Exchange rate policies have become important after the change resulting from the Bretton Woods system. Until today, different exchange rate systems were implemented in Turkey. Drastic changes in the Turkish Lira's value before and after economic crises led to the questioning of the exchange rate system in Turkey. Fluctuations have increased due to the determination of exchange rates within market conditions. With several macro-economic variables, changes in exchange rates impacted exportation and importation as well, causing uncertainty for both.
EU countries have a significant share in Turkey's foreign trade regarding exports and imports. In the EU, local currencies are in use along with the EU's common currency, the Euro. A significant impact of economic unions is the inbound deviation within the union regarding trade with non-members. Monetary union among member states increases the importance of exchange rate fluctuations in non-member states such as Turkey.
This study investigates the long-term relation between bilateral trade and real effective exchange rate in terms of Turkey's trade with 27 EU countries. Data regarding the 1998-2020 period's GDP, real effective exchange rate, imports and exports was investigated by Fourier ADL cointegration test. For series' stationarity, ADF and FADF tests were used; all series were determined as I (I). According to the results of the FADL cointegration test, a cointegration relation was determined for both models, where exports and imports were dependent variables. This study has found that real effective exchange rate does not have a statistically significant impact on Turkey's import and export with 27 EU countries.
Export Import Real Effective Exchange Rate European Union Fourier Autoregressive Distributive Lag Cointegration Test
Bretton Woods sistemi sonrası döviz kuru sistemlerinde meydana gelen değişimle birlikte döviz kuru politikalarının önemi artmıştır. Türkiye'de günümüze kadar farklı döviz kuru sistemleri uygulanmıştır. Türkiye'de meydana gelen ekonomik krizler öncesi ve sonrası Türk lirasının değerinde gerçekleşen önemli değişimler uygulanan kur sisteminin sorgulanmasına yol açmıştır. Günümüzde kurların piyasa koşulları içinde belirlenmesiyle birlikte döviz kurlarında oynaklık artış göstermiştir. Döviz kurlarında meydana gelen değişimler birçok makro ekonomik değişkenle birlikte ihracatı ve ithalatı da etkilemektedir. Döviz kurlarında meydana gelen değişimler ihracat ve ithalat üzerinde belirsizlik yaratmaktadır.
AB ülkeleri Türkiye'nin dış ticaret ilişkisi açısından hem ihracat hem de ithalatta önemli paya sahip olan ülke grubudur. AB ülkelerinde ortak para birimi olarak Euro ile birlikte farklı yerel paralar da kullanılmaktadır. Ekonomik birliklerin yarattığı etkilerden biri birlik dışında kalan ülkeyle olan dış ticarette, birlik içine doğru meydana gelen sapmadır. Birlik içindeki bazı ülkelerde parasal birliğin de sağlanmış olması Birlik dışında kalan Türkiye gibi ülkeler açısından döviz kurunda meydana gelen değişimlerin önemini de artırmaktadır.
Bu çalışmanın amacı Türkiye ve 27 AB ülkesi arasındaki ikili ticaret ve reel efektif döviz kuru arasındaki uzun dönemli ilişkiyi araştırmaktır. Çalışmada 1998-2020 dönemi için çeyreklik GSYİH, reel efektif döviz kuru, ihracat ve itahalat verileri, Fourier ADL eşbütünleşme testi kullanılarak araştırılmaktadır. Çalışmada serilerin durağanlığı için ADF ve FADF testleri kullanılmış ve tüm seriler I(I) olarak tespit edilmiştir. FADL eşbütünleşme testi sonuçlarına göre ihracat ve ithalatın bağımlı değişken olduğu her iki model için de eşbütünleşme ilişkisi tespit edilmiştir. Çalışma sonuçları, reel efektif döviz kurunun Türkiye'nin AB-27 ülkelerine olan ihracat ve ithalatı üzerinde istatistiki açıdan anlamlı bir etkisi bulunamamıştır.
Anahtar Kelimeler: İhracat, İthalat, Reel Efektif Döviz Kuru, Avrupa Birliği Fourier ADL Eşbütünleşme Analizi
İhracat İthalat Reel Efektif Döviz Kuru Avrupa Birliği Fourier ADL Eşbütünleşme Analizi
Birincil Dil | İngilizce |
---|---|
Konular | Ekonomi |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Erken Görünüm Tarihi | 21 Aralık 2021 |
Yayımlanma Tarihi | 30 Aralık 2021 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 10 Sayı: 4 |