ISPARTA HANİFE SULTAN MEZARLIĞINDA BİR ODADA TOPLU HALDE BULUNAN OSMANLI DÖNEMİ MEZAR TAŞLARI

Yıl 2014, Sayı: 24, 131 - 155, 01.12.2014

Mustafa Kurul

Öz

İslam Dini açısından ölüm, defin ve kabir hayatı önemli bir konudur. Müslümanlar, âhiret hayatına geçişin adeta ilk basamağı konumunda olan kabir ve mevtanın defin işlemine tarih boyunca kıymet vermişler ve cenazelerini İslam Dini’nin koymuş olduğu kurallar çerçevesinde gerçekleştirmişlerdir. Ölen kişinin mezarına, üzerinde; ölenin adı, ölüm tarihi vb. bilgiler ihtiva eden mezar taşı koymak tarihte eski dönemlerden beri kullanılagelen bir gelenek olmuştur. Çalışma kapsamında; Isparta’da Halıkent mahallesinde yer alan Hanife Sultan Mezarlığında bir odada toplu halde bulunan Osmanlı dönemine ait on altı adet mezar taşı incelenmiştir. Bu taşlardan en eskisi 1764 en yenisi ise 1862 tarihlidir

Anahtar Kelimeler

Isparta, Hanife Sultan Mezarlığı, Halıkent Mahallesi, Osmanlı Dönemi, Mezar Taşları

Ottoman Period Gravestones Collected in a Room At Isparta Hanife Sultan Cemetery

Öz

Death, burial and grave life are important matters of Islam. Muslims have valued grave, which is almost seen first step to hereafter, and burial procedures throughout history; and have buried decedents in accordance with Islamic rules. However, placing a gravestone to the head of the graves, which includes information such as name, dates of death, has been used as a tradition since ancient times. Within this study, sixteen gravestones from Ottoman Era collected in a room which is at Hanife Sultan Graveyard in Halıkent District, were examined and identified. The oldest of these gravestones is dated 1764, the newest one is dated 1862

Anahtar Kelimeler

Isparta, Hanifa Sultan Cemetery, Halıkent District, Ottoman Era, Gravestones

Kaynakça

• » Açıkgözoğlu, A. , “Eyüp Sultan’da Ketebeli Mezar Taşları”, Tarihi ve Sanatıyla I. Eyüp Sultan Sempozyumu Tebliğler, Eyüp Belediyesi Yayınları, İstanbul–1998, s. 202–205.
• » Aydoğdu, Günnur. , Amasya Mezartaşları, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Arkeo- loji Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara–1997.
• » Biçici, H. , “Safranbolu Yörük Köyü Mezarlığında Bulunan Süslemeli Mezar Taşları”, Kırgızis- tan-Türkiye Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:20, 2008, s. 297–324.
• » Bozkurt, N. , “Mezarlık”, Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, c. 29, İstanbul–2004, s. 519– 522.
• » Böcüzâde, Süleyman Sami. , Kuruluşundan Bugüne Kadar Isparta Tarihi, Serenler Yayın, Çeviren: Suat SEREN, İstanbul–1983.
• » Çal, H. , “İstanbul Eyüp’teki Erkek Mezar Taşlarında Başlıklar” Tarihi ve Sanatıyla III. Eyüp Sultan Sempozyumu Tebliğler, Eyüp Belediyesi yayınları, İstanbul–2000, s. 206–225.
• » Çetinaslan, M. , “İnegöl Kavaklaraltı Mezarlığındaki Muhacirlere Ait Mezartaşları”, İdil Sa- nat ve Dil Dergisi, S:6, 2013, s. 174–214.
• » Dağlıoğlu, H. , “İstanbul Mezarları II”, Yeni Türk Mecmuası, sayı:29, İstanbul–1935, s.1844
• » Devellioğlu Ferit. , Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Aydın Kitapevi, 23. Baskı, İstan- bul–2006.
• » Esed, Muhammed. , Kur'an Mesajı / Meal – Tefsir, İşaret Yayınları, İstanbul–2000
• » Kıyıcı, Mahmut. , Ispartalı ve Isparta’ya Hizmet Etmiş Büyük Adamlar, Göltaş Kültür yayınları No:1, Ankara–1995
• » Laqueur, Hans-Peter. , Hüve’l Baki İstanbul’da Osmanlı Mezarlıkları ve Mezar Taşları, Çevi- ren: Selahattin DİLİDÜZGÜN, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul–1997.
• » Musmal H. , Çetinaslan M. , “Konya ili Beyşehir İlçesi Fasıllar Köyü Mezar Taşları”, Turkish Studies, S:8/7, Ankara–2013, s. 323–354.
• » Sami, Şemseddin. , Kâmûs-ı Türkî, Alfa Basım Yayın Dağıtım, İstanbul–1998.
• » Önkal, Hakkı. , Tire Türbeleri, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara–1991. ———— Katalog No: 9 Ve 16
• Seyyid: Kelime olarak efendi, bey, ağa, ileri gelen gibi anlamlara gelen ifade terim olarak Hz. Mu
• hammed’in torunu Hz. Hüseyin’in soyundan gelen kimseler için kullanılmaktadır. (Devellioğlu., A. G. E. , S. 948)
• Şerif: Kelime olarak şerefli, soylu, temiz anlamlarına gelen ifade Hz. Muhammed’in torunu Ha
• san’ın soyundan gelenlere ve Mekke Emirlerine verilen bir unvandır. (Devellioğlu. , a. g. e. , S. 992)
• » Yakıt, İsmail. , Osmanlı Araştırmaları, Fakülte Kitabevi, Isparta–2002.
• » Yaman, B. , “Isparta Gülcü Mezarlığı Mezar Taşları” Erdem, Atatürk Kültür Merkezi Dergisi, Sayı 48, Ankara–2007, s. 169–201.
• » _____, “Isparta-Karaağaç Mezarlığındaki Osmanlı Dönemi Mezar Taşları”, Süleyman Demi- rel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı:18, Isparta–2007–1; s.71–90.
• » Yüksel, Murat. , Trabzon’da Türk-İslam Eserleri ve Kitabeler, 5 cilt, Trabzon Belediyesi Kül- tür Yayınları: 58, Trabzon–2000.
• » _____, Çukurova’da Türk İslam Eserleri ve Kitabeler, Adana Türk Ocağı Şubesi Yayınları, Se- ri No:1, Adana-ty.
• » _____, Trabzon Akyazı Kitabeleri, Akyazı Belediyesi Kültür Yayınları No:3; Tuğra Ofset, Ispar- ta–2004.