İŞÇİNİN SAKALINI KESMEYİ REDDETMESİ NEDENİYLE İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHİ

Yıl 2021, Cilt: 12 Sayı: 2, 720 - 736, 31.12.2021

Hazal Tolu Yılmaz

https://doi.org/10.21492/inuhfd.993467

Cited By: 1

Öz

Her birey, düşünce, din ve vicdan özgürlüğüne, özel hayata saygı hakkına ve ifade özgürlüğüne sahiptir. Herkes kamusal hayatta dini inancı, siyasi görüşü veya dış görünüşüne ilişkin tercihlerinin bir sonucu olarak belli bir şekilde giyinmeyi, saçlarını boyalı, açık, uzun veya kısa kullanmayı, başörtüsü takmayı, traşlı ya da sakallı gezmeyi tercih edebilir. İş sözleşmesiyle çalışan bir kişinin, işyerinde de bu tercihini sürdürmek istemesi halinde, dış görünüşüne ilişkin seçimi çalışma yaşamına taşınmış olur. Çalışma hayatında ise işverenler, işyerinde tarafsız bir düzenin sağlanması, işin, işyerinin, işletmenin gerekleri, iş sağlığı ve güvenliğinden doğan ihtiyaçlar gibi pek çok nedenle, işçilerin dış görünüşlerine belli sınırlamalar getirir. En çok karşımıza çıkan sınırlamalardan biri de işçinin işyerinde sakal bırakmasının yasaklanmasıdır. İşyerinde sakal kullanımının yasak olması, fakat işçinin sakalını kesmeyi reddetmesi halinde, işverenin yönetim hakkı ile işçinin temel hak ve özgürlükleri arasında bir çatışma ortaya çıkar. Bu çatışmanın çözüme kavuşturabilmesi için, işçinin sakal bırakma hakkının hukuki dayanağı, bu hakkın işveren tarafından hangi meşru temellere dayanılarak sınırlandırılabileceği açıklanmalı, işçinin sakalını kesmeyi reddetmesinin fesih sebebi sayılıp sayılamayacağı ve bu halde yapılacak feshin türü her somut olaya göre değerlendirilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Din ve Vicdan Özgürlüğü, Özel Hayata Saygı Hakkı, İşçinin Sakal Bırakma Hakkı, İşverenin Yönetim Hakkı

TERMINATION OF EMPLOYMENT CONTRACT DUE TO THE EMPLOYEE'S REFUSAL TO CUT HIS BEARD

Öz

Everyone has the right to freedom of thought, religion, and conscience, the right to respect for private life, and freedom of expression. In public life, everyone can choose to dress in a certain way, to keep their hair dyed, uncovered, long or short, to cover their head, to shave or to grow a beard, as a result of their religious obligations, political ideology, or preferences regarding their appearance. If an employee wants to keep her clothing and appearance in the workplace, her choice of appearance will extend to the working life. In working life, employers impose certain restrictions on the appearance of employees for many reasons such as ensuring neutrality in the workplace, fulfilling the needs of the work, workplace, or business, and fulfilling the requirements of occupational health and safety. One of the most common restrictions is the prohibition of an employee to grow a beard in the workplace. If the worker refuses to cut his beard even though the beard is prohibited, a conflict arises between the employer's right to manage and the worker's fundamental rights and freedoms.To resolve this conflict, the legal ground of the employee's right to grow a beard and the legal grounds on which this right can be limited by the employer shall be explained. Whether the worker's refusal to cut his beard can be considered as a reason for termination of employment relationship shall be evaluated and in this case, the type of termination shall be discussed according to each concrete case.

Anahtar Kelimeler

Freedom of Conscience and Religion, Right to Respect for Private Life, Employee’s Right to Grow a Beard, Employer

Kaynakça

• ADAM, Patrice: “Entreprise sans foi…ni volie?”, RDT, 2011, s.182.
• ADAM, Patrice vd. : “La religion dans l’entreprise L’art (difficile) des limites”, RDT, 2016, s.532.
• ARSLAN DURMUŞ, Seda: “İşçinin Özel Yaşamının İş İlişkisine Etkisi, DEÜHFD, 25(42), 2020, s.135-168.
• AYKAÇ, Hande Bahar: “Fesih Hakkının Eşit Davranma Borcu ile Sınırlanması”, İş Hukukunda Genç Yaklaşımlar II, XII Levha, s.47-133.
• BEDÜK, M. Nusret: “İşçinin Kılık Kıyafetinin İş İlişkisine Etkisi”, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, 16(64), 2019, s.1369-1410.
• BEYTAR, Erbil: İşçinin Kişiliğinin ve Kişisel Verilerinin Korunması, XII Levha, 2018.
• BİRBEN, Erhan: İşçinin Özel Yaşamı Nedeniyle İş Sözleşmesinin Feshi, İş Hukukunda Genç Yaklaşımlar II, XII Levha, s.135-169.
• CANİKLİOĞLU, Nurşen: “İş İlişkisinin Sona Ermesi ve Kıdem Tazminatı” Yargıtay’ın İş ve Sosyal Güvenlik Hukukuna İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi 2017, XII Levha, s.185-368.
• CİVAN, O.Ersun: İşçinin Yan Yükümlülükleri, Beta, 2021.
• ÇELİK, Nuri/CANİKLİOĞLU, Nurşen/CANBOLAT, Talat: İş Hukuku Dersleri, Beta, 2020.
• ÇETİN, Evra: İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesinin 8-11. Maddeleri Bağlamında Çalışanların Hakları, XII Levha, İstanbul 2015.
• ÇETİN, Evra: “Çalışanların Özel ve Aile Yaşamına Saygı Hakkı, Düşünce ve İfade Özgürlükleri”, İş Hukukunda Güncel Sorunlar 5, Seçkin, 2015, s.75-136. (2015)
• DESBARATS, Isabelle: “De la Neutralité des lieux de travail”, RDT, 2015, s.309.
• DULAY YANGIN, Dilek: “İşyerinde Dini Sembollerin Kullanımı”, Çalışma ve Toplum,(3), 2019, s.2049-2071.
• ERTÜRK, Şükran: İş İlişkisinde Temel Haklar, Seçkin, 2002.
• GLOOR, Werner: “Le conflit de conscience du travailleur”, Revue de droit du travail et d’assurance-chômage, (4), 2020, s.283-299.
• GAUDU, François: “L’entreprise de tendance laïque”, Droit social, 2011, s.1186.
• GAUDU, François: “Droit du travail et religion”, Droit social, 2008, s.959. (2008)
• KESER, Hakan: “İşçi Davranışları Kapsamında İş Sözleşmesinin Özel Hayat, Aile Hayatı ve Cinsel Yönelimler Sebebi ile İşverence Feshedilmesi”, Sicil(37), 2017, s.9-32.
• KIZILYEL, Serkan: “Kamu Görevlilerinin Kıyafet Özgürlüğü Üzerine Düşünceler”, Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2(3), 2016, s.283-303.
• LEMPEN, Karine: “Travail, genre et religion: Le port du hijab en Europe”, Recht, Religion und Arbeitswelt, éd. Stöckli, Andreas/Kühler, Anne/Hafner, Felix/Pärli, Kurt, Zürich, 2020, s.33-71.
• MANAV, Eda: “2000/43, 2000/78, 2006/54 Sayılı AB Direktifleri Çerçevesinde İş Hukukunda Ayrımcılıkla Mücadele ve Türkiyedeki Uygulamalar, DEÜHFD, 15(Özel Sayı), 2013, s.731-779.
• MEIFFRET, Kristel: “Discrimination et port du voile dans la vente de prêt-à-porter : déclinaison d'une solution classique dans un secteur nouveau”, RDT, 2021, s.390.
• MOULY, Jean: “Le port de la barbe par un travailleur peut-il être une manifestation de ses convictions religieuses ou politique? Droit Social, 2021, s.232.
• OKUR, Zeki: “İş Hukukunda İşçinin Düşünceyi Açıklama Özgürlüğü”, Kamu-İş, 8(4), 2006, s.1-47.
• ÖKTEM SONGU, Sezgi: “Anayasal Bir Temel Hak Olarak İfade Özgürlüğünün İşçi Açısından İşyerindeki Yansımaları”, DEÜHFD, 15(Özel Sayı), 2013, s.609-650.
• RIGGINS, Shannon: “Limitations on the Right to Manifest Religion in European Private Companies: Achibata v. G4S Secure Solutions NV Under Article 9 of the ECHR and Article 18 of the ICCPR”, American University International Law Review, 33(4), s.976-1016.
• SAVAŞ, F. Burcu: İş Sözleşmesinin İşveren Tarafından Haklı Nedenle Feshi, Beta, 2012.
• SAVATIER, Jean: "Libertés du salarié. Restrictions à la liberté vestimentaire. Conditions de licéité”, Droit Social 2002, s.110.
• SCIBERRAS, Jean-Christophe: “Travail et religion dans l’entreprise: une cohabitation sous tension”, Droit Social, 2010, s.72-75.
• SEVİMLİ, Ahmet: İşçinin Özel Yaşamına Müdahalenin Sınırları, Legal, 2006.
• SUR, Melda: “İş İlişkisinde Eşitlik İlkesi ve Ayrımcılık Yasağı”, Sicil, (37), 2017, s.33-51.
• SÜZEK, Sarper: İş Hukuku, 19. Baskı, Beta Yayınları, 2020.
• UGAN ÇATALKAYA, Deniz: İş Hukukunda Ölçülülük İlkesi, Oniki Levha, 2019.
• YILDIRIM, İdil: Türkiye’de İşçinin İnanç Özgürlüğünün Değerlendirilmesi, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30(5), 2016, s.1017-1029.
• YILDIZ, Gaye Burcu: İşverenin Eşit İşlem Yapma Borcu, Yetkin, 2008.