Alman Nitelikli İşçi Gücü Göçü Yasası Çerçevesinde Sağlık Çalışanlarının Almanya’ya Göç Edebilme Motivasyon ve Potansiyelleri

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 2, 1760 - 1788, 30.06.2021

İlhan Karaca Süleyman Yurttaş

https://doi.org/10.15869/itobiad.825603

Öz

Yapılan bu çalışmada, Almanya Federal Cumhuriyetinde 1 Mart 2020 tarihinde yürürlüğe giren Alman Nitelikli İşgücü Göçü Yasası çerçevesinde Yaşlı Bakım Programı öğrencilerinin Almanya’ya göç edebilme ve ulus ötesi bağlar kurabilme durumları ele alınmıştır. Çalışmanın amacı, nitelikli işçi göçüne, göç etmek isteyen bireyin perspektifinden bakarak, onun kişisel göç yönelimini ortaya çıkarmak ve bu yönelimi hedef ülkedeki nesnel durumla karşılaştırmak ve ayrıca göç edebilme potansiyelini ortaya koymaktır. Çalışma, özelinde yaşlı bakım teknikeri adaylarına odaklansa da elde edilen bulgular, Türkiye’den yurtdışına nitelikli işçi olarak gitmek isteyen diğer meslek dallarından bireylere de gerçekçi bir göç perspektifi sunmayı amaçlamaktadır. Çalışmada yarı yapılandırılmış sorular kullanılarak, derinlemesine görüşme tekniğiyle toplanan veriler, Bayburt Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Yaşlı Bakımı Programı ikinci sınıf öğrencilerinden elde edilmiştir. Verilerden elde edilen bulgular, yaşlı bakım teknikerler adaylarının Almanya’ya göç etme motivasyonlarının oldukça yüksek olduğunu göstermiştir. Buna karşın hedef olarak belirlenen ülkeye göç etme potansiyelleri ise zayıf olarak ortaya çıkmıştır. Türkiye’deki istihdam imkânlarının sınırlılığı ve idealleştirilmiş bir Almanya algısı, araştırılan grubun bireylerine daha çok hayal düzeyinde bir “potansiyel nitelikli göçmen” statüsü kazandırmıştır. Ancak Almanya’nın gün geçtikçe artan ve içerideki insan kaynaklarından yararlanılarak giderilemeyecek olan nitelikli eleman ihtiyacı ve iki ülke arasındaki güçlü göç bağları, bu durumun berisinde, göç etmek isteyen bireyler için sağlam ama daha engelsiz ve işlevsel hale gelmesi gereken bir zemin oluşturmaktadır. Bu bağlamda henüz yeni yürürlüğe giren Alman Nitelikli İşgücü Göçü Yasası da, gelecekte iki ülke arasında üretilebilecek ortak göç programları ve projeleri için önemli bir çerçeve olarak ortada durmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Potansiyel Nitelikli Göçmen, Ulus Ötesi Göç, Alman Nitelikli İşgücü Göçü Yasası, Sağlık Çalışanları, Yaşlı Bakımı, Yaşlı Bakım Teknikeri

Anahtar Kelimeler

Potansiyel Nitelikli Göçmen, Ulus Ötesi Göç, Alman Nitelikli İşgücü Göçü Yasası, Sağlık Çalışanları, Yaşlı Bakımı, Yaşlı Bakım Teknikeri

Motivation and Potentials of Healthcare Professionals to Migrate to Germany within the German Framework of the Skilled Immigration Act

Öz

The present study examined the situation of Elderly Care Program students to migrate to Germany and establish transnational ties within the framework of the Skilled Immigration Act, which entered into force on March 1, 2020 in Germany. The aim of the study is to look at the skilled worker migration from the perspective of the individual, to reveal his personal migration orientation and to compare this orientation with the objective situation in the target country and also to reveal the migration potential. Although the study specifically focuses on elderly care technician candidates, it aims to present a realistic migration perspective to individuals from other professions. In the study, in which content analysis method was used, the data were obtained from Bayburt University Elderly Care Program students. The findings obtained from the data showed that elderly care technicians candidates have high motivation to immigrate to Germany but their potential is weak. The employment conditions in Turkey and an idealized perception of Germany gave them a status of "potential skilled migrant" in their imagination. But on the other side, Germany's increasing need for qualified personnel and the strong migration ties between the two countries create a solid but more unimpeded and functional ground for individuals who want to immigrate. In this context, the Skilled Immigration Act, which has just entered into force, stands out as an important framework for future joint migration programs and projects that can be produced between the two countries.

Anahtar Kelimeler

Potential Skilled Immigrant, Transnational Migration, Skilled Immigration Act, Health Proffesionals, Elderly Care, Elderly Care Technicians

Kaynakça

• Akal, D. (2020). Nitelikli İşgücüne Kapıları Aralayan Almanya’da Yeni Dönem Başladı, Erişim adresi: https://www.dw.com/tr/nitelikli-i%C5%9F-g%C3%BCc%C3%BCne-kap%C4%B1lar%C4%B1-aralayan-almanyada-yeni-d%C3%B6nem-ba%C5%9Flad%C4%B1/a-52608326. Erişim tarihi: 01.08.2020
• Alkan, M.N. (2011). Transmigranten auf dem Weg in die Heimat?. Erişim adresi: http://www.kas.de/wf/doc/kas_30713-1522-1-30.pdf?120504113236. Erişim tarihi: 27.07.2020
• Almanya’ya hasta bakıcı alımı ne zaman yapılacak. (2018, 27 Ekim). Erişim adresi: http://www.hurriyet.com.tr/gundem/almanyaya-hasta-bakici-alimi-ne-zaman-yapilacak-sartlar-neler-41000583. Erişim tarihi: 25.06.2019
• Almanya’ya gidecek 50 bin Türk için kayıtlar başladı. (2018, 19 Ekim). Erişim adresi: https://www.haberler.com/50-bin-turk-gencine-almanya-da-is-imkani-11348923-haberi/, Erişim tarihi: 25.06.2019
• Almanya’nın Türkiye’den 50 bin işçi alacağı iddiası. Erişim adresi: https://teyit.org/almanyanin-turkiyeden-50-bin-isci-alacagi-iddiasi/ , Erişim tarihi: 25.06.2019 Atanamayan yaşlı bakım teknikeri kalmasın. Erişim adresi: https://www.change.org/p/mehmet-m%C3%BCezzino%C4%9Flu-atanamayan-ya%C5%9Fli-bakimi-teknikeri-kalmasin, Erişim tarihi: 25.06.2019
• Arbeitsagentur (2020). Pflegen in Deutschland. Erişim adresi: https://www.arbeitsagentur.de/vor-ort/zav/trabajos-de-enfermeria-en-alemania. Erişim tarihi: 02.08.2020
• Bayburt.edu.tr.(2020). Erişim adresi: https://bologna.bayburt.edu.tr/ogrenci/ebp/organizasyon.aspx?kultur=tr TR&Mod=0&ustbirim=12&birim=2&altbirim=1&program=115&organizasynId=84&mufredatTurId=932001#Anchor3, Erişim tarihi: 20.07.2020.
• Berlinghoff, M. (2018). Geschichte der Migration in Deutschland. Eriyim adresi: https://www.bpb.de/gesellschaft/migration/dossier-migration/252241/deutsche-migrationsgeschichte. Erişim tarihi: 01.08.2020
• Berry, J.W. (1997). Immigration, Acculturation, and Adaptation. Applied Psychology, An International Review, 27, 5-34.
• Bonin, H., Braeseke, G., Ganserer, A. (2015). Internationale Fachkräfterekrutierung in der deutschen Pflegebranche Chancen und Hemmnisse aus Sicht der Einrichtungen. Bertelsmann Stiftung.
• Boswell, C. ve Straubhaar, T. (2005). Braucht Deutschland die Zuwanderung von Arbeitskräften aus dem Ausland? Bundeszentrale für Politische Bildung. Erişim adresi: https://www.bpb.de/gesellschaft/migration/kurzdossiers/57452/einleitung. Erişim tarihi: 28.07.2020
• Brenning, L., Emminghaus, C., Kluth, W., Laub, R., Neureiter, P., Schulz, T., Steinbrück, N., Wielage, N. (2014). Wirkungsanalyse des rechtlichen Rahmens für ausländische Fachkräfte. Studie im Auftrag des Bundesministeriums für Wirtschaft und Energie.
• Butterwege, C. (2007). Neue Zuwanderugs-und Integrationspolitik seit 2005. Bundeszentrale für politische Bildung. Erişim adresi: https://www.bpb.de/gesellschaft/migration/dossier-migration-ALT/56340/neue-migrationspolitik. Erişim tarihi: 25.07.2020
• Destasis.de (2020). Statistisches Bundesamt. Erişim adresi: https://www.destatis.de/DE/Themen/Gesellschaft-Umwelt/Bevoelkerung/Migration-Integration/_inhalt.html. Erişim tarihi: 20.07.2020
• El-Cherkeh, T. ve Fischer, M. (2010). Berufsausbildung in der Altenpflege: Einstellungen und Potenziale bei jungen Menschen mit Migrationshintergrund in Hamburg. Hamburgisches Welt Wirtschaftsinstitut, Policy Paper (No. 3-17)
• Fachkräfteeinwanderungsgesetz.de(2020). Erişim adresi: https://fachkraefteeinwanderungsgesetz.de/. Erişim tarihi: 20.07.2020
• Franken, S. (2006). Potenzial der Migranten für die deutsche Wirtschaft und Gesellschaft. Statistische Bestandsaufnahme. Arbeitsbericht des Forschungsprojektes Fachhochschule Köln, 1-12.
• Gaugisch, P., Rief, S., Risch, B., Strunck S. (2020). Innovationsoffensive Arbeiten und Pflegen. Mitarbeiterbindung und Arbeitgeberattraktivität durch neue Arbeitswelten und flexible Versorgungsmodelle. Fraunhofer-Institut für Arbeitswirtschaft und Organisation.
• Griese, H.M ve Sievers, I. (2010). Bildungs- und Berufsbiografien von Transmigranten. Aus Politik und Zeitgeschichte, 46–47, 22-29.
• Heinrich, D. (2017). Almanya’ya Dönen Türklerin Sayısı Artıyor. Erişim adresi: https://www.dw.com/tr/almanyaya-d%C3%B6nen-t%C3%BCrklerin-say%C4%B1s%C4%B1-art%C4%B1yor/a-38338076. Erişim tarihi: 20.07.2020
• Kartal, B.D. (2006). Batı Avrupa’da Türk dış göç sürecinin güncel boyutları. Anadolu Üniversitesi Yayınları; No:167. Anadolu Üniversitesi Yurt Dışında Yaşayan Türk Vatandaşlarının Sorunlarını Araştırma Merkezi Yayınları: 2, 51-71.
• Make it in Germany. Erişim adresi: https://www.make-it-in-germany.com/de/. Erişim tarihi: 17.07.2020
• Montgomery, K. (2019). The Demographic Transition. Erişim adresi: http://pages.uwc.edu/keith.montgomery/Demotrans/demtran.htm. Erişim tarihi: 24.06.2019
• Öcek; Z., Aksu, F., Gürsoy, Ş.T. (2008). Sağlık Emek Göçünün Dinamikleri. Toplum ve Hekim. Mayıs- Haziran 2008. Cilt 23. Sayı 3, 184-193
• ÖSYM (2019). Yükseköğretim Kurumları Sınavı 2019-Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu, Erişim adresi: https://www.osym.gov.tr/TR,16798/2019-yuksekogretim-programlari-ve-kontenjanlari-kilavuzu.html. Erişim tarihi: 25.06.2019
• Özkul, D. (2012). Ulus-ötesi göç: Uluslararası Göç Yazınında Yeni Bir Paradigma. S.G. Ihlamur-Öner, N.S. Şirin-Öner (Eds.), Küreselleşme Çağında Göç: Kavramlar Tartışmalar içinde. S.483-500.
• Presse- und Informationsamt der Bundesregierung (2012). Dialog über Deutschlands Zukunft – Ergebnisse des Expertendialogs der Bundeskanzlerin 2011/2012. Erişim adresi: https://www.dialog-ueber-deutschland.de/SharedDocs/Downloads/ DE/Ergebnisbericht/2012-09-10-Langfassung-barrierefrei.pdf?__blob=publicationFile&v=2 . Erişim tarihi: 02.08.2020.
• Pries; L. (2003). Transnationalismus, Migration und Inkorporation. Herausforderungen an Raum- und Sozialwissenschaften. Geographische Revue (5) 2, 23-41.
• Prognos, A. G. (2018). Strategien gegen den Fachkräftemangel in der Altenpflege–Probleme und Herausforderungen. Erişim adresi: https://www.bertelsmannstiftung.de/fileadmin/files/Projekte/44_Pflege_vor_Ort/VV_Endbericht_Fachkraeftemangel_Pflege_Prognos.pdf. Erişim tarihi: 20.05.2020.
• Pusch, B. (2012). Transnationale Migration am Beispiel Deutschland und Türkei. Wiesbaden, Springer Fachmedien.
• Rand, S., Ruokonen-Engler, M.K., Kontos, M., Larsen, C., Pütz, R. (2019). „Betriebliche Integration von Pflegefachkräften aus dem Ausland.“ Stuttgart, Hans-Böckler-Stiftung.
• TUİK (2018). İstatistiklerle Yaşlılar, 2017. Erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr/PdfGetir.do?id=27595. Erişim tarihi: 25.06.2019
• Wimmer, A. ve Glick Schiller, N. (2002): Methodological Nationalism and Beyond. NationState Building, Migration and the Social Sciences. Global Networks (2) 4, 301-334
• Worldometers.info.tr (2020). Erişim adresi: https://www.worldometers.info/tr/. Erişim tarihi: 08.09.2020
• Yalçın, C. (2004). Göç Sosyolojisi. Ankara. Anı Yayıncılık
• Yaşlı bakım teknikerleri atama ve görev tanımlaması talebinde bulunuyorlar. (2018, 19 Mart). Erişim adresi: https://www.kamupersoneli.net/gundem/yasli-bakim-teknikerleri-atama-ve-gorev-tanimlamasi-talebinde-bulunuyorlar-h43427.html Erişim tarihi: 25.06.2019.
• Yıldırım, T. (2009). Sağlık Çalışanları ve Uluslararası Göç: Göç Nedenleri Üzerine Bir İnceleme. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 62(3), 87-94
• Yıldız, S. (1993). Geri Dönüş Sürecinde İkinci Kuşak. Hacettepe Üniversitesi Yayınları. B-36.