ESERİ GÜNÜMÜZE ULAŞAN İLK SİYER MÜELLİFİ İBN İSHÂK’IN GÜVENİLİRLİĞİ

Yıl 2009, Sayı: 13, 261 - 280, 01.12.2009

Mithat Eser

Öz

Hz. Peygamber’in hayatını ele alan kitaplardan en önemlisi hiç kuşkusuz İbn İshak’ın Sîreti’dir. Bunun sebebi onun elimizde mevcut ilk sîret kitabı olması ve pek çok sîret kitabının ondan nakillerde bulunmasıdır. Bu kitabın müellifi İbn İshak ise hakkında lehte ve aleyhte çok söz söylenen bir kişidir. Bu sebeple bu makalede İbn İshak’ın güvenilirliği söz konusu edilmiştir

Anahtar Kelimeler

İbn İshak, sîret

Reliability of Ibn Ishaq, the First Author whose Work has Come down to us

Öz

The most important sources of the Prophet Muhammad life is Ibn Ishaq’s Sira. The reason for this is that it is the first sira book we have in our time and many sira books have narrated from it. The author of the book, Ibn Ishq, is a disputed person. For this reson, Ibn Ishaq’s reliability has been examined in this article

Anahtar Kelimeler

Ibn Ishaq, Sira

Kaynakça

• Kaynaklar: Kaynaklar: Kaynaklar: » el-Bekrî, Ebû Ubeyd Abdullâh b. Abdilazîz el-Endelüsî, (487/1094), Mu‘cemü Me’stacem, (I
• IV), Thk: Mustafa es-Sekkâ, 3. baskı, Beyrut, 1403. » Brockelmann, “İbn İshâk” İslam Ansiklopedisi, MEB. 2. baskı, İstanbul, 1968, V/757-758. » el-Buhârî, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmail, (256/995), et-Târîhu’l-Kebîr, (I-VIII), 3. baskı, Beyrut, 1987. » ………..., Hayru’l-Kelâm fi’l-Kırâati Halfe’l-İmâm, Mısır, 1320. » ………..., ed-Duafâü’s-Sağîr, Thk: Mahmûd İbrahim, Haleb, 1396. » ed-Dârakutnî, Ebu’l-Hasen Ali b. Ömer, (385/995), Kitabü’d-Duafâ ve’l-Metrûkîn, Thk: Mu
• hammed es-Sebbâğ, Beyrut, 1980. » Ebu’l-Fidâ, İmâdüddîn İsmâîl, (732/1331), el-Muhtasaru fî Ahbâri’l-Beşer, (I-II), Beyrut,
• Dâru’l-Marife, trs. » Emin, Ahmed, Fecru’l-İslâm, 2. baskı, byy., Dâru’l-Kütüb, 1975. » Fayda, Mustafa, “İbn İshâk” Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1999, XX/93-96. » Hamidullah, Muhammed, “Mukaddime” Sîretu İbn İshâk, Konya, 1981. » el-Hatîb el-Bağdâdî, Ahmed b. Ali, (463/1070), Târîhu Bağdâd, (I-XIV), Beyrut, Dâru’l
• Kütübi’l-Arabî, trs. » Iclî, Ebu’l-Hasen Ahmed b. Abdillâh el-Kûfî, (261/874), Târîhu’s-Sikât, Thk: Abdü’l-Mu‘tî el
• Kalacî, Beyrut, 1984. » İbn Ebî Hâtim, Ebû Abdurrahmân er-Râzî, (327/938), Kitâbü’l-Cerh ve’t-Ta‘dîl, (I-IX), Beyrut, 1952. » İbn Hacer, Ebu’l-Fadl Şihâbüddîn Ahmed el-Askalânî, (852/1448), Tehzîbü’t-Tehzîb, (I-XII),
• Haydarabâd, 1326. » …………… el-Kavlü’l-Müsedded fi’z-Zebbi ani’l-Müsnedi li’l-İmam Ahmed, Haydarabâd, 1319. » ……………, Takrîbü’t-Tehzîb, (I-II), Thk: Abdülvehhâb Abdüllatîf, 2. baskı, Mısır, 1975. » İbn Hallikân, Muhammed b. Ebî Bekr, (681/1282), Vefeyâtü’l-A‘yân, (I-IV), Thk: İhsan Ab
• bas, Beyrut, Dâru’s-Sekâfe, trs. » İbn Hişâm, Abdülmelik, (218/813), es-Sîretü’n-Nebeviyye, (I-IV), Thk: Mustafa es-Sekkâ
• İbrahim el-Ebyârî, Beyrut, 1992. » İbnu’l-Imâd, Abdülhay el-Hanbelî, (1089/1678), Şezerâtü’z-Zeheb fî Ahbâri Men Zeheb, (I
• VIII), byy., Dâru’l-Fikr, 1979. » İbn Kesîr, Ebu’l-Fidâ İsmail, (774/1372), el-Bidâye ve’n-Nihâye, (I-XVI), Thk: Muhammed
• Gâzî-Abdurrahman Ladkî, Beyrut, 1996. » İbn Kuteybe, ed-Dîneverî, (276/889), el-Meârif, Thk: Muhammed es-Savî, 2. baskı, Beyrut, 1970. » İbn Maîn, Yahya, (233/847), et-Târîh, (I-IV), Thk: Ahmed Muhammed, Mekke, 1979. » İbnu’n-Nedîm, (438/1047), el-Fihrist, Nşr: Johannes Roediger-Agust Mueller, Beyrut,
• (1871’den ofset), Mektebetü Hayyât. » İbn Sa‘d, Muhammed, (230/844), et-Tabakâtü’l-Kübrâ, (I-VIII), Beyrut, Dâru Sâdır, trs. » İbnu’s-Salâh, Ebî Amr Osman eş-Şehrazûrî, (643/1245), Ulûmü’l-Hadîs, Thk: Nureddin Itır, Medine, 1966. » İbn Seyyidi’n-Nâs, (734/1333), Uyûnu’l-Eser fî Funûni’l-Megâzî ve’ş-Şemâili ve’s-Siyer, (I-II),
• Beyrut, Dâru’l-Mârife, trs. » İbn Şâhîn, Ebû Hafs Ömer el-Bağdâdî, (385/995), Târîhu Esmâi’s-Sikât, Thk: Abdülmu‘ti
• Emîn Kal‘acî, Beyrut, 1986. » İbn Teymiye, Takiyyüddîn Ahmed b. Abdilhalîm, (728/1327), el-Mukaddime fî Usûli’t-Tefsîr,
• Thk: Adnan Zerzûr, 2. baskı, Beyrut, 1972. » Kandemir, Yaşar, Mevzu Hadisler - Menşe’i, Tanıma Yolları, Tenkidi-, 5. baskı, Ankara, 1991. » Kehhâle, Ömer Rıza, Mucemü’l-Müellifîn, (I-XV), Beyrut, Daru İhyâü’t-Türâsi’l-Arabî, trs. » Keskioğlu, Osman, İmam-ı A‘zam, Ankara, 1960. » el-Kevserî, Muhammed Zâhid, (1371/1952), Hüsnü’t-Tekâdî fî Sîreti’l-İmam Ebî Yusuf el
• Kâdî, Mısır, Dâru’l-Envâr, trs. » el-Leknevî, Ebu’l-Hasenât Muhammed Abdülhayy el-Hindî, (1304/1886), er-Raf‘u ve’t
• Tekmîl fi’l-Cerhi ve’t-Ta‘dîl, Thk: Abdülfettâh Ebû Gudde, 3. baskı, Beyrut, 1987. » el-Mübârekfûrî, Ebu’l-Alâ Muhammed b. Abdirrahmân (1353/1934), Tuhfezü’l-Ahfezî, (I-X),
• Beyrut, Dâru’l-Kütübi’l-Ilmiyye, trs. » Rabson, James, “İbn İshâk’ın İsnad Kullanışı”, Trc: Talat Koçyiğit, Atatürk Üniversitesi İlahi
• yat Fakültesi Dergisi, Yıl: 1962. » es-San‘ânî, Muhammed b. İsmail, (1182/1768), İrşâdü’n-Nakkâd ilâ Teysîri’l-İctihâd,
• Mecmuatü’r-Resâîl içerisinde-, (I-IV), Nşr: Muhammed Emîn, Beyrut, 1970. » Süyûtî, Celâlüddîn Abdirrahmân b. Ebî Bekr, (911/1505), Tedrîbü’r-Râvî fî Şerhi Takrîbü’n
• Nevevî, Thk: Abdülvehhâb Abdüllatîf, Medine, 1959. » ……… el-Leâli’l-Mesnûa fi’l-Ehâdîsi’n-Nebevî, (I-II), Mısır, el-Mektebetü’t-Ticâriyyetü’l-Kübrâ, trs. » et-Taberî, Muhammed b. Cerîr, (310/922), Târîhu’l-Ümem ve’l-Mülûk, (I-VIII), Kahire, 1939. » el-Ukaylî, Ebû Ca‘fer Muhammed b. Amr, (323/934), Kitâbü’d-Duafâi’l-Kebîr, (I-IV), Thk:
• Abdülmu‘ti Emîn Kal‘acî, Beyrut, 1984. » Yakut el-Hamevî, Şihâbüddîn Yakut b. Abdillah, (626/1228), Mu‘cemü’l-Üdebâ, (I-XVIII),
• Thk: Dr. Margahouth-D. Lîtt, 2. baskı, Mısır, 1930. » ez-Zehebî, Ebû Abdillâh Şemsüddîn, (748/1347), Siyeru A‘lâmi’n-Nübelâ, (I-XXIII), 3. baskı,
• Thk: Şuayb Arnavûd-Ali Ebû Zeyd, Beyrut, 1985. » …………., Mîzânü’l-İ‘tidâl fî Nakdi’r-Ricâl, (I-VI), Thk: Ali Muhammed Becâvâ, byy., Dâru’l-Fikr Arabi, trs. » …………., Marifetü’r-Ruvât, Thk: Ebû Abdillah İbrahim, Beyrut, 1986. » Zeylaî, Cemâlüddîn Ebû Muhammed Abdillah, (762/1360), Nasbü’r-Râye li-Ehâdîsi’l
• Hidâye, (I-IV), 3. baskı, Beyrut, 1969. » ez-Ziriklî, Hayruddîn, (1396/1976), el-A‘lâm, 3. baskı, Beyrut, 1969.