Okul Yöneticiliği İstihdam Süreçlerinin Hukuksal Metinler ve Okul Müdürlerinin Görüşleri Kapsamında Değerlendirilmesi

Yıl 2024, Cilt: 25 Sayı: 1, 145 - 170, 15.05.2024

Taner Kaya Tuğba Hoşgörür

https://doi.org/10.17679/inuefd.1327261

Öz

Bu çalışmada hukuksal metinler ve okul müdürlerinin görüşlerine dayanarak, Türkiye’de okul yöneticiliğinin istihdam süreçlerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma durum çalışması modeli kullanılarak desenlenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Muğla İli’nin farklı ilçelerinde görev yapan 24 okul müdürü oluşturmaktadır. Çalışma grubu amaçlı örnekleme yöntemlerinden maksimum çeşitlilik örneklemesi kullanılarak belirlenmiştir. Araştırmanın verileri araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak, okul müdürleri ile yapılan yüz yüze görüşmeler yoluyla toplanmıştır. Toplanan veriler, tümevarım analizi tekniği kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmanın görüşmeler yoluyla elde edilen verilerinin sonuçları; yönetici görevlendirme yönetmeliği, okul yöneticilerinin istihdam ve çalışma koşulları ile yöneticiliğin meslekleşmesine yönelik çeşitli sorunlar olduğunu göstermiştir. Bu sorunlar, okul yöneticiliği ile ilgili hukuki metinlerin analizinden elde edilen sonuçlara dayanarak, geçmişte uygulamalar kapsamında değerlendirilerek tartışılmış ve öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Okul yöneticiliği, okul müdürü, istihdam, hukuksal metinler

Kaynakça

• Ağaoğlu, E., Altınkurt, Y., Yılmaz, K., &Karaöse, T. (2012). Okul yöneticilerinin yeterliklerine ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri (Kütahya ili). Eğitim ve Bilim, 37(164), 159-175.
• Altın, F., &Vatanartıran, S. (2014). Türkiye’de okul yöneticisi yetiştirme, atama ve sürekli geliştirme model önerisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(2), 17-35.
• Arabacı, İ. B., Şanlı, Ö., & Altun, M. (2015). Okul yöneticilerinin yetiştirilme ve atama yöntemlerine ilişkin sendika temsilcilerinin, maarif müfettişlerinin ve okul yöneticilerinin görüşlerinin değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(31), 166-186.
• Atalay-M. A. (2018). Millî eğitim sisteminde yönetici görevlendirme sorunsalı: hukuksal açıdan değerlendirme. Y. Karaman Kepenekci ve P. Taşkın (Haz/Ed.) Prof. Dr. Emine AKYÜZ’e Armağan Akademisyenlikte 50 Yıl. (s.559-569). Ankara: Pegem A.
• Aydın-Baş, E., & Şentürk, İ. (2017). Eğitim kurumları yöneticilerinin görevlendirilmelerine ilişkin yönetmelik hakkında okul yöneticilerinin görüşleri. OMÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(2), 119-143.
• Ayyıldız, K. (2020). Profesyonel okul yöneticiliği [Yüksek lisans tezi]. Erciyes Üniversitesi.
• Baker, Linda L. (2001). "Principalselectionandthestoriessuperintendentstell." Electronic ThesesandDissertations. Paper 94. https://dc.etsu.edu/etd/94
• Balcı, A. (2021). Okul yöneticiliğinin meslekleşmesi. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi: Kuram ve Uygulama, 4(2), 62-78.https://doi.org/10.52848/ijls.880112
• Brooking, K. (2008). Thefuturechallenge of principalsuccession in New Zealandprimaryschools: implications of qualityandgender. ISEA,36(1), 41-55
• Bursalıoğlu, Z. (2003). Eğitim yönetiminde teori ve uygulama. (7. baskı). PegemA Yayıncılık.
• Can, E. (2022).Okul yönetiminin sorunları: okul müdürlerinin değerlendirmeleri. Yaşadıkça Eğitim, 36(2), 402-433.https://doi.org/10.33308/26674874.2022362411
• Çeltek, A. B. (2019). Okul yöneticilerinin mesleki kimlik algıları [Yüksek Lisans Tezi]. TrakyaÜniversitesi.
• Çınkır, Ş. (2010). İlköğretim okulu müdürlerinin sorunları:sorun kaynakları ve destek stratejileri. İlköğretimOnline, 9(3), 1027-1036.
• Erdoğan, İ. (2004). Okul yönetimi öğretim liderliği. (5. baskı). Sistem Yayıncılık.
• Ereş, F. (2009). Okul yöneticilerinin yetiştirilmesinde mentorlük. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3, 157-165.
• Enterieva, M. (2022). Dünyada ve Türkiye’de okul yöneticilerinin seçimi ile eğitimi ve buna bağlı geliştirilebilir politikalar. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi: Kuram ve Uygulama, 5(3), 212-233.https://doi.org/10.52848/ijls.1121034
• Hoşgörür, T. (2017). Correlationbetweenoccupationalprofessionalism of teachersandtheirfearofloss of dignity. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 23(3), 387-424.
• Kaya, A. & Göçen, A. (2012). Okul yöneticilerinin rotasyonu üzerine nitel bir inceleme. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 149-165.
• Keman, F. Y. (2019). Göreve yeni başlayan okul yöneticilerinin karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi.
• Khan, M., Khaıı U., &Iftıkhar I. (2015). Educationalleadership: educationaldevelopmentandleadershipprograms in selectedcountriesand Pakistan. Journal of HigherEducationandScience, 5(3), 272-284.http://dx.doi.org/10.5961/jhes.2015.129
• Konan, N. Bozanoğlu, B., & Çetin, B. (2017). Okul müdürü görevlendirmeye ilişkin müdür görüşleri.Turkish Online Journal of QualitativeInquiry, 8(3), 323-349.
• Korkmaz, S. (2014). Okullardaki yöneticilik kadrolarının kurumsal kimlik kazanması [Yüksek Lisans Tezi]. Yeditepe Üniversitesi.
• Mathibe, I. (2007). The Professional development of schoolprincipals. South AfricanJournal of Education, 27(3), 523–540.
• MEB Eğitim Kampüsleri Yönergesi (2009). http://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/793.pdf
• Mutlusoy, S. (2019). Okul yöneticilerinin yöneticilik görev sürelerinin sınırlandırılmasına ilişkin görüşleri [Yüksek Lisans Tezi]. Yıldız Teknik Üniversitesi.
• Pereda, P., Lucchesi, A., Mendes, K., &Bresolin, A. (2019). Evaluatingtheimpact of theselectionprocess of principal in Brazilianpublicschools. Nova Economia, 29, 591-621. https://doi.org/10.1590/0103-6351/4242
• Recepoğlu, E., & Kılınç, A-Ç. (2014). Türkiye’de okul yöneticilerinin seçilmesi ve yetiştirilmesi, mevcut sorunlar ve çözüm önerileri. Turkish Studies, 9(2), 1817-1845.http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6136
• Seçkin, T. (2019). Okul müdürü görevlendirmelerinde esas alınan kriterlere ilişkin okul müdürlerinin görüşleri [Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi ve İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Ortak Yüksek Lisans Programı.
• Sezer, Ş., & Engin, G. (2021). Okullara yönetici seçme, yetiştirme ve atamaya ilişkin yönetici görüşleri: durum çalışması. Eğitim ve Bilim Dergisi, 46(206), 263-280.http://dx.doi.org/10.15390/EB.2020.9621
• Taymaz, H. (2021). Okul yönetimi. Pegem Yayınları.
• Turhan, M., & Karabatak, S. (2015). Türkiye’de okul yöneticilerinin yetiştirilmesi ve yurtiçi alan yazında sunulan model önerilerinin incelenmesi. “10 Eğitim Yönetimi Kongresi” Bildirisi. Gaziantep Üniversitesi.
• Türkçelik, Ö. (2017). Millî Eğitim Bakanlığı eğitim kurumları yöneticilerinin görevlendirilmelerine ilişkin usul ve kriterler ile ilgili yönetici görüşleri (Denizli ili Pamukkale ilçesi örneği) [Tezsiz Yüksek Lisans Projesi]. Pamukkale Üniversitesi.
• Türkmenoğlu, G., & Bülbül, T. (2015). Okul yöneticilerinin göreve geliş biçimlerinin okul kültürüne yansımaları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 526-549.https://doi.org/10.17860/efd.26254
• Yeloğlu, D. (2008). Eğitim kurumlarına yönetici seçme ve atamaya ilişkin okul yöneticilerinin görüşlerinin değerlendirilmesi [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Yeditepe Üniversitesi.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.