FROM THE PERSPECTIVE OF IMPLEMENTATION AND JUDICIAL DECISION ON THE EXCEPTIONAL PROCEDURE, THE PROBLEM OF WHETHER A LEGAL ASSESSMENT CAN BE MADE BASED ON AN UNLAWFUL ACT IN TAX LAW OR NOT

Yıl 2021, Cilt: 12 Sayı: 2, 774 - 790, 31.12.2021

Yıldırım Taylar

https://doi.org/10.21492/inuhfd.995908

Cited By: 1

Öz

The exceptional procedures term has been designed and enter into effect as a practice to prevent possible illegalities in value added tax refund. Despite the high and even non-proportional penalties, the fact that there is no decrease in the acts of using or issuing misleading documents always keeps new searches on the agenda in the fight against these acts. Although the notion of exceptional procedures aims to contribute to this struggle with a classification that it has created within itself, it has become a problematic institution in terms of fundamental rights and freedoms since it has no legal basis. Although it has not a legal basis, warning letters are still sent to taxpayers within the scope of the exceptional procedures. There are important problems in terms of the right to legal remedies and burden of proof in lawsuits that filed by taxpayers who do not want to be a part of the exceptional procedures and thus declare a tax statement with an objection annotation. The study seeks an answer within the framework of the rule of law to the question of whether it is possible to consider the tax assessment and tax accrual as lawful, which have started with a warning letter of exceptional procedures.

Anahtar Kelimeler

Tax Law, The Exceptional Procedures, Legality Principle, Rule of Law, Correction Declaration, Objection Annotation

ÖZEL ESASLARA İLİŞKİN UYGULAMA VE YARGI KARARLARI PERSPEKTİFİNDEN VERGİ HUKUKUNDA HUKUKA AYKIRI BİR İŞLEMDEN HUKUKA UYGUN BİR TARHİYAT ÇIKIP ÇIKMAYACAĞI SORUNU

Öz

Özel esaslar, katma değer vergisi iadesinde yapılması muhtemel hukuka aykırılıkların önüne geçmek için getirilmiş bir uygulama olarak tasarlanmış ve yürürlüğe girmiştir. Uygulanan yüksek ve hatta ölçülü denilemeyecek cezalara rağmen sahte belge düzenleme ve kullanma fiillerinde bir azalma görülmemesi, bu fiillerle mücadele konusunda yeni arayışları hep gündemde tutmuştur. Özel esaslar, kendi içinde oluşturmuş olduğu bir sınıflandırma ile bu mücadeleye katkı sunmak amacında olsa da yasal dayanağı bulunmadığından temel hak ve özgürlükler bakımından sorunlu bir müessese haline gelmiştir. Yasal bir dayanağı olmamasına rağmen uygulanmasına devam edilen özel esaslar kapsamında mükelleflere ihtar yazıları gönderilmekte, gerekli düzeltmenin yapılmaması durumunda özel esaslar kapsamına alınacakları ihtar edilmektedir. Özel esaslar kapsamına girmek istemeyen ve ihtirazi kayıtla beyanname veren mükelleflerin açmış oldukları davalarda; hak arama özgürlüğü ve ispat yükü bakımından önemli sorunlar yaşanmaktadır. Çalışma, hukuka aykırı bir işlem olan özel esaslar ihtarı ile başlayan tarh, tahakkuk ve ceza kesme işlemlerinin hukuka uygun olduğu yönünde bir karar ile sonuçlanmasının mümkün olup olmadığı sorusuna, hukuk devleti ilkesi çerçevesinde bir cevap aramaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Vergi Hukuku, Özel Esaslar, Kanunilik İlkesi, Hukuk Devleti, Düzeltme Beyannamesi, İhtirazi Kayıt

Kaynakça

• AKGÜNER, Tayfun: İdare Hukuku, 9.Basım, (Der Kitabevi), İstanbul 2021.
• AKYILMAZ, Bahtiyar/SEZGİNER Murat/KAYA Cemil: Türk İdare Hukuku, 12. Baskı, Savaş Yayınevi, Ankara 2020.
• ATEŞAĞAOĞLU, Erdem: Vergi Usul Kanunu Md.3/B Hükmü Çerçevesinde KDV İndirimi Uygulamasının Değerlendirilmesi, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, XX(1), 2016, s.235-268.
• BAHÇECİ, Barış: Vergisel Düzenleyici İşlemlerin Hukuksal Sınırları, Yetkin Yayınları, Ankara 2016.
• BAYKARA, Bekir: “Özel Esaslar veya Kod Listesi Kavramı ve Hukuka Aykırılığı Üzerine (Tebliğ Taslağına İlişkin Görüş ve Önerilerle Birlikte)”, Yaklaşım, (244), 2013, s.270-280.
• BİLİCİ, Nurettin: Vergi Hukuku, 51. Baskı, Savaş Yayınevi, Ankara 2021.
• ÇAĞAN, Nami: Vergilendirme Yetkisi, İstanbul 1982.
• ÇAKMAKÇI, Ali/KÖSEER Semra: Sahte Belge ve Vergi Kaçakçılık Suçları, Seçkin Yayın, Ankara 2019.
• ÇİTİL, Bünyamin: Vergi Hukukunda Sahte Fatura Suçları, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2019.
• ER, Selami: “Varlık Barışı Kanunu ve Kod Listesi Vergi Adaleti ve Uyumuna Etkileri Üzerine Bir Değerlendirme”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 2010, s.261-278.
• ERGİN, Numan Emre: “İzaha Davete Özel Esaslara Alma Yetkisi”, https://www.dunya.com/kose-yazisi/izaha-davete-ozel-esaslara-alma-yetkisi/611726, (Erişim Tarihi: 27.08.2021).
• KANETİ, Selim/EKMEKCİ Esra/GÜNEŞ Gülsen/KAŞIKCI Mahmut: Vergi Hukuku, Filiz Kitabevi, İstanbul 2019.
• KARAHANOĞULLARI, Onur: İdarenin Hukukla Kavranması: Yasallık ve İdari İşlemler (Yargı Kararlarına Dayalı Bir İnceleme), 2. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara 2012.
• KARAKOÇ, Yusuf: Genel Vergi Hukuku (Ders Kitabı), 2. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2019.
• ÖNCEL, Muallâ/KUMRULU Ahmet/ÇAĞAN Nami/GÖKER Cenker: Vergi Hukuku, 29. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara 2020.
• ÖZBEK, Veli Özer/DOĞAN Koray/BACAKSIZ Pınar: Ceza Muhakemesi Hukuku, 13. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2020.
• ÖZBUDUN, Ergun: Türk Anayasa Hukuku, 12. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2011.
• ÖZEL, İlyas: “Özel Esaslara Alınma Uygulamasının Anayasa Hükümleri Çerçevesinde Değerlendirilmesi”, Vergi Dünyası, (398), 2014, s.110-117.
• ÖZGENÇ, A. Selçuk: “Avrupa Birliği İçtihadı ve Türk İçtihadı Açısından Katma Değer Vergisinde Müteselsil Sorumluluk”, Sakarya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 5(1), 2017, s.83-97.
• ÖZTÜRK, Bahri (Editör): Nazari ve Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku, 14. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2020.
• SABAN, Nihal: Vergi Hukuku, 10. Baskı, Beta Basım, İstanbul 2020.
• SANCAKDAR, Oğuz/US Eser/KASAPOĞLU-TURHAN Mine/ÖNÜT Lale Burcu/SEYHAN Serkan: İdare Hukuku Teorik Çalışma Kitabı, 7. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2018.
• SOLAK-AKMAN, İnci: “Türk Vergi Hukukunda Norm Koyma ve Normun Uygulanmasında Kronikleşmiş Yetkilendirme Sorununa Bir Örnek: Elektronik Ortamda Tebliğ Usulüne İlişkin Düzenlemeler”, Ankara Barosu Dergisi, (2), s.265-285.
• ŞENYÜZ, Doğan/YÜCE Mehmet/GERÇEK, Adnan: Vergi Hukuku, 12. Baskı, Ekin Basım, Bursa 2021.
• TANÖR, Bülent/YÜZBAŞIOĞLU, Necmi: 1982 Anayasasına Göre Türk Anayasa Hukuku, 16. Bası, Beta Basım, İstanbul 2016.
• TAŞKAN, Yusuf Ziya: Vergi Hukuku, 2. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara 2019.
• TAYLAR, Yıldırım/GÖK Özgecan/DEMİRBAŞ-AKSÜT Burcu/ARTUN Emine Sevcan: Mükellef Haklarının Korunması Bakımından Hukukî Güvenlik İlkesi, Oniki Levha Yayıncılık, İstanbul 2020.
• ULUSOY, Ali D.: Yeni Türk İdare Hukuku, 2. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2019.
• YALTI, Billur: “Kod Listelerinden KDV İadesi Risk Analiz Sistemine Geçiş: KDV İndirim Hakkının Sınırlandırılmasına İlişkin Değerlendirmeler”, Vergi Sorunları Dergisi, (258), 2010, s.21-40.
• YALTI, Billur: “Mülkiyet Hakkına Vergisel Müdahalede Kanunilik: İnsan Hakları Avrupa Mahkemesinin Yeni Kararlarında Çelişik Mevzuat ve Çelişik İçtihat”, Vergi Sorunları Dergisi, (276), 2011, s.7-17.
• YALTI, Billur: Hizmet İşlemlerinde Katma Değer Vergisi - Bir Karşılaştırmalı Hukuk Denemesi, Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul 1998.
• YALTI, Billur: Vergi Yükümlüsünün Hakları, Beta Basım, İstanbul 2006.
• YENİSEY, Feridun/NUHOĞLU Ayşe: Ceza Muhakemesi Hukuku, 8. Baskı, Seçkin Yayın, Ankara 2020.