The Educational Dimension of the Scenario Parts of the "Çek Bir Film" Documentary

Yıl 2022, , 593 - 608, 31.03.2022

Veysal Battal , Ergin Sarı , Ozan Otan

https://doi.org/10.15869/itobiad.1055094

Öz

Cinema, which can cover almost every aspect of our life, also offers various opportunities for our educational processes. Movies are like the stories we live or the dreams we have. The film, like a dream, includes the viewer in the film. Watching the movie means living the movie. The story in the movie or in the dream affects, touches, excites, frightens people or gives hope to the person who sees it. Especially documentary films are more functional in this sense. With the possibilities of cinema, Çek Bir Film, which functions as a learning and teaching material for cinema, can be considered among the documentary genres. Çek Bir Film documentary is proof of the aphorism / proposition “Anyone Who Dreams Can Make a Film” as it is said at the opening of each episode. Each episode, shaped by the opinions and experiences of the distinguished masters of cinema, invites and encourages the audience to have similar dreams by watching the process. Çek Bir Film tells that a good film can only be possible by writing a good screenplay by showing the language of cinema. In this respect, besides being a teaching material, it also serves as a document for the history of cinema. Tutorials; It uses documentary films to dominate the audience, to support poorly prepared and inadequate content and to solve problems. In educational institutions today; tools such as computers, DVD players, projectors are used. In this sense, the contribution of the scenario part of the educational documentary film "Cek Bir Film", prepared for the TRT Okul channel, to education is evaluated.

Anahtar Kelimeler

Documentary Film, Screenplay, Çek Bir Film (Make one Film), Education, Educational Material

“Çek Bir Film” Belgeselinin Senaryo Bölümlerinin Eğitsel Boyutu

Öz

Yaşadığımız hayatın hemen her alanını kapsayabilen sinema, eğitim süreçlerimiz için de çeşitli olanaklar sunar. Filmler, yaşadığımız hikâyelere ya da gördüğümüz rüyalara benzer. Film, bir rüya misali, göreni filme dahil eder. Filmi seyretmek, filmi yaşamak demektir. Filmdeki ya da rüyadaki hikâye göreni etkiler, duygulandırır, heyecanlandırır, korkutur ya da umutlandırır. Bütün bu duygular o anda gerçekten yaşanır. Sinema seyredilen bir tiyatro oyunu ya da görülen bir rüya gibi, hayatî ve insanî gerçekleri sadece ‘anlatarak’ değil bizzat ‘temsil ederek’, ‘yaşatarak’, ‘göstererek’ anlattığı için öğrenme ve öğretmede, eğitmede en etkili yolların başında gelir. Özellikle belgesel filimler bu anlamda daha da işlevseldir. Görsel iletişimin giderek yaygınlık kazandığı günümüzde sinemanın öğretim materyali olarak işlevselliğini Çek Bir Film belgeseli örneğinden hareketle somutlaştırmak mümkündür. Sinemanın imkânlarıyla sinemayı öğrenme ve öğretme materyali işlevi gören Çek Bir Film, belgesel türleri arasında değerlendirilebilir. Çek Bir Film belgeseli, her bölümünün açılışında söylendiği gibi “Rüya Gören Herkes Film Çekebilir” aforizmasının/önermesinin kanıtı niteliğindedir. Sinemanın seçkin ustalarının görüş ve deneyimleri eşliğinde biçimlenen her bölüm, seyircisini de süreci izleyerek benzer rüyaları görmeye davet eder ve cesaretlendirir. Çek Bir Film, iyi bir filmin ancak iyi senaryo yazmakla mümkün olabileceğini sinemanın diliyle göstererek anlatır. Bu bakımdan öğretim materyali olmasının yanı sıra sinema tarihi için de belge niteliği taşır. Öğreticiler; belgesel filmleri, hitap ettiği kitleye hakim olmada, kötü hazırlanmış ve yetersiz kalan içerikleri destelemek ve sorunları çözmek için kullanmaktadır. Bugün eğitim kurumlarında; bilgisayar, DVD player, projeksiyon gibi araçlar kullanılmaktadır. Bu anlamda, TRT Okul kanalı için hazırlanmış olan “Çek Bir Film” adlı eğitim amaçlı seri belgesel filmin senaryo bölümünün, eğitime katkısı değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Belgesel Film, Senaryo, Çek Bir Film, Eğitim, Eğitim Materyali

Kaynakça

• Adalı, B. (1986). Belgesel Sinema, İstanbul: Hil Yayınları.
• Battal, S.(Yönetmen). (2012). “Çek Bir Film” Belgeseli. Türkiye, TRT Okul Kanalı.
• Chansel, D. (2003). Beyaz Perdedeki Avrupa Tarih Öğretimi ve Sinema. İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
• Çankaya, Ö. (1997). TRT’nin Belgesel Yayıncılık Politikaları ve Belgesel Yapımcıların Konuya İlişkin Değerlendirmeleri. Belgesel Sinemacılar Birliği 1. Ulusal Konferansı Bildirileri. s: 66-86
• Kahraman, M. (2021). Ben de Öğretmendim. İstanbul: Çıra Yayınları.
• Kalafatoğlu, Ş. T. (2019). Belgesel Drama Filmlerin Eğitsel Amaçlarla Kullanımı. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 9(2), 391-403.
• Mutlu, E. (2008). Televizyonu Anlamak. İstanbul: Ayraç Yayınları.
• Öngören (Gündeş), S. (1991). Belgesel Filmin Yapısal Gelişimi ve Türkiye’ye Yansıması. İstanbul: Der Yayınları.
• Özön, N. (2008). Sinema Sanatına Giriş. İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Pembecioğlu, N. (2005). Belgesel Film Üstüne Yazılar. Ankara: Babil Yayıncılık.
• Rotha, P. (1968). Belge Filmciliğinin Bazı İlkeleri. Soley, A. (Çev.). Türk Dili Sinema Özel Sayısı, Cilt XVII, Sayı 196.
• Rotha, P. (1995). Belgesel Sinema. Şener, İ. (Çev). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Tağ, Ş. (2003). Belgesel Sinema ve Türleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Ulutak, N. (1998). Belgesel Sinemanın Temel Özellikleri ve Tarih Felsefesi Açısından Belgesel Sinemada Gerçeklik. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Üstündağ, N. (2012). Bir Ders Materyali Olarak Belgesel Sinemanın Eğitim İşlevinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.