The Description of Problems Relating to Analogies Used in Science and Technology Textbooks

Yıl 2008, Cilt: 9 Sayı: 16, 105 - 122, 01.08.2008

Pınar Demirci Güler Rahmi Yağbasan

Öz

The aim of this study was to determine the problems concerning the use of analogies in general and analogies used in primary school science and technology lessons in particular In this study descriptive method was used 4th 5th and 8th classes Science and Technology course books; 7 th 8 th classes Science Books were used as a source Analogies in the course books were classified according to the literature and the problems found related to the analogies are pointed out in the study In this study it was seen that eighty nine analogies were used in Science and Technology and in Science course books These analogies were used in descending order as 8 4 6 7 5 class groups Also it was seen that these analogies were generally at simple and pictorial analogies

Anahtar Kelimeler

analogy, science and technology education, textbook

Fen ve Teknoloji Ders Kitaplarında Kullanılan Analojilerin ve Analojilere İlişkin Sorunların Betimlenmesi

Öz

Bu çalışmanın amacı, ilköğretim fen ve teknoloji dersi öğretiminde kullanılan analojileri
ve analojilerin kullanımına ilişkin sorunları belirlemektir. Araştırmada betimsel yöntem
kullanılmış, ilköğretim 4.,5., 6. sınıf fen ve teknoloji; 7. ve 8. sınıf fen bilgisi kitapları
kaynak olarak kullanılmış, kitaplarda bulunan analojiler literatür doğrultusunda
sınıflandırılmış ve analojilere ilişkin saptanan problemler belirtilmiştir.Çalışma sonucunda
ilköğretim fen ve teknoloji ve fen bilgisi ders kitaplarında; toplam seksen dokuz adet
analoji kullanıldığı; sayısal olarak sırasıyla 8, 4, 6, 7, 5 sınıf düzeylerinde yer aldığı
görülmüştür. Kitaplarda kullanılan analojilerin genellikle basit düzeyde ve sözel, resimsel
analojiler olduğu tespit edilmiştir. Analojilerin kullanımına ilişkin problemler
incelendiğinde ise genel olarak, analojilerin sınırlılıklarının verilmemesi, bazı analojilerin
öğrencilerin bilişsel seviyesinin üzerinde yer alırken bazılarının seviyenin altında yer
alması, genişletilmiş analojiler yerine basit analojilerin kullanılması söylenebilir. Bu
çalışmanın ışığında, kitaplarda analojiler kullanılırken kriterlerin dikkate alınması ve
benzer çalışmaların farklı ders kitapları ve farklı alanlarda yapılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

analoji, fen ve teknoloji eğitimi, ders kitapları

Kaynakça

• KAYNAKLAR/REFERENCES
• KAYNAKLAR/REFERENCES
• KAYNAKLAR/REFERENCES
• /REFERENCES/REFERENCES LAR LAR/REFERENCES /REFERENCES
• Brown, D. E. (1992). Using examples and analogies to remediate misconceptions in physics: factors ınfluencing conceptual change. Journal Of Research İn Science Teaching, 29(1), p.17–34.
• Brown, D. E. and Clement, J. (1989). Overcoming misconceptions via analogical reasoning: abstract transfer versus explanatory model construction. Instructional Science, 18, 237–261.
• Büyük, Ş., Salmaner, V., Baş, Z. B., Görür, N. (2002). İlköğretim fen bilgisi 7 ders kitabı. Devlet Kitapları (Birinci Baskı). Ankara: Basım Matbaacılık.
• Cavallo, A. M. (1996). Meaningful learning, reasoning ability, and students' understanding and problem solving of topics in genetics. Journal Of Research İn Science Teaching, 33(6), 625–656.
• Chıu, M., Lın, J. (2005). Promoting fourth graders' conceptual change of their understanding of electric current via multiple analogies. Journal Of Research İn Science Teaching, v 42 n4 p429–464.
• Curtis, R. V. and Reıgeluth, C. M. (1984). The use of analogy in written text. Instructional Science, 13, 99–117.
• Çüçen, A. K. (1997). Mantık. Bursa: Asya Kitabevi.
• Driver, R., Asoko, H., Leach, J., Mortımer, E., and Scott, P. (1994). Constructing scientific knowledge in the classroom. Educational Researcher, 23, 5–12.
• Enger, S. K. and Yager, R. E. (1998). The Iowa assessment handbook. The Iowa-ss&c project, science education center, the university of Iowa, Iowa city..
• Gentner D. (1983). Structure-mapping: theoretical framework for analogy. Cognitive Science. 7, 155–170.
• Glynn, S. M. (1989). The teaching-with-analogies (twa) model: explaining concepts in expository text. K. D. Muth (Ed.), Children's comprehension of text: research into practice (pp. 185–204). Newark: International Reading Association.
• Glynn, S. M., and Duıt, R. (ed.), (1995). Learning science in the school research reforming practice. U.S.A New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
• Glynn, S. M., Takahashi. (1998). Learning from analogy-enhanced science text. Journal of Research in Science Teaching, 35(10), 1129–1149.
• Harrıson, A. G., and Treagust, D. F. (1993). Teaching with analogies: a case study ın grade- 10 optics. Journal of Research in Science Teaching, 30, 1291–1307.
• Koyuncu, A.Ç., Kavas, B., Tiryaki, N., Salmaner, V. (2002). İlköğretim Fen Bilgisi 8 Ders Kitabı. Devlet Kitapları. Ankara: Ada Matbaacılık.
• Newton, L. D. (2003). The occurrence of analogies in elementary school science books. Instructional Science, v31 n6 p353–75.
• Orgill, M., Bodner, G. M. (2006). An analysis of the effectiveness of analogy use ın college-level biochemistry textbooks. Journal Of Research In Scıence Teachıng vol. 43, no. 10, pp. 1040–1060.
• Paatz, R., Ryder, J., Schwedes, H., Scott, P. (2004). A case study analysing the process of analogy-based learning in a teaching unit about simple electric circuits. International Journal Of Science Education. 26(9):1065– 1081.
• Pierce, K. A.; Gholson, B. (1994). Surface similarity and relational similarity in the development of analogical problem solving: ısomorphic and nonisomorphic transfer. Developmental Psychology, v30 n5 p:724–37.
• Rumelhart, D. E. and Norman, D. A. (1981). Analogical Processes In Learning. Cognitive Skills and Their Acquisition. J.R. Anderson (Ed.), (Pp. 335– 359). Hillsdale, Nj: Erlbaum.
• Shapiro, M. (1985). Analogies, visualization and mental processing of science stories. paper presented to the Information Systems Division of the International Communication Association (Honolulu, may, 1985). http://eric.ed.gov/erıcwebportal/custom/portlets/recorddetails/detailmini.j sp?_nfpb=true&_&erıcextsearch_searchvalue_0=ed259907&erıcextsear ch_searchtype_0=eric_accno&accno=ed259907 adresinden 15 mart 2006 tarihinde alınmıştır.
• Thiele, R. and Treagust, D. F. (1991). Using analogies to aid understanding in secondary chemistry education, Eric Document Reproduction Service No: ED 349 164
• http://www.springerlink.com/content/q1117t5h8t1240m1/ adresinden 08 Ocak 2007 tarihinde alınmıştır.
• Thıele, R. B., and Treagust, D. F. (1994b). The nature and extent of analogies in secondary chemistry textbooks. Instructional Science, 22, 61–74.
• Tunç, T., Karademir, Z., Agalday, M., Merdeşe, H., Talo, H., Koçakoğlu, M., Kaya, S.. (2005). İlköğretim Fen ve Teknoloji Ders Kitabı 4. (Yılmaz,H., Koç, Ş., Bahar, M., Uşak, M., Gülçiçek, Ç., Editörler). İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Tunç, T., Agalday, M., Akçam, H. K., Altunoğlu, H. Ç., Bağcı, N., Bakar, E., Başdağ, G., İnal, A., İpek, İ., Keleş, Ö., Köroğlu, N. G., Yörük, N. (2006). İlköğretim Fen Ve Teknoloji Ders Kitabı 6. ( Güneş, B., Editör). İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Yılmaz, F., Atalay, H. B., Özgül, E., Keleş, Ö., Kavas, B. G., Şen, N., Özgiresun, A., Şahin, S.,(2005). İlköğretim Fen ve Teknoloji Ders Kitabı 5. ( Birinci Baskı). (Yılmaz, H., Koç, Ş., Bahar, M., Uşak, M., Gülçiçek, Ç., Editörler). İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Zeitoun, H. H. (1984). Teaching scientific analogies: a proposed model. Research İn Science And Technological Education, 2(2), 107–125.