepe, V. (2005). Eğitimde bireyi tanımanın önemi. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi, 6 (2), 15-24.
• Asımoğlu, S. (2012). Yaratıcı drama ve orff yaklaşımı çerçevesinde okul öncesi eğitimde oyun kavramı (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Ayan, S., & Memiş, U. A. (2012). Erken çocukluk döneminde oyun. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 14(2), 143-149.
• Bergen, D. (2015). Play as a Method of assesing young children’s development and learning: Past, Present, Future. Contemporary Perspectives on Research in Assessment and Evaluation in Early Childhood Education (Olivia Saracho Ed.) s. 221. Charlotte, NC: Information Age Publishing
• Bertan, M., Haznedaroğlu, D., Yurdakök, K., & Güçiz, B. D. (2009). Ülkemizde erken çocukluk gelişimine ilişkin yapılan çalışmaların derlenmesi (2000-2007). Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 52 (1).
• Bozan, N. (2014). Okul öncesi eğitimde oyunun öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Buldu, M. (2010). Making learning visible in kindergarten classrooms: Pedagogical documentation as a formative assessment technique.  Teaching and Teacher Education 26(7), 1439-1449.
• Buldu, M., Şahin, F., & Yılmaz, A. (2018). Okul öncesi dönem çocuklarının gelişim ve öğrenmelerinin desteklenmesinde pedagojik dokümantasyonun katkısının öğretmen görüşlerine göre incelenmesi. Elementary Education Online, 17(3).
• Candan, Ç., Tuncer, B., & Karatas, H. (2015). Program değerlendirme sürecinde bireysel farklılıkların önemi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(3).
• Cherney, I. D., & London, K. (2006). Gender-linked differences in the toys, television shows, computer games, and outdoor activities of 5-to 13-year-old children. Sex roles, 54(9), 717-726.
• Creswell, J. W. (1998). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five tradition. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Çamlıbel Çakmak, Ö. (2014). Okul öncesi dönemde fen eğitimi ve öğretmenin rolü. M. Metin ve Ç. Şahin (Eds.), Örnek uygulamalarla okul öncesi dönemde fen eğitimi içinde, (s. 30-49). Ankara: Pegem Akademi.
• Elden, A. (2019). Okul öncesi öğretmenlerinin biçimlendirici değerlendirme uygulamaları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Başkent Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Egemen, A., Yılmaz, Ö., & Akil, İ. (2004). Oyun, oyuncak ve çocuk. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 5(2), 39 – 42.
• Erbay, F., & Durmuşoğlu Saltalı, N. (2012). Altı yaş çocuklarının günlük yaşantılarında oyunun yeri ve annelerin oyun algısı. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 13(2), 249-264.
• Erbil Kaya, Ö. M., Yalçın, V., Kimzan, İ., & Avar, G. (2017). Okul öncesi öğretmeni adaylarının oyun temelli öğrenmeye bakış açıları ve uygulamaya yansımaları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(27).
• Eren, B. (2018). Özel eğitim öğretmeni adaylarının “oyun” kavramına ilişkin metaforik algıları. Turkish Studies (Elektronik), 13(18), 569-588.
• Giren, S. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin “okul öncesi dönem çocuğu için oyun” kavramına ilişkin metaforları. Eğitimde Kuram ve Uygulama Journal of Theory and Practice in Education, 12(1), 372-388.
• Gökşen, C. (2014). Oyunların çocukların gelişimine katkıları ve Gaziantep çocuk oyunları. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi (TAED), 52, 229-259.
• Güneş, G., Tuğrul, B., & Öztürk, E. D. (2020). Oyun algısı ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 4(1), 29-51.
• Güven, B. (2017). “Bana oyunla öğret”: okul öncesi eğitimde oyun ve beden eğitimi. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi-BÜSBİD, 2(1).
• Güven, G., & Efe Azkeskin, K. (2010). Erken Çocukluk Eğitimi ve Okul Öncesi Eğitim. İ.H. Diken, (Ed.). Erken Çocukluk Eğitimi (s.1-53). Ankara: Pegem Akademi.
• Güven, S. (2018). Çocukların oyun tercihleri üzerine bir çalışma. Turkish Studies Educational Sciences, 13(27), 795-813.
• Halmatov, S. (2017). Oyun terapisinde pratik teknikler. Ankara: Pegem Akademi.
• Işıkoğlu Erdoğan, N., & Canbeldek, M. (2017). Erken Çocukluk Eğitiminde Ölçme ve Değerlendirme. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(3), 1306-1327.
• İnci, R., & Günay, U. (2019). Pediatri hemşirelerinin terapötik oyuna yönelik bilgi, görüş ve uygulamaları. ACU Sağlık Bil Dergisi, 10(3), 547-551.
• Kamaraj, I. (2000). Okul öncesi eğitimde oyuncak kütüphanesi. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 12, 177–182.
• Karataş, Z., & Yavuzer, Y. (2019). Bireyi tanımada test dışı teknikler. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kıran, B., Çalık, C., & Esenay, F. I. (2013). Terapotik oyun: hasta çocuk ile iletişimin anahtarı. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(1-2-3), 1-10.
• Kuru, N., & Akman, B. (2019). Çocuğu tanıma ve değerlendirme aracı olarak pedagojik dokümantasyon. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 12(3), 935-949.
• Koçyiğit, S., & Başaran Baydilek, N. (2015). Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Oyun Algılarının İncelenmesi. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi (YYU Journal Of Education Faculty), 12(1), 1-26.
• Koçyiğit, S., Tuğluk M., & Kök, M. (2007). Çocuğun gelişim sürecinde eğitsel bir etkinlik olarak oyun. KKEFDI/OKKEF, 16.
• Koyuncu Şahin, M., & Akman, B. (2018). Erken çocukluk döneminde düşünme becerilerinin gelişimi. Milli Eğitim Dergisi, 218, 5-20.
• Küçükali, A. (2015). Çocukların oyun oynama hakkı ve değişen oyun kültürü. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (ERZSOSDE), (1), 1-14.
• Metin Aslan, Ö. (2013). Anaokuluna Devam Eden Çocukların Oyun Davranışları ve Oyunlarında ortaya çıkan zorbalık davranışlarının incelenmesi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Millî Eğitim Bakanlığı (2011). Çocuk gelişimi ve eğitimi-çocukları tanıma teknikleri. 29 Nisan 2020 tarihinde http://www.meb.gov.tr/ adresinden erişilmiştir.
• Millî Eğitim Bakanlığı (2013). Okul öncesi eğitimi programı. 29 Nisan 2020 tarihinde http://tegm.meb.gov.tr/dosya/okuloncesi/ooproram.pdf adresinden erişilmiştir.
• Özcan, M. (2011). Bilgi çağında öğretmen eğitimi, nitelikleri ve gücü: bir reform önerisi (Teacher education, teacher's qualifications and power in the information age: a reform proposal). Ankara: TED.
• Özyürek, A., & Gürleyik, S. (2016). Anne babaların okul öncesi dönem çocukları ile etkileşimlerinde oyunun yeri. Journal of International Social Research, 9(42).
• Seçer, Z. (2017). Okul öncesi eğitime giriş. Ankara: Eğiten Kitap.
• Shonkoff, J.P., & Phillips, D.A. (Eds). (2000). From neurons to neighborhoods: the science of early childhood development national academies’ press. retrieved from. 15 Ekim 2020 tarihinde http://www.nap.edu/catalog/9824 adresinden erişilmiştir.
• Talu, N. (1999). Çoklu zekâ kuramı ve eğitime yansımaları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(64), 158- 172.
• Taner, G. (2005). Bireyi tanıma tekniklerinin okul öncesi eğitim kurumlarında uygulanmasına ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Tavşancıl, E., Aslan, E. (2001). Sözel ve yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon Yayınları.
• Tok, E. (2018). Okul öncesi öğretmen adaylarının oyuna ilişkin algıları: metafor analizi örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(2), 599-611.
• Tortamış Özkaya, B. (2015). Ebeveyn-çocuk ilişkisi üzerine odaklanan bir oyun terapisi yaklaşımı: filial terapi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry 7(2), 208-220.
• Tsai, C. Y. (2015). Am I ınterfering? preschool teacher participation in children play. Universal Journal of Educational Research, 3(12): 1028-1033, http://www.hrpub.org DOI: 10.13189/ujer.2015.031212
• Tuğrul, B. (2017). Dünya oyunun gücünde uzlaştı şimdi bu gücü çocukların yararına kullanma zamanı: Hadi Türkiye... Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 1(2), 259-266.
• Tuğrul, B., Aslan, Ö. M., Ertürk, H. G., & Altınkaynak, Ş. Ö. (2014). Anaokuluna devam eden altı yaşındaki çocuklar ile okul öncesi öğretmenlerinin oyun hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1).
• Tuğrul, B., Ertürk, H. G., Altınkaynak, Ş. Ö, & Güneş, G. (2014). Oyunun üç kuşaktaki değişimi. The Journal of Academic Social Science Studies, 27, 1-16.
• Türkoğlu, B. (2017). Okul öncesi öğretmenleri ile öğretmen adaylarının çocuğu tanıma ve değerlendirme sürecine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Eğitime farklı bakış (e-kitap), TÜBİTAK, Eyuder yayınları.
• Ünal, M. (2009). Çocuk gelişiminde oyun alanlarının yeri ve önemi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (2), 95-109.
• Ünal, F., Kök, E. E., & Pınar, Y. (2017). Öğretmenlerin penceresinden oyun ve eğitim programlarında oyuna yer verme durumları. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD), 4 (12), 731-746.
• Weisberg, D. S., Kittredge, A. K., Hirsh-Pasek, K., Golinkoff, R. M., & Klahr, D. (2015). Making play work for education. Phi Delta Kappan, 96(8), 8-13.
• Yaman, D. (2019). Oyunun özel gereksinimli çocukların sosyal gelişimine etkisi hakkındaki öğretmen görüşleri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yakın Doğu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Lefkoşa.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, A., & Pala, Ş. (2019). Erken çocukluk dönemindeki çocukların oyun kavramına yönelik görüşleri. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 9(3), 945-978.
• Yılmaz Topuz, G., & Erbil Kaya, Ö. M. (2016). Okulöncesi eğitim öğretmenlerinin çocukları tanıma ve değerlendirme amaçlı yapılan çalışmalara ilişkin görüşleri. Anadolu Journal of Educational Sciences International, January, 6(1).