Felsefede Sistemleştirme Dayatması Karşısında Heidegger’e Göre Karar’ın Değeri ve Kurtuluş’a Katkısı

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 1, 373 - 392, 31.03.2023

Seyhan Mızrak

https://doi.org/10.15869/itobiad.1244006

Öz

Heidegger’in geç dönem felsefesi hep merak edilmiştir. Bu merakın altında Kurtarıcı Son Tanrı Fügesi bulunmaktadır. Bu yüzden kendisi, Olagelme’den (VomEreignis) Felsefe’ye katkı sunmak ister ve bir başyapıt kaleme alır. Söz konusu makalemiz, zikredilen meraktan felsefi kaygıya geçiş sıçramasıyla problemleştirmenin araştırma konusuna taşınmasının bir gereği olarak hazırlanmıştır ve Felsefe’yeOlagelme’den Katkılar kitabından beslenmektedir. Sistem ve Karar başlıklarının iddiaları ve birbirinin yerine geçme durumları irdelenmektedir. Modern çağda sistem ve sistemlerin yaygınlaşmasında, Bilimler’deki kesinlik düşüncesinin ve hakikatin önüne geçen yöntem algısının etkisi büyüktür. Bilim’in daha fazla kesinlik kazanması, O’nun (dasSeyn’in) terk edişi ve edilişinin pekiştirilmesi yüzündendir. Sistemleştirmeden ve nedensellikle düşünmekten ziyade Heidegger’de nelere Karar denildiği ve neden böyle bir ayrıma gidildiği araştırılmıştır. On bir Karar’ın değeri, karşılaştırma hâlinde seçikleştirilerek ortaya konulmaktadır. Heidegger’e göre felsefede revizyon yapılmalıdır. Zira felsefede sistemler dönemi bitmiştir ve yetkiden geçen Karar/lar dönemi yeniden hatırlanmalı veya hatırlatılmalıdır. En son kertede acziyet ve tehlike, karar ânıdır. Hölderlinci anlayışa göre nerede bir tehlike varsa orada sağaltıcı güç bulunur. Sağaltıcı gücün yani kurtuluşun olması için tehlike maksimum düzeye çıkmalıdır. Böylece bunalım dönemlerinde felsefe umut idesini yeşertebilecektir. Umut idesi felsefenin temellendirdiği sorularla kilit taşı sorularını içeriden aştığı Öteki Başlangıç’la imkân dairesine girecektir. Heidegger burada Karar kavramından yaratmayı ve temellendirmeyi kastetmektedir. Ancak bu yaratma, yaşantı kavramıyla ve makineleşmeyle yozlaşmış çağımızın tekrardan felsefî temellendirilmesini ve yorumlanmasını gerektirecektir. Karar, O’nun kendi kendinin zemininin burada olduğu mahaldir ve O’nun hakikati Son Tanrı Fügesi’ndefigürleşir. Son Tanrı, insanlığın kurtuluşudur. Zaten Heidegger’in son mülakatında söylediği de budur. Karar, düşünme etkinliğinin de merkezinde durmaktadır. Bu görev, nadir sayıdaki gelecekten gelecek Düşünür-Eğitmenler’in işidir. Gelassenheit metninde Heidegger; Bilim Adamı, Âlim ve Eğitmen diyaloğunda Nadirler’in karar ânının kilit taşı ve yol açıcıları olduklarını vurgulamaktadır. Neticede Karar, olağanüstü manada anlaşılır. Kararın/kararların fevkaladeliği, Kurtarıcı Son Tanrı fügesinin yolunu açmaktadır. Heidegger’de kurtuluş aslında Meister Eckhart’ın Salıverme basamaklandırmasıdır.

Anahtar Kelimeler

Olagelme, O, Sistem, Karar, Felsefe, Son Tanrı., Ora-olmak

The Value of Decision and the Contribution of the Decision to Salvation According to Heidegger in the Face of the Imposition of System in Philosophy

Öz

Heidegger’s late philosophy has always been curious. He wanted to contribute to Philosophy from being-existence and wrote a masterpiece. This article has been prepared as a requirement of moving this curiosity to a research topic. The claims of the System and Decision headings and their interchangeability have been wondered. It has been researched what is called a decision in Heidegger and why such a distinction is made. According to Heidegger, philosophy should be revised. Because the period of systems in Philosophy is over and the period of Decision/s that passed the authority should be remembered and reminded again. In the last instance, helplessness and danger is the moment of decision. According to the Hölderlinist understanding, wherever there is danger, there is a healing power. For there to be a curative power, namely Salvation, the danger must be maximized. Thus, in the Depression period, Philosophy will be able to cultivate the idea of Hope. The idea of hope will bring the questions grounded by philosophy and the keystone questions into possibilities with the Other Beginning, in which it transcends from within. Here, Heidegger means creation and grounding by the concept of Decision. However, this creation, experience and mechanization require a philosophical grounding and interpretation of our corrupt age again. Decision is the place where Seyn’s own ground is here, and Seyn’s truth is embodied in the Last God fugue. By Decision here is meant creation and grounding. Be-ing’s (Seyn’s) own ground is here, and Be-ing’s (Seyn’s) truth is embodied in the Last God fugue. The last god is the salvation of humanity. This is Heidegger’s last interview. Decision stands at the center of thinking activity. This quest is the job of a rare number of Future Thinkers -Instructors. Ultimately, the Decision is understood in an extraordinary sense. The extraordinariness of the decision or decisions paves the way for the Last Savior God Fuge. Salvation in Heidegger is actually Meister Eckhart’s releasement cascade.

Anahtar Kelimeler

Enowning, Se-in, Being-there, System, Decision, Philosophy, Last God

Kaynakça

• Caputo, J. (1986). TheMystical Element InHeidegger’sThought. New York: FordhamUniversityPress.
• DallePezze, B. (2008). Martin Heidegger andMeisterEckhart A PathTowardsGelassenheit. USA: The Edwin MellenPress..
• Ferrucci, F. (2001). Tanrı’nın Ağzından Evrenin Hikâyesi(2. bs.). Elif Özsayar (Çev.). İstanbul: Ayrıntı.
• Gadamer, H. G. (2008). Hakikat ve Yöntem I. Hüsamettin Arslan (İng.) ve İsmail Yavuzcan (Alm.) (Çev.). İstanbul: Paradigma.
• Heidegger, M. (1954). WasHeisstDenken?.Tübingen: MaxNiemeyerVerlag.
• Heidegger, M. (1983). Gesamtausgabe I. Abteilung: VeröffentlichteSchriften 1910-1976 -Band 13: Aus Der ErfahrungDesDenken. Frankfurt am Main: Vittorio Klostermann.
• Heidegger, M. (1989). Gesamtausgabe. III. Abteilung: UnveröffentlichteAbhandlungen -Vorträge - Gedachtes. Band 65: BeiträgezurPhilosophie (VomEreignis). Frankfurt Am Main: Vittorio Klostermann.
• Heidegger, M. (1995). Feldweg-Gespräche (1944/45). IngridSchüssler (Hg.). Frankfurt am Main: Vittorio Klostermann.
• Heidegger, M. (1997). Der SatzvomGrund. Frankfurt am Main: Vittorio Klostermann.
• Heidegger, M. (2013). Hümanizm Üzerine. Yusuf Örnek (Çev.). Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
• Hölderlin, F. (1987). HyperionYa da Yunanistan’da Bir Yalnız. Melahat Togar (Çev.). İstanbul: Adam.
• İnam, A. (1995). Edmund Husserl’de Mantık, Ankara: Vadi.
• Kazimî, R. Ş. (2012). Şankara, İbn Arabî ve MeisterEckhart’a Göre Aşkına Giden Yollar. Tahir Uluç (Çev.). İstanbul: İnsan.
• Lecoirt, D. (2006). Bilim Felsefesi. Işık Ergüden (Çev.). Ankara: Dost.
• May, R. (1997). Kendini Arayan İnsan. Ayşen Karpat (Çev.). İstanbul: Kuraldışı Yayınları.
• Mızrak, S. (2021). MeisterEckhart ve Martin Heidegger’de Saf Tecrübe (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Mulhall, S. (1998). Heidegger ve ‘Varlık ve Zaman’. Kaan Öktem (Çev.). İstanbul: Sarmal.
• Nispett, R. E. (2006). Düşüncenin Coğrafyası (2. bs.). Gül Çağalı Güven (Çev.). İstanbul: Varlık.
• Pfeiffer, F. (1857-1962). MeisterEckhart, PredigtenundTraktate,LeibzigandAalen.
• Platon. (2006). Sokrates’in Savunması. Ahmet Görgülü (Çev.). İstanbul: İskele.
• Safranski, R. (2008). Heidegger Bir Alman Üstat. Ali Nalbant (Çev.). İstanbul: Kabalcı.
• Sanay, E. (1986). Hilmi Ziya Ülken. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı.
• Schürmann, R. (2002). Heidegger andMeisterEckhart on Releasement. Hubert Dreyfus & Mark Wrathall (Ed.). Heidegger Reexamend, Volume 3. Art, PoetryandTechnology (ss. 295-319) içinde. New York andLondon: Rutledge.
• Schürmann, R. (2021). Heidegger ve MeisterEckhart’a Göre Releasement Sahiplenme ve Gözetme Altında Olması İçin Kendi Hâline Salıverme Kavramı Hakkında. Seyhan Mızrak (Şerh ve çev.). Ankara: Sonçağ.
• Serrano, M. (1999). C.G. Jung & Hermann Hesse İki Dostluğun Anıları. Barış İlhan (Çev.). İstanbul: İlhan Yayınevi & Danışmanlık.
• Şahabettin, C. (1959). Cenap Şahabettin ve Vecizeleri. Dr. Mehmet Saka ve Av. Vasfi Şensözen (Haz.). Ankara: Ayyıldız Matbaası.
• Uygur, N. (1960). Bir Felsefe Sorusu Nedir? Felsefe Arkivi, Cilt 5, sy. 1, ss. 19-55.
• Uygur, N. (2001). İçimin Sesi. İstanbul: YKY.
• Vidal, G. (2005). Yaratılış. Latif Boyacı (Çev.). İstanbul: Literatür.
• Woolf, V. (2015). Orlando(2. bs.). İlknur Özdemir (Çev.) İstanbul: Kırmızı Kedi.