Sosyal Medya Mecralarında Mahremiyet Anlayışının Dönüşümü

Yıl 2014, Cilt: 3 Sayı: 5, 131 - 146, 01.05.2014

Bermal Aydın

Öz

ICR, ICQ, Microsoft Messenger gibi sanal sohbet yazılımlarıyla başlayan internetin sosyal amaçlı kullanımı, 2004'te kurulan ve bugünkü anlamıyla sosyal medyayı yaratan Facebook ile giderek yaygınlaşmıştır. Türkiye'deki en popüler sosyal medya platformu olarak Facebook'un, gündelik hayatın önemli unsurlarından biri haline gelmesiyle birlikte insanlar için yaptıklarını ve çeşitli olaylara tepkilerini bu mecrada paylaşmak, olağan bir edim haline dönüşmüştür. Facebook hesapları aracılığıyla kişinin ve onun gündelik hayatının başkaları tarafından bilinir olması, artık gönüllü olarak gerçekleşmektedir. O halde zaman ve uzam sınırlarını aşması, iletişimde geribildirime anındalık kazandırması gibi nitelikleriyle geleneksel medyadan ayrılan sosyal medya, "mahremiyetin sınırları" konusunda da bugüne kadar hiçbir iletişim aracının yapamadığı ölçüde bir aşınmaya neden olmuş mudur?

Sosyal medyayı, "mahremiyetin sınırlarını aşındırması" bağlamında ele alması, çalışmanın önem kazandığı noktadır. Araştırmacının kişisel Facebook hesabı araştırmanın kapsamını oluştururken; seçilen dört günlük zaman aralığında, söz konusu hesabın ana sayfasına düşen ve arkadaş listesinden yapılan her türlü "kişisel" gönderiye bakılarak içerik analizi yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

medya, Facebook, mahremiyetin sınırları, gözetleme ve gözetlenme, iktidar.

Transformation of Privacy in Social Networks

Öz

Using internet for social purposes took start with the arrival of virtual chat softwares such as ICR, ICQ, Microsoft Messenger and has become widespread by the arrival of Facebook that is founded in 2004 and has created the current sense of social media. Facebook -the most popular social media platform in Turkey- has become one of the important aspects of everyday life and sharing what they are doing and what they are reacting towards various events at the said platform, has become an usual behavior for people. Through Facebook accounts, people make their own lives public voluntarily. In that case, has social media that differs from traditional media in the sense of exceeding the limits of time and space and bringing instantaneity to communication feedback, caused erosion of “boundaries of privacy” to the extent that no other medium can ever do?

Adressing social media in the context of “erosion of the boundaries of privacy” is the emphasis point of the study. While researcher’s own Facebook account is the scope of the study, content analysis are made by examining various “personal” posts seen on main page and shared by friends’ accounts on the selected four-day time period.

Anahtar Kelimeler

Social media, Facebook, boundaries of privacy, surveillance and power., media

Kaynakça

• Baudrillard, J. (1983). "The Ecstasy of Communication", Foster. ss. 126-134.
• Briggs, A., ve Burke, P. (2011). Medyanın Toplumsal Tarihi. Çev. Ümit Hüsrev Yolsal, Erkan Uzun. 1. Baskı. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
• Castells, M. (2008). Ağ Toplumunun Yükselişi Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür 1. Cilt. 2. Baskı. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Debord, G. (2012). Gösteri Toplumu. Çev. Ayşen Ekmekçi, Okşan Taşkent. 4. Baskı. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Foucault, M. (2012). İktidarın Gözü. Çev. Işık Ergüden. 3. Baskı. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Gifford, R. (1997). Enviromental Psychology. Boston: Allyn and Bucon.
• Irak, D. ve Yazıcıoğlu, O. (2012). Türkiye ve Sosyal Medya. 1. Baskı. İstanbul: Okuyan Us Yayınları.
• Jay, M. (1988). "Scopic Regimes of Modernity", Vision and Visuality. Bay Press, ss. 3-23.
• Kara, T. ve Özgen, E. (2012). Sosyal Medya-Akademi. 1. Baskı. İstanbul: Beta Basım Yayım.
• Kumar, K. (2013). Sanayi Sonrası Toplumdan Post-Modern Topluma: Çağdaş Dünyanın Yeni Kuramları. Çev. Mehmet
• Küçük. 4. Baskı. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• Mattelart, A. (2012). Gözetimin Küreselleşmesi: Güvenlileştirme Düzeninin Kökeni. Çev. Onur Gayretli, Su Elif Karacan. 1. Baskı. İstanbul: Kalkedon Yayınları. Poster, M. (1990). The Mode of Information: Poststructuralism and Social Context. Cambridge:Polity Press.
• Yüksel, M. (t.y.) Mahremiyet Hakkına ve Bireysel Özgürlüklere Felsefi Yaklaşımlar, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi (64-1). ss. 275-298.Anadolu Ajansı-AA. (26 Mayıs 2013). Facebook'taki Paylaşım Memura Soruşturma Nedeni.
• http://www.cumhuriyet.com.tr/?hn=419052&kn=7&ka=4&kb=7. (Erişim:26 Mayıs 2013).
• Özonur, D. (18 Kasım 2012). Sosyal medya, bir tahakküm ve direniş hikayesi. http://www.birgun.net/sunday_index.php?news_code=1353232706&year=2012&month=11&day=18. (Erişim: 29 Mayıs 2013).
• Splichal, S. (2009). ‘New’ Media ‘Old’ Theories: Does the (National) Public Melt into the Air of Global Governance?.
• http://ejc.sagepub.com/content/24/4/391 (Erişim: 14 Kasım 2012).
• http://www.tdk.gov.tr (Erişim: 20 Mayıs 2013).