Musical Depictions In The Compositions Of Cinuçen Tanrıkorur

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 2, 1071 - 1095, 30.06.2021

Gülçin Yahya Kaçar

https://doi.org/10.15869/itobiad.884471

Cited By: 1

Öz

Cinuçen Tanrıkorur (1938-2000) was an important composer who tried to create the understanding of Turkish music of the 21st century with his original works, nourished by the classical style of the ancient Turkish music owner. He created different compositions with extraordinary melodies apart from the usual melodies; It has created new form and expression features with new forms. The most important of these are the narrative features that Tanrıkorur frequently uses in his compositions, which are called "musical description" and "melody citations" by us.
In this study, the musical descriptions that Tanrıkorur used in his instrumental works were discussed. Cinuçen Tanrıkorur's description of music, which he uses in his instrumental compositions as well as his vocal compositions, is an overlooked and not studied subject in Turkish music. Therefore, the study is original and important. The aim of the study is to draw attention to the subject of musical description in Turkish music and to raise awareness through Tanrıkorur's compositions. In the study, answers were sought about how the composer expressed his musical description with melodies. In addition: The stories of the works that were described as music and selected as samples, told by the composer himself, were included.
The universe of the study is composed of the instrumental pieces composed by Cinuçen Tanrıkorur, and the sample consists of four instrumental pieces: Köyde Sabah, Yağız Küheylan, Güneşe Köprü and Susamurunun Aşkı. It is a qualitative research, descriptive survey model and interview techniques are used. In these four works examined, it was determined that Tanrıkorur observed nature with his highly sensitive artist spirit and eyes, and tried to reflect different moments of life into his compositions by being influenced by nature and Turkish cultural life. Based on the example of Cinuçen Tanrıkorur's expression of the events he observed or imagined, by revealing his artistic power with his musical melodies, attention was drawn to the musical depictions in Turkish music compositions and performances.

Anahtar Kelimeler

Cinuçen Tanrıkorur, Köyde Sabah, Susamurunun Aşkı, Güneşe Köprü, Yağız Küheylan, Depiction, Instrumental Composition.

Proje Numarası

YOK

Cinuçen Tanrıkorur’un Bestelerinde Mûsikî Tasvîri

Öz

Cinuçen Tanrıkorur (1938-2000), kadim Türk mûsikîsi kültürüne âit klasik üslûptan beslenerek 21.yüzyılın Türk mûsikîsi anlayışını özgün yapıtlarıyla oluşturmaya çalışmış önemli bir bestekârdır. Alışılmış nağme yapılarının dışında sıra dışı ezgilerle farklı kompozisyonlar meydana getirmiş; yeni formlarla, yeni biçim ve anlatım özellikleri oluşturmuştur. Bunların başında Tanrıkorur’un bestelerinde sıklıkla kullandığı ve tarafımızdan da mûsikî tasvîri ve ezgi atıfı olarak adlandırılan anlatım özellikleri gelmektedir.
Bu çalışmada, Tanrıkorur’un saz eserlerinde kullanmış olduğu mûsikî tasvirleri ele alınmıştır. Cinuçen Tanrıkorur’un sözlü eserlerinin yanı sıra saz eserlerinde de kullandığı mûsikî tasvîri, Türk mûsikîsinde göz ardı edilmiş, üzerinde çalışılmamış bir konudur. Bu nedenle çalışma özgün ve önemlidir. Çalışmanın amacı: Tanrıkorur’un besteleri aracılığı ile Türk mûsikîsinde mûsikî tasvîri konusuna dikkat çekmek ve farkındalık yaratmaktır. Çalışmada bestekârın söz unsuru olmaksızın ezgilerle mûsikî tasvîrini nasıl ifâde ettiğine ve bu anlatımda makam, usûl ve mûsikî unsurlarını nasıl kullandığına dâir sorulara cevap aranmıştır. Ayrıca: Mûsikî tasvîri yapılan ve örneklem olarak seçilen eserlere âit, bestekârın kendisi tarafından tarafımıza anlatılan hikâyelerine de yer verilmiştir. Çalışmanın evrenini: Cinuçen Tanrıkorur’un bestelediği saz eserleri, örneklemini ise: Köyde Sabah, Yağız Küheylan, Güneşe Köprü, Susamurunun Aşkı olmak üzere dört adet saz eseri oluşturmaktadır. Nitel araştırma olup, betimsel tarama modeli ve görüşme teknikleri kullanılmıştır. İncelenen bu dört eserde de Tanrıkorur’un yüksek hassasiyete sâhip san’atkâr rûhu ve gözüyle doğayı gözlemlediği, doğadan ve Türk kültür yaşantısından etkilenerek hayâtın farklı anlarını bestelerine yansıttığı tespit edilmiştir.
Cinuçen Tanrıkorur’un gözlemlediği ya da tasavvur ettiği olayları, san’at gücünü ortaya koyarak, mûsikî nağmeleriyle anlatması örneğinden hareketle, Türk mûsikîsi bestelerinde ve icrâlarındaki mûsikî tasvirlerine dikkat çekilmiş ve önerilerde bulunulmuştur.  

Anahtar Kelimeler

Cinuçen Tanrıkorur, Köyde Sabah, Susamurunun Aşkı, Güneşe Köprü, Yağız Küheylan, Tasvir, Saz Eserleri.

Destekleyen Kurum

YOK

Proje Numarası

YOK

Teşekkür

YOK

Kaynakça

• Ayverdi, İ. (2011). Misalli Büyük Türkçe Sözlük, (2. Baskı), İstanbul: Biltur Basım Yayın ve Hizmet A.Ş.
• Değirmenli, E. (2020). Emir Değirmenli tarafından yapılan ud.
• İlgar, K. (2018). Türk Müziği Viyolonsel İcrâcılığında Mes'ud Cemil, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Ankara.
• Google Arts& Culture ( Erişim Tarihi: 13.02.2021) Vangogh resmi / Enclosed Field with Ploughman
• Güner, D., Farklı metodlar deneme zamanı: Güneş Kova Burcunda. Sözcü Astroloji. Erişim tarihi (13.02.2021) Erişim adresi: https://www.sozcu.com.tr/astroloji/astroloji-haberleri/farkli-metotlar
• Karasar, N. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kaşgarlı M., (2006). Divanü Lûgat-it-Türk, , çev: Atalay, B (5. Baskı), Cilt 1. Ankara: TDK Yay.
• Tanrıkorur, C. (2003). Osmanlı Dönemi Türk Mûsikîsi. (1.Baskı), İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Vikipedi, Kuzey Amerika Susamuru, erişim târihi:13.02.2021 Erişim adresi: https://tr.wikipedia.org/wiki/Kuzey_Amerika_su_samuru
• Vincent van Gogh, Sabanla Çift Süren Köylü ve Yel Değirmeni Tablosu. Erişim târihi: 13.02.2021. Erişim adresi: https://artsandculture.google.com/asset/enclosed-field-with-ploughman/hQG7kVegm-cizA?hl=tr
• Yahya Kaçar, G. (2019). Bir Medeniyetin Aktarımında İki Üstad: Cinuçen Tanrıkorur ve Yahyâ Kemâl. Türk Mûsikîsi Atlası, Cilt 4. Ankara: Yeni Türkiye Yayınları. S.513-546.
• Yahya Kaçar, G. (2020). Türk Mûsikîsinde Eser ve İcrâ Tahlîli Yöntemleri (Kavramlar-Semboller ve Örnekleriyle). Ankara: Gece Kitaplığı Yayınları.
• Yıldırım,A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Z Dergisi Kültür/Sanat/ Şehir/Mevsimlik Tematik Dergi. (2018). At. Safkan Arap Atı (Güz 3/196) İstanbul: Zeytinburnu Belediyesi Kültür Yayınları. Erişim târihi: 13.02.2021. Erişim adresi: https://www.zdergisi.istanbul/makale/arap-saf-kan-ati-276