Turgut Özal Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Taslağının İnsan ve Devlet Kavramına Temel Yaklaşımı

Yıl 2013, Cilt: 4 Sayı: 2, 141 - 162, 13.07.2016

Hüseyin Yıldız

Öz

Makale Batı’daki anayasacılık hareketinden yola çıkarak yeni yapılması düşünülen anayasa çalışmalarına bir katkı sağlamak amacıyla kaleme alınmıştır. Birinci bölümde Avrupa ve Amerika’da tarihi süreç içerisinde gelişen “institutio” ile “constitutio” anayasa kavramları üzerinde durulmuştur. Bu kavramlardan yola çıkarak 82 Anayasası’nın “institutio” tasavvuruna uygun olarak devlet, hikmet-i hükümet ve otorite odaklı bir anayasal düzeni tesis ettiği, artık bu miadını doldurmuş “modern (ulus) devlet” kaynaklı klasik yaklaşımın terk edilmesi gerektiği tavsiye edilmektedir. Bunun yerine hürriyet, insan ve hukuk merkezli post modern anayasa tasavvurunu temsil eden “constitutio” modeline geçilmesi önerilmektedir. İkinci bölümde ise teklif edilen bu yeni anayasa telakkisine örnek teşkil edecek bir çalışma özelliği taşıyan Turgut Özal Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Taslağının üzerinde durulmuştur. Burada taslağın bütünü değil, öneminden dolayı sadece ilk beş maddesi incelemenin konusu yapılmıştır

Anahtar Kelimeler

Anayasa İnsan Hakları, Devlet, Demokrasi, İnsan onuru

Approach of The Turgut Özal University Faculty of law Draft Constitution Toward the Concepts of Individual State

Öz

Based on the western constitutional tradition, this paper aims at making a contribution to the process of drafting a new constitution in Turkey. In the first part, the historical development of “institutio” and “constitutio” models of constitution in Europe and America is analyzed. On the basis of these two notions, the opinion is held that the Turkish Constitution of 1982 followed the “institutio” model to establish a state“reason of state”-and authority-centered constitutional system. Therefore this paper argues for dropping off of this form of obsolete classic “modern (national) state”. Instead of “institutio” model, it calls for accepting a freedom-human being- and law-centered postmodern constitution model. In the second part, to serve as an example for a new constitution concept the Constitution Draft prepared by the Law School of Turgut Özal University is explained. For the purposes of this article, only the first five articles are elucidated

Anahtar Kelimeler

Constitution Human Rights State, Democracy, Human dignity

Kaynakça

• Alexy, Robert: Begriff und Geltung des Rechts (Hukuk Kavramı ve Geçerliliği), 1992
• Grimm, Dieter: Die Zukunft der Verfassung (Anayasanın Geleceği), 1991
• Hufen, Friedhelm: Staatsrecht II (Devlet Hukuku), 2. Baskı, 2009 Jelinek, Georg: Allgemeine Staatslehre (Genel Devlet Öğretisi),3. Baskı, 1914
• Katz, Alfred: Staatsrecht (Devlet Hukuku). Grundkurs im öffentlichen Recht (Kamu Hukukuna Giriş),13. Baskı, 1996
• Kriele, Martin: Einführung in die Staatslehre. Die geschichtliche Legitimitätsgrundlage des demokratischen Verfassungsstaates (Devlet Öğretisine Giriş. Demokratik Anayasal Devletin Meşruiyetinin Tarihi) , 6. Aufl., 2003
• Lohmann, Georg: Menschenrechte zwischen Moral und Recht (İnsan Haklarının Ahlak ve Hukuk ile İlişkisi) in: S. Gosepath/ G. Lohmann, Philsophie der Menschenrechte (İnsan Haklarının Felsefesi), 1998
• Mohnhaupt, Heinz/ Grimm, Dieter: Verfassung. Zur Geschichte des Begriffs von der Antike bis zur Gegenwart (Antik Çağdan Günümüze Kadar Anayasa Terimin Tarihi), 2. Baskı, 1995
• Stern, Klaus: Die Verbindung von Verfassungsidee und Grundrechtsidee zur modernen Verfassung (Anayasa Düşüncesi ile Temel Hak ve Özgürlüklerin Çağdaş Bakış Açısı Çerçevesindeki İlişkisi) in: Helmut Siekmann, Der Staat des Grundgesetzes. Gewählte Schriften und Vorträge (Alman Anayasasında Devlet Kurumu. Seçilmiş Yazı ve Tebliğler), 1992
• Vorländer, Hans: Die Verfassung (Anayasa) , 3. Aufl., 2009
• Zippelius, Reinhold/ Würtenberger, Thomas: Deutsches Staatsrecht (Alman Devlet Hukuku), 32. Baskı, 2008