Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı Kazanımlarının (4., 5., 6. ve 7. Sınıflar) Eğitim Felsefesi ve Eğitim Teorileri Açısından İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 1, 151 - 199, 30.06.2021

Ali Ekber Gülersoy , Gizem Özbay , Gönül Yıldırım , Büşra Çetinkaya

https://doi.org/10.47615/issej.944834

Cited By: 3

Öz

Bu araştırmanın amacı 2018 Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı 4.,5.,6. ve 7. Sınıf ders programlarında yer alan 131 kazanımı, eğitim felsefeleri ve eğitim teorileri açısından irdelemektir. Literatür incelendiğinde eğitim felsefeleri ve teorileri açısından kazanımları birebir ele alan Sosyal Bilgiler de dahil olmak üzere diğer branşlarda bu ve benzeri çalışmalara ratlanmadığı görülmüştür. Bu çalışma ile alanyazındaki boşluğun giderilmesi ön görülmektedir. Araştırmada nitel araştırma deseni temel alınarak doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada veri kaynağı olarak, 2018 yılı ilkokul 4. sınıf ve ortaokul 5, 6 ve 7. sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programları temel alınmıştır. Bu doğrultuda programlarda yer alan 131 kazanım; Pragmatizm, Varoluşçuluk, Natüralizm eğitim felsefeleri ve İlerlemecilik, Yeniden Kurmacılık, Esasicilik eğitim teorileriyle ilişkilendirilmiştir. Araştırma sonucunda 2018 programındaki kazanımların büyük çoğunluğunun Pragmatizm eğitim felsefesi ve İlerlemecilik eğitim kuramıyla ilişkili olduğu ortaya konmuştur. Bu çerçevede), kazanımlar diğer çağdaş eğitim felsefeleri (Varoluşçuluk, Natüralizm) ve çağdaş eğitim teorileri (Yeniden Kurmacılık) açısından yeniden yapılandırılabilir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal bilgiler eğitimi, eğitim felsefesi, eğitim teorileri, öğretim programı, kazanım

Investigation of Attainments of Curriculum of Social Studies Course (4th, 5th, 6th and 7th Grades) in terms of Educational Philosophy and Theories

Öz

The aim of this study was to examine the 131 learning outcomes of 4th, 5th, 6th and 7th grade which are placed in the Social Studies curriculum, on the basis of theories of education and philosophies of education. In the research, document analysis method was used based on qualitative research design. In the research, primary school 4th grade and middle school 5th, 6th and 7th grade Social Studies curriculum, accepted in 2018, was based on as data source. 131 learning attainments that are placed in the curriculum were associated with Pragmatism, Existensialism, Naturalism philosophy of education and Progressivism, Reconstructionism, Essentialism theories of education. As a result of the research, it was revealed that most of the learning attainments in the 2018 program were related to the Pragmatism education philosophy and Progressive education theory. In this framework, the attainments could restructured in terms of other contemporary educational philosophies (Existentialism, Naturalism) and contemporary educational theories (Reconstructionism).

Anahtar Kelimeler

Social studies education, Philosohy of education, theories of education, curriculum, attainment

Kaynakça

• Aktaş, MC. (2019). Nitel veri toplama teknikleri. Özmen, H. ve Karamustafaoğlu, O. (Eds.), Eğitimde araştırma yöntemleri. (114-135) içinde. Pegem Akademi. Ankara.
• Barr, R., Barth, J.L. and Shermis, S.S. (2013). Sosyal bilgilerin doğası. Pegem Akademi. Ankara.
• Bilgili, A.S. (2019). Sosyal bilgilerin temelleri. Pegem Akademi Yayıncılık. Ankara.
• Brameld T. (1970). A Cross-Cuttimg Approach of the curricilum: The Moving Wheel, Hass, G. (Ed), (1987), Curriculum planning: a new approach, Allyn and Bacon. 29-31. Boston.
• Brubacher, J. S. (1898). Modern philosophies of education. McGraw-Hill Book Company. New York.
• Butler, J. D. (1957). Four philosophies and their practice in education and religion. Harper & Brothers Publishers. New York.
• Cevizci, A. (1999). Paradigma felsefe sözlüğü. Paradigma Yayınları. İstanbul
• Cevizci, A. (2010). Eğitim sözlüğü. Say Yayınları. İstanbul.
• Cevizci, A. (2019). Eğitim felsefesi. Say Yayınevi. İstanbul.
• Counts, G. D. (1932). The school build a new social order. The John Day Company. New York.
• Cremin, L.A. (1964). The transformation of the school: Progressivism in American education, 1876-1957. Vintage Books. New York.
• Çalışkan, İ. (2013). Fen öğretmen adaylarının eğitim felsefesi yaklaşımları ile planlama süreçleri üzerine bir çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 68-83.
• Dewey, J. (1916). Democracy and education. The Macmillan Company. New York.
• Dewey, J. (1907). The school and society; being three lectures, supplemented by a statement of the University Elementary School. University of Chicago Press. New York.
• Doğanay, A. ve Sarı, M. (2002). İlköğretim öğretmenlerinin sahip oldukları eğitim felsefelerine ilişkin algılarının değerlendirilmesi. Yakın Doğu Üniversitesi XI. Eğitim Bilimleri Kongresi. 1-14.
• Duman, B. ve Ulubey, Ö. (2008). Öğretmen adaylarının benimsedikleri eğitim felsefelerinin öğretim teknolojilerini ve interneti kullanma düzeylerine etkisi ile ilgili görüşleri. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20,1-97.
• Ektem, I. (2018). Öğretmen adaylarının eğitim felsefesi inançları ve demokratik tutumları arasındaki ilişki. Kastamonu Eğitim Dergisi, 27 (6), 2391-2402.
• Ergün, M. (2015). Eğitim felsefesi. Pegem Akademi. Ankara.
• Güçlü, A., Uzun, E., Uzun, S., Yolsal, Ü.H. (2008). Felsefe sözlüğü. Bilim ve Sanat Yayınları. Ankara.
• Gutek, G. L. (2019). Eğitime felsefi ve ideolojik yaklaşımlar. Ütopya Yayınevi. Ankara.
• Hançerlioğlu, O. (1977). Felsefe ansiklopedisi. Remzi Kitabevi.
• Köksal, H. (2019). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı. Turan, R. ve Yıldırım, T. (Eds.), Sosyal bilgilerin temelleri. (39-66) içinde. Anı yayıncılık. Ankara.
• Kumral, O. (2014). Predicting democratic attitudes and educational philosophies of student teachers. International Jurnal of Social Science & Education, 4(2), pp: 359-368.
• MEB (2018). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 4, 5, 6 ve 7. Sınıflar). MEB. Ankara.
• Miles, M. B. & Huberman A.M. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook. Sage Publications. California.
• Munk, A.W. (1965). A synoptic philosophy of education; toward perspective, synthesis, and creativity. Abingdon Press. New York.
• Michaelis, J.U. (1992). Social studies for children: a guide to basic instruction. Allyn and Bacon. Boston.
• Oliva, P.F. (1988). Developing the curriulum. Scott, Foresman/Little, Brown College Division. Glenview.
• Özbaş, B. (2015). Sosyal bilgiler öğretmeni adaylarının felsefi bakış açılarının öğretmenlik eğitim sürecinde incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 19 (1), 117-138. Öztürk, C. (2014) Sosyal bilgiler: Kavram, içerik ve program. Öztürk, C. (Eds.), Sosyal bilgiler öğretimi. (2-30) içinde. Pegem Akademi. Ankara.
• Pratte, R. (1971). Contemporary theories of education. Intext Educational Publishers - College Division. Scranton.
• Sönmez, V. (2008). Program geliştirmede öğretmen elkitabı. Anı Yayıncılık. Ankara.
• Sönmez, V. (2020). Eğitim felsefesi. Anı Yayıncılık. Ankara.
• Turan, R. (2018). 2017 İlköğretim Sosyal Bilgiler Öğretim Programında 2018 yılında Gerçekleştirilen Güncelleme Üzerine Bir Değerlendirme. Uluslararası Akşemseddin İnsan, Toplum ve Spor Bilimleri Sempozyumu.
• Wesley, E. B. (1964). Teaching social studies in high schools. D. C. Heath and Company. Boston.