Öz
It will be tried to bring up Cahız's Sarfe Theory which is mentioned by his teacher Nazzam. Cahız is one of the leading Imam of Mu'tezile madhab with the rationalistic approaches he brought into Kelam discipline, in addition to being a great scholar of Arabic Language, lived during the end of 2nd and middle of the 3rd century of Hijri Calendar. According to studies written on this subject, it is expressed that, Cahiz thought like his teacher Nazzam on Sarfe Theory. However, when evaluated Cahız’s studies with a general point of view, it is understood that he did not think like his teacher Nazzam, who is a great master of language, and on the contrary he thought that the Qur'an is a miracle with its wording and rhetoric. Altough Sarfe theory denotes that a book like Qur’an could be written by nonbelievers but Allah himself has taken Uzman Vaiz, Diyanet İşleri Başkanlığı, Melikgazi Müftülüğü-Kayseri, ibrher@hotmail.com this ability from them, Cahız says that this is not true so that his teacher Nazzam is apparently wrong about it and Cahız also tells that he has written a book about this subject.
Anahtar Kelimeler
Cahız Sarfe Prophethood Miracle ChallengeCâhız’ın Kısa Biyografisi Künyesi Ebû Osman olan Amr b. Bahr el Câhız 159/775 yılında Basra’da Arap bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Küçük yaşlarda babası vefat eden Câhı
Kaynakça
- Kur’an-ı Ker’im ve Meâli, DİB Yayınları, Ankara, 2011.
- Bağdâdî, Abdü’l-Kâhir, Mezhepler Arasındaki Farklar, Çeviri: Ethem Rûhî Fığlalı, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara, 2008.
- Bakillânî Ebû Bekr Muhammed b. Et-Tayyib, İ’câzü’l-Kur’an, thk. EsSeyyid Ahmd Sakr, Dârü’l-Meârif, Mısır, Tarihsiz. Câhız, Ebû Osman Amr, er-Resâlilü’l-Edebiyye, thk: Ali Bu Mülhim, Dârü’l Bihar, Beyrut, 2004.
- __________ , Kitâbü Hucecü’n-Nübüvve, thk, Ali Bumulhim, Dârü’l-Bihâr, Beyrut, 2004.
- __________ , Kitâbu’l-Hayevân, thk: Îman eş-ġeyh Muhammed,Darü’lKitâbu’l-Arabî, Beyrut, 2008.
- __________ , Risale fî Halki’l-Kur’an, thk, Ali Bumulhim, Dârü’l-Bihâr, Beyrut, 2004.
- __________ , Risale fî Sına’ati’l Kelam, thk: Ali Bu Mülhim, Dârü’l Bihar, Beyrut, 2004.
- Danışman, Nafiz Kelam İlmine Giriş, Son Havadis Matbaası, Ankara, 19 Hacımüftüoğlu, Nasrullah, Kur'an'ın Belagatı ve İ'cazı Üzerine, Ekev Yayınları, Erzurum, 2001.
- İbn-i Halkân, Ebû’l-Abbâs ġemsü’d-Dîn Ahmet b. Muhammed b. Ebî Bekr, Vefeyatü’l- A’yan ve Enbâü Ebnai’z-Zeman, thk: İhsân Abbâs, Dârü’s-Sâdır, Beyrut, 1968.
- Kaya, Mahmut, “Meşşâiyye”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (DİA), Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı, 2004, c. XXIX.
- Manzûr, Cemâlü’d-Dîn Muhammed b. Mükrem, Lisânü’l-Arab, Dârü Sâdır, Beyrut, 2011.
- Müslim, Mustafa, Mebâhis fi İ’câz’il-Kur’an, Dârü’l-Müslim, Riyad, 1996. Polat, Fethi Ahmet, “Bir Î’cazü’l-Kuran İddiası Sarfe” Marife Bilimsel Birikim Dergisi, 3. Sayı, Konya, 2004
- Rafi’î, Mustafa Sâdık, İ’câzü’l-Kur’an ve’l-Belâgatü’n-Nebeviyye, Dârü’lKitâbu’l-Arabî, Beyrut, 2005.
Öz
Hicri. II. arsın sonu ve III. asrın ortalarında yaşamış, büyük bir Arap dili âlimi olmasının yanı sıra, Kelam ilmine getirmiş olduğu akılcı yaklaşımları ile de Mu’tezile mezhebinin önde gelen imamlarından olan Câhız’ın, Hocası Nazzâm tarafından dile getirilen Sarfe Nazariyesi hakkındaki bakış açısı ortaya konulmaya çalışılacaktır. Bu konuda yazılan eserlerde, Câhız’ın da sarfe teorisi konusunda hocası gibi düşündüğü dile getirilmiştir. Oysa Câhız’ın eserlerine toplu bir bakış açısı ile değerlendirildiğinde, büyük bir dil ustası olan Câhız’ın hocası gibi düşünmediği ve tam tersine Kur’an’ın üslubu ve belagati ile mucize olduğu anlaşılacaktır. Sarfe nazariyesi, Kur’an gibi bir kitabın müşrikler tarafından rahatlıkla yazılabileceğini, ancak Allah’ın bu gücü onlardan aldığı şeklinde tanımlanmasına rağmen, Câhız, bunun böyle olmadığını, bilakis hocası Nazzâm’ın dahi bu konuda hataya düştüğünü açıkça beyan etmiş ve bu hususta bir eser telif ettiğini söylemiştir.
Kaynakça
- Kur’an-ı Ker’im ve Meâli, DİB Yayınları, Ankara, 2011.
- Bağdâdî, Abdü’l-Kâhir, Mezhepler Arasındaki Farklar, Çeviri: Ethem Rûhî Fığlalı, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara, 2008.
- Bakillânî Ebû Bekr Muhammed b. Et-Tayyib, İ’câzü’l-Kur’an, thk. EsSeyyid Ahmd Sakr, Dârü’l-Meârif, Mısır, Tarihsiz. Câhız, Ebû Osman Amr, er-Resâlilü’l-Edebiyye, thk: Ali Bu Mülhim, Dârü’l Bihar, Beyrut, 2004.
- __________ , Kitâbü Hucecü’n-Nübüvve, thk, Ali Bumulhim, Dârü’l-Bihâr, Beyrut, 2004.
- __________ , Kitâbu’l-Hayevân, thk: Îman eş-ġeyh Muhammed,Darü’lKitâbu’l-Arabî, Beyrut, 2008.
- __________ , Risale fî Halki’l-Kur’an, thk, Ali Bumulhim, Dârü’l-Bihâr, Beyrut, 2004.
- __________ , Risale fî Sına’ati’l Kelam, thk: Ali Bu Mülhim, Dârü’l Bihar, Beyrut, 2004.
- Danışman, Nafiz Kelam İlmine Giriş, Son Havadis Matbaası, Ankara, 19 Hacımüftüoğlu, Nasrullah, Kur'an'ın Belagatı ve İ'cazı Üzerine, Ekev Yayınları, Erzurum, 2001.
- İbn-i Halkân, Ebû’l-Abbâs ġemsü’d-Dîn Ahmet b. Muhammed b. Ebî Bekr, Vefeyatü’l- A’yan ve Enbâü Ebnai’z-Zeman, thk: İhsân Abbâs, Dârü’s-Sâdır, Beyrut, 1968.
- Kaya, Mahmut, “Meşşâiyye”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (DİA), Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı, 2004, c. XXIX.
- Manzûr, Cemâlü’d-Dîn Muhammed b. Mükrem, Lisânü’l-Arab, Dârü Sâdır, Beyrut, 2011.
- Müslim, Mustafa, Mebâhis fi İ’câz’il-Kur’an, Dârü’l-Müslim, Riyad, 1996. Polat, Fethi Ahmet, “Bir Î’cazü’l-Kuran İddiası Sarfe” Marife Bilimsel Birikim Dergisi, 3. Sayı, Konya, 2004
- Rafi’î, Mustafa Sâdık, İ’câzü’l-Kur’an ve’l-Belâgatü’n-Nebeviyye, Dârü’lKitâbu’l-Arabî, Beyrut, 2005.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Aralık 2013 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2013 Cilt: 2 Sayı: 4 |
