Students' Skills To Use Historical Evidence With an Evidence-Based Learning Method'

Yıl 2022, Cilt: 23 Sayı: 2, 1051 - 1079, 15.09.2022

Eda Şahin , Hürü Sağlam Tekir , Kibar Aktın

https://doi.org/10.17679/inuefd.1031214

Cited By: 1

Öz

Kanıt Temelli Öğrenme Yaklaşımıyla Öğrencilerin Tarihsel Kanıt Kullanma Becerileri

Öz

Bu çalışmada kanıt temelli öğrenme yöntemiyle öğrencilerin tarihsel kanıt kullanma becerilerini tespit etmek amaçlanmıştır. Çalışma eğitimsel durum çalışması deseninde kurgulanmıştır. 2019-2020 eğitim öğretim yılı güz döneminde TC. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi kapsamında 8. sınıfta öğrenim gören 32 ortaokul öğrencisi ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada öğrencilerin tarihsel kanıt kullanma becerilerinin alt boyutlarını içeren etkinlik ve sorulara yer verilmiştir. Çalışmanın verileri bu kapsamda sınıf içi video kamera kayıtları ve öğrencilerin oluşturdukları gazete köşe yazılarından elde edilmiştir. Veriler betimsel analiz tekniği ile çözümlenmiştir. Araştırma sonuçları tarihsel kanıt kullanma becerisi kanıtı tanımlama, kavrama, çeviri, öteleme, analiz etme ve sentezleme alt boyutlarının tarihsel kanıtlar üzerinde çalıştıkça geliştirilebilir olduğunu göstermiştir. Bu duruma karşı öğrencilerin kanıt kullanma becerisinin kanıtları yargılama ve değerlendirme alt boyutunda zorlandığını ortaya koymuştur. Sonuçlar göstermektedir ki tüm eğitim kademelerinde tarihsel kanıtlarla işlenecek olan derslerin öğrencilerin tarihsel kanıt kullanma becerilerini geliştirilebileceği ifade edilebilir.

Anahtar Kelimeler

Tarihsel kanıt, tarih öğretimi, kanıt temelli öğrenme, kanıt kullanma becerileri

Kaynakça

• Aktın, K. (2021). Bir tarihsel empati çalışması: Sarıkamış’ta asker olmak. Milli Eğitim, 50 (229), 157-178.
• Aktın, K. (2016). Sosyal bilgiler derslerinde tarih konularının öğretimi, D. Dilek, (Ed.), Sosyal Bilgiler Eğitimi içinde (s.243-264 ). Ankara: Pegem Akademi.
• Alabaş, R. (2007). İlköğretim 6. sınıf sosyal bilgiler dersinde kanıt temelli öğrenme modeli: bir eylem araştırması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
• Ashby, R. (2005). Developing a concept of historical evidence: Students’ ideas about testing singular factual claims. History Education Research Journal 4 (2). Erişim Adresi: http://centres.exeter.ac.uk/historyresource/journal8/8contents.htm.
• Aziz, A. (2011). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri ve teknikleri. Ankara: Nobel Yayıncılılık.
• Baymur, F. (1945). Tarih öğretimi. Ankara: Maarif Matbaası.
• Bilgiç, S. (2018). İlkokul 4. sınıf sosyal bilgiler derslerinde kanıt temelli öğrenmeye ilişkin bir eylem araştırması (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya, Türkiye.
• Bakmaz, H. (2016). Sosyal bilgiler dersinde para ve pulların kullanılmasının öğrencilerin akademik başarısına etkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Adıyaman Üniversitesi, Adıyaman, Türkiye.
• Bozkurt, F. (2018). Sosyal bilgiler öğretiminde kanıt temelli öğrenme uygulamaları. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12(24), 334-353.
• Creswell, J. W. (2013). Educational research: Planning, conducting, and qualitative research (4. bs.). Boston: Pearson.
• Çıdacı, T. (2015). Sosyal bilgiler dersi tarih konularının öğretiminde birinci elden kaynakların kullanımı (7.sınıf örneği), (Kanıt temelli öğrenme) (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Muğla, Türkiye.
• Çepni, S. (2012). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş, (6. bs.). Trabzon: Celepler Matbaacılık.
• Çiftarslan, N. (2019). 8.Sınıf T.C. İnkılap tarihi ve Atatürkçülük dersinde kanıt temelli öğrenme yaklaşımı ile tarih öğretimi: Fenomenolojik bir çalışma (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
• De Leur, T., Van Boxtel, C., & Wilschut, A. (2017). ‘I saw angry people and broken statues’: Historical empathy in secondary history education. British Journal of Educational Studies, 65 (3), 331-352.
• Demircioğlu, H. İ. (2007). Tarih öğretiminde öğrenci merkezli yaklaşımlar. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Demircioğlu, H. İ. (2006). Lise öğrencilerinin tarih dersinin amaçlarına yönelik görüşleri. Erişim Adresi: http://www.tebd.gazi.edu.tr/arsiv/2006_cilt4/sayi_2/153-164.pdf.
• Demircioğlu, H. İ. (2019). Tarih öğretiminin amaçları. M. Safran (Ed.), Tarih nasıl öğretilir? Tarih öğretmenleri için özel öğretim yöntemleri kitabı içinde (3.bs.) (s. 67-71). İstanbul: Yeni İnsan Yayınevi.
• Doğan, N. (2008). İlköğretim 8. sınıf Türkiye Cumhuriyeti inkılâp tarihi ve Atatürkçülük dersinin öğretiminde tarihsel kanıt kullanımının etkinliği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
• Doğan, Y. (2007). Sosyal bilgiler öğretiminde tarihsel yazılı kanıtların kullanımı (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Doğan, Y. (2019). Tarih öğretiminde kanıtı sorgulama. Mustafa Safran (Ed.). Tarih nasıl öğretilir? tarih öğretmenleri için özel öğretim yöntemleri içinde (3.bs.) (s. 190-200). İstanbul: Yeni İnsan Yayınevi.
• Durukan, E. ve Demir, E. (2017). 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe dersi öğrenci çalışma kitaplarındaki etkinliklerin Bloom’un yenilenmiş taksonomisine göre sınıflandırılması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 6 (3), 1619-1629.
• Efendioğlu, A., & Yanpar Yelken, T. (2009). Eğitimde yeni yaklaşımlar: Kanıt temelli öğretim. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi, 9 (2), 109-123.
• Fitzgerald, J. (1983). History in the curriculum: debate on aims and values. history and theory. the philosophy of history teaching. Blackwell Publishing for Wesleyan University 22 (4). 81-100.
• Güngör-Akıncı, B. A. (2016). Çanakkale Savaşları’nın öğretiminde temsilî resim kullanımıyla tarihsel düşünme becerilerinin geliştirilmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,16, 1082-1105.
• Kabapınar, Y. (2019). Kanıt temelli öğrenme: Tanımı, kapsam ve yaklaşımları. Y. Kabapınar (Ed.), Kimlik belirleyen derslerde kanıt temelli öğrenme kitabı içinde (s.29-54). Ankara: Pegem Akademi.
• Kabapınar, Y. , & Yetiş, A. (2019). Öğretmen ve öğrencilerin “kanıt temelli tarih öğretimi”ne ilişkin görüşleri: Bir durum saptaması, Turkish History Education Journal, 8 (1), 231-262.
• Kibar, H. (2019). Ortaöğretim tarih ders kitapları kanıt temelli öğrenme yaklaşımının neresindedir? Bir saptama çalışması (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
• Işık, H. (2008). İlköğretim 4. sınıf sosyal bilgiler tarih konularının öğretiminde kanıt temelli öğrenme modeli: Bir aksiyon araştırması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
• Oral, E., & Aktın, K. (2010). Coltham & Fines and P. J. Rogers: Their contrıbutıons to history education a Turkish perspective, International Journal of Historical Learning Teaching and Research, 9 (1), 27-31
• Paker, T. (2017). Durum çalışması. F. N. Seggie ve Y. Bayyurt (Ed.). Nitel araştırma yöntem, teknik ve yaklaşımları (s. 119-134). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (3. bs.). (M. Bütün, S. B. Demir, Çev.). Ankara: Pegem Akademi
• Rogers, P.J. (1978). The new history theory into practice. London: The Historical Association.
• Safran, M. (1993), Tarih öğretiminin eğitimsel amaçları. Belleten, 57 (220), 827- 842.
• Safran, M. (2019). Tarih, tarih yazımı ve tarih öğretiminin neliği üzerine. M. Safran (Ed.), Tarih nasıl öğretilir? Tarih öğretmenleri için özel öğretim yöntemleri kitabı içinde (3.bs.) (s. 19-22). İstanbul: Yeni İnsan Yayınevi.
• Şanlı, C. , & Pınar, A. (2017). Sosyal bilgiler dersi sınav sorularının yenilenen Bloom taksonomisine göre incelenmesi. İlköğretim Online, 16 (3), 949-959.
• Tunç-Şahin, C. (2011). Yerel tarih uygulamalarının başarıya ve öğrenci ürünlerine etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4 (16), 453-462.
• Vella, Y. (2001). Yaratıcı tarih öğretimi. Milli Eğitim Dergisi, Sayı 150. Mart, Nisan, Mayıs (B. Ata, Çev.). Erişim Adresi: http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/150/vella_ata.htm.
• Yazıcı, F. (2019). Güncel tarih öğretim programı ve ders kitaplarında kanıt temelli öğretim: türk usulü bir yaklaşım mı? Yücel Kabapınar (Ed.), Kimlik belirleyen derslerde kanıt temelli öğrenme (s. 75-101). Ankara: Pegem Akademi.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8.bs.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.