The Impossibility of Being-Oneself in Pseudo by Emile Ajar / Romain Gary

Yıl 2019, Cilt: 29 Sayı: 1, 77 - 94, 27.06.2019

Şevket Kadıoğlu

https://doi.org/10.26650/LITERA2019-0019

Öz

Romain Gary, born in Lithuania in 1914, won the Goncourt Prize, one of the most prestigious literary awards of France with his novel Les Racines du Ciel (The Roots of Heaven) in 1956. Over time, although critics describe Gary as a repetitive, fruitless and barren author, he won the prize for the second time with La Vie devant soi signed on Emile Ajar in 1975, but he played a game to the literary world rejecting this prize given to an author only once and for all during his life, and thus he attracted all the attention of the literary world. His novel, Pseudo, tells the story of the ambivalent and conflictual identity of the author in an ironic way. In this work, we will try to discuss the state of normality in a world of pretending, in a society where there are so many lies and how it is possible to be oneself. In this study which will be making use of a philosophical and eclectic approach employing the theories of thinkers such as Hegel, Husserl, Heidegger and Bourdieu from time to time, we will try to draw attention to the fact that this novel, which can be read as the hallucinations of a neurotic who commutes between civilian life and psychiatry clinics, claims to treat reality perhaps surpasses those illusions that prevail in the struggle with the fact and fiction. We will try to show how someone trying to hide himself to reduce belonging makes his existence possible within the effort of non-existence, and, on the other hand, how he could be non-existent in the impossibility of being-oneself.

Anahtar Kelimeler

Real/Reality, lie, belonging, normality, being-oneself

Emile Ajar / Romain Gary’nin Yalan- Roman’ında Kendi Olmanın Olanaksızlığı

Öz

1914 yılında Litvanya’da doğan Romain Gary 1956 yılında Türkçe’ye Cennetin Kökleri başlığıyla aktarılan Les Racines du Ciel adlı romanıyla Fransa’nın en saygın yazın ödüllerinden biri olan Goncourt ödülünü kazanmıştır. Geçen zaman içerisinde eleştirmenlerin Gary’yi, kendini tekrarlayan, gününü doldurmuş yazar olarak nitelendirmesi üzerine yazın dünyasına bir oyun oynayarak, La Vie devant soi adlı romanıyla, Emile Ajar adıyla da 1975 yılında bu ödülü ikinci kez kazanmış ama avukatı aracılığı ile, Fransa’da bir yazara bir kez verilen ödülü geri çevirerek yazın dünyasının tüm dikkatlerini üzerine çekmiştir. Onun Yalan-Roman başlığıyla Türkçe’ye çevrilen Pseudo adlı romanı da yazarın bu ikili ama çatışkın kimliğinin öyküsünü ironik bir dille anlatıyor. Yer yer, Hegel, Husserl, Heidegger, Bourdieu gibi düşünürlerin kuramlarına başvurarak felsefi ve eklektik bir yaklaşım uygulayacağımız bu çalışmada, bunca yalanın var olduğu bir toplumda, “mış gibi yapmak” yalanı üzerine kurulu bir dünyada “normallik” durumunu ve bununla ilintili olarak, başlangıcı olmayan bir ait oluş içerisinde kendi olmanın ne kadar olanaklı olduğunu tartışmaya çalışacağız. Bu çalışmada, gerçekliği tedavi etme” iddiasındaki psikiyatri klinikleri ile sivil yaşam arasında mekik dokuyan ve “nevrotik bir hastanın sayıklamaları biçiminde de algılanacak olan bu roman çerçevesinde gerçekle uydurmaca olanın mücadelesinde belki de bu sayıklamaların üstün geldiğine dikkat çekmeye çalışacağız ve “ait oluşu iyice azaltmak amacıyla” kendini gizlemeye çalışan birinin var olmama mücadelesiyle nasıl var olduğunu ama aslında kendi olmanın olanaksızlığı ile nasıl yok olduğunu göstermeye çabalayacağız.

Anahtar Kelimeler

Gerçek/gerçeklik, yalan, ait oluş, normallik, kendi olmak

Kaynakça

• Ajar, E. & Gary, R. (1987). Yalan-Roman. Çev. Roza Hakmen. İstanbul: Can Yayınları.
• Bayard, P. (1990). Il était deux fois Romain Gary. Paris: Presses Universitaires de France.
• Bernhard, A. P. (2002). La Conception de Pseudo ou l’Ubiquité Garyenne. Romain Gary et la pluralité des mondes, sous la direction de Mireille Sacotte. Paris: Presse Universitaires de France. p. 75-85.
• Bona, D. (1987). Romain Gary. Paris: Mercure de France. Bourdieu, P. (2001). Düşünümsel Bir Antropoloji İçin Cevaplar. Çev. Nazlı Ökten. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Catonné, J-M. (1990). Romain Gary/Émile Ajar. Paris: Editions Pierre Belfond.
• Degoulet, M. (2008). La vie devant soi, ]Ajar/Romain Gary. Paris: Ellipses.
• Dursun, Ç. (2004). Hegel’de Kendilik Bilinci ve Öteki İçindeki Yolculuk, Doğu Batı, Sayı: 28 İstanbul: Doğu Batı Dergileri. s. 181-193.
• İpşiroğlu, Z. (1996). Uyumsuz Tiyatroda Gerçekçilik. İstanbul: Mitos Boyut.
• Kızıltan, G.S. (1986). Çağımızda Yabancılaşma Sorunu. İstanbul: Metis Yayınları.
• Uygur, N. (1998). Edmund Husserl’de Başkasının Ben’i Sorunu. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Lorandini, F. (2012). « On est toujours piégé dans un je ». Le choix autobiographique de Gary-Ajar. 04.01.2019 tarihinde https://id.erudit.org/iderudit/1009127ar adresinden ulaşılmıştır.
• Perreau, L. (2013) Le monde social selon Husserl(e book) 23.01.2019 tarihinde http://libgen.io/search.php?req=Laurent+Perreau&open=0&res=25&view=simple&phrase=1&column=def adresinden indirilmiştir.