An analysis of Vocational Maturity Levels of Anatolian and General High School Students in Terms of Some Variables

Yıl 2012, Cilt: 13 Sayı: 1, 23 - 41, 01.02.2012

Mustafa Kutlu

Öz

This study intends to analyze the vocational maturity levels of the Anatolian and General high schools students considering different variables The aim of the study is to examine whether there is a difference between the vocational maturity levels of the Anatolian and General High school students and to analyze their vocational maturity levels according to different variables The vocational maturity levels of the students have been examined in terms of some variables including grade age perceived achievement level provision of vocational guidance services socio economic levels The participants of the research are 995 high school students attending 13 high schools six Anatolian high schools and seven General high schools in Malatya city center during 2006 2007 school year 337 of the participants are from Anatolian high schools 157 girls 180 boys and 658 are from General high schools 397 girls and 261 boys ?Vocational Maturity Scale? developed by Kuzgun and Bacanlı 2005 was used as the medium of this research to measure the vocational maturity levels of the students Personal information about the students was collected using ?Students Personal Information Form? The data were analyzed with Independent Samples t Test One Way ANOVA and Tukey Test using SPSS software program In testing the significance of the differences between means significance was calculated as p

Anahtar Kelimeler

Vocational Maturity, Anatolian, General, High Schools Students

Anadolu ve Genel Lise Öğrencilerinin Çeşitli Değişkenlere Göre Mesleki Olgunluk Düzeylerinin İncelenmesi

Öz

Bu araştırmada Anadolu Lisesi ile Genel Lise öğrencilerinin çeşitli değişkenlere göre mesleki olgunluk düzeyleri incelenmiştir Araştırmanın amacı; Anadolu Lisesi ile Genel Lise öğrencilerinin mesleki olgunluk düzeyleri arasında fark olup olmadığını araştırmak ve çeşitli değişkenlere göre mesleki olgunluk düzeylerini incelemektir Öğrencilerin mesleki olgunluk düzeyleri sınıf yaş algılanan başarı düzeyi mesleki rehberlik hizmeti alınıp alınmaması sosyo ekonomik düzey gibi değişkenler açısından incelenmiştir Araştırmanın örneklemini; 2006 2007 eğitim öğretim yılında Malatya il merkezindeki 13 lise?ye Altı Anadolu Lisesi ve Yedi Genel Lise devam eden 995 öğrenci oluşturmuştur Anadolu liselerinde toplam 337 157 kız 180 erkek ; Genel Liselerden ise 658 öğrenci 397 kız 261 erkek öğrenci araştırmanın kapsamına alınmıştır Bu çalışmada öğrencilerin mesleki olgunluk düzeylerini belirlemek amacıyla Kuzgun ve Bacanlı 2005 tarafından geliştirilen ?Mesleki Olgunluk Ölçeği? kullanılmıştır Ayrıca öğrencilerin kişisel niteliklerine ilişkin bilgiler ise ?Öğrenci Kişisel Bilgi Formu? ile elde edilmiştir Verilerin analizinde SPSS programı kullanılmıştır Araştırmada elde edilen verilerin çözümlenmesi amacıyla Independent Samples t Test One Way ANOVA ile Tukey Testi kullanılmıştır Ortalamalar arası farkların önem dereceleri test edilirken tüm analizlerde hata p

Anahtar Kelimeler

Mesleki Olgunluk, Anadolu, Genel, Lise Öğrencileri

Kaynakça

• Achebe, C.(1982). Assessing the vocational maturity of students in East Central State of Nigeria. Journal of Vocational Behaviour. XX(2),153-161.
• Acısu, S. (2002). Korunma altında olan lise ve meslek lisesi öğrencilerinin mesleki olgunluk üzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.Ankara.
• Akbalık, Y. (1991). Ortaokul III. Sınıf Öğrencilerinin Mesleki Olgunluk Düzeyleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Akbıyık, G.(1996). Meslek Liselerine Devam Eden Öğrencilerin Meslekî Olgunluk Düzeyleri, Yayınlanmamıs Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Bacanlı, F. (1995). Mesleki grup rehberliğinin lise öğrencilerinin mesleki olgunluk düzeylerine etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Bal, N. P. (1998). Ergenlik Döneminde Mesleki Karar Verme Olgunluğunun İncelenmesi ve Mesleki Karar Verme Eğitim Programının Etkisinin Arastırılması, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
• Barut, Y., Odacı, H.(2002). Fen Lisesi ile Genel Lise Öğrencilerinin Mesleki Yönelimlerinin Karşılaştırılması, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 38-45.
• Busacca L. A. ve Taber, B. J. (2002) The career maturity inventory-revised: a preliminary psychometric ınvestigation, Journal of Career Assessment. 10, 441–455.
• Crites, J. O., ve Savickas, M. L. (1995). Career Maturity Inventory: Revised Form. Source book. Clayton, New York: Careerware.
• Çakar, M. (1997). Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Mesleki Olgunluk Düzeyleri ile Denetim Odağı Düzeylerinin Karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Çakır, M. A.(2004) Mesleki Karar Envanterinin Geliştirlmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(2), 2.
• Çoban, A.(2005). Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Mesleki Olgunluk Düzeylerinin Yordayıcı Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi.İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 6 (10), 39-54.
• Deniz, S.(2001). Bireyin Meslek Seçimini Etkileyen Kaynaklar, Muğla Üniversitesi SBE Dergisi, 6, 146-147.
• Guerra, A. L. ve Rieker, J. M.(1999). Prediction Career Indecision in College Students: The Role of Identity Formation and Parental Relationships Factors, Career Development Quarterly, 47, 256-266
• Gülbahçe, A.(2007). Mesleki Olgunluk Düzeyleri Farklı Olan Öğrencilerden Sosyal Karşılaştırma Ve Benlik İmgelerinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Flouri, E. ve Buchanan, A. (2002). The Role of Work-Related Skills and Career Role Models In Adolescent Career Maturity. The Career Development Quarterly, 51, 36,43.
• Fouad, A.N.(1988). The construct of career maturity in the United States and Israel.Journal of Vocational Behaviour.XXXII, 49-50.
• Herr, E. L., Enderlein, T. E. (1976). Vocational Maturity: The Effects of School, Grade, Curriculum and Sex. Journal of Vocational Behavior, 8,227-238.
• Hamamcı, Z. , Hamurlu M. K.(2005). Anne Babaların Meslek Gelişimine Yardımcı Olmaya Yönelik Tutumları ve Bilgi Düzeylerinin Çocuklarının Meslek Kararsızlıkları İle ilişkisi, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(10), 57.
• İşgör,İ.Y., Sezer,F.(2008). Mesleki Olgunluk Anlayışı Kazandırmaya Yönelik Sınıf İçi Rehberlik Etkinlikleri Program Denemesi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(2), 239-252.
• Kağnıcı, D. Y. (1999). Vocational Maturity of METU Preparatory School Students. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kepçeoğlu, M.(1995). Psikolojik Danışma ve Rehberlik, Ankara: Özerler Matbaası.
• King, S. (1989). Sex Differences in a Causal Model of Career Maturity. Journal of Counseling and Development, 68, 208–215.
• Kinner, R. T., Brigman, S. L., ve Noble, F. C. (1990). Career Indecision and Family Enmeshment, Journal of Counseling and Development, 68, 309-313
• Kuzgun, Y. (1995). Rehberlik ve Psikolojik Danışma, Ankara: ÖSYM Yayınları.
• Kuzgun, Y. (2003). Meslek Rehberliği ve Danışmanlığına Giriş, Ankara: Nobel Yayınları.
• Kuzgun, Y. (2005). Karar Stratejileri Ölçeği. Kuzgun, Y. ve Bacanlı, F. (Editörler), Rehberlik ve Psikolojik Danışmada Kullanılan Ölçme Araçları ve Programları Dizisi. Nobel Yayın Dağıtım. Ankara.
• Kuzgun, Y. ve Bacanlı F. (2005). Lise Öğrencileri İçin Mesleki Olgunluk El Kitabı, Ankara: Nobel Yayınları.
• Levinson, E. M., Ohler, D. L., Caswell, S. Ve Kiewra, K. (1998). Six Approaches to the Assessment of Career Maturity. Journal of Counseling & Development. 76 (4), 475– 482.
• Luzzo, D. A. (1993). Predicting the Career Maturity of Undergraduates: A Comparison of Personal, Educational and psychological factors.Journal of Counseling and Development. 34, 271-275.
• Mclaughlin, S.(2003). The Relationship Between race,Disabilty, Career Maturity and Self Esteem Among High School Students, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Arkansas University.
• Orhan, A. A.(2011).Lise Öğrencilerinin Mesleki Olgunluk Düzeyleri ile Karar Verme Stratejileri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Mersin Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Mersin.
• Oğuz, O.(2008). Lise Öğrencilerinin Mesleki Olgunluk Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre Incelenmesi (Özel Ari Lisesi Örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Patton, W. ve Creed, P. (2001). Development Issues In Career Maturity and Career Decision Status. The Career Development Quarterly, 49, 336–351.
• Patton, W. ve diğerleri.(2002). Career Maturity and Well Being as Determinants of Occupational Status of Recent Scholl Leavers: A Brief Report of an Australian Study. Journal of Adolensent Research, 4, 425-435
• Patton, W. ve Creed, P. (2003). Predicting Two Components of Career Maturity in School Based Adolecents. Journal of Career Development, 29 (4), 277–290.
• Powell, D. F. ve Luzzo, D. A. (1998). Evaluating factors associated with the career maturity of high school students. The Career Development Quarterly,47(2), 145-158.
• Peterson, G.W., Long, K.L., ve Billups, A..(1999). The Effect of Three Career İnterventions on Educational Choices of Eighth Grade Stuents. Professional School Counseling, 3(1), 34-42.
• Sahranç, Ü. (2000). Lise öğrencilerinin mesleki olgunluk düzeylerinin denetim odaklarına göre bazı değişkenler açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.Ankara.
• Savickas, M. L. (1984). Career Maturity: The Construct and its Measurement.Vocational Guidance Quarterly. 32, 222–231.
• Savickas, M. L., Briddick,W. C. ve Watkins,C. E. (2002). The Relation of Career maturity to Personality Type and Social Adjustment. Journal of Career Assessment,10(1), 24-41.
• Saya, P., Kazak, M., ve Doğan, T. (2009). Mesleki Olgunluk Düzeyinin Cinsiyet, Yaş ve Aileden Algılanan Sosyal Destek Düzeyine Göre İncelenmesi. 1. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi Çanakkale.
• Sayın, S. (2001). Lise öğrencilerinin mesleki olgunluk düzeyleri ve denetim odaklarının incelenmesi [Electronic version]. Eurasian Journal of Educational Research, 3-4.
• Sekmenli, T. (2000). Lise 1.sınıf Öğrencilerinin Mesleki Olgunluk Düzeyleri ile Sürekli Kaygı Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
• Seligman, L. (1980). Assessment in Developmental Career Counseling. Cranston: The Carroll Pres.
• Super, D. E. (1957). The Psychology of Careers, New York: Harper and Row.
• Sürücü, M. (2005). Lise Öğrencilerinin Mesleki Olgunluk ve Algıladıkları Sosyal Destek Düzeylerinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Şahin, A. (2007). Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretimde Yöneltme Yönergesinin Uygulandığı Düşük Sosyo-Ekonomik Seviyeden Gelen 8. Sınıf Öğrencilerinin Mesleki Olgunluk Düzeyleri ve Ortaöğretim Okul Türleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Tan, H. (1992). Psikolojik Danışma ve Rehberlik,İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Tauma, S. G.(1997). Career Maturity and High School Student, Yayınlanmamış Doktora Tezi, South Caroline University.
• Usluer, E. (1996). Meslek inceleme yaşantısının mesleki olgunluğa etkisi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara.
• Ürün, A.E.(2010). Lise Öğrencilerinin Kendine Saygı Düzeyleri ile Mesleki Olgunlukları Arasındaki İlişki, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Wauskirch, R. S. (1991). A new Look at Career Maturity. B.A. University Of California.
• Wu, W.T.(2000). Vocational interest and career maturity of male high school students talented in math and science. Prooceeding of National Science Council, ROC(D), 10(3),126-132.
• Yayla, A. ve Bacanlı, F.(2011). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Kariyer Gelişimleri ile Karar Verme Stilleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. İlköğretim Online, 10(3), 1148-1159.
• Yazar, A.R. (1997). Genel Lise ve Meslek Lisesi Öğrencilerinin Mesleki Olgunluk Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre Incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Zeren, Ş. G. (1999). Yabancı Dil Ağırlıklı Lise, Özel Lise ve Anadolu Lisesi Son Sınıf Öğrencilerinin Mesleki Olgunluk Düzeyleri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.