Yaşam Temelli Biyoloji Motivasyon Ölçeği (YTBMÖ) Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2019, , 63 - 77, 30.04.2019

Şeyda Gül

https://doi.org/10.29129/inujgse.546922

Cited By: 2

Öz

Amaç: Bu
çalışmanın amacı, öğrencilerin yaşam temelli biyolojiye yönelik
motivasyonlarını belirleyen geçerli ve güvenilir bir ölçek geliştirmektir.

 

Yöntem: Bu
çalışmada tarama yöntemi kullanılmıştır. Bu amaç doğrultusunda araştırmacı
tarafından öncelikle ilgili alan yazın taranmış ve buna göre öncül maddeler
hazırlanarak 40 maddelik bir madde havuzu oluşturulmuştur. Madde havuzu oluşturulduktan
sonra uzman görüşü alınarak ölçeğin deneme formu hazırlanmıştır. 5’li Likert
tipinde hazırlanan ölçeğin deneme formu Kocaeli il merkezindeki bir lisede
öğrenim gören toplam 209 (102 kız, 107 erkek) öğrenciye uygulanmıştır. Uygulama
sonrası elde edilen veriler doğrultusunda ölçeğin geçerlik ve güvenirlik
analizleri yapılmıştır.

 

Bulgular: Ölçeğin
geçerlik aşamalarında yapılan madde analizi ve açıklayıcı faktör analizi
sonrasında ölçeğin toplam varyansın %50.718’ ini açıklayan ve 34 maddeden
oluşan üç faktörlü bir yapıya sahip olduğu ortaya çıkmıştır. Ölçeğin güvenirlik
analizlerinde Cronbach Alpha iç tutarlık katsayısı hesaplanmış ve 0.943 değeri
bulunmuştur.

 

Sonuçlar ve Öneriler: Çalışmada
elde edilen bu bulgular, bu ölçme aracının öğrencilerin yaşam temelli
biyolojiye yönelik motivasyonlarını belirlemede geçerli ve güvenilir bir ölçek
olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Yaşam Temelli Öğrenme, Biyoloji, Motivasyon, Ölçek Geliştirme

Development of Motivation Scale towards Context-Based Biology (MSCBB): A Study on Reliability and Validity

Öz

Purpose: The aim of this study is to develop a valid and
reliable scale determining the students’ motivations towards context-based
biology.

 

Design & Methodology: In the study, survey
method has been used. For this
aim, previously literature was examined by the research and the 40 item-draft
scale was prepared by taking the expert opinion for these initial items. This
draft scale, which was a five-point Likert type, applied to totally 209 (102
female, 107 male) students attended to a secondary school in Kocaeli. The
validity and reliability analysis of the scale was done in the light of the
data obtained after the treatment.

 

Findings: In the result of the item analysis and the exploratory
factor analysis, it was found that the scale had a construct of 3 factors with
34 items and the total variance explained was 50.718%. Additionally, Cronbach
Alpha internal consistency was calculated for the reliability analyzes of the
scale and it was found as .943 for the whole scale.

 

Implications & Suggestions: In line with your research results, it was implied
that this scale is a valid and reliable measurement tool for determining the
students’ motivations towards context-based biology.

Anahtar Kelimeler

Context-Based Learning, Biology, Motivation, Scale Development

Kaynakça

• Acar, B., & Yaman, M (2011). Bağlam temelli öğrenmenin öğrencilerin ilgi ve bilgi düzeylerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 1-10.
• Atik, A. D., Kayabaşı, Y., Yağcı, E., & Erkoç, F. Ü. (2015). Ortaöğretim öğrencilerinin biyoloji bilimine ve dersine yönelik tutum ölçeği: geçerlik ve güvenirlik analizi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36, 1-18.
• Ayvacı, H. Ş., Er-Nas, S., & Dilber, Y. (2016). Bağlam temelli rehber materyallerin öğrencilerin kavramsal anlamaları üzerine etkisi: “iletken ve yalıtkan maddeler” örneği. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 51-78.
• Bennett, J. (2003). Teaching and learning science (2th Edt). New York USA: Continuum publish.
• Bennett, J., & Holman, J. (2003). Context-based approaches to the teaching of chemistry: what are they and what are their effects? In J. K. Gilbert, O. De Jong, R. Justi, D. F. Treagust, & J. H. Van Driel (Eds.), Chemical education: Towards research-based practice (pp. 165-185). Dordrecht: Kluwer Academic Publishers.
• Bennett, J., & Lubben, F. (2006). Context-based chemistry: The Salters approach. International Journal of Science Education, 28(9), 999-1015.
• Berkant, H. G. (2007). Dokuzuncu sınıf biyoloji dersinde yapıcı öğrenme temelli hazırlanan anlamlı nedensel düşünmeye dayalı öğretimin öğrencilerin anlamlı nedensel düşünmelerine, akademik başarılarına, kalıcılığa ve günlük yaşam davranışlarına etkisi (Doktora Tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Bryman, A., & Cramer, D. (2001). Quantitative data analysis with SPSS: Release on for windows. Philadelphia: Routledge.
• Choi, H. J., & Johnson, S. D. (2005). The effect of context-based video instruction on learning and motivation in on-line courses. The American Journal of Distance Education, 19(4), 215–227.
• Chuang, H.F., & Cheng, Y.J. (2003). A study on attitudes toward biology and learning environment of the seventh grade students. Chinese Journal of Science Education, 11(2), 171–194.
• Çam F. (2008). Biyoloji derslerinde yaşam temelli öğrenme yaklaşımının etkileri (Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Dede, Y., & Yaman, S. (2008). Fen öğrenmeye yönelik motivasyon ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 2(1), 19-37.
• Field, A. (2005). Discovering statistics Using SPSS. Londra: SAGE Pub.
• Genç, M., Ulugöl, S., & Ünsal, S. (2017). Ortaokul öğrencilerinin yaşam temelli öğrenme hakkındaki görüşleri. Researcher: Social Science Studies, 5(9), 244-255.
• Gilbert, J. K. (2006). Context based chemistry education on the nature of “context” in chemical education. International Journal of Science Education, 28(9), 957–976.
• Göçmençelebi, Ş. İ., & Özkan, M. (2010). İlköğretim altıncı sınıf öğrencilerinin fen bilgisi dersinde öğrendikleri biyoloji bilgilerini günlük yaşamla ilişkilendirme düzeylerini ölçmeye yönelik bir ölçek geliştirme çalışması. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(1), 121-132.
• Gül, Ş. (2016). Yaşam temelli öğretim modeliyle “fotosentez” konusunun öğretimi: REACT stratejine dayalı bir uygulama. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(2), 21-45.
• Gül, Ş., Gürbüzoğlu-Yalmancı, S., & Yalmancı, E. (2017). Boşaltım sistemi konusunun öğretiminde react stratejisinin etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 5(1), 79-96.
• Gül, Ş., & Özay-Köse, E. (2018). Prospective teachers’ perceptions on protein synthesis: Recommended solutions versus learning difficulty. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 237-250.
• Güngören, Ö. C., Bektaş, M., Öztürk, E., & Horzum, M. B. (2014). Tablet bilgisayar kabul ölçeği - Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim, 39(176), 69-79.
• Günter, T. (2018). The effect of the REACT strategy on students’ achievements with regard to solubility equilibrium: Using chemistry in contexts. Chemistry Education Research and Practice, 19, 1287-1306.
• Gürbüzoğlu-Yalmancı, S., & Aydın, S. (2013). Öğretmen adaylarının biyoloji kavramına yönelik metaforik algıları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(10), 208-223.
• Kahyaoğlu, M. (2011). Çevre konularıyla ilgili kitap okumaya yönelik tutum ölçeği geliştirme çalışması. Elementary Education Online, 10(3), 1056-1065.
• Karslı, F., & Saka, Ü. (2017). 5. sınıf öğrencilerinin ‘besinleri tanıyalım’ konusundaki kavramsal anlamalarına bağlam temelli yaklaşımın etkisi. İlköğretim Online, 16(3), 900-916.
• Karsli, F., & Yigit, M. (2017). Effectiveness of the REACT strategy on 12th grade students’ understanding of the alkenes concept. Research in Science & Technological Education, 35(3), 274-291.
• Konu, M., & Gül, Ş. (2017). Biyoloji dersinde yaşam temelli probleme dayalı öğretim uygulamalarının tutum, motivasyon ve problem çözme becerilerine etkisi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(27), 127-142.
• Korsacılar, S., & Çalışkan, S. (2015). Yaşam temelli öğretim ve öğrenme istasyonları yönteminin 9. sınıf fizik ders başarısı ve kalıcılığa etkileri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 385-403.
• Kutu, H. (2011). Yaşam temelli ARCS öğretim modeliyle 9. sınıf kimya dersi “hayatımızda kimya” ünitesinin öğretimi (Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Kutu, H. & Sözbilir, M. (2011). Yaşam temelli ARCS öğretim modeliyle 9. sınıf kimya dersi “Hayatımızda Kimya” ünitesinin öğretimi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 29-62.
• Leech, N. L., Barrett, K. C., & Morgan, G. A. (2005). SPSS for Intermediate Statistics: Use and Interpretation, (Second Edition). Lawrence Erlbaum Associates, Publishers, Mahwah, New Jersey, London.
• McMillan, J. H., & Schumacher, S. (2010). Research in education: Evidence-based inquiry (7th Ed.). London: Pearson.
• MEB [Milli Eğitim Bakanlığı] (2018). Ortaöğretim Biyoloji Dersi (9, 10, 11 ve 12. Sınıflar) Öğretim Programı. Online: http://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/20182215535566-Biyoloji%20döp.pdf adresinden 30.04.2019 tarihinde indirilmiştir.
• Önen, A. S., & Ulusoy, F. M. (2014). Developing the context-based chemistry motivation scale: Validity and Reliability analysis. Journal of Baltic Science Education, 13(6), 809-820.
• Özay-Köse, E. & Çam Tosun, F. (2011). Yaşam temelli öğrenmenin sinir sistemi konusunda öğrenci başarılarına etkileri. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 8(2), 91-106.
• Özay-Köse, E., & Gül, Ş. (2016). Sınıf öğretmeni adaylarının biyoloji bilgilerini günlük yaşamla ilişkilendirme düzeyleri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 5(1), 84-103.
• Özay-Köse, E., Gül, Ş., & Keskin, B. (2016). Yaşam temelli öğrenme ile madde bağımlılığı hakkında farkındalık oluşturulma çalışması. Bağımlılık Dergisi, 17(3), 108-115.
• Özdamar, K. (2004). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi 1 (5. Baskı). Eskişehir: Kaan Kitabevi.
• Pelaez, N.J., Boyd, D.D., Rojas, J.B., & Hoover, M.A. (2005). Prevalence of blood circulation misconceptions among prospective elementary teachers. Advances in Physiology Education, 29, 172-181.
• Pilot, A., & Bulte, A. M. W. (2006). Why do you “need to know”? context-based education. International Journal Science Education, 28(9), 953-956.
• Raubenheimer, J. E. (2004). An item selection procedure to maximise scale reliability and validity. SA Journal of Industrial Psychology, 30(4), 59-64.
• Sax, G., & Newton, J. W. (1997). Principles of Educational and Psychological Measurement and Evaluation, (4th Ed.). NY: Wadsworth Publishing Company.
• Sözbilir, M., Sadi, S., Kutu, H., & Yıldırım, A. (2007). Kimya eğitiminde içeriğe/bağlama dayalı (context-based) öğretim yaklaşımı ve dünyadaki uygulamaları. I. Ulusal Kimya Eğitimi Kongresi, 20-22 Haziran, s. 108.
• Suhr, D. D. (2006). Exploratory or confirmatory factor analysis? (pp. 1-17). In.Cary: SAS Institute.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics (5th ed.). Boston: Pearson Education.
• Topuz, F. G., Gençer, S., Bacanak, A., & Karamustafaoğlu, O. (2013). Bağlam temelli yaklaşım hakkında fen ve teknoloji öğretmenlerinin görüşleri ve uygulayabilme düzeyleri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 240-261.
• Ültay, N. & Çalık, M. (2011). Asitler ve bazlar konusu ile ilgili örnekler üzerinden 5E modelini ve REACT stratejisini ayırt etmek. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 5(2), 199-220.
• Ültay, N., Durukan, Ü. G., & Ültay, E. (2015). Evaluation of the effectiveness of conceptual change texts in the REACT strategy. Chemistry Education Research and Practice, 16(1), 22-38.
• Ültay, N. & Çalik, M. (2016). A comparison of different teaching designs of ‘acids and bases’ subject. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 12(1), 5786.
• Ültay, E., Ültay, N., & Dönmez Usta, N. (2018). Sınıf öğretmeni adaylarının basit elektrik devreleri konusunda 5E modeli ve REACT stratejisine uygun hazırladıkları ders planlarının incelenmesi. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(3), 855–864.
• Ürey, M., & Cerrah-Özsevgeç, L. (2015). Sınıf öğretmen adaylarının fen bilgilerini günlük yaşamla ilişkilendirebilme düzeyleri ile fen tutum ve okuryazarlıkları arasındaki ilişki. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 8(3), 397-420.
• Yaşlıoğlu, M. M. (2017). Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: Keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46, 74-85.