Kitlesel Göçlerin Emek Piyasalarına Etkisi: Türkiye’deki Suriyeliler

Yıl 2018, Sayı: 74, 77 - 102, 19.07.2018

Verda Canbey Özgüler

Öz

Kitlesel göçler, ekonomik göçmen olmak için göç kararı verme modellerinden farklı olarak kişilerin iç çatışma, savaş, çevre

felaketleri vb. nedenlere ani, plansız ve kalabalık gruplar halinde yer değiştirmesini ifade etmektedir. Bu yönüyle kitlesel

göçler literatürde bir çeşit afet durumu olarak görülmektedir. Ani ve plansız olan kitlesel göç dalgaları gittikleri hedef ülkelerde

onarılması güç ve zorunlu olan ciddi travmalar yaratmaktadır. Hayatta kalabilmek için gerekli temel barınma, beslenme ve

güvenlik ihtiyaçlarının yanı sıra kalış süreleri ile orantılı olarak sağlık, dil öğrenme, eğitim, emek piyasalarına erişim gibi

ihtiyaçların karşılanması zorunluluğu da doğmaktadır. Bu çalışmada kitlesel göçlerin emek piyasalarına olan etkileri geçici

koruma altındaki Suriyeliler örneğinde ve literatüre dayalı olarak ele alınmaktadır. Kitlesel göçler yüksek işsizlik ve yoksulluk

gibi yapısal sorunları olan ülkelerin emek piyasalarında emekçiler bakımından olumsuz sonuçlar yaratmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Göç, Kitlesel göç, Emek piyasaları, Suriyeliler

The Effect of Mass Migration on the Labor Market: Syrians in Turkey

Öz

Unlike economic migrants, mass migrants are motivated by problems such as internal conflict, war, and environmental disasters. Recent years have seen suddenly considerable mass migration in some parts of the world. Studies have portrayed such mass migration as an unfolding disaster. Furthermore, these sudden and unplanned waves of mass migrations are creating serious problems in destination countries that must be addressed urgently. Migrants need access to basic means of survival such as food, shelter, and security. In addition, they have higher-order needs such as healthcare, language learning, education, and access to labor markets in proportion to how long they stay. This study uses a literature review to examine the effects of mass migration by Syrian refugees on labor markets. Mass migrations have negative consequences for laborers in countries with structural problems such as high unemployment and poverty. 

Anahtar Kelimeler

Migration, Mass migration, Labor markets, Syrians

Kaynakça

• AB. (2011, Nisan). Geçici ve döngüsel göç: fırsatlar ve zorluklar, TC. Başbakanlık Avrupa Birliği Genel Sekreterliği, Ankara. https://www.ab.gov.tr/files/haberler/2011/gecici_ve_dongusel_goc. pdf, adresinden 07.02.2018 tarihinde edinilmiştir.
• Abadan, U. N. (2006). Bitmeyen göç. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Acar, E. Ö. (2016). Türkiye’de yapısal dönüşüm ve işgücü piyasaları üzerine bir inceleme. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25, 53‒72.
• Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı. (2014a). Suriye’den Türkiye’ye nüfus hareketleri kardeş topraklarındaki misafirlik. Ankara: Yazar. http://www.afad.gov.tr adresinden 07.05.2017 tarihinde edinilmiştir.
• Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı. (2014b). Afet Terimleri Sözlüğü. https://aats.afad.gov.tr/ sozluk4.php adresinden 04.05.2017 tarihinde edinilmiştir.
• Akgunduz, Y. E., van den Berg, M., & Hassink, W. (2015). The impact of refugee crises on host labor markets: The case of the Syrian refugee crisis in Turkey. IZA Discussion, 8841, 1‒24. Retrieved from http://ftp.iza.org/dp8841.pdf
• Akkuzu, İ. (2015). Göç ve kapitalizm. DİSK-AR Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Enstitüsü Bülteni, 4, 20‒29.
• Akpınar, T. (2017). Türkiye’deki Suriyeli mülteci çocukların ve kadınların sosyal politika bağlamında yaşadıkları sorunlar. Balkan and Near Eastern Journal of Social Sciences, 3(3), 16‒29.
• Balkan, B., & Tümen, S. (2016). Immigration and prices: Quasi-experimental evidence from Syrian refugees in Turkey. Journal of Population Economics, 29(3), 657‒686.
• Binatlı, A. O., & Esen, O. (2017). The impact of Syrian refugees on the turkish economy: Regional labour market effects. Social Sciences, 6(4), 1‒12. http://www.mdpi.com/2076-0760/6/4/129 adresinden 06.07.2017 tarihinde edinilmiştir.
• Brettell, C. B., & Hollifield, J. (2000). Migration theory: Talking across disciplines. In H. J. Brettell (Ed.), Migration theory: Talking across disciplines (pp. 1‒29). New York: Routledge.
• Canbey Özgüler, V. (2013). Avrupa birliği ülkeleri ve Türkiye işgücü piyasalarının karşılaştırmalı analizi. İstanbul: Cinius Sosyal Yayınları. Canbey Özgüler, V. (2014). Gelir servet yoksulluk. İstanbul: Cinius Sosyal Yayınları.
• Canbey Özgüler, V., Erdoğan, M. ve Demirkaya, S. (2018). Göç kavramına ilişkin temel bilgiler. V. Canbey Özgüler (Ed.), Göç ve göçmen sorunları içinde (s. 3‒22). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
• Castles, S. ve Miller, M. J. (2008). Göçler çağı, modern dünyada uluslararası göç hareketleri. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Civan, O. E. ve Gökalp, A. (2011). Göçmen işçi kavramı ve göçmen işçilerin iş sağlığı ve güvenliği. Çalışma ve Toplum, 1, 233‒264.
• Connell, J., & Burgess, J. (2009). Migrant workers, migrant work, public policy and human resources management. International Journal of Manpower, 30(5), 412‒421.
• Çalışkan, E. A. (2013). Mülteciler ve sığınmacılar hakkında idarenin görevleri yetkileri ve yasal denetim (Doktora tezi, İstanbul Kültür Üniversitesi SBE, İstanbul). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Çopur, A. ve Demirel, M. (2017). Suriyeli mültecilerin yükseköğrenim sorunu: Göç süreci ve sonrası. Ö. Demirel ve S. Dinçer (Ed.). Eğitim bilimlerinde yenilikler ve nitelik arayışı içinde (s. 13‒27). Ankara: Pegem Akademi. http://www.pegemindeks.net/ adresinden 08.07.2017 tarihinde edinilmiştir.
• Duruel, M. (2017). Suriyeli sığınmacıların Türk emek piyasasına etkileri fırsatlar ve tehditler. International Journal of Economic Studies, 3(2), 207‒222.
• Erdoğan, M. M. (2015). Türkiye’deki Suriyeliler: Toplumsal kabul ve uyum araştırması. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Göç ve Siyaset Araştırmaları Merkezi. https://data2.unhcr.org/en/documents/download/46184 adresinden 07.08.2017 tarihinde edinilmiştir.
• Ergül, E. (2012). Uluslararası hukuk ve Türk mevzuatında yabancı kavramı ve türleri. Türk İdare Dergisi, 475, 213‒228.
• Gençler, A. (2008, June). Emeğin enformel küreselleşmesi. Sosyal Araştırmalar Vakfı 17, Sınıf Çalışmaları Dizisi 3, İstanbul. http://www.sav.org.tr adresinden 11.04.2018 tarihinde edinilmiştir.
• GRID. (2016). Internal displacement is a growing global crisis. Internal Displaced Monitoring Center (IDMC), Norwegian Refugee Council http://www.internal-displacement.org/assets/library/Media/201507-globalEstimates-2015/20150713-global-estimates-2015-en-v1.pdf adresinden 04.10.2017 tarihinde edinilmiştir.
• Gündoğan, N. (2013). Çalışma ekonomisinin temel kavramları. M. K. Biçerli ve N. Gündoğan (Ed.). Çalışma ekonomisi içinde (s. 2‒19). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• http://www.goc.gov.tr/files/files/SURİYE-EXCEL.xlsx http://www.goc.gov.tr/icerik3/gecici-koruma_363_378_4713, (05.07.2017).
• http://www.goc.gov.tr/icerik3/kitlesel-akinlar_409_558_559, (05.07.2017).
• http://www.igamder.org/.../universite-mezunu-suriyeliler-almanyada-, (04.06.2017).
• http://www.unhcr.org/, (28.11.2017). https://data.worldbank.org/indicator/SP.POP.TOTL?year_high_desc=true, (28.11.2017).
• https://www.afad.gov.tr/upload/Node/2374/files/05_02_2018_Suriye_GBM_Bilgi_Notu.pdf, (08.02.2018).
• Kaygısız, İ. (2017, Ağustos). Suriyeli mültecilerin Türkiye işgücü piyasasına etkileri. Friedrich Ebert Stiftung, İstanbul. http://www.fes-turkei.org/media/pdf/Dunyadan adresinden 20.11.2017 tarihinde edinilmiştir.
• Korkmaz, E. E. (2018). Türkiye’de tekstil sanayisinin sosyal taraflarının mülteci istihdamına bakışı. Çalışma ve Toplum, 56, 93‒119.
• Massey, D. S., & Zenteno, R. M. (1999). The dynamics of mass migration. Proceedings of the National Academy of Sciences, 96, 5328‒5335. http://dx.doi.org/10.1073/pnas.96.9.5328
• Nurdoğan, A. K., Dur, A. İ. B. ve Öztürk, M. (2017). Türkiye’nin mülteci sorunu ve Suriye krizinin mülteci sorununa etkileri. İş ve Hayat Dergisi Ekonomi Hukuk ve Sosyal Politika, 2(4), 217‒238.
• Orhan, O. ve Gündoğar, S. S. (2015). Suriyeli sığınmacıların Türkiye’ye etkileri. Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi, 195, 2‒44. http://tesev.org.tr/wp-content/uploads/2015/11/Suriyeli_Siginmacilarin_Turkiyeye_Etkileri.pdf adresinden 05.05.2017 tarihinde edinilmiştir.
• Oytun, O. ve Gündoğar, S. S. (2015). Suriyeli sığınmacıların Türkiye’ye etkileri. Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi, 195, http://www.orsam.org.tr/eski/tr/trUploads/Yazilar/Dosyalar/201519_rapor196tur.pdf adresinden 09.06.2017 tarihinde edinilmiştir.
• Öztürkler, H. ve Göksel, T. (2015). Suriyelilerin Türkiye’ye ekonomik etkileri: Sentetik bir modelleme. Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi, 196, 2‒44. http://www.orsam.org.tr/eski/tr/trUploads/Yazilar/Dosyalar/201519_rapor196tur.pdf adresinden 09.06.2017 tarihinde edinilmiştir.
• Tanyılmaz, K. ve Kurtulmuş Kıroğlu, M. M. (2008). Türkiye’de göçmen işçiler ve işgücü piyasası, Sosyal Araştırmalar Vakfı 17, Sınıf Çalışmaları Dizisi 3, İstanbul. http://www.sav.org.tr adresinden 11.04.2018 tarihinde edinilmiştir.
• Taylor, E. J., Filipski, M. J., Alloush, M., Gupta, A., Valdes, R. I. R., & Gonzalez-Estrada, E. (2016). Economic impact of refugees. Proceedings of the National Academy of Sciences, 113(27), 7449‒7453, http://www.pnas.org/content/113/27/7449 adresinden 17.03.2018 tarihinde edinilmiştir.
• Tekeli, İ. (2016). Göç ve ötesi. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• TÜİK. (2013). http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist adresinden 07.02.2018 tarihinde edinilmiştir.
• T. C. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü. (2015). Türkiye Göç Raporu. http://www. goc.gov.tr adresinden 04.06.2017 tarihinde edinilmiştir.
• UNHCR. (2017). Türkiye’deki Suriyeli mülteciler sıkça sorulan sorular. 1-42, http://www.unhcr. org/tr/wp-content/uploads/sites/14/2017/02/s%C4%B1k_sorulan_sorular.pdf, adresinden 04.06.2017 tarihinde edinilmiştir.
• Üstün, N. (2016). Suriyelilerin Türk işgücü piyasasına entegrasyonu sorunlar öneriler. Konya Ticaret Odası Ekonomik Araştırmalar ve Proje Müdürlüğü Araştırma Raporu, Konya. http://www. kto.org.tr/d/file/suriyelilerin-turk-isgucu-piyasasina-entegrasyonu,-sorunlar-oneriler---nazliustun.pdf adresinden 24.10.2017 tarihinde edinilmiştir.
• Went, R. (2001). Küreselleşme (E. Dinç, Çev.). İstanbul: Yazın Yayıncılık.
• Yıldız, T. ve Yıldız, İ. (2017). Suriyelilerin Türkiye ekonomisinde kayıt dışı istihdama etkileri ve bunun yansıması olarak Türkiye’ye maliyetleri üzerine bir inceleme. İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 2(3), 30‒46.