A NEW APPROACH TO THE RELATIONSHIP BETWEEN ENVIRONMENT AND HUMAN RIGHTS: INTER-AMERICAN COURT OF HUMAN RIGHTS ADVISORY OPINION OC-23/17

Yıl 2020, Cilt: 11 Sayı: 1, 384 - 393, 30.06.2020

Bahar Konuk Sommer

https://doi.org/10.21492/inuhfd.654558

Cited By: 1

Öz

The Inter American Court of Human Rights issued an advisory opinion concerning state obligations on the environment, in the context of the rights to life and to personal integrity as recognized by the American Convention on Human Rights on 15th November 2017. The Advisory Opinion in question, issued in response to a request by Colombia has groundbreaking findings on several contemporary environmental issues such as climate change, States’ liability due to transboundary harm and sources of environmental dispute resolution and the jurisdictional, procedural and substantial implications of States’ human rights obligations in the context of the protection of the environment and human rights. The Advisory Opinion in question is certainly a landmark while forthe first time in history, the environment and human rights with their substantial and procedural connections have been examined by an international tribunal. The result has been so carefully reasoned and the analysis has been so richly supported that it will likely be a fertile source for legal argument and jurisprudential reasoning in future cases.

Anahtar Kelimeler

Environmental Law, The Right to a Healthy Environment, Advisory Opinions of the Inter American Court of Human Rights, Liability for Transboundary Environmental Harm

ÇEVRE VE İNSAN HAKLARI İLİŞKİSİNE YENİ BİR YAKLAŞIM: AMERİKALILAR ARASI İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ’NİN OC-23/17 SAYILI TAVSİYE GÖRÜŞÜ

Öz

15 Kasım 2017 tarihinde Amerikalılar Arası İnsan Hakları Mahkemesi, Amerikan İnsan Hakları Sözleşmesi ile güvence altına alınmış olan yaşam hakkı ve kişinin fiziksel, zihinsel ve ruhsal bütünlüğünün korunması hakkı bakımından Taraf Devletlerin yükümlülüklerini ortaya koyan bir tavsiye görüşü yayımlamıştır. Kolombiya Hükümetinin istemi üzerine ortaya konan bu Tavsiye Görüşü, sağlıklı bir çevrede yaşam hakkının bağımsız bir temel hak olarak tanınmasından, devletlerin çevrenin korunması ile ilgili maddi ve usuli yükümlülüklerine, devletlerin kendi sınırları içerisinde gerçekleştirdikleri faaliyetlerin neden olduğu sınır aşan çevresel tahribattan dolayı sorumluluklarından uluslararası çevre hukukuna ilişkin düzenlemelerin bu hususta kaynak olarak kullanılıp kullanılamayacağına kadar çevrenin korunması ve insan hakları ilişkisi bağlamında pek çok konuyu ele almış olup, başta iklim değişikliği olmak üzere çevre ile ilgili pek çok güncel hukuki meseleye ışık tutmaktadır. OC-23/17 sayılı Tavsiye Görüşü ile ilk kez, maddi ve usuli yükümlülükler yönünden de ele alınmak suretiyle çevre ve insan hakları ilişkisi bu denli detaylı ve titiz bir şekilde bir uluslararası yargı merci tarafından ortaya konmuş olup benzer konulara ilişkin ortaya çıkan uyuşmazlıkların çözümünde başvurulabilecek zengin bir içtihat yaratılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çevre Hukuku, Sağlıklı bir Çevrede Yaşama Hakkı, Amerikalılar Arası İnsan Hakları Mehkemesi'nin Tavsiye Görüşleri, Sınıraşan Çevresel Zararlardan Sorumluluk

Kaynakça

• ABELLO GALVIS, Ricardo/AREVALO RAMIREZ, Walter: “Inter American Court of Human Rights Advisory Opinion OC-23/17: Jurisdictional, Procedural and Substantive Implications of Human Rights Duties in the Context of Environmental Protection”, Review of European,Comparative & International Environmental Law (RECIEL), 28, 2019, s.217-222.
• ASLAN, Volkan: “Amerikalılar Arası İnsan Hakları Sistemi”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 3(2), 2012, s.261-296.
• BANDA, Maria L: “Inter-American Court of Human Right‘s Advisory Opinion on the Environment and Human Rights”, American Society of International Law Insights, 22(6), 2018, s.1-5.
• BLOOM, Barbara Lee: The Organization of American States, Infobase Publishing, New York 2008.
• DE OLIVEIRA MAZZUOLI Valerio/DE FARIA MOREIRA TEIXEIRA Gustavo: “Greening The Inter American Human Rights System”, L'Observateur des Nations Unies, 33, 2012-2, s.299-313.
• DUTTWILER, Michael: “Authority,Control and Jurisdiction in the Extraterritorial Application of the European Convention on Human Rights”, Netherlands Quarterly of Human Rights, 30, 2017, s.137-162.
• DUYMAZ, Erkan: “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Çevrenin Korunmasına Katkısı”, İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 47, 2012, s.121-160.
• DWYER, Amy S.: “The Inter-American Court of Human Rights: Towards Establishing an Effective Regional Contentious Jurisdiction”, 13 B.C. Int'l & Comp. L. Rev. 127, 1990, s.127-166.
• FERIA-TINTA, Monica/MILNES, Simon C.: “The Rise of Environmental Law in International Dispute Resolution: Inter American Court of Human Rights Issues a LandmarkAdvisory Opinion on the Environment and Human Rights”, Yearbook of International Environmental Law, 27(1), 2016, s.64-81.
• FERIA-TINTA, Monica/MILNES, Simon C.: “International Environmental Law fort he 21st Century: The Constitutionalization of the Right to a Healthy Environment in the Inter-American Court of Human Rights Advisory Opinion 23”, Anuario Colombiano de Derecho Internacional (ACDI), 12, 2019, s.43-84.
• GEMALMAZ, Mehmet Semih: Latin Amerika’da İnsan Hakları, 3. Baskı, Kavram Yayınları, İstanbul 1994.
• GEMALMAZ, Mehmet Semih: Ulusalüstü İnsan Hakları Usul Hukukunda Geçici Önlem, 2. Kitap, Legal Yayınevi, İstanbul 2007.
• GEMALMAZ, Mehmet Semih: Ulusalüstü İnsan Hakları Hukukunun Genel Teorisine Giriş, 8. Baskı, Yayınevi, 2012.
• GÜNEŞ, Ahmet M.: “Uluslararası Çevre Hukuku Üzerine Bir İnceleme”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası 70(1), 2012, 83-114.
• GÜNEŞ, Ahmet M.: Çevre Hukuku, XII Levha Yayınları, İstanbul 2015.
• KALIN, Walter/KÜNZLI, Jörg: The Law of International Human Rights Protection, Oxford University Press, New York 2009.
• ÖZDEK, Yasemin: Bir İnsan Hakkı Olarak Çevre Hakkı, TODAİE Yayınları No: 249, Ankara 1993.
• SHELTON, Dinah: Reginol Protection of Human Rights, Oxford University Press, New York 2008.
• SHELTON, Dinah: Remedies in International Human Rights Law, 2. Baskı, Oxford University Press, USA 2006.
• TEZCAN, Durmuş/ERDEM, Mustafa/SANCAKDAR, Oğuz/ÖNOK, Rifat Murat: İnsan Hakları El Kitabı, 7. Baskı, Seçkin Yayıncılık, 2018.
• TILL, Markus/SILVA SANCHEZ, Pedro Pablo: “Zum Schutz der Umwelt durch die Amerikanische Menschenrechctskonvention: Das Gutachten des IAGMR OC 23-2017”, Zeitschrift für Umweltrecht (ZUR), Heft 3, 2019, s.150-157.
• TURGUT, Nükhet: “İhtiyat İlkesi”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 45(1), 1996, s.67-102.
• TURGUT YILMAZ, Nükhet: Çevre Politikası ve Hukuku, İmaj Yayınevi, 3. Baskı, Ankara 2017.