İKONOGRAFİK BAĞLAMDA ANTİK DÖNEM TUNİKLERİNİN FORM ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2017, Sayı: 7, 19 - 51, 30.12.2017

Safiye Sarı

Öz

“İkonografik Bağlamda Antik Dönem Tuniklerinin Form Özelliklerinin İncelenmesi” isimli bu çalışmanın konusu; insanlık tarihi kadar eski bir giysi formu olan tuniğin ikonografik bağlamda resim ve heykeller üzerinden araştırılmasıdır. Antik dönemi tasvir eden resim ve heykeller üzerinde bulunan giysi formları, ait oldukları medeniyetlerin binlerce yıllık kültürel yapıları hakkında izler barındırmaktadır. Her ne kadar bitip gitse de bu medeniyetler, kendi zamanlarının izlerini betimleyen ve belli biçimleri ya da formları kullanan ikonografik yapıtlarla günümüze kadar gelebilmiştir.  Bu çalışmada, antik dönemde (M.Ö. 100 – M.S.500 yılları arasında ) kadınlar ve erkekler tarafından giyilen toplam 22 adet tunik formu çeşitli kriterlere göre incelenmiştir. İnceleme sonuçlarına göre; antik dönemde kullanılan tunik formlarının en temel özelliklerinden olan kumaş, süsleme ve model özelliklerinin yüzyılın ilerlemesi ile birlikte biçimsel ve işlevsel anlamda çeşitlilik gösterdiği, bilinenin aksine temel işlevinin sadece örtünmek olmadığı drapelerle süslü, zarif ve aynı zamanda gösterişli tunik formlarına da rastlanmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Antik Dönem, tunik, giyim, ikonografik bağlam

EXAMINING THE CHARACTERISTICS OF THE ANCIENT TUNICS FORM IN ICONOGRAPHIC CONTEXT

Öz

The aim of this study is to investigate tunic, which is a form of clothing as old as human history, in iconographic context through pictures and sculptures.  The different forms of clothing depicted in paintings and sculptures of antiquity carry traces of thousands of years of civilization to which they belong. Despite the disappearance of civilizations, such forms survived via iconographic works of their times.  In this study, twenty-two tunic forms worn by men and women (100 B.C- 500 A.D) are examined according to certain criteria. The results of the investigation suggest that the fabric, embroidery, and models of ancient tunics shows variety in successive centuries in terms of forms and function and that there were certain tunic forms which were used not only for covering but also for elegance and good look. 

Anahtar Kelimeler

Ancient Age, tunic, clothing, iconographic context

Kaynakça

• Akurgal, Ekrem. 1995. Anadolu Uygarlıkları, İstanbul: Net Turistik Yayınları.
• Blanck, Horst. 1999. Eski Yunan ve Roma’da Yaşam, çev. İslam Tanrıkut, İstanbul: Arion Yayınevi.
• Boardman, John. 2001. Yunan Heykeli-Arkaik Dönem, çev. Yaşar Ersoy, İstanbul: Homer Kitabevi.
• Dereboy, Elif Jülide. 2004. “Kostüm ve Moda Tarihi”, Özel Güzel Sanatlar Stilistlik-Moda, İnkılâp Kitabevi.
• Hein, George E. 1998. “Learning in The Museum”. A Campanion to Museum Studies, London and New York: Routledge.
• Boysal, Yusuf. 1979. Arkaik Devir Heykeltıraşlığı, Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Peacock, John. 2003, The chronicle of Western Costume, London: Thames and Hudson.
• Stone, Shelley, Judith Lynn Sebesta, Laetitia La Folette, Ann M. Stout, Norma Goldman, Julia Heskel, Henry Bender, Douglas R.Edwards, Bernard Goldman, Lucille A. Roussin ve Richard A.Gergel. 2001. The World of Roman Costume, Wisconsin: The University of Wisconsin Press.
• Tizer, Gönül Beyazıt-Sapmaz, Neriman. 1965. Giyim Tarihi, Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Tortora, Phyllis.G. – Eubank, Keith. 1999. Survey of Historic Costume, New York: Fairchild Books.
• Yıldırım, Ülfet. 2009, Antik Dönemde Kadın ve Süslenme, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Arkeoloji Ana Bilim Dalı, Klasik Arkeoloji Programı, Yüksek Lisan Tezi, İzmir.
• http://www.bikadin.com/m-o-2000-480-yunan-giyimi.html (26.10.2012).
• http://www.answers.com/topic/toga (21.10.2015).
• http://en.wikipedia.org/wiki/Livia (18.08.2012).