İlköğretim Öğrencilerinin Demokratik Ülke Algısı

Yıl 2012, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 29, 30.06.2012

Zafer Kuş , Turhan Çetin

Öz

Bu çalışma, Türkiye genelinde, ilköğretim öğrencilerinin demokratik ülke algısını ve demokrasi ile ülkenin hangi özelliğini bağdaştırdıklarını tespit etmeyi amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden biri olan olgubilim (fenomenoloji) deseni kullanılmıştır. Çalışma örneklemini, Türkiye genelindeki 26 ilden seçilen ilköğretim 6., 7. ve 8. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Elde edilen veriler betimleyici analizine tabii tutulmuş ve şu sonuçlara ulaşılmıştır: Öğrencilerin yarısı dünyada en demokratik ülke olarak Türkiye’yi görmektedirler. Bunun nedeni olarak Türkiye’de seçim olmasını, seçme seçilme hakkının olmasını ve herkesin eşit haklara sahip olmasını göstermişlerdir. Öğrencilerin önemli bir bölümü Avrupa ülkelerini, Amerika Birleşik Devletlerini, Japonya’yı ve Çin’i demokratik ülke olarak algılamaktadırlar. Bu ülkeleri demokratik ülke olarak algılayan öğrencilerin temel gerekçelerinin başında bu ülkeleri gelişmiş olarak görmeleri gelmektedir.

Anahtar Kelimeler

Demokrasi, Demokratik Ülke Algısı, İlköğretim öğrencilerinin

Primary School Students’ Perceptions about Democratic Country

Öz

In this research, middle school students’ perceptions about democratic country and how they linked democracy to any properties of the country were investigated. This study used phenomolagical design. The research sample consisted of middle school students from 26 cities of Turkey. The data obtained from the students were analyzed by using descriptive analysis method. The results showed that half of the students believe that Turkey is the most democratic country in the world. The reasons of this finding are that the students stated that there is election in Turkey, anybody can be selected to represent people in parliament, and people living in Turkey have equal rights. Most of the students do not perceive European countries, U.S.A., and Japanese as democratic country as Turkey. Also some of the students stated that these countries are democratic since they are developed countries.

Anahtar Kelimeler

Democracy, Perception of democratic country, Primary school students

Kaynakça

• Akbaşlı, S. (2000). İlköğretim II. Kademe vatandaşlık ve insan hakları eğitimi ders kitaplarının değerlendirilmesi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Aras, H. (2000). Vatandaşlık ve insan hakları eğitimi dersinde öğrencilere insan hakları ile ilgili tutumların kazandırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi. Ankara.
• Aron, R. (2011). Demokrasi ve Totalitarizm (çev. Vahdi Hatay). Kadim Yayınları, Ankara.
• Barnes, S.H., & Kaase, M. (1979). Political Action: Mass Participation in Five Western Democracies. Beverly Hills, CA: Sage.
• Biçer, B. (2007). Demokrasi eğitimi ve okul meclisleri projesi ile öğrencilerde demokrasi kültürü kazanımlarının ortaöğretim öğretmenlerince değerlendirilmesine yönelik bir analiz (Kütahya örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi. Kütahya.
• Büyükdemir, E. (2001). İlköğretim 7. sınıflarda okutulan vatandaşlık ve insan hakları dersinin etkililiğinin araştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi. Malatya.
• Ceylan, S. U. (2009). Ortaöğretim kurumlarında demokrasi eğitimi ve okul meclisleri uygulamalarına ilişkin öğrenci görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale
• Dalton, R.J. (1988). Citizen Politics in Western Democracies. Chatham, NJ: Chatham House.
• Delli Carpini, M.X., & Keeter, S. (1996). What Americans Know About Politics and Why It Matters. New Haven: Yale University Press.
• Doğan, F. (2008). Ankara ili ilköğretim okulları yönetici ve öğretmenlerinin demokrasi eğitimi ve okul meclisleri projesine ilişkin görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Doğanay, A. (2008). What does democracy mean to 14-year-old Turkish children? A comparison with results of the 1999 IEA Civic Education Study. Research Papers in Education, 25: 1, 51 – 71.
• Duman, T., Karakaya, N. ve Yavuz, N. (2011). İnsan Hakları ve Demorkasi (Vatandaşlık bilgisi). 2. Baskı Ankara: DataYayınları.
• Emir, S. ve Kaya, Z. (2004). Demokrasi eğitimi ve okul meclislerine yönelik öğretmen görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Sayı: 4 (8): 69–89.
• Evans, G., and P. Rose. (2006). Support for democracy in Malawi: Does schooling matter? World Development 35: 904–919.
• Harber, C., and J. Serf. (2006). Teacher education for a democratic society in England and South Africa. Teaching and Teacher Education 22:986–997.
• Husfeldt, V., and R. Nikolova. (2003).. Students’ concept of democracy. European Educational Research Journal 2, no. 3: 396–410.
• İpek, İ. (2011). İlköğretim 6. Ve 7. Sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarındaki vatandaşlık eğitiminin sosyal bilgiler öğretim programındaki hedeflere uygunluğu yönünden değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Balıkesir.
• Güngör, E. (2000) Ahlak Psikolojisi ve Sosyal Ahlak. İstanbul: Ötüken Yayıncılık.
• Kaldırım, E. (2003). İlköğretim 8.sınıf öğrencilerinin demokrasi algıları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kamens, D. H. (1988). Education and democracy: A comparative institutional analysis. Sociology of Education, 61, 114-127.
• Karahan, M. (2009). Tarih derslerinde demokrasi ile ilgili kavramların anlaşılma düzeyi. Karadeniz Teknik Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi.
• Karatekin K. Z. Kuş, Ö. F. Sönmez; İlköğretim Öğrencilerinin Demokrasi Algıları, E-Journal Of New World Sciences Academy 2010, Volume: 5, Number: 4
• Kaya, E. (2011). İlköğretim 7.sınıf öğrencilerinin bazı demokrasi kavramları hakkındaki Görüşleri ve yanılgıları (Aksaray örneği). Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi. Aksaray.
• Kepenekçi, Y. K. (1999). Türkiye’de genel ortaöğretim kurumlarında insan hakları eğitimi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi. Ankara.
• Kıncal, R. Y. ve Uygun, S. (2006). Demokrasi eğitimi ve okul meclisleri projesi uygulamalarının değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi. Sayı: 171 Yaz. 31–42
• Kışlalı, A. T. (2003). Siyasal sistemler-siyasal çatışma ve uzlaşma. 6. Baskı, Ankara, İmge Kitabevi.
• Rose, R., W. Mishler, and C. Haerpfer. 1998. Democracy and its alternatives: Understanding post-communist society. Baltimore: John Hopkins University Press.
• Torney-Purta, J., Lehmann, R., Oswald, H., & Schulz, W. (2001). Citizenship and education in twenty-eight countries. Amsterdam: International Association for the Evaluation of Education Achievement. [Available: http://www.wam.umd.edu/~iea].
• MEB. (2011). Milli Eğitim İstatistikleri, Örgün Eğitim 2010-2011 (1-10-2010 tarihinde http://sgb.meb.gov.tr/istatistik/meb_istatistikleri_orgun_egitim_2010_2011.pdf internet sitesinden alınmıştır.)
• Metin, T. (2006). Demokrasi eğitimi ve okul meclisleri projesine öğretmen ve okul yöneticilerinin katılım düzeyleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
• McCowan, T. (2006). Educating citizens for participatory democracy: A case study of local government education policy in Pelotas, Brazil.
• Neuberger, B. 2007. Education for democracy in Israel: Structural impediments and basic dilemmas. International Journal of Educational Development 27: 292–305.
• Otluca, M. (1996). Demokratik eğitim ilkelerinin 1968 ilkokul programına yansıması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi. Eskişehir.
• Özdemir, H. (2009). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerine demokrasi kültürü kazandırmada demokrasi eğitimi ve okul meclisleri projesinin katkısı (Kütahya ili örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
• Parker, W. C. (1995). Educating the democratic mind. New York: SUNY
• Sayın, P. (2010). Demokrasi eğitimi ve okul meclisleri projesi’nin bir ilköğretim okulunda demokratik siyasal kültür oluşturma bağlamında değerlendirilmesi: bir durum incelemesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Adana.
• Seven, S. (2001). İlköğretim sosyal bilgiler ders kitapları hakkında öğretmen ve öğrenci görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Celal Bayar Üniversitesi. Manisa.
• Sigel, R., and M. Hoskin. (1981). The political involvement of adolescents. New Brunswick, NJ: Rutgers University Press
• Sinatra, G., I. Beck, and M. McKeown. (1992). A longitudinal characterization of young students’ knowledge of their country’s government. American Educational Research Journal 29: 633–61.
• Türker, D. (1999). Vatandaşlık ve insan hakları eğitimi ders kitabının değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi.Ankara.
• Torney-Purta, J., Lehmann, R., Oswald, H., & Schulz, W. (2001). Citizenship and education in twenty-eight countries. Amsterdam:
• Touraine, A. (2004). Demokrasi nedir? (Çev. Olcay Kunal) 4. Baskı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• International Association for the Evaluation of Education Achievement. [Available: http://www.wam.umd.edu/~iea].
• Üste, R. B. (2007). İnsan hakları eğitimi ve ilköğretimdeki önemi. Ege Akademik Bakış / Ege Academic Review 7(1): 295–310
• Verba, S., Nie, N., & Kim, J. (1978). Participation and Political Equality: A Seven Nation Comparison. New York: Cambridge University Press.
• Yanıklar, Z. ve Elyıldırım, Ü. Y. (2004). Demokrasi Eğitimi ve demokrasi eğitiminde pratik uygulamalar. Çoluk Çocuk Dergisi, 44. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Westheimer, J., & Kahne, J. (2000). Education for action: Preparing youth for participatory democracy. The School Field, 11(1/2), 21–40
• Wolfinger, R.E.; Rosenstone, S.J. (1980). Who Votes? New Haven: Yale University Press.