Geleneksel Sanatlarda Eğitim Modeli ve İcazet Geleneği

Yıl 2019, Sayı: 34, 477 - 487, 31.12.2019

Çiğdem Önkol Ertunç

https://doi.org/10.31591/istem.633307

Cited By: 2

Öz

Eğitim,
bireyin dünyaya karşı bakış açısını, içinde yaşadığı toplumun kültürünü,
inançlarını ve hayat şeklini belirler. Bireyin dünya ve kendi varlığı hakkında
farkındalık oluşturma faaliyeti olan eğitim, hayatı boyunca karşı karşıya
kalacağı kazanımlarını elde etmesini sağlar. Sanat eğitimi de günlük hayatla
birlikte kazanılan kabiliyet ve düşüncelerin bireye aktarılması açısından
önemli bir yoldur. Sanat bireylerin duygu ve düşüncelerini estetik yollarla dışavurumudur.
Her toplumun kültürü, inançları, yaşama biçimleri kendine özgüdür. Bu
araştırmada birey ve toplum açısından sanat eğitiminin geleneksel sanatlar
merkezinde nasıl gerçekleştiğini vurgulamak amaçlanmıştır. Geleneksel
sanatlarımızın eğitimi sürecinde izlenen kaideler, hoca-öğrenci ilişkisi
şeklinde devam eder. Eğitim-öğretim sürecinde hoca-öğrenci
münasebetleri, izlenen yol, metod ve teknikler, çalışmamızın temelini
oluşturmaktadır. Hoca-öğrenci arasındaki eğitim metodunun tarihi süreçte var
olan tüm sanat ve toplum teşkilatlarındaki durumu, bu düzenin sanat eğitimi
açısından önemini ve devamlılığını vurgular.Bu açıdan değerlendirildiğinde
geleneksel sanatlarımızda var olan eğitim modeli ve tarihi, uzun yıllar
devamlılığını sürdürmüş, kendine has usul ve yöntemleriyle standart bir eğitim
sisteminden farklı olarak gelişmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Eğitim, sanat eğitimi, meşk, icazet, medrese

Kaynakça

• Akpınar, Cemil. “İcazet”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 21:393-400, İstanbul:Türkiye Diyanet Vakfı, 2000.Akyüz, Yahya. Türk Eğitim Tarihi, M.Ö.1000-M.S.2007, Ankara: Pegem Yayıncılık, 2007.Atay, Hüseyin.“Fatih-Süleymaniye Medreseleri Ders Programları ve İcazet-nâmeler”, Vakıflar Dergisi, 13(1981):172-234.Balamir, Bünyamin. Sanat Eğitiminde Özgürlük ve Özgünlük, Ankara, Kültür,1999.Büyükkaragöz, Savaş- Livatyalı, Hüsnü. “İslamiyet’ten Önce Türk Eğitim Ve Öğretim Sistemi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3, (1994):135-144.Derman, Mustafa Uğur.“Türk Yazı San’atında İcâzetnâmeler ve Taklid Yazılar”, VII. Türk Tarih Kongresi, Kongreye Sunulan Bildiriler, (1972),717-739.Ekinci, Muhammed İkbal. “Tillo Mücahidiyye Medresesi’nde İcazet ve İcazetname”, Siirt Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 4/2, (2017), 243-262.Erbay, Mutlu “Sanat Eğitiminin Önemi”, Anadolu Sanat Dergisi Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Süreli Sanat ve Kültür Dergisi, 7, (1997):50-56. Idriz, Mesut. “İslâm Eğitim Yaşamında İcazet Geleneği”, Değerler Eğitimi Dergisi çev: İbrahim Kapaklıkaya, I/3,(Ocak, 2003),169-188.Kara, Mustafa. Din, Hayat, Sanat Açısından Tekkeler ve Zaviyeler, İstanbul:Dergah Yayıncılık, 1990. Kazıcı, Ziya. “Ahilik”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 1: 540-542, İstanbul, Türkiye Diyanet Vakfı, 1988. Kuran, Aptullah. Anadolu Medreseleri, Ankara, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Yayınları, 1969. Serin, Muhittin. “Meşk”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 29: 372-374. İstanbul, Türkiye Diyanet Vakfı, 2004. Serin, Muhittin. Hat Sanatı ve Meşhur Hattatlar, İstanbul, Kubbeatlı Yayınları, 1999.Tarım, Cevat Hakkı. Tarihte Kırşehri-Gülşehri ve Babailer-Ahiler-Bektaşiler, İstanbul,Yeniçağ Matbaası, 1948.Turan, Kemal. Mesleki Teknik Eğitimin Gelişmesi ve Rüştü Uzel, İstanbul, MEB Yayınları,1992.Turan, Osman.“Celalettin Karatay, Vakıfları ve Vakfiyeleri”, Belleten, 12/45 (1948), 71-82.Turani, Adnan. Batı Anlayışına Dönük Türk Resim Sanatı: İstanbul, Türkiye İş Bankası Yayınları,1977.Yaman, Bahattin. Osmanlı Saray Sanatkarları 18. Yüzyılda Ehl-i Hıref, İstanbul, Tarih Vakfı Yurüt Yayınları, 2008. Yılmaz, Hasan Kamil. Ana Hatlarıyla Tasavvuf ve Tarikatlar, İstanbul, Ensar Neşriyat, 2000.