Musiki Mecmuası Özelinde Cumhuriyet Dönemi Müzik Sosyolojisi (1-10. Sayılar)

Yıl 2016, Cilt: 5 Sayı: 8, 3268 - 3287, 25.12.2016

Tuncay Yıldırım

https://doi.org/10.15869/itobiad.279775

Öz

Özet

Musiki
Mecmuası Cumhuriyet döneminin en uzun soluklu
yayınlanmış süreli müzik yayınlarının başında gelir. 1948 yılından başlayarak Türk
müziğinin modernizasyon sürecinde yaşanan her türlü hadiseye yakından tanıklık
etmiş olan dergi, gerek makaleleri gerekse diğer yönleri ile Cumhuriyet
döneminin müzik sosyolojisi karakteri hakkında açıklayıcı durum tespitleri
yapmamıza imkân sağlayan verileri içerisinde barındırır. Çünkü müzik hakkında
yazılmış olan gazete ve dergiler bir dönemin müzik sosyolojisi hareketlerini
güncel verileri ile kaydeden yazılı kaynakların başında gelir. Bundan ötürü
araştırmanın örneklemi olarak Musiki Mecmuası
seçilmiş ve derginin 1-10. sayılarından hareketle Cumhuriyet döneminin müzik
sosyolojisi karakteri betimlenmeye çalışılmıştır. Müzik sosyolojisi hakkında
kısa bilgilerin verildiği giriş kısmından hemen sonra başta makaleler olmak
üzere dergilerde yer alan her türlü ayrıntı, tarafımızca verilen başlıklar
altında analitik olarak müzik sosyolojisi perspektifiyle değerlendirilmektedir.
Çalışmanın son bölümünde ise, metin analizi yöntemi ve tarama yöntemi
kullanılarak elde edinilen verilerin kategorisel olarak Cumhuriyet dönemi müzik
sosyolojisi sahasındaki yeri tartışılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Müzik, Türk müziği, Müzik sosyolojisi, Cumhuriyet dönemi

Music Sociology Of Republic Period Specifically Musiki Mecmuası (1-10th Numbers)

Öz

Musiki
Mecmuası is comes at the beginning periodical
music broadcasts longest published of the Republic period. Beginning in 1948,
the magazine which closely witnessed events of all kinds living in the
modernization process of Turkish music, both the articles and the other aspects
are included in data posibility make determinations status explanatory about
charecter of music sociology of the Republic period. Because the newspapers and
magazines written about music are comes at the begining of written sources recording
with the current data music sociology movements of a period. Therefore, Musiki Mecmuası selected as sample of
the research and worked depicted character the music sociology of Republic
period act on numbers magazine 1-10th. About music sociology short information
given ımmediately after from entry is evaluated with music sociology
perspective analytically under titles given by us detail all kinds of magazines,
firstly to be articles. In the last chapter of the study is discussed place
field music sociology of Republic period categorically data obtained use
scanning method and text analysis method.

Anahtar Kelimeler

Music, Turkish Music, Music Sociology, Repulic Period, Musiki Mecmuası

Kaynakça

• Adorno, T. & M. Horkeımer, (2011). Sosyolojik Açılımlar, (M. Sezai Durgun, Adnan Gümüş, Çev.) Ankara: BilgeSu Yayıncılık.
• Adorno, Theodor W, (2014). Kültür Endüstrisi Kültür Yönetimi, (çev. Nihat Ülner, Mustafa Tüzel, Elçin Gen, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
• Arel, H. S. (Ağustos 1948). “Kemençe Beşlemesi Hakkında Hatıralar ve Düşünceler” Musiki Mecmuası, 6, 3-8.
• Arel, H. S. (Kasım 1948). “Türk Bestekarlarının Tercemehalleri” Musiki Mecmuası, 9, 19-21.
• Arel, H. S. (Haziran 1948). “Bazı Türk Sazları Hakkında Tetkikler” Musiki Mecmuası, 4, 9, 24.
• Arel, H. S. (Haziran 1948). “Yine Türk Musikisinin Tarihine Dair” Musiki Mecmuası, 4, 3-4.
• Arel, H. S. (Eylül 1948). “Spirtizme Vasıtasile” Musiki Mecmuası, 7, 9.
• Arel, H. S. (Haziran 1948). “Spirtizme Vasıtasile-3300 sene Evvelki Mısır Musikisi” Musiki Mecmuası, 4, 6.
• Arel, H. S. (Ekim 1948). “Musiki Terimleri” Musiki Mecmuası, 8, 3-6.
• Arel, H. S. (Aralık 1948). “Musiki Terimleri” Musiki Mecmuası, 10, 3-5.
• Ayas, G. (2016). Müzik Sosyolojisi: Sorunlar-Yaklaşımlar-Tartışmalar, İstanbul: Doğu Kitapevi.
• Ayas, G. (2014). Musiki İnkılâbı’nın Sosyolojisi: Klasik Türk Müziğinde Süreklilik ve Değişim, İstanbul: Doğu Kitapevi.
• Baltacıoğlu, İ. H. (1951). “Musikide Batıya Doğru” Yeni Adam, 697, 2.
• Behar, C. (2005). Musikiden Müziğe, Osmanlı/Türk Müziği: Gelenek ve Modernlik, İstanbul: YKY.
• Cassado, G. (Mart 1948). “Garplı Gözüile Türk Musikisi” Musiki Mecmuası, 1, 23.
• DeNora, T. (2003). After Adorno Rethinking Music Sociology, Cambrıdge UK. Unıversity Press.
• Dowd, T. (2007). “The Sociology of Music”, In 21st Century Sociology: A Reference Handbook, 2, pp. 249-260, 440 and 505-512.
• Eğribel, E. (Ed.). (2012). “Türk Müziğinde Devrim ve Bozulma: Geleneksel Osmanlı-Türk Müziği ve Kimliğinin Dışlanması Üzerine”, Türkiye’de Modernleşme: Batılılaşma Yerine Küreselleşmenin İkamesi, Sosyoloji Yıllığı 22, İstanbul: Doğu Kitapevi.
• Emre, S. (Aralık 1948). “Faydalı Bilgiler” Musiki Mecmuası, 10, 12.
• Erdengil, İ. K. (Ağustos 1948). “Acıdım Halimize” Musiki Mecmuası, 6, 10, 27.
• Ergur, A. (2009). Müzikli Aklın Defteri. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• Gezgin, H. S. (Eylül 1948). “Bir Hakikat” Musiki Mecmuası, 7, 6-7.
• Gezgin, H. S. (Kasım 1948). “Olaylar” Musiki Mecmuası, 9, 18-19.
• Günay, E. (2011). Müzik Sosyolojisi, Sosyolojiden Müzik Kültürüne Bir Bakış, İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• Güven, U. Z., Ergur, A. (2014). “Dünyada ve Türkiye’de Müzik Sosyolojisinin Yeri ve Gelişimi” Sosyoloji Dergisi, 3, 29, 1-19.
• Karabey, L. (Ağustos 1948). “Manevi Zevk” Musiki Mecmuası, 6, 8-9.
• Karabey, L. (Mayıs 1948). “Bilmeden” Musiki Mecmuası, 3, 6-8.
• Karabey, L. (Aralık 1948). “Acaba Neden” Musiki Mecmuası, 10, 9.
• Karabey, L. (Ağustos 1948). “Olaylar” Musiki Mecmuası, 6, 21.
• Karabey, L. (Haziran 1948). “Ne Zaman” Musiki Mecmuası, 4, 8.
• Karabey, L. (Kasım 1948). “İleri Türk Musikisi Konservatuarı Hakkında” Musiki Mecmuası, 9, 7-8.
• Karabey, L. (Temmuz 1948). “Konuşma Köşesi” Musiki Mecmuası, 5, 5-6.
• Karabey, L. (Ekim 1948). “Konuşma Köşesi” Musiki Mecmuası, 8, 8-9.
• Karay, R.H. (Nisan 1948). “Edebiyatımızdaki Gibi” Musiki Mecmuası, 2, 9.
• Kayserilioğlu, R. (Kasım 1948). “Tanbur Perdeleri ve Düzeni” Musiki Mecmuası, 9, 22-24.
• Kayserilioğlu, R. (Haziran 1948). “Türk Musikisi Münekkidliği” Musiki Mecmuası, 4, 10-19.
• Kayserilioğlu, R. (Mayıs 1948). “Türk Musikisinin Hüvviyet ve Kıymeti” Musiki Mecmuası, 3, 20-22.
• Soykan, Ö. N. (2009). Sanat Sosyolojisi, İstanbul: Dönence Yayıncılık.
• Turley, A. C. (2001). “Max Weber and the Sociology of Music” Sociological Forum, 16, 4. 633-653.
• Uludağ, O. Ş. (Kasım 1948). “Olaylar” Musiki Mecmuası, 9, 18-19.
• Uzdilek, S. M. (Nisan 1948). “İlim ve Musiki” Musiki Mecmuası, 2, 22-23.
• Uzdilek, S. M (Mayıs 1948). “İlim ve Musiki” Musiki Mecmuası, 3, 23-24.
• Uzdilek, S. M (Haziran 1948). “İlim ve Musiki” Musiki Mecmuası, 4, 5-6.
• Yıldızeli, İ. E. (2009). Bir Kültür Savaşçısı Dr. Osman Şevki Uludağ-Musiki Yazıları, İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Zaimler, A. (Nisan 1948). “Buda Benim Vicdanımın Sesi” Musiki Mecmuası, 2, 8.