Etnik Çatışma Bağlamında Kıbrıs’ta Türk – Rum İlişkileri

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 5, 190 - 203, 29.12.2018

Umut Kedikli , İmdat Hacıahmetoğlu

https://doi.org/10.15869/itobiad.468007

Cited By: 1

Öz

Bir
devletin temelini oluşturan siyasi ve sosyal yapının inşasında bireylerin ait
oldukları etnik kimliğin önemli bir payı vardır. Bireylerin parçası olduğu
etnik grup bir yandan grup içi dayanışmayı arttırırken, diğer yandan diğer
etnik gruplara karşı dışlayıcı ve ötekileştirici bir özellik arz
edebilmektedir. Diğer etnik kimlikleri dışlayıcı söylem ve eylemler ise gruplar
arası çatışmayı körükleyebilmektedir. Kıbrıs’ta da Rum kimliğinin
şekillenmesinde Bizans hâkimiyetinin ve Hristiyanlığın etkileri olmuştur.
Rumlar, 20. Yüzyılın ulusçuluk akımıyla da kendi devletine sahip olma hevesine
kapılmıştır. Öte yandan, 1571 tarihinde Türk hâkimiyetine giren Kıbrıs, 17.
Yüzyılın başlarından itibaren Türklerin de bir yurdu haline gelmeye
başlamıştır. 1955 yılında EOKA terör örgütünün kurulması ile Rum etnisitesi,
Türklere karşı şiddet eylemlerine başlamış ve Rum mezaliminin adada artması
üzerine de Türkiye’nin uluslararası hukuktan doğan hakları çerçevesinde adaya
müdahalesi kaçınılmaz olmuştur. Bu çalışmada Kıbrıs adasında yaşanan çatışma ve
şiddet olaylarının etnik temelde nedenleri incelenmektedir. Rum ve Türk etnik
topluluklarının ada üzerindeki varlığını sürdürme istekleri, etnik kimliğe dayalı
ötekileştirme ve dışlama yaklaşımı üzerinden analiz edilmektedir.  

Anahtar Kelimeler

Etnik kimlik, Etnisite, Kıbrıslı Rumlar, Kıbrıslı Türkler, Kıbrıs’ta Ulus İnşası

Turkish – Greek Relations in the Context of Ethnic Conflict in Cyprus

Öz

In
the political and social fabric of a state, the ethnic identity to which the
individual belongs has a significant share. While the ethnic group to which the
individual belongs increases intragroup solidarity on the one hand, it can
present an exclusivist and otherizing feature against the other ethnic groups
on the other hand. Discourses and actions excluding other ethnic identities can
fuel conflict between groups. The formation of Greek identity in Cyprus was
influenced by Byzantine domination and Orthodox Christianity in time. Having
expressed itself as a Greek, this community was also enthusiastic about having
its own state throughout the Nationalist Movement of 20th century. Cyprus came
under the domination of Turks in 1571. Then, the island started to become a
homeland for Turks from the beginning of 17th century. With the establishment
of the EOKA terrorist organization in 1955, Greek Cypriot ethnicity began the
acts of violence against the Turks and the incidents at the level of genocide
happened. Turkish intervention within the framework of International Law was
unavoidable following the increasing Greek atrocities on the island. This study
examines the causes of conflict and violence in Cyprus on ethnic basis. The
willingness of Greek and Turkish ethnic communities to maintain their presence
on the island is analysed from the viewpoint of ethnic identity basing on
alienation and exclusion approaches.

Anahtar Kelimeler

Ethnic Identity, Ethnicity, Greek Cypriots, Turkish Cypriots, Nation-building in Cyprus

Kaynakça

• 1) Atasoy, A. (2011). Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin Nüfus Coğrafyası. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15, 29-62.2) Bayıllıoğlu, U. (2012). Bazı Yunan Mahkeme Kararları Işığında Kıbrıs Sorununa İlişkin Düşünceler. Çankaya Üniversitesi Hukuk Dergisi, 1 (9), 43-67.3) Günalp, Ö. (2011). Kıbrıs Sorunu Paradoksunda Görsel Kültür Ortaklığı ve İki Toplum. LAÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 2 (2), 50-694) Hutchinson, J. & Smith D. A. (1994). Nationalism, New York: Oxford University Press.5) Hürsoy, S. (2013, Mart). Eleştirel Kuram Perspektifinden Kıbrıs Sorunu. İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, (48), 23-41.6) İsmail, S. (1998). 150 Soruda Kıbrıs Sorunu. (I.Baskı). İstanbul: Kastaş Yayınları.7) Kodal, T. (2013). Kıbrıs Sorununun Çözümü Konusunda Bilinmeyen Bir Kaynak: Prof. Dr. Nihat Erim’in Başbakan Adnan Menderes’e Sunmuş Olduğu Rapor. Belgi Dergisi, (6), 771-801.8) Savrun, E. (2017). 1571 Türk Yönetiminden, 1878-1925 İngiliz Taç Kolonisi’ Ne; Kıbrıs Üzerinde Enosis Faaliyetleri Ve İngiliz Stratejisi. Uluslararası Beşeri Bilimler Ve Eğitim Dergisi, 3 (1), 1-20.9) Wallerstein, I. (2005). Yeni Bir Sosyal Bilim İçin. (E.Abadoğlu, Çev.) İstanbul: Aram Yayıncılık. 10) Yanık, C. (2016). Etnisite, Kimlik ve Milliyetçilik Kavramlarının Sosyolojik Analizi. Kaygı. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi, (20), 225-237.