Yaşlı Bireylerin Park Kullanım Tercihleri Üzerine Bir Çalışma

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 14, 1 - 10, 27.12.2016

Tahsin Yılmaz , Rıfat Olgun Faik Şavklı

https://doi.org/10.16950/iujad.321843

Cited By: 12

Öz

Parklar kamusal alanlardır ve toplumun her kesimine açıktır. İnsanların yaşadığı çevrede yer alan yeşil alanlar ile onların fiziksel ve ruhsal sağlıkları arasında olumlu bir ilişkinin olduğunu gösteren kaynaklar mevcuttur. Park alanları önemli rekreasyon alanlarıdır ve insanların doğaya yakınlaşmasını sağlamak, eğlenceli aktiviteler sunmak ve genellikle refahlarını arttırmak için çeşitli fırsatlar sunar. Parkların sunmuş olduğu bu fırsatlar parkların kullanıcı profilinin değişmesinde büyük bir öneme sahiptir. Diğer taraftan farklı kullanıcıların istekleri ve ihtiyaçlarıda birbirinden farklıdır. Bu farklılığı sağlayan en önemli etkenlerden biriside yaştır. 2012 yılında 60 yaş ve üzeri bireyler dünya nüfusunun %11'ini oluşturuyorken, 2030 yılında %16'sını oluşturacağı tahmin edilmektedir. Yaş insanların isteklerini ve ihtiyaçlarını doğrudan etkileyen önemli bir faktördür. Bireyler yaşa bağlı olarak değişir ve bu değişim bireylerin tüm yaşam tarzlarını etkilemektedir. Dünya nüfusu yaşlandıkça, yaşlı bireylerin sosyal bağ kurabilecekleri ve fiziksel aktivitelerini gerçekleştirebilecekleri toplumsal çevreye olan ihtiyaç artmaktadır. Bu çalışmada da yaşlı bireylerin park kullanımlarını ve parklardaki tercihlerini daha iyi anlamak amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında hazırlanan anket formu Antalya merkez ilçelerinde yer alan Şehitler Parkı (Kepez), 23 Nisan Ulusal Egemenlik Parkı (Konyaaltı) ve Aydın Kanza Parkını (Muratpaşa) kullanan 60 yaşlı birey ile gerçekleştirilmiştir. Yaşlı bireylerin isteklerini, düşüncelerini ve ihtiyaçlarını tespit etmek amacıyla gerçekleştirilen çalışma sonucunda, yaşı bireylerin dinlenme, vakit geçirme ve başkalarıyla buluşma gibi pasif rekreasyon aktivitelerini diğer aktivitelerden daha fazla tercih ettiği tespit edilmiştir. Ayrıca bazı yaşlı bireyler parklarda egzersiz yapabilmek için dış mekan egzersiz aletleri talep ettiklerini ifade etmişlerdir.

Parks are public spaces and open to all sections of society. There is increasing evidence of a positive relation between green spaces in people's living environment and physical and mental health of them. Park environments are important recreational places and provide several opportunities for citizens to experience nature, enjoy leisure activities, and generally improve their wellbeing. These opportunities have a significant importance on choosing parks and user profile change according to them. On the other hand needs and wants of different users are differ from each other. One of the most important differences of users is age. In 2012, population of the individuals +60 is comprised %11 of total population. It is estimated that this rate will be %16 in 2030. Age is an important factor that directly affects the needs and wants of people. Individuals changes depend on the age and this changes influence all life style of individual. As the world’s population ages, there is an increasing need for community environments to support physical activity and social connections for older adults. This exploratory study is aimed to better understand elderly peoples’ usage and preferences in parks, In this study a questionary form is used in order to reveal the thoughts, needs and wants of elderly people in parks. At the end of the study it is revealed that passive recreational activities such as resting, spending time, meeting with others are preferred more than other activities. In addition some elderly people express that they demand outdoor fitness equipment in order to exercise in parks.

Anahtar Kelimeler

Yaşlı bireyler, Parklar, Kullanıcı tercihleri, Elderly People, Parks, User Preferences

Kaynakça

• Artan,T. (2015). Yaşlıların Psiko-Sosyal Özellikleri ve Sorunları. Web: www.eydb.aile.gov.tr (Erişim Tarihi:05/10/2016)
• Atabay, S. (1988). Yeşil Alan Planlaması ve Peyzaj Tasarım İlkeleri İlişkisi. Yıldız Üniversitesi Matbaası, İstanbul.
• Beğer, T. ve Yavuzer, H. (2012). Yaşlılık ve yaşlılık epidemiyolojisi. Klinik Gelişim, 25:1-3.
• Burcu, E. (2004). Türkiye’de Özürlü Birey Olma: Temel Sosyolojik Özellikleri ve Sorunları Üzerine Bir Araştırma. Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara, s.322.
• Dünya Engellilik Raporu, (2011). Web: http://www.eyh.gov.tr/yayin-ve-kaynaklar (Erişim Tarihi:05/10/2016)
• Google Earth (2016). Web:https://earth.google.com/ (Erişim Tarihi:02/09/2016)
• Manavoğlu, E. (2013). Antalya Kenti Yeşil Alanlarının Çok Ölçütlü Analizi ve Planlama Stratejilerinin Geliştirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
• Özkır, A. (2007). Kent Parkları Yönetim Modelinin Geliştirilmesi. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Ankara.
• Pamay, B. 1978. Kentsel Peyzaj Planlaması. İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Taşçı, F. 2010. Yaşlılara Yönelik Sosyal Politikalar: İsveç, Almanya, İngiltere ve İtalya Örnekleri. Web: http://calismatoplum.org, Sayı: 24(Erişim Tarihi:02/09/2016). TÜİK, 2016. İstatistiklerle Yaşlılar, 2015. Web: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21520