Öz
Keloğlan tales taking place among the most beautiful examples of the
Turkish fairy tale include reflections of cultural peculiarities. Keloğlan with
his idiosyncratic naivete and the events he experienced are presented to the
readers together with folkloric motifs. In view of the model that was first put
forward by V. Propp and showed that tales have a universal structure and also
the set of frames, such as actants, narrative and content levels, narrative
schema and semiotic square, developed by Greimas, the structure of the tale
called 'Keloğlan with Ogres' is examined. Taking into account the events that
develop around the actants, the development of the tale is analysed through
cross-sectioning. In addition, the
attention is drawn to the fact that the traditional structure in tales can be
investigated and systematically analysed through modern techniques.
Anahtar Kelimeler
Semiotics Actants Tale Narrative Plane Content Plane Semiotic Square
Kaynakça
- Erkman-Akerson, F., Göstergebilime Giriş, Multilingual, İstanbul, 2005.
- Kıran, Z. ve Kıran (Eziler), A., Dilbilime Giriş, Seçkin Yayıncılık, İstanbul. 2006.
- Kıran, Z. ve Kıran (Eziler), A., Yazınsal Okuma Süreçleri, Seçkin Yayıncılık, İstanbul. 2007.
- Moran, B., Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, Cem Yayınevi, İstanbul, 1988.
- Propp, V. 1928. Masalın Biçimbilimi ve “Olağanüstü Masalların Dönüşümleri”. Mehmet Rifat ve Sema Rifat (Çevirenler), İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. 2008 (Birinci Baskı).
- Rifat, M., 20. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları: Tarihçe ve Eleştirel Düşünceler, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 1998.
- Rifat, M., 20. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları: Temel Metinler, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 1998.
- Rifat, M., Göstergebilimin ABC’si, Say Yayınları, İstanbul, 2009.
- Yücel, T., Yapısalcılık, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 1999.
Öz
Türk Masal
yazınının en güzel örnekleri arasında yer alan Keloğlan masalları kültüre özgü
özelliklerin yansımalarını içerir. Kendine has naifliğiyle Keloğlan ve başından
geçen olaylar folklorik motiflerle birlikte okurlara sunulur. Bu çalışmada öncelikle V. Propp tarafından
ortaya konan ve masalların evrensel bir yapıya sahip olduğunu gözler önüne
seren model ve Greimas tarafından geliştirilen eyleyenler, anlatım ve içerik
düzlemleri, anlatı şeması ve göstergebilimsel dörtgen bağlamında 'Keloğlan ile
Devler' adlı masaldaki yapı incelenir.
İncelemede eyleyenler etrafında gelişen olaylar dikkate alınarak
kesitleme yoluyla masalın gelişimi irdelenir. Ayrıca, bu gereçler yoluyla
masallardaki geleneksel yapının modern tekniklerle ele alınıp sistematik bir
şekilde çözümlenebileceğine dikkat çekilir.
Anahtar Kelimeler
Göstergebilim Eyleyenler Masal Anlatım Düzlemi İçerik Düzlemi Göstergebilimsel Dörtgen
Kaynakça
- Erkman-Akerson, F., Göstergebilime Giriş, Multilingual, İstanbul, 2005.
- Kıran, Z. ve Kıran (Eziler), A., Dilbilime Giriş, Seçkin Yayıncılık, İstanbul. 2006.
- Kıran, Z. ve Kıran (Eziler), A., Yazınsal Okuma Süreçleri, Seçkin Yayıncılık, İstanbul. 2007.
- Moran, B., Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, Cem Yayınevi, İstanbul, 1988.
- Propp, V. 1928. Masalın Biçimbilimi ve “Olağanüstü Masalların Dönüşümleri”. Mehmet Rifat ve Sema Rifat (Çevirenler), İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. 2008 (Birinci Baskı).
- Rifat, M., 20. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları: Tarihçe ve Eleştirel Düşünceler, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 1998.
- Rifat, M., 20. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları: Temel Metinler, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 1998.
- Rifat, M., Göstergebilimin ABC’si, Say Yayınları, İstanbul, 2009.
- Yücel, T., Yapısalcılık, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 1999.
Ayrıntılar
| Bölüm | Makaleler |
|---|---|
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 2 Aralık 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Cilt: 6 Sayı: 7 |
