Lise Öğrencilerinin Coğrafya Dersine Yönelik Kaygılarının İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 1, 10 - 24, 30.06.2019

Muhammed Mustafa Özdel

Öz

Kendi coğrafyasını
öğrenen bireylerde bir vatandaşlık bilinci gelişmektedir. Ayrıca birey yaşadığı
mekânı ne kadar iyi tanırsa ondan sağlayacağı fayda da bir o kadar fazla
olacaktır. İşte coğrafya eğitimi de bu konuda büyük bir önem arz etmektedir.
İlkokulun birinci sınıfında hayat bilgisi dersi ile karşımıza çıkan coğrafya
daha sonraları sosyal bilgiler ile fen ve teknoloji dersleri içerisinde 8.
sınıfa kadar olan eğitim serüveninde farklı coğrafya konularıyla karşımıza
çıkmaktadır. Lise düzeyine gelindiği zaman ise fiziki ve beşeri unsurlar olmak
üzere bireyin merak ve keşfetme duygusunu kabartan, dünyamızı, ülkemizi ve
yaşadığımız çevreyi anlamamızı sağlayan temel konulara yer verilmektedir.
Bireyin kimlik kazanmasında bu kadar önemli olan coğrafya derslerinde öğrencilerin
kaygı düzeylerinin ne olduğunu tespit etmek ve var olan bu kaygıların nasıl en
aza indirilmesi konusunda çalışmalar yapılmakta ve yapılmaya da devam
etmektedir.

Bu
çalışma lise düzeyinde coğrafya dersi alan öğrencilerin coğrafya dersine olan kaygı
düzeylerini tespit etmeyi amaçlamaktadır. Kesitsel tarama modeline uygun olarak
hazırlanan bu çalışmada kullanılan anket 2018-2019 eğitim-öğretim yılı
içerisinde Nevşehir ili Avanos ilçesinde bulunan bir lisede 9. 10. ve 11. sınıf
olmak üzere üç sınıfta uygulanmıştır. 185 lise öğrencisinin katıldığı bir
örneklem grup oluşturulmuş ancak hatalı ve amaç dışı cevapların verildiği
anketlerin çıkarılmasıyla 177 kişilik örneklem grup ile çalışma
gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Sosyal Bilgiler
Dersi Kaygı Ölçeği” bu çalışmada coğrafya dersi için yeniden düzenlenerek
kullanılmıştır. Elde edilen ölçeğin son haliyle Cronbach’s Alfa değeri 0,87
bulunmuştur. Sonrasında cinsiyet değişkenine bağlı olarak SPSS 20 paket
programında t-testi uygulanmış ve lise düzeyindeki öğrencilerin kaygı düzeyleri
tespit edilmiştir. Araştırmanın bütününe bakıldığı zaman kaygı düzeyinin erkek
ve kız öğrenciler arasında anlamlı bir farklılığın olmadığı görülmüştür. Ancak
kız öğrencilerin coğrafya sınavından düşük not alma kaygısı erkek öğrencilerden
daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca coğrafya dersi ünitelerinde
bulunan konuların sayısal ve sözel boyutlardan oluşması bununla birlikte ilgi
ve yeteneğe bağlı olarak kaygı düzeyinin arttırdığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Coğrafya Dersi, Kaygı, Kaygı Ölçeği, Lise öğrencileri

Observing High School Students' Concerns Towards Geography Education

Öz

Learning
geography raises awareness of citizenship. Besides, the more individuals learns
about there environment the more benefits it will gain from it. Thus, the
education of geography plays a key role in this aspect. Geography shows
itself up in the class of Knowledge of Life (Hayat Bilgisi) in the first
grade of primary schools, later appears in the classes of Social Studies (Sosyal
Bilgiler) and Science and Technology until the eighth grade.
Education of geography in high school
consist of subjects of both physical geography and human geography in order to
make sense of world, our country and environment. In addition, education of
geography, which is so significant to develop identity, is useful for
determining anxiety of students. So it is conducted research for handling
anxiety problems.

The aim of this study is to
determine the level of anxiety of geography students at high school level. The
questionnaire used in this study which was prepared in accordance with the
cross-sectional survey model was applied in three classes in 9^th, 10^th
and 11^th grades in a high school in Avanos district of Nevşehir in
the academic year 2018-2019. A sample group consisting of 185 high school
students participated in the study; however, the survey was conducted with a
sample group of 177 people after removing the questionnaires which is faulty
and non-objective. In this study, “Social Studies Lesson Anxiety Scale” was
used as a data collection tool after modified for this study. The Cronbach's
Alpha value for this modified scale was 87 in final. T-test was applied in SPSS
20 package program depending on gender variable and anxiety levels of high
school students were determined. When
the whole study was examined, it was found that there was no significant
difference between male and female students in terms of anxiety level.
However, it was found that
female students were more anxiety about taking higher grades and geography
lessons. Moreover, it was found that subjects in geography lesson units
consisted of numerical and verbal dimensions, but increased anxiety level due
to interest and ability. Moreover, it was found that subjects in geography
lesson increased anxiety level due to units' characteristics

 

Anahtar Kelimeler

Geography Lesson, Anxiety, Anxiety Scale, High School Students

Kaynakça

• Akengin, H. (2008). Coğrafya öğretmenlerinin yenilenen lise coğrafya öğretim programı hakkındaki görüşleri, Marmara Coğrafya Dergisi, 18, 1-20.Akınoğlu, O. (2006). Coğrafya eğitiminin etkililiği ve sorunları, Marmara Coğrafya Dergisi, 12, 77-96.Akınoğlu, O. (2006). Coğrafya eğitimi ve toplum, Marmara Coğrafya Dergisi, 13, 25-48.ÇEPNİ, O. (2015). Ortaokul öğrencilerinin sosyal bilgiler dersine yönelik kaygı ve tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi, Zeitschrift für die Welt der Türken/Journal of World of Turks, 7(2), 299-313.Eşel, E. (2003). Genelleşmiş anksiyete bozukluğunun nörobiyolojis,. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni,13(2), 8-87. İnel, Y. ve Akçakın, V. (2017, Mayıs). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının matematik kaygı düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi, VI. Uluslararası Sosyal Bilgiler Eğitimi Sempozyumu. Anadolu Üniversitesi.Kağıtçı, B. (2014). Fen dersine yönelik kaygı ölçeği geliştirilmesi ve ortaokul öğrencilerinin fen dersi kaygı ile tutum puanlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Sakarya Üniversitesi. Karasar, N. (1984). Bilimsel araştırma metodu, Ankara: Hacetepe Taş Kitapçılık.Kızılçaoğlu, A., & Taş, H. İ. (2007). İlköğretim ikinci kademede coğrafya eğitimi ve öğretimi: öğrenme alanları ve kazanım boyutu, Marmara Coğrafya Dergisi, 16, 93-108.Morgan, C. T. (1991). Psikolojiye giris. Baski (Cev. Arici, H., Aydin, O. and ark.), Ankara, Hacettepe Universitesi Psikoloji Bolumu Yayinlari.Saban, A. (2002). Çoklu zekâ teorisi ve eğitim, Ankara: Nobel Publishers. Taş, H. İ. (2008). Zihin Haritaları, Harita Okuma Becerisi ve Görselleştirme, R. Özey-A. Demirci (Ed.), Coğrafya Öğretiminde Yöntem ve Yaklaşımlar, Sayfa:133-169, Aktif Yayınevi, İstanbul.Türkçapar, H. (2004). Anksiyete bozukluğu ve depresyonun tanısal ilişkileri, Klinik Psikiyatri,Ek, 4, 12-16. Tomal, N. (2009). Coğrafya Derslerinde Edinilen Bilgilerin Günlük Hayatta Kullanılma Durumları, Kastamonu Eğitim Dergisi, 17,229-240.Yıldırım, Y. (2018). Ortaokul öğrencilerinin sosyal bilgiler dersine yönelik kaygıları: bir ölçekgeliştirme çalışması. Uşak Üniversitesi