Yeni Bölgesel Gelişme Paradigmalarında Dirençli Mekânlar Olarak Kırsal Alanlar: Beyşehir (Konya) Kırsalı Örneği

Yıl 2021, Sayı: 43, 217 - 233, 06.01.2022

Özer Karakayacı Firuze Keser

https://doi.org/10.26650/JGEOG2021-913711

Öz

Bu çalışma yeni bölgesel gelişme paradigmalarında kırsal alanları dirençlilik kavramı üzerinden değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Özellikle evrimsel
ekonomik coğrafya ile desteklenen kırsal dirençlilik kavramı, bir kırsal alanın geçmişten günümüze kadar gelen süreçte izlediği yol ve olumsuzluklara karşı
geliştirdiği yöntemlerin incelenmesi olarak değerlendirilmektedir. Bu çerçevede, paradigma değişimiyle birlikte kırsal alanlara yüklenen yeni anlamı
keşfetmek ve bölgesel gelişmenin yeni aktörü olarak kentler lehine baskın olan gelişme dinamiklerinin kırsalda nasıl karşılık bulabileceğine ilişkin örnek
alanlar üzerinden değerlendirmeler sunmak çalışmanın temel hedefi olarak belirlenmiştir. Çalışma alanı olarak belirlenen Beyşehir ilçesi kırsalında, kırsal
alanda dirençliliği etkileyen faktörler ekonomik, ekolojik ve kültürel bağlamda ele alınarak, paradigma değişimiyle birlikte kırsal alanların yerleşme sistemleri
içerisindeki rolü yeniden tartışılmıştır. Niteliksel analiz yöntemlerinin kullanıldığı çalışmada, kırsal dirençlilik kavramı çerçevesinde ele alınan konular,
değişkenler ve dinamiklerin kırsal yerleşmeler açısından nasıl bir değer zinciri ortaya çıkaracağına ilişkin bulgular sonraki çalışmalar için yol gösterici nitelikte
olacağı düşünülmektedir. Çünkü kırsal dirençlilik bir kırsal bölgenin değişen yaşam standartlarına bağlı olarak dış koşullara uyum sağlama kapasitesi olarak
tanımlanırken, kırsal alanın yeni bir yapı ve süreç kümesi etrafında yeniden yapılanmasında değişime tahammül edebilme becerisini belirlemek açısından
önemli bir konu olarak görülmektedir. Sonuç olarak, çalışmada yerel beceriler ve yol bağımlılığı gibi unsurlarıyla Beyşehir kırsalının yaşadığı gerileme
sürecinin önüne geçilebileceği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Beyşehir, Bölgesel Gelişme, Dirençlilik, Kırsal Alan, Kırsal Coğrafya

Rural Areas as Resilience Spaces in New Regional Development Paradigms: A Research in Case of Rural Areas of Beysehir in Konya

Öz

This study was aimed at evaluating the concept of resilience to rural areas in the new regional development paradigms. Rural resilience supported by evolutionary economic geography is considered the method developed against the negativity and practices emanating in the past that mired rural areas. The primary goal of this study, according to this framework, is to investigate the new significance that has been accorded to rural regions because of the paradigm shift. Furthermore, the study’s major goal has been determined to be to offer assessments on sample areas on how the development dynamics in favor of cities can find resonance in rural areas. The factors affecting resilience are determined according to economic, ecological, and cultural contexts, and the role of rural areas in the settlement systems in the case of Beyşehir are re-discussed. The findings of the study, which employed qualitative analytical methodologies, are expected to provide guidance for future studies on how the challenges highlighted within the framework of the idea of rural resilience will disclose a value chain in terms of rural settlements. Because rural resilience is defined as a rural area’s ability to adjust to external situations based on changing living standards, it is more than just the ability to adopt change. Finally, with elements such as local skills and path dependences, it is now possible to prevent the decline of the Beyşehir rural areas.

Anahtar Kelimeler

Beyşehir, Regional Development, Resilience, Rural Area, Rural Geography

Kaynakça

• Aköz, C. (2019). Beyşehir Gölü’nde Kuraklık Tehlikesi [Web log post]. Erişim Adresi: https://www.hurriyet.com.tr/yerel-haberler/konya/ beysehir-golunde-kuraklik-tehlikesi-41400156. google scholar
• Allendorf, T., Smith, J., & Anderson, D. (2007). Residents’ perceptions of Royal Bardia National Park, Nepal. Landscape and Urban Planning, 82, 33-40. google scholar
• Boschma, R., & Martin, R. (2010). The aims and scope of evolutionary economic geography, R. Boschma ve R. Martin (Ed.), The handbook of evolutionary economic geography içinde (3-39). Northampton: Edward Elgar. google scholar
• Bragagnolo, C, Pereira, M, & Calado, H. (2016). Understanding and mapping local conflicts related to protected areas in small islands. Island Studies Journal, 11, 55-90. google scholar
• Brown, C., Stevenson, J., Giovinazzi, S., Seville, E., & Vargo, J. (2015). Factors influencing impacts on and recovery trends of organisations: evidence from the 2010/2011 Canterbury earthquakes. International Journal ofDisasterRiskReduction, 14, 56-72. google scholar
• Cradock-Henry, N. (2017). New Zealand kiwifruit growers’ vulnerability to climate and other stressors. Regional Environment Change, 17, 245-259. google scholar
• Çolakkadıoğlu, D. (2012). Korunan alan yönetiminde katılımcılık: göreme tarihi milli parkı örneği, (Doktora Tezi). Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana. google scholar
• Demirayak, F. (2006). Türkiye’de korunan alanlar için yeni bir yaklaşım: ortaklaşa yönetim. (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. google scholar
• Eraydın, A. (2013). Bölgesel ekonomik uyum kapasitesi: Türkiye’deki bölgelerin ekonomik krizler ve sonrasındaki başarımlarını belirleyen etkenler. ODTÜ Gelişme Dergisi, 40, 179- 208. google scholar
• Fethi, F., İleri, Ö., Avcı, K. M. ve Kocadere, M. (2015). Eğirdir ve Beyşehir göllerinin uydu verileri ve topoğrafik harita yardımıyla kıyı çizgisi değişimleri. Doğal Kaynaklar ve Ekonomi Bülteni, 20, 37-45. google scholar
• Göktuğ, H. ve Arpa, N. (2016). Tekne turları kapsamında rekreasyonel taşıma kapasitesinin belirlenmesine yönelik bir yöntem yaklaşımı: Beyşehir Gölü Milli Parkı örneği. KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi, 19, 15-27. google scholar
• Halfacree, K. (2006). Rural space: constructing a three-fold architecture. P. Cloke, T. Marsden ve P. Mooney (Ed.), Handbook of Rural Studies içinde (44-62). London: Sage. google scholar
• Halfacree, K. H., & Boyle, P. (1998). Migration, Rurality and the Post-Productivist Countryside. London: Wiley and Sons Press. google scholar
• Hassink, R., Klaerding, C., & Marques, P. (2014). Advancing evolutionary economic geography by engaded pluralism. Regional Studies, 48, 1295-1307. google scholar
• Heijman, W., Hagelaar, G., & Heide, M. (2019). Rural resilience as a new development concept. EU Bioeconomy Economics and Policies II, 195-211. google scholar
• Karakayacı, Ö. (2018). Bölge planlamada kırsal alanların önemini yeniden keşfetmek: yeni bölgecilik perspektifinde kuramsal tartışmalar. Planlama Dergisi, Ek sayı:1, 42-51. google scholar
• Kepoğlu, A. ve Gülçubuk, B. (Eylül 2014). Tarımda araştırma, geliştirme ve inovasyon tarımsal kalkınmanın yeni ve yenilikçi araçlarından “Agroparklar, 11. Tarım Ekonomisi Kongresi, Samsun. google scholar
• Kervankıran, İ. ve Eryılmaz, G. (2015). Milli parkların sürdürülebilir kullanımı ve yönetim planı önerisi: Isparta İli örneği. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 34, 173-190. google scholar
• Kuvan, Y., (Eylül 2005). Korunan alan yönetiminde etkinliğin önemi ve değerlendirilmesi. Korunan Doğal Alanlar Sempozyumu, Isparta. google scholar
• Ley, D. (1978). Social geography and social action. D. Ley ve M. Samuels (Ed.), Humanistic Geography: Prospects and Problems içinde (41-57). London: Croom Helm. google scholar
• McDonagh, J. (2013). Rural geography I: Changing expectations and contradictions in the rural. Progress in Human Geography, 37, 712720. google scholar
• MEVKA. (2014). Beyşehir İlçe Raporu [Web log post]. Erişim Adresi: Dsyqs4v1X719201730126PM.pdf (mevka.org.tr) google scholar
• Mormont, M. (1987). Rural nature and urban natures. Sociologia Ruralis, 27, 3-20. google scholar
• OECD. (2006). The new rural paradigm: policies and governance, Paris: OECD Publishing, google scholar
• Ortiz-Guerrero, C. E. (2013). The new regionalism. Policy implications for rural regions. Cuadernos de Desarrollo Rural, 10, 47-67. google scholar
• Pike, A., Dawley, S., & Tomaney, J. (2010). Resilience, adaptation and adaptability, Cambridge Journal ofRegions, Economy and Society, 3, 59-70. google scholar
• Sabatino, M. (2019). Economic resilience and social capital of the Italian region. International Review ofEconomics and Finance, 61, 355-367. google scholar
• Sanchez, P., Gallardo, R., & Cena-Delgado, F. (2014). Rural areas face the economic crisis: analyzing the determinants of successful temtorial dynamics. Journal of Rural Studies, 35, 11-25. google scholar
• Selfa, T., Fish, R., & Winter, M. (2010). Farming livelihoods and landscapes: tensions in rural development and environmental regulation. Landscape Research, 35, 595-612. google scholar
• Sietz, D., & Feola, G., (2016). Resilience in the rural Andes: critical dynamics, constraints and emerging opportunities. Regional Environmental Change, 16, 2163-2169. google scholar
• Spector, S., Cradock-Henry, N., Beaven, S., & Orchiston, C. (2019). Characterising rural resilience in Aotearoa-New Zealand: a systematic review. Regional Environmental Change, 19, 543-557. google scholar
• Tonts, M., Plummer, P., & Argent N. (2014). Path dependence, resilience and the evolution of new rural economies: perspectives from rural Western Australia. Journal of Rural Studies, 36, 362-375. google scholar
• Yalçın, F. (2016). Huğlu Av Tüfekleri Üretimi Saha Araştırması Raporu [Web log post]. Erişim Adresi: https://www.mevka.org.tr/Yukleme/ Uploads/Dsy2FnR8a719201744632PM.pdf google scholar
• Yıldız, D. ve Atmış, E. (2019). Türkiye’nin korunan alanlarında çatışma analizi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 21, 227-242. google scholar