SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİN İŞLETME PERFORMANSINA ETKİSİNİN ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME TEKNİKLERİYLE İNCELENMESİ

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 2, 182 - 199, 26.12.2021

Gül Binboğa , Tuncer Özdil

https://doi.org/10.18825/iremjournal.1003203

Cited By: 3

Öz

Doğal dengeyi ve sosyal gelişmeyi yeterince gözetmeyen ekonomik odaklı bir büyüme anlayışı çevre kirliliği, küresel iklim değişikliği, ormansızlaşma, yoksulluk vb. birçok soruna neden olmuştur. Yaşamın devamlılığını tehlikeye atan bu sorunlarla mücadele etmek üzere çevre, sosyal ve ekonomik boyutları dikkate alan sürdürülebilir kalkınma anlayışı ortaya çıkmıştır. Sürdürülebilirliğin sağlanabilmesi için yaşamı oluşturan tüm sistemlerin sürdürülebilirlik temelinde çalışması gerekmektedir. Bu kapsamda değer yaratarak ürettiği ürünlerle insan ihtiyaçlarını gideren işetmelerin sürdürülebilirlik ilkelerini uygulamalarının sonuçlarının ve etkilerinin ortaya konulması kritik önemdedir. Bu çalışmayla, Borsa İstanbul 100 Endeksinde yer alan firmaların sürdürülebilirlik endeksinde yer alıp almamalarının finansal performansa olan etkisinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Bu etkinin analiz edilmesinde Çok Kriterli Karar Verme Tekniklerinden Entropi ve TOPSIS’ten faydalanılmıştır. Firmaların finansal performansını belirlemede; cari oran, hisse başına kazanç, vergi öncesi kar, öz kaynak karlılığı ve aktif karlılığı olmak üzere beş kriterden faydalanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda ise; BIST Sürdürülebilirlik Endeksinde yer alan firmaların yer almayanlara oranla aralarında belirgin farklılık olmadığı, daha iyi bir finansal performansa sahip olmadıkları sonucuna ulaşılmıştır

Anahtar Kelimeler

Kurumsal sürdürülebilirlik, finansal performans, Entropi, TOPSIS

Kaynakça

• Aggarwal, P. 2013. Impact of Sustainability Performance of Company on its Financial Performance: A Study of Listed Indian Companies. Global Journal of Management and Business Research, 13(11): 60-70.
• Altınay, A., Kaki, B., Kestane, A., Soba, M., Dinçer, Ö. & Şık, E. (2017). Sürdürülebilirlik Endeksinin Bankacılık Sektörü Hisse Senedi Değerlerine Etkileri, BIST Sürdürülebilirlik Endeksi Üzerine Bir Çalışma. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi. 17(34): 264-284.
• Bansal, P. 2005. Evolving sustainably: a longitudinal study of corporate sustainable development. Strategic Management Journal, 26(3): 197–218.
• Başar, B. 2014. Kurumsal Sosyal Sorumluluk Raporlaması ve Finansal Performans Arasındaki İlişki: Borsa İstanbul’da İşlem Gören Kimya-Petrol-Plastik Sektörü Şirketleri Üzerine Bir Araştırma. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(2): 59-72.
• Chang, D.-s. & Kuo, L-c. R. 2008. The Effects of Sustainable Development on Firms’ Financial Performance – an Empirical Approach. International Journal of Production Economics, 129: 251-261.
• Christmann, P. 2000. Effects of "Best Practices" of Environmental Management on Cost Advantage: The Role of Complementary Assets. Academy of Management Journal, 43(4): 663–680.
• Cunha, F.A.F.S. & Samanez C.P. 2013. Performance analysis of sustainable investments in the Brazilian stock market: a study about the corporate sustainability index (ISE). Journal of Business Ethics, 117 (1):19-36.
• Doğukanlı, H. & Borak, M. 2020. Sürdürülebilirliğin Firma Performansına Etkisi: Borsa İstanbul’da Bir Araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi. 15(1): 81-94. Düzer, M. & Önce, S. 2018. Sürdürülebilirlik Performans Göstergelerine İlişkin Açıklamaların Finansal Performans Üzerine Etkisi: BİST’te Bir Uygulama. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 11(1): 93-117.
• Dyllick, T. & Hockerts, K. 2002. Beyond the business case for corporate sustainability. Business Strategy and Environment, 11(2): 130-141.
• Eccles, R.G., Ioannou I. & Serafeim, G. (2014) The impact of corporate sustainability on organizational processes and performance. Management Science, 60(11): 2381-2617.
• Fowler, S. J., & Hope, C. 2007. A critical review of sustainable business indices and their impact. Journal of Business Ethics, 76(3): 243–252.
• Gungor, N. & Dincel, C. 2018. Does corporate sustainability practices have an impact on financial performance: A study based on BIST manufacturing firms. PressAcademia Procedia (PAP), 8: 9-13.
• Gürünlü, M. 2019. Sürdürülebilirlik ve Finansal Performans Arasındaki İlişki: BİST Şirketleri Üzerine Bir Araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 84: 177-190. İMKB, Sürdürülebilirlikle İlgili Özet Bilgiler, İMKB İstatistik Müdürlüğü, Mayıs 2011 https://www.borsaistanbul.com/datum/surdurulebilirlik/SURDURULEBILIRLIK_OZET_BILGILER.pdf (Et. 10.01.2021).
• Kamu Aydınlatma Platformu (KAP). 2020. Finansal Tablolar. https://www.kap.org.tr/tr/ (Et.15.07.2020).
• Laskar, N. 2018. Impact of corporate sustainability reporting on firm performance: an empirical examination in Asia. Journal of Asia Business Studies, 12(4): 571-593.
• Lopez, M. V., Garcia, A. & Rodriguez, L. 2007.Sustainable Development and Corporate Performance: a Study Based on the Dow Jones Sustainability Index. Journal of Business Ethics, 75: 285-300.
• Mohr, A. L., Webb, J. D. & Harris, E. K. 2001. Do Consumers Expect Companies to be Socially Responsible? The Impact of Corporate Social Responsibility on Buying Behavior. The Journal of Consumer Affairs, 35(1): 45-72.
• Ng,P. F. Butt, M. M., Khong, K. W. & Ong, F. S. 2014. Antecedents of Green Brand Equity. Jurnali of Business Ethics, 121(2): 203-215.
• Oberndorfer, U., Wagner, M. & Ziegler, A. 2013. Does the Stock Market Value the Inclusion in a Sustainability Stock Index? An Event Study Analysis for German Firms. Journal of Environmental Economics and Management, 66(3): 497-509.
• Önder, Ş. 2017. İşletme Karlılığına Kurumsal Sürdürülebilirliğin Etkisi: BISTte Bir Uygulama. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 19(4): 937-956.
• Pätäri, S., Jantunen, A. Kyläheiko, K. & Sandström, J. 2012. Does Sustainable Development Foster Value Creation? Empirical Evidence from the Global Energy Industry. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 19(6): 317-326.
• Roman, R. M., Hayibor, S., & Agle, B. R. 1999. The Relationship between Social and Financial Performance. Business & Society, 38(1): 109–125.
• Sağır, M. 2016. Kurumsal Sosyal Sorumluluk ve Kurum Kimliğinin Kurum Sadakati Üzerine Etkisi: Kurum İmajının Aracılık Rolü. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12: 291-312.
• Saiia, D. H., Carroll, A. B., & Buchholtz, A. K. 2003. Philanthropy as Strategy. Business & Society, 42(2): 169-201.
• Sak, A.F. & Dalgar, H. 2020. Kurumsal Sürdürülebilirliğin Firmaların Finansal Performansına Etkisi: BIST Kurumsal Sürdürülebilirlik Endeksindeki Firmalar Üzerine Bir Araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 85: 173-186.
• Santis, P., Albuquerque A., & Lizarelli, F. 2016. Do Sustainable Companies Have a Better Financial Performance? A study on Brazilian Public Companies. Journal of Cleaner Production, 133: 735-745.
• Soytaş, M.A., Denizel, M., Uşar, D. D., & Ersoy, İ. 2017. Sürdürülebilirlik Yatırımlarının Finansal Performansa Etkisi: Türkiye Örneği. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 15(2): 140-162.
• Şenocak, B., & Mohan Bursalı, Y. 2018. İşletmelerde Çevresel Sürdürülebilirlik Bilinci ve Yeşil İşletmecilik Uygulamaları ile İşletme Başarısı Arasındaki İlişki. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(1): 161-183.
• The United Nations Global Compact (UNGC). 2019. The Decade to Deliver a Call to Business Action: The United Nations Global Compact —Accenture Strategy CEO Study on Sustainability 2019, https://www.accenture.com/_acnmedia/PDF-109/Accenture-UNGC-CEO-Study.pdf#zoom=40 (Et. 16.01.2020).
• Thomas, T.E., & Lamm, E. 2012. Legitimacy and Organizational Sustainability. J. Bus. Ethics, 110: 191–203.
• Topal, G., & Çankaya, S. 2019. Sürdürülebilirlik Çalışmalarının İşletmelerin Finansal Performanslarına Etkisi. Dış Ticaret Enstitüsü Working Paper Series. WPS NO/ 220 / 2019-06. 1-27. https://ticaret.edu.tr/uploads/dosyalar/921/220%20SURDURULEBILIRLIK%20CALISMALARININ%20ISLETMELERIN%20FINANSAL%20PERFORMANSLARINA%20ETKISI.pdf (Et. 16.01.2020).
• Wagner, M. 2010. The role of corporate sustainability performance for economic performance: a firm-level analysis of moderation effects. Ecological Economics, 69(7): 1553-1560.
• Wilson, M. 2003. Corporate Sustainability: What is it and where does it come from?. Ivy Business Journal, March-April. https://iveybusinessjournal.com/publication/corporate-sustainability-what-is-it-and-where-does-it-come-from/(Et. 06.07.2020).
• Ziegler, A., Schröder, M., & Rennings, K. 2007. The effect of environmental and social performance on the stock performance of European corporations. Environmental and Resource Economics, 37: 661-680.