ALGILANAN ÖRGÜTSEL DESTEK VE ÖRGÜTSEL DAVRANIŞ LİTERATÜRÜNDEKİ YERİ

Yıl 2021, Cilt: 20 Sayı: 40, 728 - 745, 25.06.2021

Emine Genç

https://doi.org/10.46928/iticusbe.766686

Öz

Algılanan örgütsel destek (AÖD) kavramı örgütsel davranış literatüründe birçok kavramla ilişkilendirilen önemli bir yere sahip olmasına rağmen ilgili literatürde yayınlanan çalışmaların detaylı bir içerik analizi yapılmamıştır. Bu araştırmanın amacı, AÖD konusunda gerçekleştirilen çalışmaların literatür taraması yapılarak incelenmesidir. Bu doğrultuda ScienceDirect veri tabanında 60 yabancı çalışma, TR Dizin veri tabanında 45 yerli çalışma olmak üzere toplam 105 çalışma incelenmiştir. Çalışmalar içerik analizi yöntemi ile değerlendirilmiştir. Çalışmalar yazar/lar, dergi, yayın yılı, değişken türü, ilişkili olduğu değişkenler, verilerin toplandığı sektör ve ülke bazında incelenmiştir. Elde edilen veriler, yüzde ve frekansa dayalı olarak tablo ve grafik yardımıyla sunulmuş ve yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda araştırma verilerinin toplandığı sektörlerin başında turizmin geldiği bulgulanmıştır. Ayrıca AÖD’nin çalışmalarda genellikle bağımsız değişken olarak ele alındığı ve en fazla örgütsel bağlılık, işten ayrılma niyeti ile iş doyumu üzerine etkilerinin incelendiği tespit edilmiştir. Araştırmanın literatüre katkısı, AÖD kavramının örgütsel davranış literatüründeki yerinin genel bir resminin görülmesini sağlaması, AÖD konusunda araştırmacılara yön göstermesidir.
Amaç: Bu araştırmanın amacı, AÖD konusunda gerçekleştirilen çalışmaların literatür taraması yapılarak incelenmesidir.
Yöntem: Çalışmada, AÖD ile ilgili ScienceDirect ve TR Dizin veri tabanlarında yer alan araştırma makaleleri taranmıştır. Bu doğrultuda tam sayım gerçekleştirilerek Haziran 2020 tarihinde ScienceDirect veri tabanında yer alan toplam 60 yabancı çalışma, Tr Dizin veri tabanında 45 yerli çalışma incelenmiştir. Çalışmalar içerik analizi yöntemi ile değerlendirilmiştir. İçerik analizi kapsamında çalışmalar yazar/lar, dergi, yayın yılı, değişken türü, değişkenler, verilerin toplandığı sektör ve ülke bazında incelenmiştir. Elde edilen veriler, yüzde ve frekansa dayalı olarak tablo ve grafik yardımıyla sunulmuş ve yorumlanmıştır.
Bulgular: Araştırmada incelenen çalışmalarda araştırma verilerinin toplandığı sektörlerin başında turizmin geldiği bulgulanmıştır. Araştırmada elde edilen diğer bir bulguya göre AÖD hem yerli literatürde hem de yabancı literatürde genellikle bağımsız değişken olarak incelenmiştir. İncelenen 105 çalışmanın 15’inde iş doyumunun, 13’ünde örgütsel bağlılığın, 12’sinde işten ayrılma niyetinin ve 7’sinda işle bütünleşmenin AÖD ile ilişkisi araştırılmıştır. Araştırmalar genel olarak değerlendirildiğinde AÖD’nin örgütsel bağlılığı, iş duyomunu, işle bütünleşme düzeyini, performansı, işle bütünleşme düzeyini, örgütsel vatandaşlık davranışını arttırdığı ve işten ayrılma niyetini, sinizm ve stres düzeyini azalttığı bulgulanmıştır.
Özgünlük: AÖD örgütsel davranış literatüründe birçok kavramla ilişkilendirilen önemli bir yere sahip olmasına rağmen ilgili literatürde yayınlanan çalışmaların detaylı bir içerik analizi yapılmamıştır. Bu açıdan çalışmanın özgün olduğu ve literatüre katkı sağlayacağı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Algılanan Örgütsel Destek, Örgütsel Davranış, Literatür Taraması

Perceived Organizational Support and Its Place in Organizational Behavior

Öz

Although the concept of perceived organizational support (POS) has an important place associated with many concepts in the organizational behavior literature, a detailed content analysis of the studies published in the relevant literature has not been performed. The aim of this research is to analyze the articles carried out on POS regarding the literature review. Accordingly, a total of 105 studies, 60 foreign studies in the ScienceDirect database and 45 local studies in the TR-Index database were examined. The articles were evaluated by content analysis method. The studies were analyzed on the basis of author/s, journal, year of publication, type of variable, variables to which it relates, sector and country were the data are collected. The obtained data are presented and interpreted based on percentage and frequency with the help of tables and graphics. As a result of the research, it was found that tourism comes first among the sectors where research data are collected. Also, it was determined that the effect of POS as the most independent variable and organazitaional commitment, turnover intention and job satisfaction variables was examined. The greatest contribution of the research to the literature is that it provides a general picture of the place of the concept of POS in the organizational behavior literature and guides the researchers about POS.
Purpose: The aim of this research is to analyze the articles carried out on POS regarding the literature review.
Method: In the study, research articles about POS in ScienceDirect and TR Index databases were scanned. In this direction, a full count was carried out and a total of 60 foreign studies in the ScienceDirect database in June 2020 and 45 domestic studies in the Tr Index database were examined. Studies were evaluated with content analysis method. Within the scope of content analysis, studies were examined on the basis of author / s, journal, publication year, variable type, variables, sector and country from which the data were collected. The data obtained were presented and interpreted with the help of tables and graphics based on percentage and frequency.
Findings: In the studies examined in the research, it was found that tourism is one of the sectors where research data are collected. According to another finding obtained in the study, POS has been generally examined as an independent variable in both domestic and foreign literature. The relationship between job satisfaction in 15 of the 105 studies examined, organizational commitment in 13, intention to quit in 12, and job integration in 7 were investigated. When the researches are evaluated in general, it has been found that POS increases organizational commitment, job sense, job integration level, performance, job integration level, organizational citizenship behavior and decreases the intention to leave the job, cynicism and stress level.
Originality: Although POS has an important place in the organizational behavior literature associated with many concepts, a detailed content analysis of the studies published in the relevant literature has not been made. In this respect, it can be said that the study is original and will contribute to the literature.

Anahtar Kelimeler

Perceived Organizational Support, Organizational Behavior, Literature Review

Kaynakça

• Akkoç, İ., Çalışkan, A. ve Turunç, Ö. (2012). Örgütlerde gelişim kültürü ve algılanan örgütsel desteğin iş tatmini ve iş performansına etkisi: güvenin aracılık rolü. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(1), 105-135.
• Armeli, S., Eisenberger, R., Fasolo, P. ve Lynch, P. (1998). Perceived organizational support and police performance: the moderatng influence of socioemotional needs. Journal of applied psycholgy, 83(2), 288-297.
• Arogundade, T. O., Arogundade, B. A. ve Adebajo, O. (2015). The influence of perceieved organizational support on job stres among selected public and private sector employees in Lagos state. Advances in Research, 3(6), 541-547.
• Aslan, H. (2020). Algılanan örgütsel desteğin iş tatmini üzerindeki etkisinde psikolojik sermayenin aracılık rolü. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9(2), 1452-1469.
• Bauer, T. N. ve Green, S. G. (1996). Develeopment of leader-member exchange: a longitudinal test. Academy of Management Journal, 39(6), 1538-1567.
• Blau, P. M. (1964). Exchange and power in social life. New York: Wiley.
• Caesens, G. ve Stinglhamber, F. (2014). The relationship between perceived organizational support and work engagement: the role of self-efficacy and its outcomes. European Review of Applied Psychology, 64(5), 259-267.
• Chen, Z. X., Aryee, S. ve Lee, C. (2005). Test of mediation model of perceived organizational support. Journal of Vocational Behavior, 66(3), 457-470.
• Cheng, J. C. ve Yi, O. (2018). Hotel employee job crafting, burnout, and satisfaction: the moderating role of perceived organizational support. International Journal of Hospitality Management, 72, 78-85.
• Chiang, C. F. ve Hsieh, T. S. (2012). The impacts of perceived organizational support and psychological empowerment on job performance: the mediating effects of organizational citizenship behavior. International Journal of Hospitality Management, 31(1), 180-190.
• Dinç, E. Ve Birincioğlu, N. (2020). Araştırma görevlilerinin örgütsel destek algıları ve örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkide lider-üye etkileşiminin aracılık etkisi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 15(1), 309-330.
• Drath, W. H. ve Charles, J. (1994). Making cammon sense: leadership as meaning-making on a community of practise. Greensboro: Center for Creative Leadership.
• Eisenberger, R., Armeli, S., Rexwinkel, B., Lynch, P. D. ve Rhoades, L. (2001). Peciprocation of perceived organizational support. Journal of Applied Psychology, 83(1), 42-51.
• Eisenberger, R., Hungtington, R., Hutchison, S. ve Sowa, D. (1986). Perceived organizational support. Journal of Applied Psychology, 71(3), 500-507.
• Engin, E., Ünsar, A. S. ve Oğuzhan, A. (2020). İşgörenlerin örgütsel destek algılamalarının iş tatmini ve örgütsel bağlılık üzerine etkisi: bir alan araştırması. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 15-36.
• Gaudet, M. C. ve Tremblay, M. (2017). Initiating structure leadership and employee behaviors: the role of perceived organizational support, affective commitment and leader-member exchange. European Management Journal, 35(5), 663-675.
• Genç, E. (2018). Kamu çalışanlarında algılanan örgütsel desteğin iş performansına etkisinde örgütsel sinizmin aracılık rolü. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(2), 169-183.
• Gouldner, A. W. (1960). The norm of reciprocity: a preliminary statement. American Sociological Review, 25(2), 161-178.
• Howes, J. C., Cropanzano, R., Grandey, A. A. ve Mohler, C. J. (2000). Who is supporting whom?: quality team effectiveness and perceived organizational support. Journal of Quality Management, 5(2), 207-223.
• Kerse, G. ve Karabey, C. N. (2019). Örgütsel sinizm ve özdeşleşme bağlamında algılanan örgütsel desteğin işe bağlanma ve politik davranış algısına etkisi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(1), 83-108.
• Kraimer, M. L. Ve Wayne, S. J. (2004). An examination of perceived organizational support as a multidimensional consturuct in the context of an expatriate assignment. Journal of Management, 30(2), 209-237.
• Kwak, C., Chung, B. Y., Xu, Y. ve Eun-Jung, C. (2010). Relationship of job satisfaction with perceived organizational support and quality of care among South Korean nurses: a questionnaire survey. International Journal of Nursing Studies, 47(10), 1292-1298.
• Lambe, C. J., Wittmann, C. M. ve Speakman, R. E. (2001). Social exchange theory and research on business to business relational exchange. Journal of Business to Business Marketing, 8(3), 1-36.
• Li, J. J., Bonn, M. A. ve Ye, B. H. (2019). Hotel employee’s artificial intelligence and robotics awareness and its impact on turnover intention: the moderating roles of perceived organizational support and competitive psychological climate. Tourism Management, 73, 172-181.
• Liu, Y., Ye, L. ve Guo, M. (2019). The influence of occupational calling on safety performance among train drivers: the role of work engagement and perceived organizational support. Safety Science, 120, 374-382.
• Makanjee, C. R., Hartzer, Y. F. ve Uys, I. L. (2006). The effect of perceived organizational support on organizational commitment of diagnostic imaging radiographers. Radiography, 12(2), 118-126.
• Özdevecioğlu, M. (2013). Algılanan örgütsel destek ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkilerin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), 113-130.
• Panaccio, A. Ve Vandenberghe, C. (2009). Perceived organizational support, organizational commitment and psychological well-being: a longitudinal study. Journal of Vocational Behavior, 75(2), 224-236.
• Peterson, A. (2015). Organizational support and job satisfaction of frontline clinical managers: the mediating role of work engagement. The University of Western Ontario Postdoctoral, London.
• Rhoades, L. ve Eisenberger, R. (2002). Perceived organizational support: a review of the literature. Journal of Applied Psychology, 87(4), 698-714.
• Serinikli, N. (2019). Çalışanların örgütsel destek algılarının iş tatminlerine etkisinde iş stresinin aracılık rolü. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 10(3), 585-597.
• Shelton, M. (2013). Impact of percieved organizational support on cyber security practitioners’ turnover intentions. Doctoral Thesis, Minneapolis: Walden University, Applied Management and Decision Sciences Faculty.
• Stone, P. J., Dunphy, D. C. ve Smith, M. S. (1966). The general inquirer: a computer approach to content analysis. M.I.T. Press.
• Turunç, Ö. Ve Çelik, M. (2010). Çalışanların algıladıkları örgütsel destek ve iş stresinin örgütsel özdeşleşme ve iş performansına etkisi. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(2), 183-206.
• Wayne, S. J., Shore, L. M., Liden, R. C. (1997). Perceived organizational support and leader-member exchange: a social exchange perspective. Academy of Management Journal, 40, 82-112.
• Wen, J., Huang, S. S. ve Hou, P. (2019). Emotional intelligence, emotional labor, perceived organizational support, and job satisfaction: a moderated mediation model. International Journal of Hospitality Management, 81, 120-130.