TÜRK FOTOĞRAFINDA MANZARA YORUMLARI

Yıl 2017, Sayı: 8, 425 - 435, 30.07.2017

İşik Sezer

Öz

Manzara fotoğrafı, yeterli teknik donanımın yanı sıra doğru iklim koşulları, ışık ve gölgenin anlamı güçlendirici boyutunun yakalanması, karşılaşılan fiziki zorlukların fotoğrafçı tarafından aşılması sonucunda gerçekleşir. Manzara fotoğrafı kavramı, öncü fotoğrafçı Timothy O'Sullivan ve arkadaşlarının Amerika'nın batısını keşif çalışmaları (Great Surveys Project 1867-1871) sürecinde çekilen fotoğraflar referans alınarak tanımlanmıştır. Manzara fotoğrafı Ansel Adams'ın geliştirdiği zone sistemi ile zirveye taşınarak özgün bir görsel ifade biçimine dönüşmüştür. Makale kapsamında, tarihe dayalı bilgiler ışığında, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi Türk fotoğraf tarihinde manzara fotoğrafının gelişim süreci ve günümüz, bu alandaki örnekler incelenerek analiz edilmiştir. Fotoğraf sanatçıları Othmar Pfherschy’nin Anadolu fotoğrafları, Sıtkı Fırat'ın renk, İbrahim Demirel'in grafik ağırlıklı kompozisyonları, Reha Akçakaya'nın kızılötesi filmle yarattığı anlam dönüşümleri makalenin çıkış noktalarından bazılarıdır. Çağdaş örneklerden Ahmet Elhan’ın İkiler serisi ve Serkan Taycan’ın ‘Kabuk’ çalışması kavramsal boyutlarıyla seçilmişlerdir. Çalışma sonucunda Türk fotoğrafında manzara fotoğrafının öncü örneklere sahip olduğu ancak günümüzde bu alanda, estetik ve kavramsal boyutta, az sayıda çalışmanın yapıldığı saptanmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Yıldız saray albümleri, Türk fotoğraf tarihi, manzara fotoğrafı

LANDSCAPE REVIEWS IN TURKISH PHOTOGRAPH

Öz

Landscape photography exists not only with sufficient technical equipment but also concerns with a suitable climate, capturing ability for the light and shadow that strengthen the content and tend to overcome physcial difficulties by the photographer. The term of  landscape photography has defined as a reference during the pioneer photographer Timothy O'Sullivan and his friends' project of exploring the west of the USA (Great Surveys Project 1867-1871). Landscape photography at its best becomes a fundamental expression of a visual formation  with Ansel Adam's upgraded zone system. The article analyses the development process of nature photography in Ottoman and Republic era of the Turks that also compares with the contemporary samples in terms of historical facts. In composition of Othmar Pfherschy's Anatolian views, Sıtkı Fırat's colour based photographs, İbrahim Demirel's graphical content and Reha Akçakaya's tranformal meanings on an infra-red film basis, can be accepted as important samples of the issued category. Ahmet Elhan's serie of ‘İkiler’ (Twos) and Serkan Taycan's 'Kabuk' (Tumulus) works are selected for the counterparts of the contemporary examples. As a result of this study it can be determined that turkish nature photography has had the pioneer specimens however it has not been enough studies produced recently.

Anahtar Kelimeler

Yıldız Palace Photo Albüms, Hıstory of Turkısh photography, Landscape Photography

Kaynakça

• Ak, Seyit Ali, 2001. Erken Cumhuriyet Dönemi Türk Fotoğrafı, Remzi Kitabevi, İstanbul
• Bajac, Quentin, 2004. Karanlık Odanın Sırları Fotoğrafın İcadı, Y.K.Y., İstanbul
• Çizgen, Engin, 1992. Türkiye’de Fotoğraf, İletişim Yay., İstanbul
• Elhan, Ahmet, 2011. İkiler sergi Katalogu, Contemporary Art Marketing, İstanbul Freund, Gisele, 2007. Fotoğraf ve Toplum, Çev. Şule Demirkol, Sel yay., İstanbul
• Gombrich, Eric H., 2007. Sanatın Öyküsü, Çev. Erol Erduran, Ömer Erduran, Remzi Kitabevi, İstanbul
• Green, Johanattan, 1984. American Photography, Harry N. Abraham Inc., New York
• Hacking, Juliet, 2015. Fotoğrafın Tüm Öyküsü, çev. Abbas Bozkurt, Hayalperest yay., İstanbul
• Krauss, Rosalind, 1982. “Photography’s Discursive Spaces : Landscape / view”, Art Journal, 42(4), http://www.jstor.org/stable/776691 (13.02.2017)
• Özendes, Engin, 2006. Cumhuriyetin Işığında: Othmar Pferschy Fotoğrafları, Sergi katoloğu, İstanbul
• Modern, İstanbul Phaidon, 1997. The Photography Book, Phaidaon Editors, Phaidaon Press Lmt. New York Sandalcı, Mert, 2000. Max Früchtermann Kartpostalları I,II,III, Koçbank, İstanbul
• http://www arsivfotoritim.com/yazi/ugur-kavas-kizilotesi-ankara/ (06.02.2017)
• http://www.arsivfotoritim.com/yazi/reha-akcakaya-dusler-ulkesi/ (07.02.2017)
• http://www.bulentozgoren.com (07.02.2017)
• http://www.cosarkulaksiz.com/tr/sergi.asp (05.02.2017)
• http://www.kutuphane.istanbul.edu.tr/?page_id=6462 (04.02.2017)
• http://www.serkantaycan.com (07.02.2017)