Manevi Danışmanlığa Yönelik Tutum Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2022, Cilt: 11 Sayı: 1, 644 - 658, 31.03.2022

Yunus Altundağ

https://doi.org/10.15869/itobiad.983423

Cited By: 1

Öz

Araştırmanın amacı manevi danışmanlığa yönelik tutum ölçeği geliştirmektir. Çalışma kapsamında ölçeğe ilişkin bir dizi geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmıştır. Öncelikle kapsam geçerliği için uzman görüşüne başvurulmuş ve kapsam geçerlilik oranı hesaplanmıştır. Geri bildirimler sonucunda 17 maddelik ölçek formuyla veri toplama işlemine başlanmıştır. Katılımcılar 18 yaş üzeri gönüllülerden oluşmaktadır. Çalışma iki aşamadan oluşmaktadır. Birinci aşamadaki çalışmalar 209’u (%67,6) kadın 100’ü (%32,4) erkek olmak üzere toplam 309 kişi üzerinde yürütülmüştür. Bu çalışma grubundan elde edilen verilerle Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) yapılmıştır. Yapılan AFA sonucunda faktör yük değerlerinin 0,76 ile 0,91 arasında değiştiği görülmektedir. Açıklanan varyans oranı ise %76,6 ve özdeğer ise 13,023 olarak hesaplanmıştır. Madde toplam korelasyon katsayıları da 0,58 ile 0,83 arasında değişmektedir. Cronbach Alfa iç tutarlılık katsayısı 0,98 olarak hesaplanmıştır. %27’lik alt grup-üst grup arasında yapılan t-testi sonucuna göre iki grup arasında anlamlı fark bulunmuştur. Bu sonuç ölçeğin ayırt edici özelliği olduğunu göstermektedir. İkinci aşamadaki çalışmalar 169’u (%77,9) kadın, 48’i (%22,1) erkek olmak üzere 217 katılımcı üzerinde yürütülmüştür. Bu çalışma grubundan elde edilen verilerle Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) yapılmıştır. DFA sonucunda elde edilen uyum iyiliği değerleri χ2 /sd = 4,58), AGFI =0,86, GFI =0,90, CFI = 0,97, NFI = 0,96, RMSEA = 0,08 ve RMR =0,027 olarak hesaplanmıştır. İkinci veri setinden de Cronbach Alfa iç tutarlılık katsayısı 0,98 elde edilmiştir. Madde toplam korelasyon katsayılarının 0,76 ile 0,91 arasında değiştiği bulunmuştur. Ayrıca ikinci çalışma grubundaki 40 kişiye altı hafta sonra ölçek tekrar uygulanmıştır. İki ölçüm arasındaki ilişkiyi belirlemek üzere Pearson Momentler Çarpım Korelasyon Katsayısı hesaplanmıştır. İki ölçüm arasında 0,89 düzeyinde anlamlı ilişki bulunmuştur. Elde edilen sonuçlar genel olarak değerlendirildiğinde ölçüm sonuçlarının geçerli ve güvenilir olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Manevi Danışmanlık, Tutum, Ölçek Geliştirme, Geçerlilik, Güvenirlik

Attitude Scale Towards Spiritual Counseling: Validity and Reliability Study

Öz

The aim of the research is to develop an attitude scale towards spiritual counseling. Within the scope of the study, a number of validity and reliability studies were carried out regarding the scale. First of all, expert opinion was sought for content validity and the content validity rate was calculated. As a result of the feedback, data collection was started with a 17-item scale form. Participants consist of volunteers over the age of 18. The study consists of two stages. The studies in the first stage were carried out on a total of 309 people, 209 (67.6%) women and 100 (32.4%) men. Exploratory Factor Analysis (EFA) was performed with the data obtained from this study group. As a result of the EFA, it is seen that the factor loading values vary between 0.76 and 0.91. The explained variance rate was calculated as 76.6% and the eigenvalue as 13,023. The item-total correlation coefficients also vary between 0.58 and 0.83. The Cronbach Alpha internal consistency coefficient was calculated as 0.98. According to the results of the t-test performed between the 27% lower group and the upper group, a significant difference was found between the two groups. This result shows that the scale has a distinctive feature. The studies in the second phase were carried out on 217 participants, 169 (77.9%) female and 48 (22.1%) male. Confirmatory Factor Analysis (CFA) was performed with the data obtained from this study group. Goodness of fit values obtained as a result of DFA were χ2 /df = 4.58), AGFI =0.86, GFI =0.90, CFI = 0.97, NFI = 0.96, RMSEA = 0.08, and RMR =0.027. calculated. The Cronbach Alpha internal consistency coefficient of 0.98 was obtained from the second data set. Item-total correlation coefficients were found to vary between 0.76 and 0.91. In addition, the scale was applied again to 40 people in the second study group six weeks later. Pearson Moments Correlation Coefficient was calculated to determine the relationship between the two measurements. A significant correlation of 0.89 was found between the two measurements. When the results obtained are evaluated in general, it can be said that the measurement results are valid and reliable.

Anahtar Kelimeler

Spiritual Counseling, Attitude, Scale Development, Validity, Reliability

Kaynakça

• Abay, K .C. (2020). Cezaevi Hizmetlerinde Manevi Danışmanlık ve Rehberlik . Türk Manevi Danışmanlık ve Rehberlik Dergisi , (2) , 243-254
• Ağılkaya-Şahin, Z. (2016). Hristiyan gelenekte manevi bakımın teorik temelleri. Spiritual Psychology and Counseling, 1(1), 43-74.
• Altuntaş, M , Öztürk, E , Arıkın, S . (2019). Madde Bağımlığı Tedavisinde Manevi Desteğin Ekip Çalışması ile Yürütülmesi . The Journal of Social Science, 3 (5) , 195-207 https://doi.org/10.30520/tjsosci.509793
• Ayre, C. ve Scally, A. J. (2014). Critical values for Lawshe’s content validity ratio: revisiting the original methods of calculation. Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 47(1), 79-86. https://doi.org/10.1177/0748175613513808
• Ayten, A. (2017). Manevi Danışmanlık ve Rehberlik Teori ve Uygulama Alanları İstanbul: DEM Yayınları
• Brown, T. A. (2015). Confirmatory factor analysis for applied research. New York: Guilford Publications.
• Burnett, E. R. (2020). ‘Different, not less’: pastoral care of autistic adults within Christian churches. Practical Theology, 1-13, 211-223. https://doi.org/10.1080/1756073X.2020.1850402
• Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik. Ankara. Pegem A Yayıncılık.
• Can, A. (2019). SPSS ile Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi (8. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Charles, E. (2020). Pastoral Care Intervention With Drug Addicts. Indiana Journal of Humanities and Social Sciences, 1(2), 103-107.
• Çınar, F. (2018). Yaşlı ve Engelli Bireylerde Manevi Bakımın Önemi . İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , 6 (13) , 35-49
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., ve Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları (5. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• DeMarinis, V. (2003). Pastoral care, existential health, and existential epiddemiology. Stockholm: Verbum.
• Doğan, M. (2017). Hastane Örneği Üzerinden Manevî Danışmanlık ve Rehberlik Hizmetlerine Genel Bir Bakış. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 21(2), 1267-1304.
• Foskett, J., ve Jacobs, M. (2010). Pastoral counselling. Palmer, S. ve Mcmahon, G. (Ed.) Handbook of Counselling, (ss.317-332). NY: Routledge.
• Hooper, D., Coughlan, J., ve Mullen, M. (2008). Structural equation modelling, fit indices, covariance structure modelling; reporting structural equation modelling; model fit. Electronic Journal of Business Research Methods, 6, 53-60.
• Hu, L. T., ve Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural equation modeling: a multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55. https://doi.org/10.1080/10705519909540118
• Karagül, A. (2012). Manevi Bakım, Anlamı, Önemi, Yöntemi ve Eitimi" Hollanda Örneği". Dini Araştırmalar, 15(40), 5-27
• Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri (37. baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kavas, E., ve Kavas, N. (2014). Manevi destek algısı (mda) ölçeği: geliştirilmesi, geçerliliği ve güvenilirliği. Electronic Turkish Studies, 9(2). 905-915
• Kline, T. (2005). Psychological testing: A practical approach to design and evaluation. California: Sage.
• Koç, M. (2012). Manevi-[Psikolojik] Danışmanlık ile İlgili Batı’da Yapılan Bilimsel Çalışmaların Tarihi ve Literatürü (1902-2010) Üzerine Bir Araştırma-I. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD), 12(2), 201-237.
• Krogsrud, S. (2021). “I was In Prison and You Visited Me” Providing Pastoral Care to Detained Young Latinos. Journal of Pastoral Care & Counseling, 75(1), 60-67.
• Leech, N. L., Barrett, K. C., ve Morgan, G. A. (2005). SPSS for intermediate statistics: Use and interpretation. (2. Baskı) Psychology Press.
• Lobb, E. A., Schmidt, S., Jerzmanowska, N., Swing, A. M., ve Thristiawati, S. (2019). Patient reported outcomes of pastoral care in a hospital setting. Journal of Health Care Chaplaincy, 25(4), 131-146.
• Malony, H. N. (1993). Making a religious diagnosis: The use of religious assessment in pastoral care and counseling. Pastoral Psychology, 41(4), 237-246.
• Mesleki Yeterlilik Kurumu-MYK, (2019). Ulusal Meslek Standardı: Manevi Danışman (Seviye 6). 12.08.2021 tarihinde https://portal.myk.gov.tr/index.php?option=com_meslek_std_taslak&view=taslak_listesi_yni&msd=2&Itemid=432 adresinden erişilmiştir.
• Rosmarin, D. H., Green, D., Pirutinsky, S., ve McKay, D. (2013). Attitudes toward spirituality/religion among members of the Association for Behavioral and Cognitive Therapies. Professional Psychology: Research and Practice, 44(6), 424-433. https://doi.org/10.1037/a0035218
• Schuhmann, C., ve Damen, A. (2018). Representing the good: Pastoral care in a secular age. Pastoral Psychology, 67(4), 405-417.
• Stollberg, D. (1996). Seelsorge. Evangelisches Kirchenlexikon, 4, 173-188.
• Sümer, N. (2000), Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazılan, 3(6), 49-74.
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayınevi
• Şentürk, H. (2020). Hastanelerde Manevi Danışmanlık Hizmetleri İhtiyacı Üzerine Pilot Bir Araştırma: SDÜ Hastanesi Örneği. ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi 10(2), 373-396.
• Woodruff, C. R. (2002). Pastoral counselling: an American perspective. British Journal of Guidance and Counselling, 30(1), 93- 101