Münhasır Ekonomik Bölge Tartışmaları Çerçevesinde Devletlerin Açık Denizlerdeki Hakları

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 2, 789 - 804, 30.06.2018

Hakan Arıdemir

https://doi.org/10.15869/itobiad.398175

Cited By: 2

Öz

Deniz alanları devletlerin çıkarları açısından
büyük öneme sahiptir. Devletler bu alanlardan ekonomik, siyasi ve askeri olarak
faydalar sağlamaktadır. Bu nedenle devletler deniz ülkelerinin sınırlarını
belirleme ve bu alanlardan yararlanma konusunda oldukça hassastırlar.
Uluslararası hukukta bu anlamda devletler arasındaki çıkar çatışmalarını
önlemek ve denizlerdeki istikrarı tesis etmek amacıyla bir takım kurum ve
kurallar oluşturulmuştur. Bu noktada deniz hukukuna yeni kazandırılmış münhasır
ekonomik bölge kavramı bunlardan birini oluşturmaktadır. Münhasır ekonomik
bölge kavramı birçok devlet tarafından benimsenmiş ve devletler karasularının
ötesindeki açık deniz alanlarında münhasır ekonomik bölgeler ilan etmişlerdir.
Bu durum hiç kimsenin egemenlik iddiasında bulunmadığı açık deniz alanlarının
daralmasına neden olmuştur. Çalışmada uluslararası hukukun belirlediği kurallar
çerçevesinde münhasır ekonomik bölgede devletlerin haklarının niteliği ve
uygulanabilirliği açısından mevcut durum incelenecektir. 

Anahtar Kelimeler

Münhasır Ekonomik Bölge, Deniz Hukuku, Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi, Açık Deniz

State Rights in The High Seas Within The Frame Of Exclusive Economic Zone Debates

Öz

Marine spaces are of great importance in terms of the
interests of states since they gain economic, political and military benefits
from these areas. Therefore, states are very sensible of issues concerning the
determination and utilization of maritime boundaries. As part of the
international law, a number of institutions have been established and a set of
codes has been formulated in order to prevent conflicts of interest between the
states and to maintain stability in the seas. At this point, the newly acquired
concept of exclusive economic zone in maritime law constitutes one of them. The
concept of an exclusive economic zone has been adopted by various states. Thus,
states have declared exclusive economic zones in offshore areas beyond their
territorial waters. These developments led open sea areas, which is claimed by
no country, to become narrow. The present study examines the current situation
in terms of the nature and applicability of the rights of states in the
exclusive economic zone within the framework of the regulations established by
international law.

Anahtar Kelimeler

Exclusive Economic Zone, Maritime Law, United Nations Convention on the Law of the Sea, Open Sea

Kaynakça

• Acer, Y ve Kaya, İ., (2013), Uluslararası Hukuk, Legal Yayıncılık, Birinci Baskı, İstanbul.
• Açıkgönül, Y. E., (2012), Deniz Yetki Alanlarının Hakça İlkeler Çerçevesinde Sınırlandırılması, Legal Kitabevi, 1. Baskı, İstanbul.
• Aksar, Y., (2015), Teoride Ve Uygulamada Uluslararası hukuk II, Seçkin Yayıncılık, 3. Baskı, Ankara,
• Başeren, S. H., (1995),Münhasır Ekonomik Bölge Kıt’a Sahanlığının Kavramsal Yapısını Etkileyen Bir Kurum Değildir, Barolar Birliği Dergisi, sayı 1, s.s.24-38.
• Batır, K., (2011), Yirmibirinci Yüzyılda Deniz Haydutluğu Ve Uluslararası Hukuk, Usak Yayınları, Ankara.
• Bozkurt, E., (2006), Uluslararası Hukuk Bakımından Münhasır Ekonomik Bölge Kavramının Ortaya Çıkışı, Uluslararası Hukuk Ve Politika, Cilt 2, No 5, s.s.50-74.
• Çamyamaç, A., (2010), Denize Kıyısı Olmayan Ve Coğrafi Açıdan Elverişsiz Devletlerin Hukuki Durumu, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Çetin, E., (2014), Kıyı Devletinin Ve Diğer Devletlerin, Münhasır Ekonomik Bölgenin, Askeri Amaçla Kullanımına Dair Yetkileri, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Evans, M. D., (2014), TheLaw Of TheSea, Oxford UniversityPress, Fourth Edition, Oxford.
• Gökalp, İ., (2012), Kıyı Devletinin Münhasır Ekonomik Bölgedeki Uygulama Yetkisinin Kapsam Ve Sınırları, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Jayan P.A.,(2013), JurisdictionalWatersDelimitation: India'sExclusiveEconomicZone (Eez) in MvEnricaLexie Case, NALSAR LawReview, vol 7,No 1, s.s.103-119.
• Karataş, S., (2015),Münhasır Ekonomik Bölge Üzerinde Üçüncü Devletlerin Hak ve Yetkileri, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 23, Sayı 2, s.s.79-110.
• Kuran, S., (2009), Uluslararası Deniz Hukuku, Türkmen Kitabevi, 3. Baskı, İstanbul.
• Misili, S., (2014), Açık Denizlerin Serbestliği, Gemilerin Uyrukluğu Ve Bayrak Devleti Münhasır Yargı Yetkisi Arasındaki İlişkinin Teamül Hukuku, Konvansiyonlar Ve Mahkeme Kararları Işığında İncelenmesi, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XVIII, Y. 2014, Sa. 1, s.s.179-208.
• Özkan, A., (2015), Kıta Sahanlığı Sınırlandırılmasında Uluslararası Uygulamalar: Sözleşmeler, İçtihat ve Doktrin, The Journal of Academic Social Science Studies, Number: 31, s.s.367-386.
• Patuzi, D., (2015), TheConcept Of TheEconomicExclusiveZone, AcademicJournal of Business, Administration, LawandSocialSciences, IIPCCL Publishing, Vol 1, No 1,Tirana, s.s.149-159.
• Reçber, K.,(2014), Uluslararası Hukuk Ders Kitabı, Dora Yayıncılık, Bursa.
• Sur, M., (2011), Uluslararası Hukukun Esasları, 5. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul.
• Tanaka, Y., (2015),TheİnternationalLaw Of TheSea, 2. Baskı, Cambridge UniversityPress, Cambridge.
• Toluner, S., (1989), Milletlerarası Hukuk Dersleri, 4. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul.
• Topsoy, F., (2012), Münhasır Ekonomik Bölgede Yürütülen Yabancı Askeri Faaliyetlerin Hukuki Niteliği, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 16, Sayı 3, s.s.217-265.
• http://worldoceanreview.com/wp-content/downloads/wor1/WOR1_chapter_10.pdf (11.01.2018)